Kütahya Halk Sağlığı Müdürlüğü SAĞLIK OKURYAZARLIĞI

SAĞLIK OKURYAZARLIĞI NEDİR?

Sağlık okuryazarlığı, kişinin sağlıkla ilgili etkin ve uygun kararları verebilmesi için sağlık bilgilerini okuma, anlama ve kullanma kabiliyetidir.Sağlık sisteminin nasıl kullanılabileceği ve bu sistemden nasıl yararlanılabileceğinin bilinmesi de bu tanımın içinde yer alır.

SAĞLIK OKURYAZARLIĞI,

Sağlık Okuryazarlığında Vizyon Ne Olmalıdır? Her bireyin sağlık okuryazarlık düzeyini iyileştirme fırsatı olmalıdır. Her birey güvenilir, anlaşılabilir bilgiye ulaşma fırsatına sahip olmalıdır. Sağlık ve bilim temel eğitim sisteminin (12 yıllık) parçası olmalıdır.

Sağlık Okuryazarlığında Vizyon Ne Olmalıdır? Toplum güvenilir sağlık bilgilerine erişebilmeli ve eriştiği bilgilerin, kaynağı ne olursa olsun doğru olduğuna güvenebilmelidir. Hastalar sağlık çalışanlarına serbestçe ve rahatça soru sorabilmelidirler.

Sağlık Okuryazarlığı- Etkileyen Faktörler •Genel okuryazarlık düzeyi •Gelir düzeyi (düşük) •Çalışma durumu (işsizlik)

Sağlık Okuryazarlığı- Etkileyen Faktörler •Sağlık hizmeti sunumu ile olan deneyim •Bilginin veriliş yöntemi •Kültürel faktörler •Yaş

Sağlık Okuryazarlığı Neden Önemli?

Yeni Sağlık Sisteminin İçeriği Kronik hastalık yönetimi ve hastanın kendi sağlığını yönetmesi Hasta-sağlık çalışanı iletişimi (zaman, yöntem, süre) Hasta güvenliği ve sağlık hizmetinin kalitesi

Yeni Sağlık Sisteminin İçeriği Sağlık hizmetine erişim Koruyucu sağlık hizmetleri Sağlık çalışanının zaman sorunu Sağlık harcamaları Tüketiciye yönelik sağlık sunumu

Sınırlı/Yetersiz Sağlık Okuryazarlığı Olan Hastalar Hastaların %26’sı bir sonraki randevu tarihini anlayamamışlardır,

Sınırlı/Yetersiz Sağlık Okuryazarlığı Olan Hastalar Hastaların %42’si “ilacınızı aç karna alınız” talimatını anlayamamışlardır,

Sınırlı/Yetersiz Sağlık Okuryazarlığı Olan Hastalar Hastaların %86’sı sağlık hizmeti kullanımı ile ilgili bürokratik soruları anlayamamışlardır.

Sağlık Okuryazarlığı- Neden Önemli? Sınırlı/yetersiz sağlık okuryazarlığı olan kişilerin; –%69’u doktora/sağlık kurumuna başvurmaktan çekiniyor, işlemleri yapmakta güçlük çektikleri için (form doldurma,v.b).

Sağlık Okuryazarlığı- Neden Önemli? –%67’si başvurdukları doktorların, kendilerinin sağlık okuryazarlığı konusunda sınırlı/yetersiz olduğunun farkında olmadığı kanısında. –%73’ü sağlık çalışanlarını, medikal terimler kullandıkları için anlayamadığını belirtiyor.

Sınırlı/yetersiz Sağlık Okuryazarlığı Birkaç Örnek •Astımlı hastalarda inhaler kullanımında güçlük, •Diabetik hastalarda hipoglisemi (düşük kan şekeri) belirtilerini hatırlamada güçlük, •Hipertansiyonlu hastalarda kilo verme ve eksersiz programlarını uygulamada güçlük, •Annelerin çocuklarının ateşini ölçmede yaşadıkları güçlük.

Sınırlı/yetersiz Sağlık Okuryazarlığının Sağlık Sonuçlarına Etkisi •Daha sağlıksız yaşam, •Kronik hastalıklarla ilgili bilgi eksikliği (hipertansiyon, diabetes), verilen eğitimleri anlamada güçlük, •Sağlıklı kalma ve koruyucu sağlık hizmetlerini ile ilgili bilgi eksikliği ve bu hizmetleri kullanmada sorunlar (tarama, aşılar, eksersiz programları, v.b),

Verilen tedaviye uymada güçlük (ilaç tedavisine, kontrollere uyum, v.b.) İlaç uygulama hatalarında artma, •Hastaneye yatış hızında artma, •Sağlık harcamalarında artma.

Sağlık Okuryazarlığı neyi geliştir?  Doğru bilgi ve hizmete ulaşma becerilerini  Bu hizmeti kullanabilme yeteneğini  Sağlık Hizmetleri Talimatlarını doğru okuma ve anlamayı,

Sağlık Okuryazarlığı Neyi güçlendirir? Kaynakların doğru kullanılmasını, Sağlık hizmetlerinde kalite koşullarının oluşturulmasını, Bireyin kendi sağlığının ve toplum sağlığının üzerinde yetkin olmasını

Sağlık Okuryazarlığı neyi kapsar!.. Okuma, Dinleme, Analiz etme, Karara katılma, Karar verme Hayata uyarlanma

TEŞEKKÜRLER