ELEŞTİRİYE YANIT VERME

Eleştiri, düşük özgüveninizi yok etmede çok kuvvetli bir etkendir, çünkü eleştiri patolojik eleştirmeninizi uyarır ve onu silahlandırır. İçinizdeki eleştirmen şimdi kendine dışarıdan bir arkadaş bulmuştur ve bu ikili size saldırmak üzere güçlerini birleştirirler.

Eleştiriler çeşitlidir. Yapıcı veya yıkıcı olabilir.

Eleştirinin niyeti ne olursa olsun, tüm eleştirilerin ortak bir yanı vardır: Hoş karşılanmazlar.

Aslında eleştirinin gerçek özgüvenle hiçbir ilişkisi yoktur Aslında eleştirinin gerçek özgüvenle hiçbir ilişkisi yoktur. Gerçek özgüven doğuştan var olan, yadsınamaz bir olgudur ve başka bir kişinin düşüncesine bağlı değildir. Eleştiriyle başa çıkmanın en iyi yolu, eleştirinin size ÖZGÜVEN’inizin var olduğunu unutturmasını önlemektir.

GERÇEKLİK MİTİ Duyularınıza güvenirsiniz. Duyu algılamalarınızı basit , cansız nesnelerle sınırlı tuttuğunuz sürece yanılgı yoktur. Gerçekleri ender olarak yüzde yüz doğru ve tarafsız olarak algılarsınız.

Her kafada bir televizyon ekranı bulunur.

Siz yalnızca ekranınıza yansıttıklarınızı görürsünüz, doğrudan gerçekleri görmek olanaksızdır. Bilim adamlarına kesinlikle yansız olmaları öğretilir. Siz başka birinin ekranında ne olduğunu tam olarak bilemezsiniz.

Kendi ekranınızdaki görüntülerle tam olarak ilişki halinde olamazsınız Kendi ekranınızdaki görüntülerle tam olarak ilişki halinde olamazsınız. Ekranınızdakilere hemen inanmamalısınız. Ekranınızda her zaman gördüklerinizin bazılarını denetleyebilirsiniz. Ekranınızda gördüğünüz resmi iyileştirebilirsiniz, ancak ekrandan kurtulmanız olanaksızdır.

Eleştirmenler sizi eleştirmez Eleştirmenler sizi eleştirmez. Onlar yalnızca kendi ekranlarında gördüklerini eleştirirler. Unutmayın ki eleştirmen kendi görüşünün doğruluğunda ne kadar ısrarcıysa, onun ekranındaki imgeniz de o kadar çarpıtılmış olacaktır.

Gerçeği kavrayışınız ekranınızdaki girdilerden yalnızca biridir Gerçeği kavrayışınız ekranınızdaki girdilerden yalnızca biridir. Ancak bu girdilerden yalnızca beşi gerçekle ilişkilidir: Görme İşitme Dokunma Tat alma Koklama

Nedir bu girdiler?

Doğuştan gelen özellikler: Bazı özellikler insanların genetik yapılarıyla ilgilidir. Doğuştan sahip oldukları özellikler o kişilerin ekranlarında gördüklerini kolayca renklendirir.

Kısaca ne kadar zeki, ileri görüşlü, arkadaş canlısı olursanız olun gerçeği mükemmel bir tarafsızlıkla izlemenize engel olan, doğuştan gelen eğilimlere sahipsiniz.

2. Fizyolojik durum: Ekranda gördükleriniz yüzlerce fizyolojik olaydan herhangi birinin etkisiyle gerçekleşmiş olabilir.

3. Duygusal durum: Duygularınız da gördüklerinizi çarpıtır.

4. Alışılmış davranış yöntemleri: Herkesin geçmişte işe yaramış ve belki gelecekte de işe yarayacak bazı başa çıkma yöntemleri vardır. O andaki durum ne olursa olsun, bu stratejiler hemen uygulanma eğilimi gösterir.

Herkesin yanında her an taşıdığı kocaman bir yük torbası vardır Herkesin yanında her an taşıdığı kocaman bir yük torbası vardır! Buna Alışılmış Davranış Yöntemleri torbası da denilebilir.

5. İnançlar : Sürmekte olan bir olayda, değerler, ön yargılar, yorumlar, kuramlar ve süregelen bir etkileşim hakkında varılan belirli sonuçlar, insanın ekranında gördüklerini etkileyebilir.

İnançlar geçmişte yaşamınızın nasıl olduğuna , nelerin yolunda gidip nelerin acı verdiğine, nelerin işe yaradığına ya da yaramadığına ilişkin deneyimlerinizle sıkı sıkıya bağlıdır.

6. Gereksinimler : Tanıştığınız herkes sürekli olarak kendi gereksinimlerini karşılamaya çalışmaktadır. Onların bu zorunluluğu, karşılarındaki kişilerin ekranlarındaki görüntüyü etkiler.

Gelin bir alıştırma yapalım!

Şimdi bahsettiğimiz ekran girdilerini bir örnekle beraber pekiştirelim.

Gerçekler: Gözlüklü, kısa boylu adam sorar: Ne iş yapıyorsun?

Doğuştan gelen özellikler: uyarı, yeni bir karşılaşma, dikkatli ol. Fizyolojik durum: merdivenleri koşarak çıkma sonucunda nefes darlığı, terleme. Duygusal durum: onu partiye getirdiği için karısına kızgın.

Alışılmış davranış tarzı: fiziksel üstünlük sağlamak, ilk darbeyi indirmek. İnançlar: Al bakalım, gözlüklü, kravatlı, ukala bir entelektüel daha. Bu ukala taş kafalar her zaman emeği ile çalışanları bozmak için fırsat ararlar. Gereksinimler: öfkeden kaynaklanan gerginliğini gidermek. Güçlü ve yeterli görünmek.

Yanıt: yüksek sesle, göğsünü şişirerek, ukalanın yüzüne eğilerek: Ben hayatımı kazanmak için çalışıyorum. Ya sen ne yapıyorsun bakalım?

Eleştiri yüklü bir söz duyduğunuzda kendinize sorun: Bu insanın ekranında ne var? İnsanların yalnız ekranlarında gördüklerini eleştirebileceklerini ve ekranlarının da güvenilir olmadığını anımsayın. Bir eleştirinin sizin gerçek görünümünüze dayanması zor bir ihtimaldir.

Eleştirmen daha çok duygularına, anılarına ve sizinle neredeyse hiç ilişkisi olmayan alışılmış davranışlara tepki göstermektedir. Böyle bir eleştiri için kendinizi kötü hissetmeniz yanlış olur.

Şu işe bak beni böyle eleştirmesi için ekranında ne görüyor acaba Şu işe bak beni böyle eleştirmesi için ekranında ne görüyor acaba? dersiniz.

Bazı eleştiriler gerçeklere dayanır !

EKRANINDA NE VAR? Özgüveniniz için küçük; dünya için büyük bir adım!

ETKİSİZ YANIT VERME YÖNTEMLERİ Bir eleştiriyi yanıtlamanın 3 yolu vardır: Saldırgan Yöntem: “ Ya, demek öyle ha?” Bu yöntemle eleştiriye, karşı saldırıda bulunarak yanıt verirsiniz. + Sizi rahatsız eden kişiden anında kurtulursunuz - Yapıcı eleştirmenleriniz yıkıcı düşmanlara dönüşür. - Yakın ilişkiler kurmanızı engeller.

Pasif Yöntem: “ Evet, haklısın özür dilerim” Eleştirilere pasif bir tutumla yanıt vermek, eleştirmenle aynı düşüncede olmak, özür dilemek, sessiz kalmak, saldırının daha ilk belirtisinde TESLİM OLMAK! + Rahat bırakırlar + Yanıt arama zahmetinden kurtulursunuz. - Başkalarının sizin hakkınızda verdiği olumsuz yargılara boyun eğersiniz

Pasif – Saldırgan Yöntem: “ Önce özür dile, sonra saldır Pasif – Saldırgan Yöntem: “ Önce özür dile, sonra saldır! ” Bu tarz bir yanıt saldırgan ve pasif yöntemlerin en kötü yanlarını birleştirir. - Özgüveninizi 2 kez aşağı çeker.

Etkili Yanıt Verme Yöntemleri Eleştiriye yanıt vermenin en etkili yolu kendini belirleyici tarzda davranmaktır. Saldırmaz Teslim olmaz Sabote etmez Sadece silahsızlandırır. 3 teknik vardır: Onay, Örtülü onay, Araştırma

Onay Biri sizi eleştirdiğinde haklı ise, şu 4 adımı atın; Ona “Haklısın” deyin. Eleştiriyi tekrarlayın ki, eleştirmen onu doğru duyduğunuzdan emin olsun. Uygun görüyorsanız eleştirmene teşekkür edin. Uygun görüyorsanız eleştiriyle ilgili açıklamada bulunun.

Örneğin; Eleştiri: Eşyalarını nereye bıraktığına biraz dikkat etmelisin. Çekiç bahçede ıslak çimlerin içinde duruyordu. Yanıt: Haklısın, işim bittiğinde yerine koymalıydım, bulup haber verdiğin için teşekkür ederim.

Bazen özür dilemek gerekir; Eleştiri: Bu sabah işe giderken az kalsın benzin bitiyordu, dün depoyu doldurmamışsın, benzini neden hep benim doldurmam gerektiğini anlamıyorum. Yanıt: Haklısın, benzinin azaldığını fark etmiştim, depoyu doldurmam gerekirdi. Gerçekten özür dilerim.

Onay + Eleştirmenin en çabuk ve etkili biçimde susturulmasını sağlar. + Darbenin şiddetini azaltır. - Doğru olmayan eleştiriyi onaylamak, özgüveninizi zedeler.

Örtülü Onay Eleştirmenin bazı söylediklerine katılır, bazılarına ise katılmazsınız. Bu durumda eleştirinin ya bir bölümüne ya olasılığına yada ilkesine onay vererek durumu örtülü hale getirirsiniz.

Eleştirinin bir bölümüne onay vermek; Eleştirmenin söylediklerinden yalnızca birini saptayıp o bölümünü onaylarsınız. Eleştiri: Sana hiç güvenilmez. Çocukları almayı unutuyor, son dakikaya kadar faturaları ödemiyorsun. Sana gerek duyduğumda yanımda olacağından hiçbir zaman emin olamıyorum.

Olasılığa onay verme; “Haklı olabilirsin” diyerek eleştirinin olasılığına onay verirsiniz. Eleştiri: Dişini fırçalamazsan diş etlerin hastalanır ve yaşamının sonuna kadar pişman olursun.

İlkesel onay verme; “ Eğer……… o zaman” kalıbı kullanılır. Eleştirmenin varsayımlarını desteklemez, yalnızca onun mantığını onaylarsınız. Eleştiri: Elindeki alet yaptığın işe uygun değil. O keski kayarsa tahtayı bozar. Bu iş için heykeltıraş kalemi kullanmalısın.

Örtülü onay; + Özgüveninizden ödün vermeden eleştirmeni susturur. - Bazen kendi görüşünüzü saklamak sinir bozucu olabilir. - Mesajı tam olarak anlamayabilirsiniz.

Araştırma Eleştirinin niyet ve anlamını açığa kavuşturmak için önce araştırma yapın. Sonra nasıl yanıtlayacağınıza karar verin! Anahtar Sözcükler: “tam olarak, özellikle, örneğin” Deme yahu? İspatla! Kim demiş?