ÖRNEK-1 XYZ A.Ş. çekle çalışmaktadır. Satışlarının karşılığında her gün 420.000 TL’lik çek alabilmektedir. Ancak çek eline 6 gün sonra geçmektedir. Şirket bu gecikmeyi önlemek için 2 araba ve 2 eleman almak istemektedir. Bunların şirkete maliyeti 93.000 TL’dir. Bu plan gecikmeyi 2 gün azaltmaktadır. Fırsat maliyeti %9 ise bu plan uygulanmalımıdır?
1.durum: 420.000 x 6 = 2.520.000 TL 2.520.000 x 0.09 = 226.800 TL MALİYET 2.durum: 420.000 x 4 = 1.680.000 TL 1.680.000 x 0.09 = 151.200 TL MALİYET 93.000 TL MASRAF 244.200 TL TOPLAM *** PLANI UYGULAMANIN MALİYETİ DAHA YÜKSEK !
ÖRNEK-2 Bir işletme 2 ay vadeli satışlarını gerçekleştirmektedir. İşletme 1.500 TL maliyetli malı 1.800 TL’ye satmaktadır ve 1.000 birimde 1.800.000 TL satış hasılatı gerçekleştirmektedir. Müşterilere tanınan vadenin 3 aya çıkarılması halinde satışların %15 oranında artacağı beklenmektedir. Satışların artması işletmenin birim maliyetini 1250 TL’ye çekecektir. %4 seviyelerinde olan şüpheli alacak tutarının satışların artması ile %6 düzeyine çıkması beklenmektedir. İşletmenin alacaklarına yaptığı yatırımın maliyeti satışların %5’i olduğuna göre, vade uzatılması işletme için uygun mudur?
1.durum: 1.000 x 1.800 = 1.800.000 TL SATIŞ GELİRİ 1.000 x 1.500 = 1.500.000 TL MALİYET 300.000 TL BRÜT KAR 1.800.000 x 0,04 = 72.000 TL ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAK 228.000 TL NET KAZANÇ 2.durum: 1.150 x 1.800 = 2.070.000 TL SATIŞ GELİRİ 1.150 x 1.250 = 1.437.500 TL MALİYET 632.500 TL BRÜT KAR 2.070.000 x 0,06 = 124.200 TL ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAK 2.070.000 x 0,05 = 103.500 TL YATIRIM MALİYETİ 404.800 TL NET KAZANÇ *** PLAN UYGULANMALIDIR !!!
ÖRNEK-2 İşletmenin gelecek dönemde ihtiyaç duyduğu (satın alacağı) mal miktarı 20.000 adettir. Her bir siparişin gerektirdiği satın alma gideri ise 10.000 TL’dir. Malın birim alış fiyatı 1.000 TL olup, stok bulundurmanın gerektireceği giderler stok değerinin %10’u olarak tahmin edilmektedir. Bu işletmede, toplam stok giderlerini minimum yapacak ekonomik sipariş miktarını, bunun için yılda kaç kez sipariş verilmesi gerektiğini ve kaç günde bir sipariş verilmesi gerektiğini hesaplayınız. Bu durumda toplam stok giderlerinin ne olacağını bulunuz.
ÖRNEK-2 ESM = √2TG / DS ESM = √2x20000x10000 / 1000x0.1 T = 20.000 birim G = 10.000 TL S = %10 D = 1.000 TL 20000 / 2000 = 10 kez sipariş 365 / 10 = 36,5 = 36 günde bir sipariş TM = (10x10000)+2000(1000x0,10) = 300000 TL Not: Sipariş miktarı 2000 birimden farklı olursa, toplam maliyet >300000 TL ESM = √2x20000x10000 / 1000x0.1 ESM = √400000000 / 100 ESM = 2000 birim