BTO 415 BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ Raporlaştırma Ders Sorumlusu: Yrd. Doç. Dr. Hakan TÜZÜN

Giriş Bilimsel araştırma yöntemlerine uygun olarak yapılmış bir çalışmanın literatüre girebilmesi için öncelikle raporlaştırılması gerekir. Bir bilimsel yazının nasıl raporlaştırılacağını ve bu aşamada dikkat edilmesi gereken kuralları açıklamaya çalışacağız. Raporlaştırma

Bilimsel Bir Yazının Düzenlenmesi Makale Türleri Deneysel çalışma raporları orijinal araştırmalardır. Araştırma sürecinde belli aşamalar vardır ve bu aşamalar şunlardır: Giriş: Araştırmalar ışığında problemin geliştirilmesi ve araştırmanın amaçlarının ifade edilmesi. Yöntem: Araştırmanın yürütülmesinde kullanılan yöntem açıklanır. Sonuçlar: Elde edilen sonuçlar raporlanır. Tartışma: Elde edilen sonuçların yorumlanması ve tartışılması. Raporlaştırma

Bilimsel Bir Yazının Düzenlenmesi Tarama makaleleri henüz basılmış olan bir materyalin eleştirel değerlendirmesini yapan meta analizleri içerir. Problemi tanımlar ve açıklar; Daha önceki araştırmaları özetleyerek, okuyucuya mevcut araştırmanın durumu hakkında bilgi verir; Literatürdeki ilişkileri, çelişkileri, eksiklileri ve tutarsızlıkları saptar; Bundan sonraki adımlar ya da problemin çözüm aşamaları hakkında önerilerde bulunur. Tarama türü makaleler deneysel çalışmalardan farklı olarak düzenlenir ve tarih sırasından çok ilişkilere bağlı olarak düzenlenir. Raporlaştırma

Bilimsel Bir Yazının Düzenlenmesi Kuramsal makalelerde yazar, mevcut araştırma literatürünü psikolojinin herhangi bir alanında daha ileri bir kuruma çeker. Tarama türü makaleler ile kuramsal makaleler birbirlerine benzerler ancak, kuramsal makaleler yalnızca kuramsal sonuçları etkileyen deneysel bilgiler sunar. Raporlaştırma

Bilimsel Bir Yazının Düzenlenmesi Yöntemsel makaleler, yeni yöntemsel yaklaşımları, mevcut yöntemlerdeki değişiklikleri, nicel ve veri analitik yaklaşımlarının tartışılmasını sunan yazılardır. Yöntemsel makalelerde, kanıtlar ve benzetimlerin detayları gibi materyaller makalenin bütüncül olarak okunaklılığını artırmak için ekler bölümünde verebilir. Raporlaştırma

Uzunluk ve Başlıklalar Bir makalenin yazımında gönderilmesi düşünülen derginin belirlenmiş olduğu sayfa sınırlamasının göz önünde bulundurulması gerekir. Ancak derginin kabul ettiği bazı özel durumlarda bu sayfa sınırlaması göz ardı edilebilir. Yazının dergideki sayfa düzenlemesine göre kaç sayfa olacağını belirlerken başlık, özet, tablo ve şekilleri de göz önünde bulundurulmalıdır. Raporlaştırma

Uzunluk ve Başlıklalar Çalışmada sunulmak istenilen düşünce hiyerarşik olarak planlamalı ve önem sırası ve planlanan yapıya göre başlıklar kullanılmalıdır. Başlıklar, okuyucuya makalenin genel yapısını kavramasında yardımcı olur. Raporlaştırma

Bilimsel Bir Yazının Bölümleri Başlık Sayfası Başlık, çalışmanın ana fikrini basitçe özetlemelidir. Çalışmanın kısa ifadesi olmalı ve aynı zamanda araştırmada kullanılan temel değişkenler ya da kurumsal noktalar ve aralarındaki ilişkiler vurgulanmalıdır. Başlık kullanmanın temel amacı, çalışma hakkında okuyucuya bilgi vermektir. Başlık aynı zamanda belli veri tabanları için çalışmanın genel yapısını yansıtması açısından da önemlidir. Bu nedenle başlıklarda kısaltmalardan kaçınılmalı gereksiz eklemeler yapılmamalıdır. Raporlaştırma

Bilimsel Bir Yazının Bölümleri Başlık Sayfası Yazar adı ve kurum bilgisi: Her çalışmada yazar ya da yazarın adı ve yazara ilişkin kurum bilgisi yer alır. Yazarların tüm yayınlarında isimlerinin aynı şekilde vermeleri yazarların takip edilebilmesi açısından önemlidir. Bu tür çalışmalarda yazara ilişkin unvan bilgisi (dr, profesör vb.) kullanılmamalıdır. Raporlaştırma

Bilimsel Bir Yazının Bölümleri Başlık Sayfası Yazar adı ve kurum bilgisi: Kurumsal bilginin verilmesi yazarın ya da yazarların çalışmayı nerede yürüttüklerini göstermek açısından gereklidir. Çalışmanın tamamlanma sürecinde yazarların kurumlarında bir değişiklik oldu ise mevcut kurumsal bilgi yazar notu bölümünde belirtilmelidir. Çalışmayı hazırlayan yazarlar farklı kurumlarda çalışıyorsa, önce birinci yazar ve kurumsal bilgisi daha sonra ikinci yazar ve kurumsal bilgisi verilir. Raporlaştırma

Bilimsel Bir Yazının Bölümleri Başlık Sayfası Üst başlık, okuyucuların makaleyi tanımasın için basılan makalenin sayfalarının üst kısmında yer alan başlığın kısaltılmış şeklidir. Üst başlık, başlık sayfasının sol üst kısmına yazılır, diğer sayfalara ise üstbilgi olarak eklenir. Raporlaştırma

Bilimsel Bir Yazının Bölümleri Özet Bu bölüm, makalenin kısa, ayrıntılı ve çok yönlü bir özetidir. Özet okuyucuların makale içeriğini hızlıca tarayabilmesini sağlar. Birçok okuyucu makalenin öncelikle özetini okuyarak makale hakkında karar verdikleri için özet bilgi yoğunluğu açısından yeterli olmalı aynı zamanda okunaklı, eksiksiz, iyi düzenlenmiş, kısa ve tek başına yeterli olmalıdır. Özet, araştırmanın amacını, içeriğini ve yöntemlerini yansıtmalıdır. Özet çalışmanın en önemli dört ya da beş bulgusunu ya da sonucunu vermelidir. Raporlaştırma

Bilimsel Bir Yazının Bölümleri Giriş- Problemin tanıtılması Çalışmanın gövde kısmı problemin sunulduğu ve araştırma stratejisinin tanıtıldığı giriş bölümü ile başlar. Bu bölüm yeni bir sayfadan başlatılır. Giriş bölümünü yazmadan önce problemin neden önemli olduğu, çalışmanın kurumsal altyapısının ne olduğunu, çalışmanın alandaki diğer çalışmalarla ilişkisinin nasıl olduğu ve hangi hipotezlerin test edildiği ve/veya soruların cevaplandığı dikkate alınarak bir planlama yapılmalıdır. Raporlaştırma

Bilimsel Bir Yazının Bölümleri Giriş- Problemin tanıtılması Giriş kısmında araştırmaya ilişkin alt yapı oluşturulur. Bu kısımda literatür tartışılır, ancak ayrıntılı bir tarihsel incelemeye gidilmemelidir. Önceki çalışmalarla mevcut çalışma arasındaki mantıksal sürekliliği göstermek gerekir. Raporlaştırma

Bilimsel Bir Yazının Bölümleri Giriş- Problemin tanıtılması Bunun ardından problem, okuyucuların anlayabilmesi için yeterince açık ve anlaşılır şekilde ortaya konmalıdır. Çalışmaya ilişkin altyapı oluşturulduktan ve problem tanıtıldıktan sonra, problemin çözümündeki yaklaşım ortaya konulmalıdır. Burada, değişkenler tanımlanır ve araştırmanın hipotezleri ve/veya sorular verilir. Raporlaştırma

Yöntem Yöntem bölümü araştırmanın nasıl yürütüldüğüne ilişkin detayları tanıtır. Bu tanıtım okuyucuların, çalışmanın yönteminin ve sonuçların güvenirlik ve geçerliliğin uygunluğunu değerlendirebilmelerini sağlar. Raporlaştırma

Alt Bölümlerin Tanıtılması Yöntem bölümünün tanımlanmış alt bölümlere ayrılması yararlı olacaktır. Alt bölümlerde, katılımcılar ya da çalışma grubu, araçlar ve uygulama aşamaları tanıtılır. Çalışma detaylı ve karmaşık bir yapıya sahipse bu bölümlerin sayısı artabilir. Alt bölümlere ayırma işlemi yapılırken, yeni oluşturulan bölümler çalışmanın anlaşılmasını sağlamalıdır. Gereksiz detaylardan kaçınılmalıdır. Raporlaştırma

Bulgular Bu bölümde, toplanan verilerin analizine ilişkin istatistiksel sonuçlar özetlenir. Bulgular, sonuç kısmını destekleyecek şekilde gereksiz ayrıntılara girmeden raporlanır. Çalışmanın hipotezlerine aykırı olan sonuçlarda dâhil olarak konuyla ilgili tüm bulgulardan söz edilir. Bu bölümde bulgular yorumlanmamalı ve tartışılmamalıdır. Raporlaştırma

Bulgular Çalışmada, birden fazla deneysel işlem birleştirilmişse, her bir deneysel işlemin yöntem ve bulguları ayrı ayrı tanıtılır. Uygun olan durumlarda her bir deneysel işlemin bulguları kendi içerisinde kısaca tartışılabilir. Ancak yapılan son deneysel işlemin ardından çalışmanın tamamına ilişkin kapsamlı bir tartışma yapılmalıdır. Raporlaştırma

Tartışma Bu bölümde özellikle çalışmanın hipotezleri ile ilgili değerlendirme ve yorumlar yapılır. Tartışma bölümüne çalışmanın hipotezlerini destekleyen ya da desteklemeyen açık ifadelerle başlanmalıdır. Tartışma bölümünün sonunda ortaya çıkan sonuçların önemi vurgulanır. Burada okuyucular açık, ne olduğu belli ve doğrudan aradıkları cevapları bulmalıdır. Raporlaştırma

Tartışma Tartışma bölümünün kısa ve açık olduğu durumda, bulgular ve tartışma bölümleri birleştirilebilir ve bu durumda bölüm başlığı “Bulgular ve Tartışma” ya da “ Bulgular ve Sonuçlar” olarak değiştirilir. Raporlaştırma

Kaynaklar Çalışmada kullanılan kaynakların tamamı kaynaklar listesinde yer almalı ve kaynaklar listesindeki kaynaklara da metin içinde mutlaka atıf yapılmalıdır. Kaynaklar listesi az ve öz olmalı ve yapılan araştırmayı destekleyen önemli kaynaklara yer verilmelidir. Raporlaştırma

Ekler: Ekler bir materyalin çalışmanın gövde kısmında detaylı olarak verilmesinin uygun olmayacağı ve dikkati dağıtacağı durumlarda oldukça yararlıdır. Örneğin, araştırmaya özel hazırlanmış bir bilgisayar programı, yayınlanmamış bir test, karmaşık matematiksel kanıtlar ve kullanılan araçların detayları ekler bölümünde verilebilir. Raporlaştırma

Ekler: Ekler bölümü ayrı sayfada başlamalı ve her bir ek ayrı ayrı sayfalarda yer almalı ve çift satır aralığı ile yazılmalıdır. Her bir ek büyük harflerle A,B şeklinde sıralanmalıdır. Metin içinde eklere gönderme yapılırken bu sıra kullanılmalıdır. Raporlaştırma

Yazar Notu Yazar notu , her bir yazara ilişkin kuramsal bilginin ,finansal desteğin kaynağının belirtildiği ,çalışmaya destek veren meslektaşların belirtildiği bölümdür. Raporlaştırma

Kontrol Listesi Büyük emeklerle hazırlanan bir çalışmanın anlatım şeklinin uygun olup olmadığını belirlemek ve çalışmayı değerlendirmek için şu soruların cevaplanması yararlı olabilir: Konu çalışmanın gönderileceği dergiye uygun mu? Veri analiz teknikleri yeterince açık bir şekilde sunulmuş mu ve aynı verilerle bir başka kişi aynı analizleri yapabilir mi? Literatür yeterince incelendi mi? Araştırma soruları açıkça belirtilmiş ve hipotezler net mi? Yöntem bölümü açık ve uygun şekilde tanıtılmış mı? Diğer bir anlatımla , çalışma yöntem bölümünde anlatılanlara göre yeniden yapılabilir mi? Raporlaştırma

Kontrol Listesi Değişkenleri ölçmek için gözlemciler kullanıldıysa, gözlemciler arası güvenlik rapor edildi mi? Veri analiz teknikleri uygun mu ve analizler açık mı? Analizler için gerekli olan istatiksel sayıtlılar mevcut verilerle sağlanabiliyor mu? Bulgular ve sonuçlar belirgin, değerli ve anlamlı mı? Tartışma eksiksiz mi? Çalışma kısa ve öz mü? Çalışma , ilgili derginin makale başvurusu kontrol listesine göre hazırlandı mı? Raporlaştırma

Sayfa Ayarlarının Düzenlenmesi Kağıt ve Yazı Tipi : Çalışma kağıdının tek tarafına yerleşecek şekilde düzenlenmelidir. Tüm sayfalar aynı boyutta ve kalitede olmalıdır. Yazılarda genellikle 12 punto Times Roman ya da 12 punto Courier yazı tipleri tercih edilmelidir.(bu tür yazı tipleri okunaklığı artırır ve gözlerin daha az yorulmasını sağlar) Raporlaştırma

Sayfa Ayarlarının Düzenlenmesi Kağıt ve Yazı Tipi : Sıkıştırılmış yazı karakterleri ya da kelime ve harfler arasındaki boşluğu azaltan özellikler kullanılmamalıdır. Kağıt üzerinde yazılar koyu, temiz ve okunaklı olmalıdır. Birbirine benzeyen karakterlerin kullanımına dikkat edilmelidir. Örneğin; rakam olarak kullanılan “0” ile harf olan “o” birbirinin yerine kullanılmamalıdır. Vurgulama yağılmak istenen sözcüklerin altını çizmek yerine italik yapılmalıdır. Raporlaştırma

Sayfa Ayarlarının Düzenlenmesi Satır Aralıkları: Hazırlanan yazının tamamında çift satır aralığı kullanılmalıdır. Başlıkların ve dipnotların, alıntıların, kaynakların, şekil başlıklarının her bir satırından sonra, özellikle eşitliklerin gösteriminde çift satır aralığından daha fazlası da kullanılabilir ancak hiçbir zaman tek ya da 1.5 satır aralığı kullanılmaz. Her bir paragrafın ilk satırı ve her bir dipnotun ilk satırı içerden yazılmalıdır. Raporlaştırma

Sayfa Ayarlarının Düzenlenmesi Sayfa Yapısı: Her bir sayfasının üst, alt, sağ ve solundan 2.54 cm boşluk bırakılmalıdır. Sayfadaki yazılabilir satır uzunluğu en fazla 16.51 cm olmalıdır. Satırlar iki yana yaslı olarak düzenlenmemeli ve kelimeler arasındaki boşluklar kelime işlemci özellikleri kullanılarak ayarlanmamalıdır. Yazılar sola hizalı olacak şekilde yazılmalı, sağ kenar girintili olarak bırakılmalı ve kelimeler satır sonunda kesinlikle bölünmemelidir. Bir sayfada 27 satırdan fazla yazı olmamalıdır. Bu hesaba sayfa numaraları ve sayfa numaraları dahil edilmemelidir. Raporlaştırma

Sayfa Ayarlarının Düzenlenmesi Sayfa numaraları ve üstbilgi: Hazırlanan yazı, düzgün sırada düzenlendikten sonra başlık sayfasından başlamak üzere numaralandırılmalıdır. Sayfa numarası, sayfada sağ üst köşeye, yerleştirilir. Sayfa numarası ile üstbilgi olarak eklenen başlık arasına beş karakterlik boşluk bırakılır. Raporlaştırma

Sayfa Ayarlarının Düzenlenmesi Başlık düzeni: Başlık düzeyleri, bölümlerin hiyerarşik yapısını gösterdiğinden okuyucuların rahatlıkla aradıkları bilgileri bulmasını sağlar. Eşit önem düzeyine sahip olan başlıkların tamamı aynı düzeyde yazılmalıdır. Başlıklar numara ya da harf kullanılarak etiketlenmelidir. APA kurallarının uygulandığı dergilerdeki makalelerde, birinci düzeyden beşinci düzeye kadar başlık kullanılabilir. Birçok makalede genellikle üç ya da dört düzeyin kullanılması yeterlidir. Raporlaştırma

Sayfa Ayarlarının Düzenlenmesi Başlıkların beş düzeyden oluştuğu bir makalede başlık düzenlenmesi aşağıdaki şekilde olmalıdır. BÜYÜK HARFLERLE BAŞLIK Ortalı İlk Harfleri Büyük Başlık Ortalı, İtalik, İlk Harfleri Büyük Başlık Sola Hizalı, İtalik, İlk Harfleri Büyük Yan Başlık İçerden, italik, normal tümce düzeninde , nokta ile sonlanan paragraf başlığı. Raporlaştırma

Sayfa Ayarlarının Düzenlenmesi Tek düzey: Kısa makalelerde başlığın tek düzey olması yeterlidir. Bu durumda yalnızca ortalı ilk harfleri büyük başlık(Düzey 1) kullanılmalıdır. İki düzey: APA kurallarının uygulandığı dergilerdeki bazı makalelerde, başlığın iki düzeyli olması ihtiyacı karşılayabilmektedir. Bu duruma Düzey 1 ve Düzey 3 kullanılmalıdır. Fakat bazı durumda Düzey 3 yerine Düzey 4 de kullanılabilir. Yöntem  Düzey 1 Denekler Düzey 3 Raporlaştırma

Sayfa Ayarlarının Düzenlenmesi Üç düzey: Bir çok makalede üç düzey başlığa ihtiyaç duyulur. Bu durumda Düzey 1, Düzey 3 ve Düzey 4 kullanılmalıdır. Tek deneyli çalışmalarda, başlıkların üç düzeyi şu şekilde görünmelidir. Yöntem  Düzey 1 Araçlar  Düzey 3 Motivasyon ölçeği.  Düzey 4 Raporlaştırma

Sayfa Ayarlarının Düzenlenmesi Çok deneyli çalışmalarda, başlıkların üç düzeyi şu şekilde görünmelidir: Deney2  Düzey 1 Yöntem  Düzey 3 Denekler  Düzey 4 Raporlaştırma

Sayfa Ayarlarının Düzenlenmesi Dört düzey: Çoklu deneylerin tanıtıldığı, uzun literatür incelemesinin yapıldığı bazı makalelerde dört düzey başlığa ihtiyaç duyulur. Bu durumda Düzey 1, Düzey 2, Düzey 3 ve Düzey 4 kullanılmalıdır. Deney 2  Düzey 1 Yöntem  Düzey 2 Materyaller  Düzey 3 Videolar  Düzey 4 Raporlaştırma

Sayfa Ayarlarının Düzenlenmesi Beş düzey: Bazı durumlarda başlıkları beş düzey olacak şekilde düzenlemek gerekebilir. Bu durumlarda daha önce belirtilen dört düzeyin üzerine ortalı ve büyük harfler kullanılarak yazılan başlık eklenir. Raporlaştırma

Sayfa Ayarlarının Düzenlenmesi Sayılar: APA stilinin genel kurallarına göre 10 ve 10’un üzerindeki sayılar rakam ile, 10’un altındaki sayılar ise yazı ile ifade edilmelidir. Fakat bu kuralın uygulanmadığı bazı istisnai durumlar vardır. Raporlaştırma

Sayfa Ayarlarının Düzenlenmesi A) 10’un altındaki sayılar, 10 ve üzerindeki sayılarla karşılaştırıldığında ve diğer sayılarla aynı paragrafta yer aldığında, bu sayılar rakamla gösterilir. 5 ve 13 satırları blok 7’de … blok 12’de 20 cevabın 2’si… 15 maddenin 1. ve 12.’si oyuncakların içinde 12 misket, 6 top ve 2 araba 30 kelimenin 4’ü… 22 kelime… 5 fiil, 13 isim ve 4 sıfat Raporlaştırma

Sayfa Ayarlarının Düzenlenmesi B) Sayı ölçme biriminden önce kullanılıyorsa rakamla gösterilir. 3 mg’lık doz. 22.56 cm C) İstatistiksel ya da matematiksel fonksiyonlar, kesir ya da ondalıklar, yüzdeler ve oranlar sayı ile gösterilir. 5 ile çarpımında 0.25 Örneklemin %5’inden fazlası 5. yüzdelik diliminde 1.çeyrekte Raporlaştırma

Sayfa Ayarlarının Düzenlenmesi D) Zaman, günü yaş, örneklem ya da nüfus büyüklüğü, katılımcıların miktarı, ölçek noktaları ve puanları, para miktarları ve sayı olarak kullanılan sayılar rakam ile gösterilir. Yaklaşık 2 yaşında 3 ay sonra 3 saat 20 dk. Sonra 3 yaş 5 katılımcı(gözlemci ya da değerlendirmeci sayıları yazı ile belirtilir) 8 fare 7 dereceli ölçekten 4 puan her birine 100 TL ödendi Ölçeğin üzerinde gösterilen rakamlar 0-7 arasına Raporlaştırma

Sayfa Ayarlarının Düzenlenmesi E) Numaralandırılmış bir serideki özel bir yer, tablo ve kitap bölümleri ve dört ya da daha fazla rakamın listelendiği her bir rakam, rakam ile kodlanır. Deneme 3 Tablo 2 Sayfa 56 Bölüm 3 Satır 6 F) Bir çalışmanın özet bölümündeki tüm sayılar rakamla gösterilir. Raporlaştırma

İstatistiksel Ve Matematiksel Gösterimler Matematiksel sembollerin nasıl gösterileceği, nasıl hizalanacağı, boşlukların nasıl kullanılacağına ilişkin örnekler : F (2,38) = 48.31, p < .01 t (160) = 3.26, p < .05 x2 (2, n = 12) = 9.26, p < .05 Raporlaştırma

Boşluklar Denklemler yazılırken karakterler arasında boşluk olması okunmayı kolaylaştıracaktır. a + b = c Denklemlerin metin içersinde verildigi durumlarda metinle aynı hizada olması düzenli bir görünüm saylayacaktır. a = {( c + b ) / x }½ Raporlaştırma

Tablolar Tablolar büyük miktardaki verinin küçük bir alanda sunulmasının etkili bir yoludur. İyi düzenlenmemiş bir tablo verilerin kolay aktarımını sağlayamayacağı gibi anlaşılmasını da zorlaştırır. Raporlaştırma

Tablolar ve Metinler Arasındaki İlişki Metin içersinde tabloda dikkat edilmesi istenilen yerlere atıf yapılmalıdır. Tablolar metin içersinde tablo numaraları ile belirtilmelidir. “… dağılımı ( bkz Tablo 6 )…” Benzer bilgileri içeren tablolar birleştirilmeli, karşılaştırmaları kolaylaştırmak için de benzer terminolojiler, biçimler, başlıklar ve tablo isimleri kullanılmalıdır. Raporlaştırma

Tablo numaraları metinde ilk geçtiği yerden itibaren numaralandırılmalı ve de sıralı gitmelidir. “Tablo 1, Tablo 2” Şeklinde. Ve “Tablo 3a” gibi ekler getirilmemelidir. Tablo ismi tabloda ne olduguyla ilgili fikir vermelidir karısık ve uzun isimler kullanılmamalıdır. Tablolarda kullanılan başlıklarda tablo isimleri gibi kısa tutulmalıdır. Raporlaştırma

Alt başlıkları ayrı sütunlarda yazmak yerine tek sütunda birleştirmek tablonun daha rahat anlaşılmasını sağlar. Kötü Örnek: Cinsiyet Eğitim Durumu Erkek Eğitim Alan Eğitim Almayan Kız Uygun Örnek: Kız Eğitim Alan Eğitim Almayan Erkek Raporlaştırma

Matematik Çalışma Alanı Kötü Örnek: Çalışma Alanı Fen Matematik Gereğinden Fazla Sözcük: Fen Çalışma Alanı Matematik Çalışma Alanı Uygun Örnek: Çalışma Alanı Fen Matematik Raporlaştırma

Tabloda sayısal degerler verilirken ondalık basamağı da verilmeli, ve ondalık kısım tablonun her yerinde eşit basamak sayısı içermelidir. Tabloda veri olmayan yer boş bırakılmalı ancak. Elde edilmemiş bir veri yada raporlanmayan bir veri varsa “ - “ işareti konulmalıdır. Tabloların altına konulan dipnotlar, tablonun tamamına ve içinde kullanılan bir kısaltmaya ilişkin bilgi ve açıklama içerir. Raporlaştırma

Tablo Kontrol Listesi Tablo önemli mi? Tablonun ismi, başlıkları ve notları tam mı ve çift satır aralığı mı? Çalışmada kullanılan tabloların tamamı birbiri ile ilişkili mi? Tablo ismi kısa fakat açıklayıcı mı ? Her bir stunun başlığı var mı? Tüm kısaltmalar, italik yazı stilinin özel kullanım durumu, parantezler, çizgiler, özel semboller açıklanmış mı? Tabloya metin içinde gönderme yapılmış mı? Raporlaştırma

APA kurallarına göre şekillerin incelenmesi: Apa kurallarına göre,tablolar dışında yer alan;çizimler,grafikler ve resimler şekil olarak adlandırılır. Bu noktada bazı soruların cevap bulması gerekmektedir. Neyi ifade etmek istiyorsunuz? Şeklin kullanılması gerekli mi? Ne tür bir şekil sizin amacınıza en çok uyuyor?

Bir şekil düzenlenirken göz önünde bulundurulan unsurlar: Basılan tüm şekiller çalışmanın yayınlanacağı derginin boyutlarına uygun olarak düzenlenir. Paralel yada önem derecesi bir birine yakın olan şekillerin derecesi birbiriyle aynı olmalıdır. Şekillerde bulunan yazının büyüklüğü okunaklı olmalıdır.

Bir şekil düzenlenirken göz önünde bulundurulan unsurlar: Şekillerde kullanılan anahtar sembollere ilişkin açıklamalar şeklin kenarlıkları içinde verilmelidir. Şekiller metin içinde ilk geçtiği yerden itibaren Arap numaraları ile numaralandırılmalıdır(Şekil 1,Şekil 2). Şekillerin başında tablolarda olduğu gibi tanımlayıcı ve açıklayıcı kısa bir başlık eklenmelidir.

Şekil kontrol listesi: Şekil gerçekten gerekli mi? Şekil basit,anlaşılır ve gereksiz detaylardan arındırılmış mı? Veriler şekil üzerinde doğru olarak gösterilmiş mi? Şekil üzerinde ölçeklendirme uygun şekilde oranlandırılmış mı? Şekil üzerinde kelimeler okunabilecek büyüklükte ve koyulukta mı? Birbirine paralel ya da aynı önem derecesindeki şekillerin

Şekil kontrol listesi: Kelimeler doğru şekilde yazılmış mı? Şekillerde semboller ve kısaltmalara ilişkin açıklama verilmiş mi? Şekiller başlıklarıyla birlikte ayrı sayfada verilmiş mi? Şekiller Arap numaraları ile gösterilmiş mi? Şekillerin tamamı metin içinde belirtilmiş mi? Şekillerin tamamı sayfa yapısına uygun olarak düzenlenmiş mi? Başka bir kaynaktan alınan şekiller için gerekli izinler belirtilmiş mi?

Ekler Eklerin iki temel amacı vardır. Ekler, yazarın okuyucuya detaylı bilgi sunmasını sağlar.Eklerde matematiksel kanıtlar, büyük tablolar, kelime listeleri,anket örneği ya da araştırmalarda kullanılan ölçme araçları ve bilgisayar programları verilir. Çalışmada bir tane ek varsa “Ek” olarak etiketlenir. Çalışmada birden fazla ek varsa Büyük harflerle “Ek A,Ek B” şeklinde belirlenir ve eklere metin içinde bu şekilde atıfta bulunur

Aktarmalar kısmına açıklama ve örnekler gelecek Dolaylı aktarmalar Doğrudan aktarmalar Aktarmalar kısmına açıklama ve örnekler gelecek

Dolaylı Aktarma Dolaylı alıntı, araştırmacının başka çalışmalarda yer alan bir bilgiyi,fikri, anlam kaybı olmaksızın kendi ifadeleriyle özetleyerek çalışmasında yer vermesidir.

Doğrudan aktarma Doğrudan yapılan aktarma, daha önceden yapılmış çalışmaların(yayınlanmış veya yayınlanmamış) hiçbir değişiklik yapılmadan kelimesi kelimesine yapılan aktarma işlemine denir. Örnek: Alıntı 1: She stated, “The ‘placebo effect’…dissageared when behaviors were studied in this manner.” (Miele, 1993, p.276)

Doğrudan aktarmalar doğru ve eksiksiz olmalıdır Doğrudan aktarmalar doğru ve eksiksiz olmalıdır. Kelime, hece ve noktalama işaretleri yanlış dahi olsa alıntı orijinal kaynaktakine bağlı kalmalıdır. Cümle içerisinde orijinal olmasına rağmen göz ardı edilerek alınmayan ifadelerin yerine üç nokta (…) eklenir. İki cümle arasındaki atlamalarda ise (….) eklenir. Alıntının başına veya sonuna 3 nokta eklenmez. Çift tırnak işaretinin bittiği yerde alıntının nerden yapıldığı gösterilir. Yayınlanmak üzere hazırlanan bir çalışmada kullanılan alıntı, telif hakkı olan çalışmadan alınmışsa genellikle telif hakkı sahibinden yazı alınması gerekir.

APA Biçimi ile Kaynak Gösterme Kaynak göstermenin amacı, önemi APA tek standart değil (MLA, Chicago) Arap rakamları Alfabetik sıra, aynı yazar için tarih sırası

Kısaltmalar böl.(chap.) Bölüm(Chapter) Bas.(ed.) Baskı(Edition) Düz.Bas.(Rev.Ed.) Düzeltilmiş baskı (Revised Edition) 2. bas.(2nd ed.) İkinci baskı (Second edition) Ed.(Eds) Editör(Editor)(s) Çev.(Trans.) Çevirmen(Translator) t.y(n.d) Tarihi yok(No date) s. (pp) Sayfa(Page) C. (Vol.) Cilt (volume) No. (No.) Sayı (Number) Ks (Pt) Kısım (Part) Tek. Rap. (Tech. Rep.) Teknik rapor (technical report) Ek. (suppl) Ek (Supplement)

Kaynaklar Listesi

Metin içinde kaynak gösterimi Soyad (tarih) .... ....(Soyad, tarih) İlk kullanıldığı yerde kısatma açıklanır, daha sonra doğrudan kullanılır. Yazarı olmayanlar için “Anonim” kullanılır. Aynı soyada sahip yazarlar için ad kısaltmaları da eklenir. Özel bir bölüm belirtilecekse parantez içine virgül ile sayfa ya da paragraf numarası eklenir.

Kaynak listesi örnekleri Tek yazarlı kitap: Akpınar, Y. (1999). Bilgisayar destekli öğretim ve uygulamalar. Ankara: Anı Yayıncılık. Çok yazarlı kitap: Demirel, Ö., Seferoğlu, S., & Yağcı, E. (2003). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme (3rd ed.). Ankara: PegemA Yayıncılık. Kurum yazarlı kitap: YÖK. (1998). Eğitim fakültesi öğretmen yetiştirme lisans programları. Ankara. Çeviri kitap: Bloom, B. S. (1979). İnsan nitelikleri ve okulda öğrenme. Çeviren: D. A. Özçelik. Ankara: Milli Eğitim Basımevi. Editörlü kitap: Akdağ, M. (2004). Program değerlendirme. In M. Gürol (Ed.), Öğretimde planlama uygulama değerlendirme (2nd ed.), 197-212. Elazığ: Üniversite Kitapevi. Öztürk, C., & Dilek, D. (Eds.). (2005). Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi (5th ed.). Ankara: PegemA Yayıncılık. Yeni baskılı kitap: Küçükahmet, L. (2003). Öğretimde planlama ve değerlendirme (13. baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Newcomb, H. (Ed.). (2000). Television: The critical view (6th ed.). New York: Oxford University Press.

Kongre veya Sempozyum Bildirisi Dergi Akdağ, M. (1990). Türk eğitim sisteminde yatay ve dikey geçişler. Milli Eğitim Dergisi, 94, 67-72. Akdağ, M., & Güven, S. (2002). İlköğretim ikinci kademe öğretmenlerinin sınıf yönetimi etkinliklerine ilişkin öğrenci algıları. Eğitim Yönetimi, 29, 69-80. Kongre veya Sempozyum Bildirisi Akdağ, M., & Tok, H. (2004). Geleneksel öğretim ile power point destekli öğretimin öğrenci erişisine etkisi. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı’ında sunulan bildiri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Malatya, Turkey, 06-09 Temmuz. Yayınlanmamış Tez Akdağ, M. (1993). Genel liselerin matematik ve fen öğretiminde karşılaşılan sorunlar. Yayınlanmamış Doktora tezi, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya, Turkey. Ansiklopediler Bergmann, P.C. (1993). Relativity. In The new encyclopedia Britannica (Vol. 26, pp. 501-508). Chicago: Encyclopedia Britannica. Gazete Makalesi Ergün, M., Akdağ, M., & Duruhan, K. (1989, Ekim 4). Türk eğitim sisteminin sorunları ve bazı çözüm teklifleri. Dünya Gazetesi, 4. Yazarı Olmayan Gazete Haberi Irak endüstrileşmeye 40 milyar dolar ayırdı. (1989, Ekim 4). Dünya Gazetesi, 11.

Web Sayfası Akdağ, M., & Güneş, H. (2003). Öğretmen rolünün yaratıcı bir sınıf ortamı oluşturmadaki önemi. Milli Eğitim Dergisi, 159. Retrieved November 16, 2005 (de indirildi) from the World Wide Web: http://yayim.meb.gov.tr/dergiler/159/akdag-gunes.htm Akdağ, M. (tarihsiz). Eğitimde program değerlendirme ve istatistiksel yöntemler. Retrieved November 16, 2005 (de indirildi) from the World Wide Web: http://web.inonu.edu.tr/~makdag/egitimde%20program%20degerlendirme.pdf YÖK. (tarihsiz). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri öğretmenliği lisans programı. Retrieved November 16, 2005 (de indirildi) from the World Wide Web: http://www.yok.gov.tr/egitim/ogretmen/ogretmen_yetistirme_lisans/bilgisay.pdf MEB (2002). Bilgi ve iletişim teknolojileri. Retrieved November 16, 2005 (de indirildi) from the World Wide Web: http://egitek.meb.gov.tr/Egitek/Kitaplar/Etkinlikler2001/Etkinlikler2002.html E-Journals (Elektronik dergiler) Selwood, I.,& Pilkington, R. (2005). Teacher workload: using ICT to release time to teach. Educational Review, 2, 163-174. Retrieved October 18, 2005, from Taylor & Francis Group.

Atıf örnekleri Varış (1978)’a göre program geliştirme kapsamlı bir süreçtir…. Program geliştirme süreci merkez ile okullar arasında iletişimi gerektirir (Varış, 1978). ...Videodaki görüntüleri tekrarlamak kolay olduğundan, görüntüler yavaşlatılıp hızlandırılarak ya da dondurularak istenildiği kadar, tekrar tekrar oynatılabilir (Aydın, 1994, 240-242; Şahin & Yıldırım, 1999, 39; Yalın, 2002, 141-143).

Şirketler, dünyanın değişik yerlerindeki elemanlarına aynı anda hizmet içi eğitimler verebilmektedir (Alkan, Genç, & Tekedere, 2003). Alkan et al. (2003) yaptıkları bir araştırmada... Good ve Grouws (Aktaran: Gürbüztürk, 1991) yaptıkları çalışmada ... (1978, 17), eğitim programını şu şekilde tanımlamaktadır: “.......” (1978, 80-84)’a göre eğitim programları ile kültür arasında çeşitli ilişiler vardır.

Akdağ ve Güven (2002)’in yaptığı bir araştırmada, İlköğretim ikinci kademe öğretmenlerinin sınıf yönetimi etkinliklerine ilişkin öğrenci algıları incelenmiştir. Araştırmalarda genel olarak dört ölçek türü kullanılmaktadır (Turgut, 1983a, 16-19). Program geliştiriciler, program hakkında değer yargılarına sahip olmak ve bu yargılar doğrultusunda programı kabul etmek, red etmek veya düzeltmeye tabi tutmak durumundadır (Turgut, 1983b, 216).

Teşekkür Ederiz...