ONBİRİNCİ HAFTA Dericilik ve deri işleme kimyasalları. 1

DERİCİLİK Hayvan postları ilkel olarak fıçılarda kireç, amonyak ve güvercin gübresi ile muamele edilir. Bu işlem ilave edilen kimyasal maddelerle halen daha kullanılmaktadır. Bu kimyasal maddeler deriye işleyerek çürümesini önler, neme karşı direncini artırır ve onu esnek ve dayanıklı kılar.

Posttan deri eşyaya gelene kadar en az onbeş işlem gerekir ve bu işlemlerin tümüne birden taninleme işlemi denir. Taninleme işlemi önce tuzlama ile başlar, deri temizlenir. Postu deriye çevirmede yağların, proteinlerin ve yüzey kirliliklerinin çıkartılması ilk ve en önemli adımdır.

Temizlenmiş post deterjan, bakteri öldürücüler ve bazı protein enzimleri bulunan çözeltiye daldırılarak temizlenir. Postu kıllarından temizlemek için temizlenmiş deri kalsiyum oksit banyosuna batırılır. Bu banyo kıllardaki kıllardaki keratin olarak bilinen fibroz proteinleri kırarak temizleyen sodyum sülfür veya sodyum bisülfür içerir. Ayrıca deriyi tutkal ve kabuk gibi yapan proteinler de sülfür bileşikleri ile kırılarak giderilir.

Kalsiyum hidroksitle muamele işlemi derinin kollajen liflerini gevşeterek çözücü ile şişmesine yol açar. Böylece taninleme kimyasalları bu boşluklara kolayca ulaşırlar. Kireçleme akabinde amonyum klorür ile nötralleştirilir. Daha sonra deri sopalarla dövülür. Dövme ile deriye esneklik ve yumuşaklık kazandırılır.

Deri derişik sodyum klorür çözeltisine batırılarak bekletilir Deri derişik sodyum klorür çözeltisine batırılarak bekletilir. Bu çözeltiye sülfürik asit katılarak pH=3 e ayarlanır. Bu olgunlaştırma yardımıyla taninleme kimyasallarının deri tarafından daha iyi absorblanması sağlanır.

Taninleme Taninleme işleminde deri ağaç kabuklarından ekstrakte edilen tanin ile veya krom(III) bileşikleri ile muamele edilir. Bitkisel esaslı ağaç kabuğundan elde edilen taninle işlenen deriler ayakkabı ve bavul yapımında kullanılır. Krom tuzları ile taninlenmiş deriler yüksek moda aksesuarı ayakkabı ve çanta yapımında kullanılır.

Daha sonra pH yükseltilerek nötralleştirilir Daha sonra pH yükseltilerek nötralleştirilir. Taninleme sonrası işlemleri için deri hazırlanır. Bütün bu işlemler çok büyük bir atığa sebep olur. Bir ton post işlemler sonrasında 250-300 kg işlenmiş deri verir. Bunun yanında 600 kg çamur içeren katı atık bırakır.