Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Doç. Dr. Metin Akgün Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı

Mesleksel Solunum Hastalıkları Rinit, larenjit Trakeit, bronşit, bronşiolit Astım, KOAH Kanser Parankimal akciğer hastalıkları

DPAH (ATS/ERS-2002) Difüz Parankimal Akciğer Hastalıkları Nedeni bilinen hastalıklar KVH’lar, ilaç kulanımı, meslek Granülomatöz hastalıklar Sarkoidoz İdiyopatik İnterstisyel Pnömoniler Diğerleri LAM, EG İPF İPF-DIŞI

Solunabilen materyaller Gaz Aerosol Buhar Gaz Aerosol Katı veya sıvı partiküllerin gazlı bir ortamda stabil süspansiyonu Buhar Normalde katı veya sıvı halde bulunan maddelerin gaz hali (ısıtma veya basınç ile) Füme 0,1 m’den küçük solid partikül aerosolü. Eritilen materyallerden açığa çıkan buharın kimyasal reaksiyonu veya yoğunlaşması ile oluşur Duman Yakma sonucu oluşan uçucu gaz veya partikül Füme Duman

Hastalık oluşumunu etkileyen faktörler Partikül çapı Suda çözünürlük Konsantrasyon Maruziyet süresi Havalandırma olup olmaması Soluyan kişinin özelliği Yaş, sigara, ek hastalık, korunma, genetik duyarlılık

En önemli belirleyiciler Partikül çapı Suda çözünürlük

Partikül çapı

Suda çözünürlük

Oluşan başlıca patolojiler Granülomatöz Organize pnömoni İnterstisyel fibrozis

Semptomlar Efor dispnesi Nonprodüktif öksürük

Genel özellikler SFT’de restriktif patern Difüzyon kapasitesinde azalma AKG’da hipoksemi Akciğer filminde bilateral retiküler, nodüler veya retikülonodüler opasite artışı

HRCT, paternler Buzlu cam görünümü Konsolidasyon Nodüler Kistik Lineer veya retiküler İnterlobüler septal kalınlaşma Balpeteği akciğer (ileri olgular)

Sekonder lobül

Buzlu cam/konsolidasyon

Buzlu cam görünümü

Konsolidasyon

Buzlu cam/konsolidasyon

Sentrilobüler nodül/interlobüler septa

İnterlobüler septal kalınlaşma

Tomurcuklu ağaç

Nodüler patern

Kistik patern

Lineer veya retiküler patern

Bal peteği akciğeri

Bio-aerosol ve organik tozların inhalasyonu

Bio-aerosol/organik toz inhalasyonu Hipersensitivite pnömonisi Organik toz toksik sendromu Astım KOAH

Hipersensitivite pnömonisi Akut Subakut Kronik

Hipersensitivite pnömonisi

HRCT bulguları

HRCT bulguları

HRCT bulguları

HRCT bulguları

Kronik hipersensitivite pnömonisi

Tanı kriterleri Bilinen bir antijene maruziyet Positif presipitan antikor varlığı Tekrarlayan semptomlar Fizik muayenede raller Maruziyetten 4-8 saat sonra semptom Kilo kaybı Lacasse, et al. 2003.

Kimyasal maddelere maruziyet

Kimyasal maddelere maruziyet İnhalasyon ateşi Akut kimyasal pnömonitis Subakut veya kronik pulmoner inflamasyon

Partikül ve fiberlere karşı oluşan patolojik reaksiyon

İnterstisyel fibrozis İmmünolojik mekanizmalar Malignite Parankimal lezyonlar Makül İnert tozlar İnterstisyel fibrozis Fibrojenik tozlar İmmünolojik mekanizmalar Ağır metaller, berilyum Malignite

Makül-interstisyel fibrozis Gevenois PA, De Vuyst P. Imaging of Occupational and Environmental Disorder of the Chest.

Makül oluşturan (inert) tozlar METAL NON-METAL Alüminyum Non-asbest silikatlar Antimon Kömür Baryum (Baritozis) Sigara dumanı Demir (Siderozis) Hava kirliliği-partikül Kalay (Stannozis) Kaynak dumanı

Kömür işçilerinde görülen patolojiler Green ,1998.

Kömür tozu Makül/amfizem Pnömokonyoz Gevenois PA, De Vuyst P. Imaging of Occupational and Environmental Disorder of the Chest.

Silika Akut (silikoproteinoz) Akselere Kronik Basit (nodüler) Komplike (masif fibrozis) Kaplan sendromu

Ortaya çıkış süresine göre; AKUT Haftalar-5 yıl AKSELERE 5-10 yıl KRONİK 10 yıl ve üzeri

BASİT KOMPLİKE

NORMAL SİLİKOZ

Non-asbest silikatlar talk, mika, kaolin Maküller Granülomlar Nodüller Progresif masif fibrozis Difüz interstisyel fibrozis Plevral fibrozis

KYALİN Aluminyum silikat (Al2SiO5)

ZÜMRÜT (Be3Al2(SiO3)6)

CRYSOTILE Mg3(Si2O5)(OH)4

Asbest ile ilişkili hastalıklar Neoplastik olmayan plevral hastalık Plevral efüzyon, fibrozis, plak, round atelektazi Neoplastik olmayan parankimal hastalık Asbestoz Neoplastik hastalıklar Mezotelyoma, akciğer ca

Asbest ile ilişkili hastalıklar Plevral fibrozis Asbestozis Gevenois PA, De Vuyst P. Imaging of Occupational and Environmental Disorder of the Chest.

Asbestozis

Asbestozis

Karsinojenler Asbest Arsenik Berilyum Nikel Radon Silika

Pnömokonyozda ILO standartlarına göre değerlendirme

Yandaki şekil aşağıdakilerden hangisine benzemektedir?

Yandaki şekil aşağıdakilerden hangisine benzemektedir?  b

ILO film değerlendirme standart film standart film p q

Yuvarlak opasiteler p <1,5 mm q 1,5-3 mm r 3-10 mm

İrregüler (lineer) opasiteler <1,5 mm t 1,5-3 mm u 3-10 mm

Büyük opasiteler C A B

Küçük opasite Büyük opasite

Kategori  0 -/0 0/0 0/1

Kategori  1 0/1 1/1 1/2

Kategori  2 2/1 2/2 2/3

Kategori  3 3/2 3/3 3/+

Ramazzini “If you find that work seriously affects your health, it is very wise to change occupation. Money is worthless, if you loose the most valuable of all, your health.”

Maluliyet değerlendirmesi

Yeni SGK yönetmeliği (11.Ekim.2008) Müjde Hocam! DİSPNE endikasyonu aldık. Bronkodilatör tanıtımı yapan firma temsilcisi

Pnömokonyoz dışı hastalıklarda Hafif % 6 Orta  % 30 Ağır  % 57

Pnömokonyozlarda Küçük opasiteler (% 0-36) Büyük opasiteler (% 11-58) Örnek: q ve t; 2/3 ise  % 21