(Şehit Polis İsmail Özbek Ortaokulu Kestel /Bursa) DÜNYA DÜNYANIN KATMANLARI (Şehit Polis İsmail Özbek Ortaokulu Kestel /Bursa) KÜBRA BÜYÜKDAĞ AHMETCAN GÜLOĞULLARI 6/C
DÜNYA Üzerinde yaşadığımız yer yuvarlağı. Güneş sisteminin gezegenlerdendir. Güneşten uzaklık bakımından üçüncü (Güneşten ortalama uzaklığı 149.481.000 km.), bu sistemdeki büyüklüğü bakımından beşinci (yüzölçümü 509.200.000 kilometrekare) dir.
Dünyanın ağırlığı 5. 977 trilyon ton, hacmi 1. 082. 841. 310 Dünyanın ağırlığı 5.977 trilyon ton, hacmi 1.082.841.310.000 kilometreküp, ekvatordaki çemberi 40.076. 423 metre, ekvatordaki çapı 12.726 kilometredir. Dünyada yaşayan insanların sayısı 2.995.000.000 dur.
İlkin dünya, güneş ve öbür gezegenlerle birlikte bir bütün kütle halinde bulunuyordu. Merkezi parlak olan bu kütlenin çevresi gaz ve buhar moleküllerinden yapılmıştı. Bu büyük kütle, çok soğuk olan uzayda dönerken, sahip olduğu ısının bir kısmını çevresine dağıtarak soğumağa başlıyordu
Bu soğumanın etkisi ile, bu kütlenin bazı cisimleri yoğunlaşmağa başlamış, gaz tabakası da, merkez kısmına yaklaşmış ve hacmi küçülmüştür. Böylece merkezin etrafında bir halka meydana gelmiş, yoğunlaşma sebebiyle kütlenin dönme hareketinin hızı artmıştır.
Dönme hızı artan bu kütlenin dış yüzeyinin bütün kısımları aynı zamanda soğuyup yoğunlaşmamış, bazı kısımları gaz kitleler halinde konarak çok uzaklara gitmiştir Bu gaz kütleler, esas kütlenin çekim kuvvetinden kurtulamadıkları için bunun çevresinde dönmeğe başlamışlardır.
Halkalar koptukça bu kütle (yani güneşin) nin hacmi küçülmesine başlamışlardır. Halkalar koptukça bu azalmıştır. Hızın azalması ile sonradan kopan halkalar, öncekiler kadar büyük olmadıkları gibi, çok uzaklara da gidememişlerdir.
Dünya ‘ nın katmanları
DÜNYAN’NIN KATMANLARI Atmosfer(Gaz katmanı) Hidrosfer(su katmanı) Litosfer(Yer kabuğu) Pirosfer(Magma katmanı) Barisfer(Çekirdek katmanı)
HAVA KÜRE (ATMOSFER) Çeşitli gazların karışımında oluşmuştur . Yerküre sarar, çevresinde uzaklaşmaz. Su buharı bu katmanda bulunur. Güneş’ten gelen zararlı ışınları engeller. Canlılar için gerekli gazları içerir.
HİDROSFER(SU KATMANI) Taş küre ile iç içe olan katmandır. Küreyi; okyanuslar , denizler ,iç kesimlerlerdeki çukurlara suların oluşmasıyla oluşan akarsular ,göller ve yer altı sular oluşturur
TAŞ KÜRE (YER KABUĞU) Üzerinde canlıların yaşadığı katmandır . Çeşitli yapıdaki kayaçlarda oluşmuştur. üst kısımların yer toprakla örtülmüştür .Yer yer yükselti,düzlük
AĞIR KÜRE (ÇEKİRDEK) Dünya’nın en iç ve en kalın katmanıdır . En sıcak ve en ağır katmanıdır.
ATEŞ KÜRE ( MANTO) Yer kabuğunun altındaki tabakadır.Sıcaklığı ortalama 2000 santigrat derecedir. Bu katman, yer kabuğunun ergimiş maddelerle çok sıkışmış gaz ve buharların bir karışımıdır.
SORULAR Dünya’nın şekli …….şekli gibi küreye benzer. Dünya aydan ………tür. Dünya Güneş’ten ……..tür. Dünya’nın gözle görülen ve görülmeyen ……… ları bulunur. Taş kürede ………. Yaşar.
( )Dünya ‘nın karanlık yüzünde kalan bir kişi geceyi yaşatmaktadır. ( )Dünya’nın gözle görülebilen katmanları hava,su ve taş küredir. ( )Dünya’nın katmanlarının en içten olanı çekirdektir.
CEVAPLAR Dünya’nın şekli ayın şekli gibi küreye benzer. Dünya aydan büyüktür . Dünya güneşten küçüktür. Dünya’nın gözle görülmeyen katmanları bulunur. Taş kürede canlılar bulunur.
(D)Dünya’nın karanlık yüzünde kalan bir kişi geceyi yaşamaktadır. ( D)Dünya’nın gözle görülebilen katmanları hava , su ve taş küredir. ( D)Dünya’nın katmanları en içten olan çekirdektir.
SON...