SU KULLANIMININ ETKİNLEŞTİRİLMESİ POLİTİKALARI TARIMDA SU KULLANIMININ ETKİNLEŞTİRİLMESİ POLİTİKALARI Dr. Bülent SÖNMEZ Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü

Tarım ve gıda güvenliği Toprak, su ve biyolojik çeşitlilik gibi doğal kaynaklarımızın korunması ve sürdürülebilir kullanımı stratejik özelliktedir. Yasal düzenlemeler Destekleme ve Yönlendirme Politikaları Ar-Ge Projeleri ve Kapasite Geliştirme

Dünya tarımını etkileyen faktörler 9,1 7,1 2012 2050 Nüfus Artışı (Milyar kişi) İklim Değişikliği Geçtiğimiz yüzyılda Dünya ortalama sıcaklığı 0,74 C artmıştır. Şayet; Verim:% 20–40 Önümüzdeki 50 yılda alt sektörler itibariyle % 70-100 daha fazla üretim yapılması gerekmektedir Sıcaklık:2ºC Dünyada açlık çeken insan sayısı 870 Milyon, (% 12,5) 500 Milyon kişi ise obezdir. (% 7) Beklenmektedir. Gıda fiyatlarında dalgalanmalar Küresel tarım ve gıda ticaretindeki büyüme 2000-2012 yılları arasında 512 Milyar Dolar 1,4 Trilyon Dolar 2002 2011 Buğday fiyatları : 3 kat Mısır fiyatları : 2 kat Pirinç fiyatları : 2 kat Kaynak: FAO, IFPRI, GTHB Dünyada ve Türkiye'de Gıda Güvenliği Sunusu , 2013

Gıda üretiminde sulamanın rolü toplam bitki su tüketimi, milyar m3 / yıl Su Kullanımı Dünya Türkiye Tarımda kullanılan su %70 %74 Sulu tarım yapılan tarım arazilerin oranı % 15 % 20 Kaynak: FAO Workshop on global irrigation mapping 2006; FAO 2010; Türker, M. Su ve Gıda Sunu GTHB 2012; COMCEC 2013

Tarımsal arazi kullanımındaki değişim Dünya 2000 2011 Değişim % Tarım arazisi 4,930 milyon ha 4,911 milyon ha - 0,4 Türkiye 2002 2012 Değişim % Tarım arazisi 26,579 bin ha 23,795 bin ha - 14,6 Tarımda kullanılabilecek İlave potansiyel arazi miktarı 1,8 milyar hektar, Bu araziler özellikle Afrika’nın Aşağı Sahra bölümü ile Güney Amerika’da yoğunlaşmaktadır. Kaynak: FAO 2013; 10. Kalkınma Planı, 2013; GTHB 2013, COMCEC 2013

Yasal düzenlemeler Toprak Koruma ve Arazi Kullanım Kanunu (3/07/2005, Kanun No. 5403) Tarım Kanunu (25/4/2006, Kanun No. 5488) GTHB Kuruluş ve Görevleri Hakkındaki KHK (08/06/2011, Sayı No. 639) Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda Değişiklik Yapılması Hk. Kanun (30/4/2014, Kanun No. 6537)

Stratejik plan - tehditler Bilinçsiz sulamalar Bilinçsiz kimyasal gübre kullanımları sonucu yüzey ve yer altı sularında kirliliğin artması Geleneksel davranış eğilimleri ve üretim alışkanlıkları Mevcut bilişim kapasitesinin etkin kullanılamaması Tarımsal bilgi ve teknolojilerin çiftçilere yeterli oranda iletilememesi ve benimsetilememesi

Sulama altyapısının modernizasyonu EKONOMİK OLARAK SULANABİLİR ALAN : 8,5 Milyon ha SULAMAYA AÇILAN ALAN : 5,9 Milyon ha 2023 HEDEFİ : 8,5 Milyon ha Bakanlığımız, Su Tasarrufu Sağlayan Modern Sulama Sistemlerinin kullanımının yaygınlaştırılmasını desteklemektedir. Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programından % 50 Hibe Desteği verilmektedir. Basınçlı Sulama Sistemleri % 0 faizli kredi kullanımı ile desteklenmektedir. Arazi Toplulaştırması ile Sulama Randımanı Artırılmakta ve Sulama Tesisleri İle Birlikte Yapıldığında yaklaşık % 50 Su Tasarrufu Sağlanmaktadır.

Su tasarrufu sağlayan sistemlerinin yaygınlaştırılması

Toplulaştırma ve kapalı sulama sistemi ile % 65 su tasarrufu Ortalama parsel büyüklüğü 1,61 ha 3,61 ha Sulamaya doğrudan erişim % 61 % 100 KARAMAN MERKEZ KİSECİK SULAMA VE TOPLULAŞTIRMA PROJESİ (2750 HA)

Tarım Sektörü Entegre Bilgi Yönetim Sistemi Nitrat izleme 4500 nokta Arazi kullanımı; Parsel Kayıt Sistemi

Sulamada Ar-Ge çalışmaları Bakanlığımıza bağlı Araştırma Enstitülerince suyun tasarruflu kullanımı, ileri sulama teknolojileri ve kuraklığa dayanıklı çeşitlerin geliştirilmesi İç Anadolu, Ege, Akdeniz Bölgesinde ve GAP Bölgesinde farklı ürünlerde değişik sulama yöntemleriyle kısıntılı sulama araştırma çalışmaları başlatılmıştır. Yenilenebilir Enerji Kablosuz ağlar Uzaktan Algılama 11

Sulama Ar-Ge çalışmalarının çiftçilere ulaştırılması Yeniliklerin çiftçilerimize ulaşmasını ve kullanılmasını sağlamak amacıyla “Tarımsal Yeniliklerin Yaygınlaştırılması Çalışmaları” projesi yürütülmektedir. Sulama ve toprak işlemesiz tarım konularında Bakanlık Araştırma ve İl Müdürlükleri işbirliği ile yayım projeleri KOP ve diğer bölgelerde uygulanmaktadır. GAP Bölgesindeki Araştırma Enstitüleri bünyesinde ülkesel ve uluslararası düzeyde sulama konularında eğitim verecek Eğitim Merkezleri kurulmuştur.

Uluslararası politikalar Yakın Doğu ve Kuzey Afrika Araştırma Kuruluşları Birliği (AARINENA) ICARDA, CHIEAM, EU-JRC Birleşmiş Milletler Güney-Güney İşbirliği , UNSSOC Amaç Bölge ülkeleri arasında gıda ve su güvenliğinin arttırılması, kırılgan gruplar arasındaki kırsal yoksulluğun azaltılmadır. Bölge ülkeleri arasında işbirliği ve pilot uygulamalar ile bölgede başarılı model ve yaklaşımların yaygınlaştırılacaktır. Proje; su koruma teknolojilerinde, suyu etkin kullanan ürün yetiştiriciliği ile kırsal kadın ve gençlere yönelik pilot pratik çapraz bölgesel bilgi veuzmanlık transferidir. Türkiye temel odak noktası olarak eğitimlerle bölgesel Güney-Güney bilgi alışverişi ve transferi için daha kapsamlı sistematik bir platform oluşturacaktır.

DÜNYA SU GÜNÜ www.tarim.gov.tr TEŞEKKÜRLER DÜNYA SU GÜNÜ www.tarim.gov.tr www.gsb.gov.tr