DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ ÇALIŞMA EKONOMİSİ VE ENDÜSTRİ İLİŞKİLERİ BÖLÜMÜ SOSYAL DEMOKRASİ VE ÜÇÜNCÜ YOL 2006463081 DİLEM SİNKİL 2006463092 YASEMİN TÜMER 2006463065 ÇİSEM MERİÇ
GENEL ÇERÇEVE Sosyal demokrasi, 19.yy. sonlarında sosyalist hareketin içinden ortaya çıkan siyasi bir ideolojidir. Marksizm’in aksine, devletin yapacağı düzenlemeler ve destekleyeceği programlar ve örgütler aracılığıyla kapitalizmi reform etme ve böylece de işçi haklarını güvence altına alma amacı gütmektedir.
GENEL ÇERÇEVE Sosyal demokrasinin net bir tanımının yapılmasında önemli sorunlarla karşılaşılmaktadır. Bu sorunların temelinde yatan faktör; Sosyal demokrasinin çok net ve köşeli ,kalıplaşmış bir ideolojisinin bulunmamasıdır.
TANIM Sosyal demokrasi emekle sermaye arasındaki hakkaniyet dengesi kurmayı amaçlayan,siyasal ve ideolojik bir kitle hareketidir.
TANIM Bu tanım ışığında sosyal demokrasinin ortaya çıkan önemli yönleri şunlardır; Sosyal demokrasi siyasal bir harekettir. Demokratik hak ve özgürlükler sistemidir.
TANIM Sosyal demokrasi ekonomik bir harekettir; Daha adil bir bölüşüm için savaşır. İleri teknolojiye dayalı pahalı yatırımların devletin üstlenmesini savunur.
TANIM Sosyal demokrasi bir sosyal hizmet hareketidir. Herkesi sosyal güvence çatısı altına alıcıdır. İşsizlikte destekleyici bir sistemi savunur.
TANIM Sosyal demokrasi bir uygarlık hareketidir. Toplumsal yapıyı,hümanist kültürün ölçülerine göre modernleştirme amacı güder. Sosyal demokrasi bir barış hareketidir. Savaşsız bir dünyayı savunur.
Sosyal Demokrasinin Temel Nitelikleri Sınıfların çıkarı dengeye gelmelidir. Demokratik özgürlükler sınıfsal çıkara kurban edilmemelidir. Devlet ideolojisiz olmalıdır. Bölüşüm hakça olmalıdır. Ekonomik yapı çoğulcu olmalıdır.
Sosyal Demokrasinin Amaçları Sosyal demokrasi , kapitalizmi değil, kapitalizmin yarattığı adaletsizlikleri sürdürücü siyasal yapılanmayı değiştirmektir. Sosyal demokrasi ,özel teşebbüsün öncü olduğu karma bir ekonomik sistemi savunur.
Sosyal Demokrasinin Amaçları Sosyal demokrasi , tüm emekçilerin demokratik ve ekonomik haklarıyla çıkarlarını,devrim zorlamasına kalkışmaksızın reformlar yoluyla gerçekleşmesini amaçlar. Laik ve uygar sosyal politikaların hayata geçirilmesinden yanadır.
Sosyal Demokrasinin Temel İlkeleri ÖZGÜRLÜK Siyasetin ve toplumun görevi,insanların özgürce yaşamalarını ve kendilerini geliştirmelerinin koşullarını yaratmaktır.
Sosyal Demokrasinin Temel İlkeleri EŞİTLİK VE SOSYAL ADALET Bireylerin özgürlüğü için önemli olan,kaynakların adil dağılımı gerektirmektedir. Yani sosyal demokraside önemli olan fırsat eşitliğidir.
Sosyal Demokrasinin Temel İlkeleri DAYANIŞMA Sosyal demokrasi toplumsal dayanışmanın oluşması ve yaygınlaştırılması için sivil toplum örgütlerinin oluşturulması ve desteklenmesinden yanadır.
DÜNYADA VE TÜRKİYE’DE SOSYAL DEMOKRASİ 19.yy ortalarında bilimsel sosyalist teori Marks ve Engels tarafından Avrupa’da toplumcu düşünceler sosyal demokrasi adı altında tanınmakta ve örgütlenmekteydi. 1880lere gelindiğinde Marksizim,sosyal demokrat hareketin genel ideolojik çerçevesini oluşturan düşünsel bileşenlerden biri haline gelmişti.
Fakat Birinci Dünya Savaşı,Marksizm ve sosyal demokrasi arasında büyük bir ayrışmanın yaşanmasına yol açtı. Sosyal Demokrasi bir üçüncü yoldur,eski solla yeni sağ arasında refah devletine yakın sanayileşmiş bir Batı Avrupa siyasal akımıdır. Neoliberaller ,refah devletine karşı 1979’da İngilterede Thatcher ile başlayan bir karşı atakla ,ABD’de Reagan ve Türkiye’de Turgut Özal gibi isimlerin liderliğinde kısa süre içinde iktidarı sosyal demokratlardan devraldılar.
ÜÇÜNCÜ YOL Üçüncü Yol adı verilen yeni programın belirleyici özelliği; sosyal demokrasiyi ikiye ayırması ve kendisini geleneksel ya da eski sosyal demokrasi dediği bakış açısından özenle ayırmasıdır.
ÜÇÜNCÜ YOL Başlıca teorisyeni ünlü İngiliz sosyolog Anthony Giddens olan Üçüncü Yol,sosyal demokrasinin krizden çıkabilmesi ve neo-liberalizme alternatif olabilmesi için refah devleti dönemi sosyal demokrasisinin etkili bir eleştirisini yapılmasına bağlı olduğunu düşünmektedir.
ÜÇÜNCÜ YOL Giddens, eski sol dediği klasik sosyal demokrasinin yeni sağ tarafından aşıldığını belirtmektedir. Klasik sosyal demokrasinin eşitlikçilik anlayışı ve sosyal devlet,çözdüğü sorunların yanı sıra pek çok yeni sorunun ortaya çıkmasına da yol açmıştır.
ÜÇÜNCÜ YOL Üçüncü Yol,refah devletinizi ‘sorumluluk olmadan hak olmaz.’ sloganıyla eleştirmektedir. Üçüncü yol politikası klasik anlamda sağın ve solun ötesine geçip radikal bir merkez kurmayı hedefler.
ÜÇÜNCÜ YOL Giddens’a göre sosyal demokrasinin geleceğini belirleyecek beş ikilem bulunmaktadır; Küreselleşme Bireyselcilik Sol ve sağ Politik temsil Ekolojik sorunlar
Üçüncü Yol Programına Eleştiriler Şekilsiz ve belirsiz siyasi proje olması Gerçekte sağcı bir siyaset tarzı olması Neo-liberal çerçeveyi benimsemesi Kendisine özgü ve ayırt edici bir ekonomi politikasından yoksun olması Ekolojik sorunlara yönelik kayda değer bir çözüm önerisine sahip olmaması
Sonuç olarak; tüm eleştirilere karşın üçüncü yolun,günümüzde tümüyle açık şekilde olmasa bile,zımnen kabul gören bir yeni ideolojik çizgi olarak Avrupa sosyal demokrasisi üzerinde belirgin bir etkiye sahip olduğu söylenebilir.
BİZİ DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ…