Telif Hakları Karmaşası Eğitimciler için Telif Hakları ve "Makul Kullanım" Kılavuzu Rev. 9/28/01 – Abridged version Intel® Gelecek için Eğitim programında kullanılmak üzere bir sunum Özgün sunum Judi Edman Yost Institute of Computer Technology

© Intel 2003. Tüm hakları saklıdır. Telif hakkı nedir? © “Özgün bir edebi ya da sanat eserinin tüm üretme, kopyalama, toplu gösterim ya da yayımlama hakkı o eserin sahibi, yani eseri meydana getiren kişiye aittir” FSEK yasası 1 Mart 1989’dan sonra şahsen ve özgün olarak üretilen her eser kayıtlı olsun olmasın koruma altındadır. © Intel 2003. Tüm hakları saklıdır.

Telif hakkı olmayan ne var? Elle tutulabilir bir formatta kayıt edilmemiş (yazılmamış) çalışmalar Fikirleri prosedürler, yöntemleri, sistemler, süreçler, kavramlar, ilkeler, keşifler ve aygıtlar – tanım, açıklama veya resmetme dahil değildir. Kamu malı olup tamamen enformasyondan oluşan ve özgün bir sahibi bulunmayan çalışmalar (Örneğin, takvim, uzunluk ve ağırlık tabloları, cetveller vs.) © Intel 2003. Tüm hakları saklıdır.

Telif hakkı olmayan ne var? Mantıksal, kapsamlı derlemeler (örnek, telefon rehberi) Kamuya ait malzeme ve kopyaları Resmi belgelerin hemen hemen hepsi Olgular © Intel 2003. Tüm hakları saklıdır.

© Intel 2003. Tüm hakları saklıdır. Ancak... Eğitim ve öğretim amacıyla olursa iş değişir © Intel 2003. Tüm hakları saklıdır.

© Intel 2003. Tüm hakları saklıdır. Makul Kullanım nedir? ABD Telif hakları yasasının Makul kullanım kısmıdır : eleştiri, yorum, haber yapma, öğretim (sınıfta kullanmak için çoğaltma dahil) bilimsel çalışma ve araştırma amacıyla kopyalama ve toplu gösterme telif hakkı ihlali değildir. © Intel 2003. Tüm hakları saklıdır.

© Intel 2003. Tüm hakları saklıdır. Makul Kullanım nedir? Türk Sanat Eserleri Kanununa göre Yayımlanmış musiki, ilim ve edebiyat eserlerinden ve alenileşmiş güzel sanat eserlerinden, maksadın haklı göstereceği bir nispet dahilinde iktibaslar yapılmak suretiyle, hal ve vaziyetinden eğitim ve öğretim gayesine tahsis edildiği anlaşılan seçme ve toplama eserler vücuda getirilmesi serbesttir...” Yani: kaynak göstererek makul ölçüde kaynaklardan sadece derste yararlanabilirsin. © Intel 2003. Tüm hakları saklıdır.

Telif hakları saklı bir ürünün makul kullanıma girip girmediğini belirleyen dört unsur vardır © Intel 2003. Tüm hakları saklıdır.

© Intel 2003. Tüm hakları saklıdır. Bir şeyi kopyalamadan önce kendine sor: Kopyalama eğitim amaçlı mı? Özgün malzeme çoğunlukla olgulardan genel bilgilerden mi ibaret? Basılmış mı? Bütün kısımları değil de ufak parçaları mı kullanıyorsun? Özgün malzemeye serbestçe erişiliyor mu? (Yani, yazarı ondan para kazanmaya çalışmıyor.) Eğer cevapların hep “hayır” ise dikkatli ol! O malzemeyi kullanman “makul kullanıma” girmeyebilir. © Intel 2003. Tüm hakları saklıdır.

© Intel 2003. Tüm hakları saklıdır. Bazen telif haklı saklı bir eserin ne kadarını kullanabileceğimizi kestirmek güçtür. Makul kullanıma ne gireri tespit etmek için, “Eğitim Amaçlı Çoklu Ortam Kullanım İlkeleri” hazırlanmıştır. © Intel 2003. Tüm hakları saklıdır.

© Intel 2003. Tüm hakları saklıdır. Eğitim Amaçlı Çoklu Ortam Kullanım İlkeleri ne kadar kullanılacağını hakkında fikir verir... En az miktarı kullanın: Film %10 veya 3 dakika Metin %10 veya 1000 kelime Şiir 250 kelime; aynı şairden en fazla 3 şiir. Beste, güfte, video klip %10 veya 30 saniye Fotoğraf ve Resim Bir kişiden en fazla 5 resim Sayısal veri setleri 2500 alan ya da hücrenin %10’u Poetry © Intel 2003. Tüm hakları saklıdır.

Yazar/eser sahibini belirtme Yazarı daima belirtin: Rapor ya da sunumunuzun “Yararlanılan Kaynaklar” kısmında (eğer varsa) şunları belirtin: Yazarın adı Eserin adı Yayınevi Yayım yeri ve tarihi Telif hakları saklı resimlerin altına bilgisini verin. Örnek: © 2002 Eser sahibinin adı © © Intel 2003. Tüm hakları saklıdır.

Yazar/eser sahibini belirtme Web sitesinden alınan telif hakkı saklı eserler için: Yazarın adı Eserin adı Sitenin adı Web konduğu ya da güncellendiği tarih Eserin İnternet’ten alındığı tarih Web sitesinin adresi (URL) © Intel 2003. Tüm hakları saklıdır.

Makul kullanımın dışında kullanım Bir projenin sınıf dışında yayınlanma olasılığı varsa (İnternet’e koymak gibi) beklemek yerine projeyi yaparken izinlerinizi alın. © Intel 2003. Tüm hakları saklıdır.

© Intel 2003. Tüm hakları saklıdır. Şimdi, Telif Hakları açıkça anlaşıldı ...değil mi? Kaynaklar için Tıklayın © Intel 2003. Tüm hakları saklıdır.

Yararlanılan kaynaklar ve daha fazla bilgi için... “Fair Use Guidelines For Educational Multimedia” Complete document provided by Georgia Harper; prepared by the Educational Multimedia Fair Use Guidelines Development Committee, July 17, 1996 http://www.utsystem.edu/OGC/IntellectualProperty/ccmcguid.h tm “Fair Use Of Copyrighted Materials” by Georgia Harper, University of Texas http://www.utsystem.edu/OGC/IntellectualProperty/copypol2.h tm © Intel 2003. Tüm hakları saklıdır.

Yararlanılan kaynaklar ve daha fazla bilgi için... “Copyright Basics” by the U.S. Copyright Office http://www.loc.gov/copyright/circs/circ1.html “Fair Use Guidelines For Educational Multimedia: Background and Summary” by Chris Dalziel http://www.libraries.psu.edu/mtss/fairuse/dalziel.html “The Copyright Website” by Benedict O’Mahoney http://www.benedict.com/ “Copyright Law in the Electronic Environment” by Georgia Harper, University of Texas http://www.utsystem.edu/OGC/IntellectualProperty/faculty.ht m © Intel 2003. Tüm hakları saklıdır.

Yararlanılan kaynaklar ve daha fazla bilgi için... “Highlights of the Fair Use Guidelines for Educational Multimedia” by Stan Diamond and deg farrelly http://www.libraries.psu.edu/mtss/fairuse/fairhigh.html “10 Big Myths about Copyright Explained” by Brad Templeton http://www.templetons.com/brad/copymyths.html “Duhaime's Law Dictionary” by Lloyd Duhaime http://www.duhaime.org/diction.htm “When Works Pass Into the Public Domain in the United States” by Cornell Institute for Digital Collections http://cidc.library.cornell.edu/copyright/ © Intel 2003. Tüm hakları saklıdır.

© Intel 2003. Tüm hakları saklıdır. Diğer kaynaklar... “Rules Of Thumb For Digitizing And Using Others' Works In Multimedia Materials For Educational Purposes” by Georgia Harper, University of Texas http://www.utsystem.edu/ogc/intellectualproperty/copypol2.htm#mm “Rules Of Thumb For Coursepacks” by Georgia Harper, University of Texas http://www.utsystem.edu/ogc/intellectualproperty/copypol2.htm#course “A Proposal For Educational Fair Use Guidelines For Digital Images” by Georgia Harper, University of Texas http://www.utsystem.edu/OGC/IntellectualProperty/imagguid.ht m © Intel 2003. Tüm hakları saklıdır.

© Intel 2003. Tüm hakları saklıdır. Diğer kaynaklar... Bu konuda yeterli bilgi alamadığınıza inanıyorsanız diğer siteleri ziyaret edebilirsiniz: List of Links to Other Copyright Sites by Georgia Harper, University of Texas http://www.utsystem.edu/OGC/IntellectualProperty/offsite.htm © Intel 2003. Tüm hakları saklıdır.

Yazılım telif haklarıyla ilgili bilgi “Software Use and the Law” by Software & Information Industry Association (SIIA) http://www.spa.org/piracy/programs/sftuse.htm#use “Digital Anarchy: Part One of an Analysis of Software Piracy” by David Laprad http://www.avault.com/articles/warez1_1.asp “The Federation Against Software Theft (FAST)” (United Kingdom organization) http://www.fast.org.uk/ © Intel 2003. Tüm hakları saklıdır.

Yazılım telif haklarıyla ilgili bilgi “Questions and Answers about Software Piracy” by Software & Information Industry Association (SIIA) http://www.spa.org/piracy/programs/Q&a.htm “Commercial, Shareware, Freeware & Public Domain Software” by SIIA http://www.spa.org/piracy/programs/share.htm#shareware “Permissible Copying of Software” by Georgia Harper, University of Texas http://www.utsystem.edu/OGC/IntellectualProperty/mono2.htm © Intel 2003. Tüm hakları saklıdır.

Bu sunumun telif hakları Intel’e aittir. Ancak, telif hakları belirtildiği sürece, kar gütmeden ve eğitim amaçlı kullanılabilir. © Intel 2003. Tüm hakları saklıdır.