ULUSAL HAVZA YÖNETİMİ STRATEJİSİ (UHYS) Hanifi AVCI Genel Müdür www.cem.gov.tr Mayıs-2012

İÇİNDEKİLER Ulusal Havza Stratejisinin (UHYS) Gayesi UHYS sürecine katılan ve katkı sağlayan kurum kuruluş ve paydaşlar. UHYS taslağı hakkında özet bilgi. UHYS sürecinin bundan sonrasında gerçekleştirilecek çalışmalar. Havza Yönetimi Organizasyonu.

1. ULUSAL HAVZA STRATEJİSİ BELGESİNİN GAYESİ Su havzalarımızın kaynaklarının korunması, geliştirilmesi ve sürdürülebilir kullanımı ile ilgili uzun vadeli kararlara ve yatırım programlarına rehberlik sağlamak, farklı kurumlarca yürütülecek çalışmaların eşgüdümlü ve bütünleşik olarak gerçekleşmesi için ortak bir çerçeve oluşturmaktır.

2. SÜRECE KATILAN VE KATKI SAĞLAYAN KURUMLAR VE PAYDAŞLAR Orman ve Su İşleri Bakanlığı (ÇEM, OGM, SYGM, DSİ, DKMP, DMG, BİD, SGB) Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (ÇYGM, ÇED, TVKGM,MPGM) Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı (BÜGM, TRGM) Başbakanlık (AFAD) Kalkınma Bakanlığı Hazine Müsteşarlığı STK

3. UHYS TASLAĞI HAKKINDA ÖZET BİLGİ Geliştirilen son taslak Bakanlık WEB sayfasına konarak paydaş görüş ve katkılarına sunulmuştur. UHYS VİZYONU Ülkemiz havzalarının eşgüdümlü, katılımcı ve eko-sistem odaklı yönetimi ile; havza kaynaklarını korumak, geliştirmek, çevresel, ekonomik ve sosyo-kültürel hizmet ve faydalarını sürdürülebilir olarak temin etmek ve bu suretle hayat kalitesinin ve refah seviyesinin artırılmasına ve ülkenin kalkınmasına gerekli katkıları sağlamaktır.

UHYS – STRATEJİ BELGESİNİN MUHTEVASI UHYS Belgesinde: Vizyon, 13 İlke, 7 Gaye , 9 Alt Gaye 44 hedef tespit edilmiş, Ayrıca her hedef için; performans göstergeleri ve stratejiler, hedeflerin gerçekleşmesinden birinci derecede sorumlu kuruluşlar ile işbirliği ve katkı sağlayacak kuruluşlar gösterilmiştir. Taslak ekinde havza önceliklendirme kriterleri verilmektedir.

UHYS - İLKELER Hesap verebilirlik; Sürdürülebilirlik; Bilimsellik; Katılımcılık; Eşgüdüm; Verimlilik; Etkinlik; Çevreye duyarlılık; Şeffaflık; Hesap verebilirlik; Bilimsellik; Kalite; Ulaşılabilirlik; Ulusal kalkınma politikaları ve diğer ulusal strateji belgeleri ile uyum; Maliyet ve faydaların adil paylaşımı.

UHYS – GAYELER 1- Havzaların sürdürülebilir yönetimi için yasal ve kurumsal kapasitelerin güçlendirilmesi, kurumlar ve paydaşlar arasında eşgüdüm ve işbirliğinin sağlanması. 2- Havzaların su kaynaklarının sürdürülebilir olarak yönetimi ve kullanımı.   3- Havza alanları ve tabii kaynakların tahribatı ve erozyonun önlenmesi, bozuk havza alanlarının ıslahı ve sürdürülebilir kullanımı.  4- Havzaların biyolojik çeşitliliğinin ve peyzajın korunması ve sürdürülebilir kullanımı. 

UHYS – GAYELER 5- Havzalarda yaşayan halkın hayat kalitesinin ve refah seviyesinin yükseltilmesi.  6- Havzalarda tabii kaynakların bozulumundan kaynaklanan tabii afetler ve zararlarına karşı mücadele mekanizmalarının geliştirilmesi ve etkinleştirmesi. 7- Havza yönetimine iklim değişikliğinin muhtemel etkilerinin ve bu etkilere uyumun dahil edilmesi ve uyum mekanizmalarının geliştirilmesi. 

GERÇEKLEŞTİRİLECEK ÇALIŞMALAR 4. BUNDAN SONRA GERÇEKLEŞTİRİLECEK ÇALIŞMALAR Taslak doküman Bakanlığımız WEB sayfasına konarak tüm ilgili kurum ve paydaşların bilgi, görüş ve önerilerine sunuldu (19 Nisan 2012) Paydaş görüş ve önerilerinin alınarak Teknik Komite tarafından değerlendirilmesi ve son taslağın hazırlanması (Mayıs sonu) Son Taslağın Yönlendirme Komitesince onaylanması, Sayın Bakan Prof. Dr. Veysel EROĞLU’na sunulması (21 Mayıs 2012 sunuldu)

GERÇEKLEŞTİRİLECEK ÇALIŞMALAR 4. BUNDAN SONRA GERÇEKLEŞTİRİLECEK ÇALIŞMALAR Kalkınma Bakanlığınca dokümana son şeklinin ve uygun formatının verilmesi ve Yüksek Planlama Kurulu'na sunulması (Süresi Kalkınma Bakanlığı ‘na bağlıdır) Paydaş Çalıştayı ile Ulusal Strateji konusunda paydaşların ve kamuoyunun bilgilendirilmesi (Mayıs sonu veya Haziran ortası)

5. HAVZA YÖNETİMİ ORGANİZASYONU MERKEZİ BİRİM: Havza Yönetimi Üst Kurulu Sekretarya; Su Yönetimi Genel Müdürlüğünce yürütülecek MAHALLİ BİRİM: 25 adet Havza Yönetim Kurulu Sekretarya; Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün taşra teşkilatınca yürütülecek.

HAVZA YÖNETİMİ ÜST KURULU Alternatif 1: Kurulun Bakan ve/veya Müsteşar düzeyinde oluşturulması Kurul Başkanı: Orman ve Su İşleri Bakanı / Müsteşarı Kurul Üyeleri: Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı / Müsteşarı Çevre ve Şehircilik Bakanı / Müsteşarı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı / Müsteşarı Kalkınma Bakanı / Müsteşarı SUEN Başkanı STK üst düzey 2 temsilci Üniversitelerden üst düzey konu uzmanı 2 temsilci (hidroloji, toprak, vb. konularında (TUBİTAK da olabilir). Sekreterya: Su Yönetimi Genel Müdürlüğü

HAVZA YÖNETİMİ ÜST KURULU Alternatif 2: Kurulun Müsteşar ve Genel Müdür düzeyinde oluşturulması Kurul Başkanı: Orman ve Su İşleri Bakanlığı Müsteşarı Kurul Üyeleri: (Genel Müdür Düzeyinde) Orman ve Su İşleri Bakanlığı: SYGM, DSİ, ÇEM, OGM, DKMP, MGM, SUEN Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı: TRGM, BÜGEM Çevre ve Şehircilik Bakanlığı: MPGM, ÇED, ÇYGM, Kalkınma Bakanlığı: İSKGM, SSKGM Başbakanlık: Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanı. Hazine Müsteşarlığı: Üst düzey bir temsilci. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı: Bir Genel Müdür. Diğer Paydaşlar: STK’ lardan 2 temsilci Üniversitelerden 2 temsilci Sekreterya: Su Yönetimi Genel Müdürlüğü

HAVZA YÖNETİMİ ÜST KURULU GÖREVLERİ UHYS vizyon ve temel ilkeler çerçevesinde; Havzaların yönetimi ile ilgili üst düzey politika ve stratejik kararları almak, Mevzuat ve kurumsal düzenlemeler ile ilgili değerlendirmeler yapmak, yürütme organlarına görüş ve öneriler sağlamak. Havza yönetimi ile ilgili karşılaşılan temel problemleri değerlendirmek, çözüm önerilerini ve ilgili bakanlıklarca alınacak tedbirleri kararlaştırmak. Büyük ölçekli havza plan ve projelerini değerlendirmek, önceliklendirmek, Havzada çalışan kurumlar arasında üst düzeyde eşgüdüm ve işbirliği sağlamak. Uygulama sonuçları izlemek ve değerlendirmek.

25 HAVZA YÖNETİM KURULU Ana Havza No Havza Adı 1 Meriç-Ergene Havzası Marmara Havzası 3 Susurluk Havzası 4 Kuzey Ege Havzası 5 Gediz Havzası 6 Küçük Menderes Havzası 7 Büyük Menderes Havzası 8 Batı Akdeniz Havzası 9 Antalya Havzası 10 Burdur Havzası 11 Akarçay Havzası 12 Sakarya Havzası 13 Batı Karadeniz Havzası Ana Havza No Havza Adı 14 Yeşilırmak Havzası 15 Kızılırmak Havzası 16 Konya Kapalı Havzası 17 Doğu Akdeniz Havzası 18 Seyhan Havzası 19 Asi Havzası 20 Ceyhan Havzası 21 Fırat-Dicle Havzası 22 Doğu Karadeniz Havzası 23 Çoruh Havzası 24 Aras Havzası 25 Van Gölü Havzası

25 HAVZA YÖNETİM KURULU Kurul Başkanı: Havzada yer alan illerin valileri (dönüşümlü) Sekreterya: DSİ Bölge Müdürlüğü Kurul Üyeleri: DSİ Bölge Müdürü OSİB Bölge Müdürü Orman Bölge Müdürü Bölge Kalkınma Ajansı Başkanı İl Özel İdaresi Genel Sekreteri İl Çevre ve Şehircilik Müdürü Tarım İl Müdürü İl Belediye Başkanı İl Ticaret ve Sanayi Başkanı STK ve Çiftçi Teşkilatlarından 3 kişi Üniversite ve Ar-Ge 3 kişi

25 HAVZA YÖNETİM KURULUNUN GÖREVLERİ UHYS Belgesi ve Üst Kurul kararları paralelinde ; Havzanın yönetimi ile ilgili politika ve stratejik kararları almak, hedefleri belirlemek, havza eylem planını hazırlamak Havzada yapılacak plan proje ve uygulamaların kurumlar arasında eşgüdüm ve işbirliği halinde yürütülmesini sağlamak. Havza yönetimi ile ilgili karşılaşılan temel problemleri değerlendirmek, çözüm önerilerini ve havzadaki ilgili kurum ve kuruluşlarca alınacak tedbirleri kararlaştırmak. Havzanın ihtiyaçlarını ve önceliklerini belirlemek, yürütülecek plan ve projeleri değerlendirmek, Uygulama sonuçları izlemek ve değerlendirmek.

ÇÖLLEŞME VE EROZYONLA MÜCADELE GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ARZ EDERİM.....