Doç. Dr. Arif ALTUN Arş. Gör. Meryem YILMAZ SOYLU BTÖ 212 ÖĞRETİM TASARIMI Doç. Dr. Arif ALTUN Arş. Gör. Meryem YILMAZ SOYLU TUTUMLARIN ÖĞRETİLMESİ

BTÖ 212 Öğretim Tasarımı / 2008 - 2009 Bahar Tutum nedir? Bireyin, belli durumlar sırasında, davranış şeklini önceden seçtiği zihinsel durum (Gagne,1985). Belli koşullar altında özel tercih ve kararları seçme eğilimi (Şimşek, 2000). BTÖ 212 Öğretim Tasarımı / 2008 - 2009 Bahar

Tutumun temel özellikleri Tutum gizli bir değişkendir. Tutumların nesneleri vardır. Tutumlar olumlu ya da olumsuz bir yön alabilir. Tutumların duyuşsal, bilişsel ve davranışsal öğeleri vardır. Tutumlar görece durağan ve süreklidir. Ancak değiştirilebilir. BTÖ 212 Öğretim Tasarımı / 2008 - 2009 Bahar

BTÖ 212 Öğretim Tasarımı / 2008 - 2009 Bahar Tutumun bileşenleri Bilişsel bileşen (Araba kullanmayı bilmeden güvenli araba sürmeye ilişkin tutum geliştiremeyiz.) Bilgi değiştiğinde tutum da değişebilir. Davranışsal bileşen (Güvenli araba kullanmaya karşı olumlu tutum geliştirmiş bir kişinin güvenli araba kullanması beklenir.) Tutumların gözlenmesi davranışlara yansımaları ile gerçekleşir. Duyuşsal bileşen (Güvenli araba kullanmayı isteme.) Duyuşsal tepkiler davranış için güdü oluşturan içsel tepki yaratır. BTÖ 212 Öğretim Tasarımı / 2008 - 2009 Bahar

BTÖ 212 Öğretim Tasarımı / 2008 - 2009 Bahar Davranışsal bileşen BTÖ 212 Öğretim Tasarımı / 2008 - 2009 Bahar

BTÖ 212 Öğretim Tasarımı / 2008 - 2009 Bahar Duyuşsal bileşen Duyuşsal alan taksonomisi Alma (uyarıcıya dikkat etme) Tepki gösterme (etkin biçimde ilgilenme) Değer verme (önemli bulma) Düzenleme (tutarlı bir bütün içinde kaynaştırma) Nitelik kazandırma (değer, inanç ya da tutumun kişinin yerleşik bir özelliğini oluşturma) (Krathwohl, Bloom, Masia,1964) BTÖ 212 Öğretim Tasarımı / 2008 - 2009 Bahar

BTÖ 212 Öğretim Tasarımı / 2008 - 2009 Bahar Tutumun bileşenleri Tutumların oluşmasında sözü edilen üç bileşen (bilişsel, davranışsal, duyuşsal) de rol oynamaktadır. Ancak bunların ağırlıkları kişiden kişiye değişebilmektedir. BTÖ 212 Öğretim Tasarımı / 2008 - 2009 Bahar

BTÖ 212 Öğretim Tasarımı / 2008 - 2009 Bahar Tutum değiştirme Tutum değişimi gerçekleştirilmek istendiğinde ilk olarak bakılan nokta duyuşsal bileşenlerdir. Halbuki bir tutumun yapısındaki bilişsel bileşenler duyuşsal bileşenlerden daha ağır basmaktadır. Örneğin bir öğrenci ders çalışmaya isteksiz göründüğünde ilk olarak ders çalışmaya isteksiz olmakla suçlanmaktadır. Oysa öğrencinin nasıl ders çalışması gerektiği ile ilgili bilgisinin var olup olmadığı ilk sorgulanması gereken sorudur. BTÖ 212 Öğretim Tasarımı / 2008 - 2009 Bahar

Tutum değiştirme ilkeleri İkna mesajları Yüksek güvenirlikli kaynak Kaynakların çekiciliği ve etkililiği İkna mesajlarının kalitesi ve yapısı Uzman tarafından bilgilendirme İletişimcinin çekiciliği Argümanların alıcının ihtiyaçlarına yönelik olması Argümanların çift taraflı olması Sonuç çıkarmanın alıcılara bırakılmaması Tekrarlama (2’den fazlası işe yaramayabilir) Yüz yüze görüşme BTÖ 212 Öğretim Tasarımı / 2008 - 2009 Bahar

Tutum değiştirme ilkeleri Model Modelin güvenirlik derecesi Modellemenin etkililiği Modelin gözlemlenebilir olması Temsillerin (role-playing) işe koşulması Aktif katılım BTÖ 212 Öğretim Tasarımı / 2008 - 2009 Bahar

Tutum değiştirme ilkeleri Dengesizliğin yaratılması Bireyin önemli bir adım atmaya ikna edilmesi Bireyin ödül kazanmak ya da cezadan kaçmak için kendiyle çelişen bir adım atmaya ikna edilmesi Sosyal olarak kabullenilme isteği Bilişsel, davranışsal ve duyuşsal dengesizlik yaratılması İstenen duruma adım adım yaklaşılması BTÖ 212 Öğretim Tasarımı / 2008 - 2009 Bahar

Tutumla ilgili diğer değişkenler İlgi ve motivasyon tutumla ilgili diğer değişkenlerdir. BTÖ 212 Öğretim Tasarımı / 2008 - 2009 Bahar

BTÖ 212 Öğretim Tasarımı / 2008 - 2009 Bahar Öğretim modeli ARCS modeli Dikkat Uygunluk Güven Memnuniyet BTÖ 212 Öğretim Tasarımı / 2008 - 2009 Bahar

BTÖ 212 Öğretim Tasarımı / 2008 - 2009 Bahar ARCS modeli Dikkat stratejileri Uygunsuzluk ve çelişki Somutluk (görsel ve sözel sunumlar) Çeşitlilik (ses, hareket, ortam vb. çeşitliliği) Mizah (şakalar, fıkralar, komik benzetmeler vb.) Sorgulama (problem çözme vb.) Katılım (oyuna, temsile vb. katılım) BTÖ 212 Öğretim Tasarımı / 2008 - 2009 Bahar

BTÖ 212 Öğretim Tasarımı / 2008 - 2009 Bahar ARCS modeli Uygunluk stratejileri Deneyim Kıymet verme Gelecekte işe yararlık İhtiyaçlarla örtüşme Modelleme (mezun ya da uzmanlardan konuk öğretici çağırma) Seçim fırsatı verme BTÖ 212 Öğretim Tasarımı / 2008 - 2009 Bahar

BTÖ 212 Öğretim Tasarımı / 2008 - 2009 Bahar ARCS modeli Güven stratejileri Öğrenme ihtiyaçları (ne öğrenileceği hakkında bilgilendirme) Zorluk (kolaydan zora doğru) Beklentiler Atıflar (kontrol odağı) Öz-güven BTÖ 212 Öğretim Tasarımı / 2008 - 2009 Bahar

BTÖ 212 Öğretim Tasarımı / 2008 - 2009 Bahar ARCS modeli Memnuniyet stratejileri Doğal sonuçlar (öğrendiklerini kullanabileceği gerçek ortamlar) Beklenmeyen ödüller Olumlu çıktılar Olumsuz etkilerden kaçınma Planlama (pekiştirici ve desteklerin programlanması) BTÖ 212 Öğretim Tasarımı / 2008 - 2009 Bahar

Tutum öğretme stratejisi Giriş Dikkati toplama İlgi ve motivasyonu artırma Öğretsel amacı açıklama Kurgu Önceki bilgileri çağırma Bilintileri işleme Dikkati odaklama Öğrenme stratejilerini uygulama Uygulama Dönütleri değerlendirme Özet (Sonuç) Özetleme Bilgileri transfer etme Tekrar motivasyonu sağlama ve bitirme Değerlendirme Performansı değerlendirme Dönütler ve iyileştiriciler BTÖ 212 Öğretim Tasarımı / 2008 - 2009 Bahar