BİLİŞSEL HEDEFLERE GÖRE DAVRANIŞ YAZMA (KAVRAMA VE UYGULAMA) E. Sacide ÇAĞLAYAN
Bilişsel Alan Hedefleri Öğretilmesi kararlaştırılan davranışlarda zihinsel etkinlikler yoğunsa,bu durumda bilişsel alanla ilgili hedefler söz konusudur. Ancak öğrenilen tüm davranışlar tek bir alana girmez. Bilişsel alan hedefleri B. Bloom tarafından oluşturulmuş olup 6 basamağa ayrılmıştır.
Bilgi Kavrama Uygulama Analiz (Ayrıntıları görebilme) Sentez (Yeni fikirler üretebilme) Değerlendirme
Kavrama Anlamanın en alt basamağıdır. Bilgi düzeyinde kazanılan bir davranışın anlamına ulaşılmıştır. Birey bu durumda, neden, niçin, nasıl gibi sorulara yanıt verebilir, bu konuyla ilgili farklı örneklere ulaşabilir ve konuyu kendi cümleleriyle ifade edebilir. Kavrama düzeyinde üç alt aşama bulunmaktadır: Çevirme, yorumlama, öteleme
Çevirme: Bir bilginin farklı bir ifadeyle sunulmasıdır. Örneğin verilen yazılı bir ifadenin grafiğe veya sözlü anlatıma çevrilmesi. Örnek Hedef Davranışlar: Verilen bir tabloyu grafiğe çevirme. Sözel veya sayısal verileri grafik haline getirme.
Yorumlama: Öğrenilen bir bilgi hakkında neden, niçin, nasıl gibi soruları yanıtlayabilme, farklı örnekler verebilme ve durumu kendi cümleleriyle ifade edebilme düzeyidir. Örnek Hedef Davranışlar: Verilen bir durumun nedenlerini açıklayabilme. Verilen durum hakkında farklı örnekler verebilme Verilen durumu kendi cümleleriyle ifade edebilme.
Öteleme: Kazanılan bilginin belirli koşullar altında nasıl bir değişkenlik gösterebileceğini kestirebilme düzeyidir. Örnek Hedef Davranışlar: Belirli bir toplumsal kuralın ortadan kalkması neticesinde karşılaşılacak durumları gerekçesiyle anlatabilme.
Uygulama Bu aşamada bireyden, bilgi ve kavrama düzeylerinde kazandığı davranışlardan yola çıkarak yeni bir probleme çözüm getirmesi beklenmektedir. Bu basamak, bilişsel, duyuşsal,devinişsel ve sezgisel alanların tümünü kapsamaktadır.
Örnek Hedef Davranışlar: Süregelen toplumsal bir sorunun çözümü için gerekli olan yaklaşımları bir dizi seçenek içinden seçip işaretleme Belirli bir sorunun çözümü için gerekli olan yaklaşımları, etkisiz veya ters etkili yaklaşımları açıklayabilme