İnternet ve Mobilite Öğr. Gör. Mehmet Akif Barış 2
İnternet ??? Çok büyük sayıda bilgisayarın ve ağ cihazının koopartif olarak bulunduğu ağ yapısıdır. Ağlarının ağı yapısına ve genişliğine sahiptir Kimseye ait değildir. Herkes kendi ağ bağlantısıyla bir bölümünden istifade eder. Merkezi bir yönetimi yoktur.
İnternet ??? Ağları kullanan ve geliştiren,insanlar topluluğu Farklı ağlardan ulaşılabilen kaynaklar kolleksiyonu Dünya çapında ortaklıkların, işbirliklerin kurulmasını sağlayan bir arayüz Ağlara bağlantı TCP/IP ile gerçekleşir
İnternet Gelişimi 1950’s ARPA Advanced Research Project Agency 1970’s ARPANET (TCP’nin geliştirilmesi) 1971 Üniversitelerin eklenmesi, Telnet ve FTP’nin geliştirilmesi 1972 İlk elektronik mail mesajın atılması 1973 İngiltere ve Norveç’e bağlantı
İnternet Gelişimi 1983 ARPANET ve MILNET Internet, TCP/IP protokolü 1986 National Science Foundation(NSFNET) ağ, 33 ülke, 3 milyon kullanıcı 1993 World Wide Web milyon kullanıcı, 99dan sonra 1milyar kullanıcı
Ağ ve İnternet Terimleri İP adres Subnet Mask DHCP DNS Paket Anahtarlama Ethernet Switch Router Modem
Ağ ve İnternet Terimleri Firewall Proxy(vekil sunucu) SMTP POP CC,BCC NFS LPD
Ağ ve İnternet Mimarisi Browser HTML Hypertext HTTP(S) Web WWW
Kurumsal İnternet E Posta Anlık ileti Video Konferans Haber Grupları Kurumsal Bloglar E- İnsan Kaynakları, E- İşbaşvurusu ve işe alım süreci B2C-B2B-C2C E-Tedarik E-CRM 11
Web Web 1.0 Tim Berners-Lee W3Consortium Tarayıcı (Netscape,Mosaic,IE) İletişim tek yönlü, sınırlı içerik Katkı paylaşım, etkileşim yok Ziyaretçi, dinamik bilgiler 12
Web Web 2.0 Tim O’Reilley Ziyaretçi->Takipçi (Aktif katlım) Okur->Yazar Dinamik yapı (Veri tabanı SQL iş birliğii) Etiketleme İçerik dağıtımı (Bilgilenme, uyarı talepleri) 13
Web 2.0 Araçları Blog (Web Günlüğü) blogger, blogging, wordpress, blogcu.com Wiki (ortaklaşa içerik oluşturma, vikipedia) RSS(Real Simple Syndication-Rich Site Summary) Mashup farklı ihtiyaçların tek alan toplanması hava durumu, uçuş,otel,rent car, festivaller Etiketleme (bookmark), cookie Sosyal Ağlar 14
Web Web 3.0 – Semantik Web Veri kaynakları üzerinde etkili anlizlerle yeni içerikler Makine – makine etkileşimi XML RDF (Resource Description Framework) Ontoloji 15
Web 3.0 – Semantik Web Bugün web ortamı milyonlarca kişinin kullandığı global bir iletişim ortamını oluşturmaktadır. Web kullanıcıları web ortamındaki bilgilere URI adreslerini belirterek, tarama yaparak ve ilgili bağlaçları izleyerek kolayca erişmektedir. Bununla beraber, şu anda web içeriğine temel oluşturan bir çok yapıya bakıldığında bu yapıların insanların okuması, anlaması ve kullanımı için tasarlanmış ve geliştirilmiş olduğu görülür. Mevcut web alt yapısında sunulan içeriğin bilgisayarca- okunur ve bilgisayarca-anlaşılabilir olması çok zordur. Mevcut web ortamındaki içeriğin bilgisayarlarca (programlar ve yazılım ajanları) okunur ve anlaşılabilir olması için yeni bir modele gereksinim vardır. 16
Web 3.0 – Semantik Web Bugün web ortamı milyonlarca kişinin kullandığı global bir iletişim ortamını oluşturmaktadır. Web kullanıcıları web ortamındaki bilgilere URI adreslerini belirterek, tarama yaparak ve ilgili bağlaçları izleyerek kolayca erişmektedir. Bununla beraber, şu anda web içeriğine temel oluşturan bir çok yapıya bakıldığında bu yapıların insanların okuması, anlaması ve kullanımı için tasarlanmış ve geliştirilmiş olduğu görülür. Mevcut web alt yapısında sunulan içeriğin bilgisayarca- okunur ve bilgisayarca-anlaşılabilir olması çok zordur. Mevcut web ortamındaki içeriğin bilgisayarlarca (programlar ve yazılım ajanları) okunur ve anlaşılabilir olması için yeni bir modele gereksinim vardır. 17
Web 3.0 – Semantik Web Anlamsal web kavramı, bugünkü web’in temelini oluşturan URI, HTTP ve HTML gibi yapılarını tasarlayan ve bulan kişi olan Tim Berners-Lee tarafından öne sürülmüş ve mevcut web ortamının geliştirilerek tam potansiyel kullanımı için web’in gelecek adımı olarak düşünülmektedir Anlamsal web yeni ve ayrı bir web olmayıp, bilgilere iyi tanımlanmış anlamların verildiği, bilgisayarların ve insanların birlikte çalışmalarına imkan veren bugünkü web’in bir uzantısıdır. - T. Berners-Lee, J. Hendler, O. Lassila Anlamsal web’teki temel amaç iyi tanımlanmış ve bağlantılandırılmış olan bilgilerin ve servislerin web ortamında kolay bir şekilde bilgisayarca-okunabilir ve bilgisayarca-anlaşılabilir olmasını sağlayacak standartların ve teknolojilerin geliştirilmesidir. 18
Ontoloji Ontolojilerin belirli bir alandaki bilgilerin “paylaşılan ve genel bir anlamının” oluşmasına imkan verir. Ontolojiler herhangi bir alanda standart olarak kullanılacak ortak ve paylaşılan sözçük kümelerini (vocabulary) veya terminolojiyi belirler. Ontolojiler ontoloji dilleri (RDFS, DAML+OIL, OWL,..) ile tanımlanır. Ontoloji geliştirme araçları (editörleri) ontolojilerin görsel olarak kolayca tanımlanmasını sağlar. Bir çok alan için değişik ontoloji dillerinde ontolojiler geliştirilmektedir. ( . 19
20
21
RDF XML RDF,,,, Özne-Nesne-Yüklem XML
Mobilite – Mobil Yaşam Telsizler Hücresel Telefon Ssitemleri Uydu Sitemleri ve Kablosuz Ağlar İletişim Alt yapıları 1G,2G,GPRS,EDGE, 3G,4G …
4. Nesil, 4G WiMax,WiBro,LTE WiMax 50km,70Mbps hız WiBro 1,5Km Hız Sorunsuz bağlantı Ip tabanlı sistemler Paket anahtarlı HD kalite gönderimi hız seviyesi 25
Mobil Aygıtlar Hız, ekran, bağlantı, uygulamalar İşletim sistemleri 26
Bireysel Mobil Yaşam Mobil İnternet Mobil Bankacılık GPS NFC(Yakın alan) Sanal topluluklar Artırılmış Gerçeklik Uygulamaları Google, glass, iş bulma, ilan tahtaları, dini ritüeller 27
Kurumsal Mobil Yaşam Mobil Ticaret Mobil Ödeme Mobil POS Mobil Pazarlama Restoran Yönetim Sistemi Araç Takip Sistemi Telemetri Uygulamaları 28