DERS - ÖZEL ÖĞRETİM YÖNTEMLERİ KONU - GÖSTERİP YAPTIRMA YÖNTEMİ ÖĞRETMEN – ASLIHAN TÜFEKÇİ 060340071 ONUR YILDIZ BİLGİSAYAR ÖĞRETMENLİĞİ

GÖSTERİP YAPTIRMA (DEMONSTRASYON) YÖNTEMİ İçeriği Planlama Uygulama Üstün Yönleri Eksik Yönleri Öneriler ve Rehber İlkeler

1. İÇERİK: Gösteri öğretmenin öğrencilerin önünde bir şeyin nasıl yapıldığını göstermek ya da prensibi açıklamak için yaptığı işlemlerdir. Gösteride hem görsel hem işitsel iletişim kullanılır.  Gösteri, dinleyiciye hem görebilecek hem de duyabilecekleri bir ortamda materyalin tanıtıldığı, yeniliklerin sınıfa gösterildiği, ilke ve uygulamaları açıklayan gösterilerle konunun açıklandığı bir tekniktir. Bu noktada öğrenciden öğrendiklerini laboratuarlarda uygulaması istenir.   Gösterinin en önemli yararı bir işin en uygun biçimde ve ustaca nasıl yapılabildiğini göstermesidir. Demonstrasyon daha çok psiko-motor davranışların öğretiminde kullanılmakla birlikte görgü kurallarının öğretimi insanlar arası ilişkiler, açıklaması güç olan bazı etkinliklerin gösterilerek örneklendirilmesinde başarıyla uygulanabilir.Gösteriyi öğrenciler, öğretmen, kaynak kişiler ve bunların birleşmesinden oluşan ikili ya da üçlü gruplar verebilir.   s

2. PLANLAMA: 1. Demonstrasyonun; a. Hazırlık, b. Uygulama, c 2. PLANLAMA: 1. Demonstrasyonun; a. Hazırlık, b. Uygulama, c. İzleme aşamaları planlanır, 2. Gerekli araç ve gereçler sağlanır, bu araç ve gereçlerin öğrencinin günlük yaşantısında kullanabileceği araç ve gereçlere aşağı yukarı benzemelidir, 3. Gösteri basamaklarını gösteren bir plan öğrencinin görebileceği bir yerde yazar, 4. Gösteriyi öğrencilerin rahat görmesini sağlamak amacıyla fiziki koşullar hazırlanır, 5. Gösteri konuyu bilmeyen kişilerin önünde denenir, böylece planlamanın başarılı olup olmadığı incelenir. Gösterinin yazı tahtasında mı, pazen tahtada mı, modelle mi yoksa yapılarak mı gösterileceği belirtilir.

3. UYGULAMA: 1. Gösteriyi mümkün olduğu oranda basit tutarak anlaşılması kolaylaştırmalı, 2. Konudan uzaklaşmamaya dikkat edilmelidir, 3. İyi bir iletişim kurulmalı, 4. Konunun anlaşılıp anlaşılmadığı kontrol edilmeli, 5. Gösterinin süresi öğrencinin dikkat düzeyiyle ayarlı olmalı, 6. Konuşma, uygulama ve gösterme bir arada ahenkle yürütülmeli, 7. Zaman zaman yapılanlar özetlenmeli ve önemli noktalara öğrencilerin dikkatleri çekilmeli,

8. Konu uygun olmadığı takdirde gösteri sırasında soru sorulmasına izin verilmemeli, 9. Konu uygun olduğu takdirde yapılan işin bitmiş şekli öğrencilere gösterilmeli, 10. Varsa yazılı materyal gösterinin sonunda dağıtılmalı, 11. Gösteri 1–2 öğrenciye tekrar ettirilmeli, 12. Öğrenci sorularına yer verilmeli, 13.Gösterinin yazılı bir test verilerek değerlendirmesi yapılmalıdır.

4. ÜSTÜN YÖNLERİ: 1.Gösteri öğrencilere olayın gerçek oluşumunu hem görerek hem işiterek öğrenme imkânı sağlar. Göze ve kulağa hitap ettiği için ilgiyi arttırır. 2. Gösteri kelimelerin yetersiz olduğu fikirler, prensipler, hareketler ve kavramların açıklanması için kullanılır. 3. Diğer tekniklerle yapılacak hatalar burada kolay saptanır ve düzeltilir. 4.Gösteri özellikle beceriler sahasında yararlıdır. 5. Öğrenciler de gösterileri yönetebilirler. Böylece beceri ile tutumların ilişkisi gelişir.

6. Öğrenci materyal ile bir işlem ya da beceriye başlamadan önce o işlemin ya da tecrübesi tehlikeyi azaltır. 7. Yanlış yapa yapa öğrenme için harcanacak zamanı azaltır. 8. İyi bir gösteri işlemin standartlarını ortaya koyar. Konuşulanlar açık ve anlaşılır duruma gelir.

5. EKSİK YÖNLERİ: 1.Gösterinin başarılı olabilmesi için gerekli olan zamanın bulunması her zaman kolay değildir. 2.Eğer öğretmen dönütlere dikkat etmeksizin yalnızca “Göster ve anlat” ilkesini uygularsa etkisiz olabilir. 3.Yeterli pratikten yoksun kişilerin başarılı olması güçtür. 4.Öğretmenin çok fazla planlama ve hazırlık yapmasını gerektirir. 5. Gösteri yöntemi kalabalık sınıflarda ya da çok küçük objelerle tam olarak uygulanamaz. Çünkü iki durumda da öğrencilerin tümü gösteriyi rahatlıkla izleyemeyebilir.

6. Eğer gösterinin görsel kısmı, işitsel kısmı ile tutarlı değilse (birlikte değilse) öğrenciler karıştırabilir. 7. Gösteri “anlama” olmaksızın “taklit etmeye” dayanabilir. 8. Bilişsel ya da yüksek seviyeli duygusal öğrenmede kullanımı güçtür. 9. Pek çok gösteri zaman sarf ettirir.

6. ÖNERİLER VE REHBER İLKELER: 1 6. ÖNERİLER VE REHBER İLKELER: 1. Gösteriyi uygulayan kişi bazı özel niteliklere sahip olmalıdır. Gösteri veren birey hoş bir görüntüye sahip olmalıdır. 2. Zaman limitini gözlemek amacı ile gösterinin tümünün provasını ya da tecrübesini yapma, 3. Gösteri zamanı iyi kullanmaya yardım edici nitelikte olmalıdır. 4. Gösteri için basit yani kullanımı kolay araç ve gereçler seçilmeli ve bunlar kullanıma hazırlanmalıdır. 5. Çalışma alanı gösterinin başarıyla uygulanabileceği nitelikte düzenli ve yapılan işi kolaylaştırıcı olmalıdır. 6. Gösterinin sonunda, basamakların bir özetini verme ya da oluşumuna ilişkin bir özet verilmelidir.

7. Bir işi yapmanın “doğru yolunu” göstermek kadar “yanlış yolunu” da göstermelidir. 8. Dönüt sağlamak için gösteri sırasında sorulardan yararlanmalıdır. 9. Mümkünse bir ya da iki öğrenciye aynen yaptırılmalıdır.

Öğretimde Görsellik ve Görsel Araçlarda Olması Gereken Özellikler Öğretim, öğrenmenin gerçekleşmesi ve bireyde istenen davranışların gelişmesi için uygulanan süreçlerin tümüdür. Yani öğrenciye belli bir şeyi öğretme, bilgi verme veya bilgi ile donatma işidir. Öğrencide istendik davranışların geliştirilmesi için görsel ve işitsel yöntemlerin birlikte kullanılması gerekir. Bu faaliyete aynı zamanda gösteri yöntemi de denir. Herhangi bir konun gösteriminin materyali olduğu ve bunun  nasıl yapılacağı öğrencilerin önünde gösterilmek suretiyle öğretilmesi esasına dayanır. Fizikî, beşerî ve ekonomik coğrafya olayları ile ilgili kavramları öğretme bu yöntem sayesinde gerçekleşir. Bu faaliyet ise araç ve gereç yardımıyla sağlanır. Konulardaki haritalar, şekiller, fotoğraflar, tablolar öğretimde öğrenmeyi araç ve gereç yardımıyla anlaşılır hâle sokar.

Herhangi bir fikrinin veya düşüncenin açıklanması, somut hâle getirilmesi ve ispatlanması için ihtiyaç duyulan eşyalara araç denir. Bir iş veya eylemi yapmak için gerekli olan malzemeye de gereç denir. Görsellik ancak gösteri yöntemi ile gerçekleşir. Gösteri yöntemi herhangi bir konun araç ve gereç yardımıyla öğretilmesidir. Bu araç ve gereçler; görsel, işitsel ve hem de görsel-işitsel’dir. Bu yöntem daha çok duyu organını uyardığı, öğrencinin ilgi ve dikkatini çektiği için öğrenmeyi kolaylaştırır. Ünlü bir Çin atasözünün“işitirim ve unuturum, görürüm ve hatırlarım, yaparım ve anlarım” ne kadar anlamlı olduğunu görürüz. Zaman sabit tutulmak üzere insanlar okuduklarının % 10’unu, işittiklerinin % 20’sini, hem görüp hem de işittiklerinin% 50’sini, söylediklerinin % 70’ini ve yapıp söyledikleri bir şeyin ise % 90’ını hatırlar. Öğretimde görsel ve işitsel araçlar kullanıldığında öğrenme hem daha çabuk ve hem de daha kalıcı olur

Araç ve gereçlerin öğretimdeki rolleri şunlardır: – Öğrencinin dikkatini çekerek onları güdüler. – Öğrencinin dikkatini canlı tutar. – Öğrencinin duygusal tepki vermesini sağlar. – Kavramları somutlaştırır. – Anlaşılması zor olan kavramları basitleştirir. – Şekiller yoluyla bilginin düzenlenmesini ve alınmasını kolaylaştırır.

GÖSTERİ YÖNTEMİNİN FAYDALARI GÖSTERİ YÖNTEMİNİN FAYDALARI ? •Gösteri, öğrencilere olayın gerçek oluşumunu hem görerek hem de işiterek öğrenme imkanı sağlar. •Becerilerin kazanılmasında etkilidir. •Gösteri, kelimelerin yetersiz olduğu fikirler, prensipler, hareketler ve kavramların açıklanması için kullanılır. •İyi bir gösteri öğrencilerin ilgi ve dikkatlerini çekerek öğrenmeyi kolaylaştırır.

•Yalnızca gösteri yapanın materyale ihtiyacı vardır •Yalnızca gösteri yapanın materyale ihtiyacı vardır. Bu nedenle oldukça ekonomiktir. •Öğrenci materyal ile bir işlem yada beceriye başlamadan önce o işlemin yada tecrübenin gösterisi tehlikeyi azaltır. Özellikle fen laboratuarlarında önemlidir. •Yanlış yapa yapa; öğrenme için harcanarak zamanı azaltır. İyi bir gösteri işlemin standartlarını ortaya koyar. El sanatları, resim, müzik yada beden eğitimi gibi alanlarda güdüleme sağlar. •Gösteri, toplumdaki insan kaynaklarını kullanmak için en mükemmel yöntemdir.

GÖSTERİ YÖNTEMİNİN ZORLUKLARI (Sınırlılıkları) GÖSTERİ YÖNTEMİNİN ZORLUKLARI (Sınırlılıkları) ? Gösterinin hazırlanması çok fazla planlama ve fazla zaman gerektirir. İyi bir gösterinin hazırlanması çok iyi bilgi ve beceri sahibi olmayı gerektirir. Gösteri yöntemi kalabalık sınıflarda yada çok küçük objelerle tam olarak uygulanamaz. Çünkü iki durumda da öğrencilerin tümü gösteriyi rahatlıkla izleyemeyebilir.

Eğer gösterinin görsel kısmı, işitsel kısmı ile tutarlı değilse öğrenciler karıştırabilirler. Gösteri anlama olmaksızın taklit etmeye dayanabilir. Karmaşık bir gösteride öğrenciler başarısızlık yada eksiklik duygusuna kapılabilirler. Gösteri sırasında fazla zaman harcanır. Bilişsel yada yüksek seviyeli duygusal öğrenmede kullanımı güçtür.

GÖSTERİP YAPTIRMA YÖNTEMİNİN UYGULANMASINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1) Zamanı ayarlamak için gösterinin tümünün önceden provası yapılmalıdır. 2) Gösteri başlayacağı zaman kullanılacak tüm materyalin elin altında bulunduğundan emin olunmalıdır. 3) Dönüt sağlamak için gösteri sırasında sorulardan yararlanma,

4) Gösterinin sonunda, basamakların bir özeti verilmeli yada oluşumuna ilişkin bir özet verilmeli. 5) Mümkünse bir yada iki öğrenciye gösteri aynen yaptırılmalıdır. 6) Gösteri sırasında öğrencilerin not tutmaları, şema ve çizimler yapmaları istenebilir.

Bİ BAŞKA DERSDE GÖRÜŞMEMEK ÜZERE TEŞEKKÜR EDER HÜRMETLERİMİ SUNARIM Bİ BAŞKA DERSDE GÖRÜŞMEMEK ÜZERE TEŞEKKÜR EDER HÜRMETLERİMİ SUNARIM. O NUR YILDIZ