Strateji Geliştirme Başkanlığı Mehmet Ali AKTEPE 03.09.2014 Değerli Arkadaşlar ismim hakan aksu sağlık bakanlığında Bakan müşaviri olarak çalışmaktayım Bugün sizlere Türkiyede sağlıkta yapılan çalışmaların sonuçlarından ve döner sermayeli işletmelerin yani hastanelerimizin hakkında bilgi vereceğim.

Strateji Geliştirme Başkanlığı DÖNER SERMAYE BÜTÇE UYGULAMALARI

Strateji Geliştirme Başkanlığı DÖNER SERMAYE İLGİLİ MEVZUAT ve TANIMLAR

Strateji Geliştirme Başkanlığı İlgili Mevzuat Bakanlığımızda, döner sermaye uygulamaları, 1961 yılında çıkarılan 209 Sayılı Sağlık Bakanlığına Bağlı Sağlık Kurumları ile Esenlendirme (Rehabilitasyon) Tesislerine Verilecek Döner Sermaye Hakkında Kanun ile başlamıştır. Anılan Kanuna istinaden döner sermaye işletmelerinin; idaresi, işleyişi ve muhasebe işlemlerini düzenleyen 02.09.1961 tarihli ve 106 Sayılı Yönetmelik yürürlüğe konulmuştur. Döner Sermayeli İşletmeler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği 5018 Sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu (kıyasen)

Strateji Geliştirme Başkanlığı Tanımlar Bütçe: İşletmelerin belirli bir dönemdeki gelir ve gider tahminleri ile bunların uygulanmasına ilişkin hususları gösteren ve usulüne uygun olarak yürürlüğe konulan belge Faaliyet Dönemi: Maliye Bakanlığınca aksi kararlaştırılmadıkça malî yıl Gelir: Öz kaynakta artışa neden olan her türlü işlem Gider: Öz kaynakta azalışa neden olan her türlü işlem

Strateji Geliştirme Başkanlığı Tanımlar Harcama Birimi: Bütçe ile ödenek verilen her bir işletme Harcama Yetkilisi: Bütçe ile ödenek tahsis edilen her bir işletmenin en üst yöneticisi veya anılan görevi yürütmekle görevlendirilen kişi Hesap Dönemi: Maliye Bakanlığınca aksi kararlaştırılmadıkça malî yıl Döner Sermaye: Genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerine kanunlarla verilen asli ve sürekli kamu görevlerine bağlı olarak ortaya çıkan ve genel idare esaslarına göre yürütülmesi mümkün olmayan mal ve hizmet üretimine ilişkin (sağlık, eğitim, ticari, sınai, tarımsal, kültürel ve mesleki vb.) faaliyetlerin sürdürülebilmesi için, kamu idaresine bağlı olarak kurulmuş işletmelere tahsis edilen sermaye

Strateji Geliştirme Başkanlığı Döner Sermaye Döner sermaye, kurumların karları ile bağışlardan ve Devlet yardımlarından teşekkül eder. Çeşitli kaynaklardan elde edilen miktarlarla bütçe yılı sonlarında bilançolarla tespit edilecek safi karlar, 209 Sayılı Döner Sermaye Kanunu birinci maddedeki miktara erişinceye kadar sermayeye eklenir ve fazlası Hazinece gelir kaydedilir. Döner Sermayelerin varoluş gayeleri Genel bütçe yükünü azaltmak, Kamu kaynakları ile ilgili atıl (kullanılmayan) eksik kapasiteyi değerlendirmek, Devlete ek gelir sağlamak, Yöneticilere esneklik ve hareket kabiliyeti kazandırmak, Sağlık hizmetlerini çağdaş, kaliteli, verimli ve etkin bir şekilde sunmak, Toplumsal faydalar sağlamak.

Strateji Geliştirme Başkanlığı Döner Sermaye İşleyişi Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarına bağlı döner sermayeli işletmeler; her sene gelecek dönemin bütçesini 3 yıllık olarak hazırlar. Bütçe, hazırlandığı döneme ait yapılacak giderleri ve elde edilecek gelirleri tahmini olarak gösterir.

Strateji Geliştirme Başkanlığı Döner Sermaye İşleyişi 2004 yılından itibaren Sağlık Bakanlığı Döner Sermaye Saymanlıklarında merkezî web tabanlı Tek Düzen Muhasebe Sistemi (TDMS) kurulmuştur. 2005 yılında aktif olarak kullanılmaya başlanan bu muhasebe programı sayesinde işletmelerin bütün mali verileri Bakanlıkça anlık olarak izlenmeye başlanmış ve daha sağlıklı, gerçekçi mali politikalar oluşturulmuştur. TDMS de yapılan güncellemelerle; oluşturulan raporlamalar sayesinde, tüm kurum ve kuruluşlarımızın yöneticileri tarafından mali raporları anlık olarak görmeleri sağlanmaktadır.

Strateji Geliştirme Başkanlığı Döner Sermaye İşleyişi Bütçeler hazırlanırken; muhasebe programından alınan gelir ve gider gerçekleşme verileri, SGK ile yapılan sözleşme kapsamında yer alan götürü bedel, işletmelerin ihtiyaçları, orta vadeli program ve Bakanlık hedefleri dikkate alınmaktadır. 2008 yılından itibaren merkezî web tabanlı Bütçe Sistemi uygulamaya konulmuş olup, döner sermaye bütçe uygulamalarına ilişkin tüm işlemler (çok yıllık bütçeleme, aktarma ve ek bütçe işlemleri) elektronik ortamda yapılmakta ve takip edilmektedir. Bütçelemede 2012 yılından itibaren Analitik Sınıflandırma sistemine geçilmiştir.

Strateji Geliştirme Başkanlığı ANALİTİK BÜTÇE ve SINIFLANDIRMASI

Strateji Geliştirme Başkanlığı Analitik Bütçe Sınıflandırması X Ana Hesap Grubu XX Hesap Grubu XXX Hesap (Büyük Defter Hesabı) XXX. XX 1 inci Düzey Yardımcı Hesap XXX. XX. XX 2 nci Düzey Yardımcı Hesap XXX. XX. XX. XX 3 üncü Düzey Yardımcı Hesap XXX. XX. XX. XX. XX 4 üncü Düzey Yardımcı Hesap

Strateji Geliştirme Başkanlığı Analitik Bütçe Makro düzeyde mali disiplin sağlanması gerekliliği. Devletin tüm hesabının tek bir bütçe sistemi içinde görülmesi anlayışının (bütçenin tekliği ilkesi) uygulanmak istenmesi. Bütçe sisteminin, karar alıcılara ve topluma doğru ve detaylı bilgi sunacak bir yapıya kavuşturulması gerekliliği.

Strateji Geliştirme Başkanlığı Analitik Bütçe Sınıflandırması Gelirin Ekonomik Sınıflandırması İkili, Üçlü ve Dörtlü Düzey Giderin Ekonomik Sınıflandırması Dörtlü Düzey 800.03.99 Diğer Mal ve Hizmet Gelirleri 800.03.10.02 Eğitim Hizmeti Gelirleri 800.04.02.01.09 Diğer Yardım ve Gelirler 970.03.05.04.02 Sigorta Giderleri ÖRNEKLER

Strateji Geliştirme Başkanlığı Bütçe Gelir Hesapları 800 Bütçe Gelirleri Hesabı İşletmelerin mevzuatı veya bütçeleri gereğince bütçe geliri olarak belirlenen ve bunlardan nakden veya mahsuben yapılan tahsilatın izlenmesi için kullanılır. İşletmelerin bütçe gelirleri hesabı, bütçe gelirlerinin ekonomik sınıflandırmasına uygun olarak yardımcı hesaplara ayrılır.

Strateji Geliştirme Başkanlığı Bütçe Gelir Yansıtma Hesapları 805 Gelir Yansıtma Hesabı Gelir tablosu hesapları veya bilanço hesaplarına kaydedilen tutarların, ilgisine göre bütçe gelirleri hesabı veya bütçe gelirlerinden ret ve iadeler hesabına yansıtılması için kullanılır. Bütçe gelirleri hesabının bakiyesi ile bütçe gelirlerinden ret ve iadeler hesabının bakiyesi arasındaki fark, gelir yansıtma hesabının bakiyesine eşittir.

Strateji Geliştirme Başkanlığı Bütçe Gider Hesapları 830 Bütçe Giderleri Hesabı İşletmelerin mevzuatı veya bütçelerinin verdiği yetkiye dayanılarak nakden veya mahsuben yapılan bütçe giderlerinin izlenmesi için kullanılır. İşletmelerin bütçe giderleri hesabı, gider bütçesinin ekonomik sınıflandırmasına uygun olarak yardımcı hesaplara ayrılır.

Strateji Geliştirme Başkanlığı Bütçe Gider Yansıtma Hesapları 835 Gider Yansıtma Hesabı Gelir tablosu veya ilgili bilanço hesabı ile maliyet hesaplarına kaydedilen tutarlardan bütçe giderlerini ilgilendirenlerin bütçe giderleri hesabına yansıtılması için kullanılır.

Strateji Geliştirme Başkanlığı Kullanılacak Bütçe Ödenekleri Hesabı 970 Kullanılacak Bütçe Ödenekleri Hesabı İşletme bütçelerinde öngörülen ödeneklerin, ödenek aktarma, düşme, iptal, kesinti ve devir işlemleri ile yıl içindeki ödenek kullanımlarının izlenmesi için kullanılır. Bu hesap, gider bütçesinin ekonomik sınıflandırmasına uygun olarak alt düzey yardımcı hesaplara ayrılır.

Strateji Geliştirme Başkanlığı Gelirin Ekonomik Sınıflandırması (1. Düzey) 03 Mal ve Hizmet Gelirleri 04 Alınan Bağış ve Yardımlar 06 Sermaye Gelirleri 09 Diğer Gelirler

Strateji Geliştirme Başkanlığı Gelirin Ekonomik Sınıflandırması (1. Düzey) 03. MAL VE HİZMET GELİRLERİ Belirli hizmetler karşılığında elde edilen gelirlerden, malların kullanımıyla ilgili elde edilen gelirlerden ve bunun gibi diğer gelirlerden oluşur. 04. ALINAN BAĞIŞ VE YARDIMLAR Karşılıksız, geri ödemesiz ve zorunluluk esasına dayanmayan gelirleri kapsar. Alınan bağış ve yardımların özelliği geri ödeme yükümlülüğü getirmemesidir. Ayni olarak edinilenler bütçe geliri olarak kaydedilmeyecektir. Ancak, ayni olarak edinilen bağış ve yardımlar satılması kaydıyla verilmişlerse satışlarından elde edilen tutarlar bu bölüme dâhil edilmelidirler. Bakanlık tarafından mevzuat gereğince gönderilen yardım ve gelirler de bu bölüme kaydedilecektir.

Strateji Geliştirme Başkanlığı Gelirin Ekonomik Sınıflandırması (1. Düzey) 06. SERMAYE GELİRLERİ Kullanılmayan veya ihtiyaç fazlası olan mal veya demirbaşların tespit edilen bedel üzerinden 209 Sayılı Kanun kapsamına dâhil döner sermayeli işletmelere devredilmesi karşılığında elde edilen gelirler, arızi satış gelirleri ve gayri maddi varlıkların satışından elde edilen gelirler bölümde sınıflandırılmaktadır. 09. DİĞER GELİRLER Faiz gelirleri, bağlı işletmelerden alınan paylar, kira gelirleri ile diğer çeşitli gelirler (şartname satış gelirleri, ilan ve reklam gelirleri vs.) bu bölümde sınıflandırılmıştır.

Strateji Geliştirme Başkanlığı Giderin Ekonomik Sınıflandırması (1. Düzey) 01 Personel Giderleri 02 Sosyal Güvenlik Kurumlarına Devlet Primi Giderleri 03 Mal ve Hizmet Alım Giderleri 05 Cari Transferler 06 Sermaye Giderleri 10 Ek Ödeme 11 Gider Bütçesi Dengeleme Payı

Strateji Geliştirme Başkanlığı Giderin Ekonomik Sınıflandırması (1. Düzey) 01. PERSONEL GİDERLERİ Bu bölüm, maaşını döner sermaye bütçesinden alan kamu personeli ile kamu personeli olmasa bile bunlar gibi çalıştırılan veya hizmetinden faydalanılan kişilere veya diğerlerine bordroya dayalı olarak nakden yapılan ödemeleri kapsamaktadır. 02. SOSYAL GÜVENLİK KURUMLARINA DEVLET PRİMİ GİDERLERİ Bütçe sınıflandırmasından farklı bütçeleme anlayışı olan bölümlerden birisidir. Devletin işveren sıfatıyla ödediği Sosyal Güvenlik Katkı Payları bu bölümde izlenmektedir.

Strateji Geliştirme Başkanlığı Giderin Ekonomik Sınıflandırması (1. Düzey) 03. MAL VE HİZMET ALIM GİDERLERİ Faturalı olarak veya ilgili mevzuatına uygun şekilde belgelendirilerek alınan mal ve hizmet bedellerini kapsamaktadır. Hizmet alım bedelleri, büro malzemesi alımları, kira, yakıt, elektrik ödemeleri, rutin bakım-onarım ödemeleri, telefon vb. haberleşme giderleri, düşük değerli veya bir yıldan az kullanım ömrü olan ekipmanlar için yapılan ödemeler bu bölümde izlenecektir. 05. CARİ TRANSFERLER Sermaye birikimi hedeflemeyen ve cari nitelikli mal ve hizmet alımını finanse etmek amacıyla karşılıksız olarak yapılan ödemelerdir. Transferler nihai olarak kimin yararlandığına göre değil, kime ödendiğine göre sınıflandırılmaktadır.

Strateji Geliştirme Başkanlığı Giderin Ekonomik Sınıflandırması (1. Düzey) 06. SERMAYE GİDERLERİ Sermaye giderleri; sabit sermaye edinimleri, gayrimenkuller ya da gayri maddi aktiflerin edinimi için yapılan ve devlet mal varlığını artıran ödemelerdir. Binalar ve diğer inşaat işlerini kapsayan gayrimenkul sabit sermaye malları ile ulaşım araçları, makineler ve diğer teçhizat gibi menkul sabit sermaye mallarıdır. Aynı zamanda, mevcut sabit sermaye varlıklarını geliştirmek, ekonomik ömürlerini uzatmak, verimlerini artırmak, performanslarını geliştirmek veya yeniden yapılandırmak amacıyla yapılan ödemeler de bu bölüme dahildir. Ancak normal bakım ödemelerini içermeyecektir. (normal bakım ödemeleri cari giderlere dahil edilmelidir.) Bu ödemeleri ilgilendiren edinimlerin kullanım ömürleri bir yıl veya daha uzun olmalıdır.

Strateji Geliştirme Başkanlığı Giderin Ekonomik Sınıflandırması (1. Düzey) 10. EK ÖDEME İlgili mevzuat uyarınca, görevli personele döner sermaye gelirlerinden yapılan ek ödemeler bu bölümde izlenecektir. 11. GİDER BÜTÇESİ DENGELEME PAYI Bütçede başlangıçta öngörülemeyen hizmetlerin karşılığı olmak üzere veya yıl içi gelişmeler neticesinde yapılan tahminlerde sapmalar olması ihtimaline karşılık hizmetleri aksatmamak amacıyla ihtiyat olarak ayrılan ödenektir.

Strateji Geliştirme Başkanlığı BÜTÇE, UYGULAMA İLKELERİ ve HAZIRLANMASI

Strateji Geliştirme Başkanlığı Bütçe ve Uygulama İlkeleri İşletme bütçeleri; metin kısmı ile ekli cetvellerden oluşur. İzleyen iki yılın bütçe tahminleriyle birlikte hazırlanır ve değerlendirilir. Malî işlemlerin kapsamlı ve saydam bir şekilde görünmesini sağlar. Belirli gelirlerin belirli giderlere tahsis edilmemesi esastır. Bütçe, elde edilecek gelirler tahminine göre oluşturulur. (Gelir Esaslı Bütçe) Bütçe gelir-gider toplamları birbirine eşit olacak şekilde düzenlenmelidir.

Strateji Geliştirme Başkanlığı Bütçe ve Uygulama İlkeleri İşletme hizmetleri; bütçelere konulacak ödeneklerle, mevzuatla belirlenmiş yöntem, ilke ve amaçlara uygun olarak gerçekleştirilir. Her kurum, bütçesini gerekçesi ile birlikte hazırlayarak malî yılın başlamasından önce Sağlık Bakanlığının inceleme ve onayına arz eder. Bakanlık, Kurum bütçelerini inceledikten ve gerektiğinde Kurumla görüşmek suretiyle gerekli düzeltmeleri yaptıktan sonra onaylayarak malî yılın başlamasından önce Kuruma geri gönderir.

Strateji Geliştirme Başkanlığı Bütçe ve Uygulama İlkeleri Bütçe ile alınan tahsisat dışında harcama (ödenek üstü) yapmak yasal değildir. Bütçeyle verilen harcama yetkisi, mevzuatla düzenlenen görev ve hizmetlerin yerine getirilmesi amacıyla kullanılacaktır. Bütçe gelir ve gider tahminleri ile uygulama sonuçlarının raporlanmasında açıklık, doğruluk ve mali saydamlık esas alınacaktır. Bütçe gelir ve gider tutarlarında kuruş hanesi kullanılmayacak, bütçede 1 TL’den daha düşük tutara yer verilmeyecek ve her harcama tertibinde asgari 1 TL bulundurulmalıdır.

Strateji Geliştirme Başkanlığı Bütçe Hazırlık Süreci Bakanlığımıza bağlı İl Sağlık Müdürlükleri ilk bütçe tekliflerini sistem üzerinde elektronik ortamda hazırlayacaklardır. İl Sağlık Müdürlükleri tarafından oluşturulan bütçe taslağı sistem üzerinden Bakanlığımıza gönderilecektir. Bütçe taslağı Bakanlığımızca değerlendirilip kesinleştirildikten sonra son aşama için İl Sağlık Müdürlüğüne sistem üzerinden geri gönderilecek, geri gönderilen bütçe üzerinde İl Sağlık Müdürlükleri değişiklik yapamayacaklardır. Strateji Geliştirme Başkanlığı tarafından sistem üzerinde İl Sağlık Müdürlüğüne geri gönderilen bütçe teklifi yazılı ortama dökülecektir.

Strateji Geliştirme Başkanlığı Bütçe Hazırlık Süreci Yazılı bütçe teklif icmali (iki nüsha) ve gerekçe metni (tek nüsha), İl Sağlık Müdürlüğü yetkililerince (Gelir Gerçekleştirme Görevlisi, Gider Gerçekleştirme Görevlisi, Harcama Yetkilisi) ıslak imza ile imzalanacaktır. İmzalanan bütçe çıktıları Başkanlığımız (Ceyhun Atuf Kansu Cd. No:102 Kat:1 Oda No: 14 Balgat / ANKARA) adresine kargo ile gönderilecektir. Bakanlığımıza ıslak imzalı halde ulaşan bütçe icmalleri onaylandıktan sonra, uygulanmak üzere İl Sağlık Müdürlüklerine gönderilecektir. İl Sağlık Müdürlüğünce bir sureti muhasebe iş ve işlemleri yönünden bağlı olunan döner sermaye saymanlığına verilecektir.

Strateji Geliştirme Başkanlığı Bütçe Hazırlık Süreci Bütçelerde “Gider Bütçesi Dengeleme Payı” ayrılması uygulamasına devam edilecektir. Anılan tertibe İl Sağlık Müdürlükleri toplam gelir bütçelerinin asgari % 10’u kadar ödenek koyacaklardır. Gelecek yıllara yaygın yüklenmelere girişilmiş olması halinde sözleşme bedelinden veya yeni girişilecek yıllara yaygın yüklenmelerde ise belirlenen yaklaşık maliyet bedelinden ilgili yıla düşen pay kadar yılı bütçesine belgelendirmek kaydıyla ödenek konulacaktır.

Strateji Geliştirme Başkanlığı Bütçe Kuralları ve Diğer Açıklamalar Sosyal Güvenlik Kurumu ile ilgili yükümlülüklerin toplam gideri için yeterli ödenek ayrılmalıdır. 02.01.06.01 «Sosyal Güvenlik Primi Ödemeleri» [«01.01.01.01 Temel Maaşlar» tertibine ayrılan ödeneğin %20’ si] 02.01.06.02 «Sağlık Primi Ödemeleri» [«01.01.01.01 Temel Maaşlar» tertibine ayrılan ödeneğin %12,5’ u] 02.01.06.03 «SGK Ek Karşılık Tahakkuku Prim Ödemeleri» [«02.01.06.01 Sosyal Güvenlik Primi Ödemeleri» tertibine ayrılan ödeneğin %20’ si]

Strateji Geliştirme Başkanlığı Sistem Açıklamaları Bütçeler, “http://analitikbutce.saglik.gov.tr/” linki içerisinde bulunan bütçe modülünde hazırlanacaktır. Sisteme giriş için T.C. Kimlik No ve kullanıcı şifresi kullanılacaktır. “Gelir Bütçesi” ve “Gider Bütçesi” sekmeleri altında, kurum teklifini gösteren “gelir veya gider bütçesi” sütunundaki bütçe tertiplerini “Önerilen Tutar” sütunundaki değere göre çift tıklayarak doldurulacak, ihtiyaçları doğrultusunda değişiklik yapılabilecek ve “Kaydet” butonu ile kaydedilecektir. Değişiklik yapılan tertip değerleri için sağda bulunan “Bütçe Gerekçesi” kısmına gerekçe girilecektir. Gerekçenin ‘ihtiyaca binaen’ vb. gibi sığ şekilde olmamasına özen gösterilmelidir.

Strateji Geliştirme Başkanlığı SİSTEM AÇIKLAMALARI

Strateji Geliştirme Başkanlığı

Strateji Geliştirme Başkanlığı

Strateji Geliştirme Başkanlığı

Strateji Geliştirme Başkanlığı

Strateji Geliştirme Başkanlığı

Strateji Geliştirme Başkanlığı

Strateji Geliştirme Başkanlığı Kurum Bilgileri Güncelleme Lütfen Dikkat! Hangi dönemin çıktılarında isimler değişsin istiyorsanız; o dönemi programın üst kısmından seçerek sonra "Düzenle" butonuna tekrar tıklayınız. Aksi takdirde her dönemin değişiklikleri o dönemde kalacaktır, diğer dönemlere yansımayacaktır. Ayrıca görevli isimleri yazılırken lütfen Op.Dr , Dt, Prof. vs ismin başında kullanılan ünvanlar dışındaki ünvanları yazmayınız!

Strateji Geliştirme Başkanlığı

Strateji Geliştirme Başkanlığı

Strateji Geliştirme Başkanlığı Teşekkür ederim. İLETİŞİM BİLGİLERİ Mehmet Ali AKTEPE Tel: 0 312 573 7154 / 7126 Fax: 0 312 573 7128 e-posta: mali.aktepe@saglik.gov.tr