Bölüm 2 Finansal Analiz Muhasebe: Karar vermenin dayanağı: Ne durumdayız? İşletmelerin finansal durum analizi Karar vermede kullanılan kritik oranlar

Muhasebe – İş Dünyasının Dili

Finansal Tablolar

Neden Mühendisler Finansal Tabloları Anlamak Zorundadırlar?

Muhasebe Denklemi Varlıklar = Borçlar + Öz sermaye (Assets = Liabilities + Owner’s equity)

Bilanço – Dell Computer Co.

Gelir Tablosu – Dell Computer Co.

Nakit Akış Tablosu – Dell Computer Co.

Nakit Akış Tablosu Firmanın ne kadar nakit gelir ürettiğini ve firmanın gelirlerinin sağlıklı olup olmadığını gösterir. Hisse satmak veya hisse, varlık ve sermaye yatırımları almak için kullanılan nakit. Dönem başındaki ve dönem sonundaki net nakit akışı. Diğer kişilere ödenen nakit – örn: bankalar veya hissederlar

Finansal Tabloların Özeti - Dell

Özet - devam

Finansal Oranlar

Likidite Oranları Bir firmanın kısa vadeli yükümlülüklerini (borçlarını) karşılamadaki yeteneğini ölçmek için kullanılr. Dönen Varlıklar Kısa Vadeli Borçlar Cari Oran = Kısa vadeli borçları ödeyebilmek için yeterli miktarda dönen varlık var mıdır? Güvenlik sınırı nedir?

Simsboro Bilgisayar Şirketi Simsboro Bilgisayar Şirketi Bilanço Simsboro Bilgisayar Şirketi Aktif Pasif Nakit (Kasa) $175 Tic. Borçlar $115 Tic. Alacaklar 430 Borç Senetleri 115 Stoklar 625 Kısa Vadeli Borçlar $230 Dönen Varlıklar $1,230 Tahviller $600 Sabit Varlıklar $2,500 Öz Kaynaklar Eksi: Bir. Amortis. (1,200) Hisse Senetleri $300 Net Sabit Varlıklar 1,300 Ödenmiş Sermaye 600 Toplam Varlıklar $2,530 Dağıtılmayan Karlar 800 Toplam Özkaynak $1,700 Toplam Pasif $2,530 Gelir Tablosu Simsboro Bilgisayar Şirketi Satışlar $1,450 Satılan Malların Maliyeti 875 Brüt Kar $575 Faaliyet Giderleri 45 Amortisman Giderleri 200 Net Faaliyet Karı $330 Faiz Giderleri 60 Faiz Öncesi Net Kar $270 Vergi (40%) 108 Net Kar $162 Ödenecek Kar payı 100 Dağıtılmayan Karlara ek $62 $1,230 $230 Cari Oran = = 5.35x

Dönen Varlıklar - Stoklar Bir firmanın kısa vadeli yükümlülüklerini (borçlarını) karşılamadaki yeteneğini ölçmek için kullanılr. Dönen Varlıklar - Stoklar Kısa Vadeli Borçlar Likit Oran = En az likiditeye sahip olan varlıkları dönen varlıklar arasından çıkardığımızda firmanın kısa vadeli borçlarını ödeme yeteneği nasıl olur?

Simsboro Bilgisyar Şirketi Simsboro Bilgisayar Şirketi Bilanço Simsboro Bilgisyar Şirketi Aktif Pasif Nakit (Kasa) $175 Tic. Borçlar $115 Tic. Alacaklar 430 Borç Senetleri 115 Tahviller $600 Sabit Varlıklar $2,500 Öz Kaynaklar Eksi: Bir. Amortis. (1,200) Hisse Senetleri $300 Net Sabit Varlıklar 1,300 Ödenmiş Sermaye 600 Toplam Varlıklar $2,530 Dağıtılmayan Karlar 800 Toplam Özkaynak $1,700 Toplam Pasif $2,530 Stoklar 625 Kısa Vadeli Borçlar $230 Dönen Varlıklar $1,230 Tahviller $600 Gelir Tablosu Simsboro Bilgisayar Şirketi Satışlar $1,450 Satılan Malların Maliyeti 875 Brüt Kar $575 Faaliyet Giderleri 45 Amortisman Giderleri 200 Net Faaliyet Karı $330 Faiz Giderleri 60 Faiz Öncesi Net Kar $270 Vergi (40%) 108 Net Kar $162 Ödenecek Kar payı 100 Dağıtılmayan Karlara ek $62 $1,230 -$625 $230 Likit Oran = =2.63x

Borç Yönetimi Oranları Firmanın varlıklarını finanse etmek için kullanılan firma dışı (ortaklardan değil) kaynakların büyüklüğünü ölçmek için kullanılır.

Bilanço Kaldıraç Oranları dış kaynaklarla finanse edilmiş firma varlıklarının yüzdesini ölçer Toplam Borçlar Toplam Varlıklar Borç Oranı = Firma varlıklarının ne kadarı borçlarla finanse edilmiştir? $230 + $600 $2,530 Borç Oranı = = 33%

Faizleri Karşılama Oranları firmanın finansal kaldıraç (borçlanma) kullanması nedeniyle ortaya çıkan finansman giderlerini ödeyebilme yeteneğini ölçer. Faaliyet Karı Faiz Giderleri Faizleri Karşılama Oranı = Faiz giderlerinin ödenebilmesi için güvenlik sınırı (marjın) nedir? $330 $60 = 5.50x Faizleri Karşılama Oranı =

Firmanın kaynaklarını satışların oluşturulmasında nasıl bir etkinlikle kullandığına dair temel bir değerlendirme sağlar. Ticari Alacaklar Günlük Satışlar Ortalama Tahsil Zamanı = Firmanın kredili satışlarını müşterilerinden tahsil etmesi ne kadar zaman alır?

Simsboro Bilgisyar Şirketi Simsboro Bilgisayar Şirketi Bilanço Simsboro Bilgisyar Şirketi Aktif Pasif Nakit (Kasa) $175 Tic. Borçlar $115 Borç Senetleri 115 Stoklar 625 Kısa Vadeli Borçlar $230 Dönen Varlıklar $1,230 Tahviller $600 Sabit Varlıklar $2,500 Öz Kaynaklar Eksi: Bir. Amortis. (1,200) Hisse Senetleri $300 Net Sabit Varlıklar 1,300 Ödenmiş Sermaye 600 Toplam Varlıklar $2,530 Dağıtılmayan Karlar 800 Toplam Özkaynak $1,700 Toplam Pasif $2,530 Tic. Alacaklar 430 Gelir Tablosu Simsboro Bilgisayar Şirketi Satışlar $1,450 Satılan Malların Maliyeti 875 Brüt Kar $575 Faaliyet Giderleri 45 Amortisman Giderleri 200 Net Faaliyet Karı $330 Faiz Giderleri 60 Faiz Öncesi Net Kar $270 Vergi (40%) 108 Net Kar $162 Ödenecek Kar payı 100 Dağıtılmayan Karlara ek $62 $430 $1,450/365 OTZ = = 108.24 gün Bir yıldaki gün sayısı

Satılan Malların Maliyeti Stoklar Stok Devir Hızı Oranı = Stok düzeyi Firmanın satışları için uygunmudur? $875 $625 = 1.4x Stok Devir Hızı Oranı =

Satışlar Net Sabit Varlıklar Sabit Varlık Devir Hızı = Firma sabit varlıklarını satışlarının oluşturulmasında ne kadar etkinlikle kullanmaktadır? $1,450 $1,300 Sabit Varlık Devir Hızı = = 1.12x

Satışlar Toplam Varlıklar Toplam Varlık Devir Hızı = Firma tüm varlıklarını satışlarının oluşturulmasında ne kadar etkinlikle kullanmaktadır? $1,450 $2,530 Toplam Varlık Devir Hızı = = 0.57x

Karlılık Oranları Likidite, varlık yönetimi ve borç yönetimi fonksiyonlarının firmanın karlılığı üzerindeki toplu etkisini gösteren oranlardır.

Satışlarla İlişkili Karlılık firmanın satış hacmini faaliyet karlarına dönüştürebilmesindeki yeteneğini ölçer. Faaliyet Karı Satışlar Faaliyet Karı Marjını = Firma üretim (faaliyet) maaliyetlerinin düşük tutulmasında ne kadar etkindir? $330 $1,450 Faaliyet Karı Marjını = = 22.8%

Satışlara İlişkili Karlılık firmanın satış hacmini net kara dönüştürmedeki yeteneğini ölçer. Net Kar Marjı = Her bir satiş birimi için net kar miktarı nedir? $162 $1,450 Net Kar Marjı = = 11.2%

Yatırıma ilişkin karlılık firmanın kaynaklarını (yatırımlarını) faaliyet karlarına dönüştürebilmesindeki yeteneğini ölçer. Faaliyet Karı Toplam Varlıklar Yatırımların (varlıkların) Karlılıgı = Firmanın varlıkları ile faaliyet karı (finansamn maaliyeti ve vergiden önce) oluşturma yeteneği nedir? Yatırımların (varlıkların) Karlılıgı $330 $2,530 = = 13.04%

Yatırıma ilişkin karlılık firmanın kaynaklarını (yatırımlarını) net kara dönüştürebilmesindeki yeteneğini ölçer. Net Kar Toplam Varlıklar Varlıkların Karlılığı= Firmanın elde ettiği karlar ile varlıklarına yatırım arasındaki ilişki nedir? $162 $2,530 Varlıkların Karlılığı= = 6.40%

Öz Kaynakların Karlılığı = Net Kar Öz Kaynak Firmanın elde ettiği karlar ile firmanın ortaklarının yatırımı arasındaki ilişki nedir? Öz Kaynakların Karlılığı = $162 $1,700 = 9.53%

Piyasa/Trend Oranları Firmanın hisse fiyatı, kazançları ve nominal hisse fiyatları arasındaki ilişkileri gösterir.

Fiyat/Kazanç Oranı 1 TL kazanç için yatırımcıların ödeyecekleri yatırım miktarını gösterir.

Piyasa/Nominal Oran Yatırımcıların firmayı nasıl değerlendirdiklerini gösterir. Yüksek bir oran  yatırımcılar, yüksek yatırım dönüş oranına yatırım yapmaya istekli. Aşırı yüksek bir oran hissenin aşırı değerli (overpriced) olduğu gösterebilir. Bu durumda firmanın performans beklentileri gerçekleşmediğinde hisse fiyatında keskin düşüşler olabilir. Nominal hisse değeri = (toplam özsermaye) / hisse sayısı = $5308/ 2728= $1.95 Market/book ratio = Hissenin piyasa fiyatı/ nominal hisse değeri = $38.50 / $1.95 = 19.74 katı

Oran Analizini Kimler Kullanır? Ticari kredi yöneticileri müşterilerinin durumunu görebilmek için bazı temel oranları kullanabilirler Menkul kıymet analizcileri farklı menkul kıymetlerin yatırım değerlerini ölçebilmek için oran analizinden faydalanabililer Banka uzmanları kredi taleplerini değerlendirmede oran analizlerini gerçekleştirebilirler Şirket iflaslarının öngörüsünde kullanılabilir