Hastane acİl kod sİstemlerİ
Hastane Acil Kodları tüm dünyada çeşitli acil durumları ilgili hastane personeline iletebilmek için kullanılır. Acil Kodlar (renkler: mavi kod, pembe kod gibi, sayılar: kod 10, 20, 66 gibi) acil uzman müdahalesi gerektiren olaylarda uzmanlarınızın hızlı müdahalelerine imkân veren genel uyarı durumlarıdır. Kod durumları olarak genellikle renk isimleri kullanılır. "Kod" ismi genel olarak tıbbi personel tarafından acil durumlar için kullanılan bir terim niteliğindedir.
Kod standartları Türkiye T.C. Sağlık Bakanlığı Performans ve Kalite Dairesi Başkanlığı'nın çalışmaları ile 2008 yılı içinde tüm kamu hastanelerinde Mavi Kod ve Pembe Kod ile ilgili bir standart çalışması yapılmıştır. Amerika 2000 yılında Güney Kaliforniya Hastaneler Birliği genel kod sistemi uygulanması gerekliliğine karar vermiştir. Buna rağmen birkaç kod haricinde genel bir anlayış söz konusu değildir.
amaç ɣ Hasta ve çalışan güvenliğini sağlamak amacıyla acil tıbbi müdahaleye ihtiyaç duyulan hallerde ilgili sorumlu ekibin en kısa zamanda olay yerine ulaşmasını temin etmektir.
Değerlendİrİlecek hususlar Mavi kod uygulaması ile ilgili yazılı bir düzenleme hazırlanmalıdır. Mavi kod sorumluları belirlenmeli ve bu sorumlular konu ile ilgili eğitilmelidir. Mavi kod sorumluları acil müdahale ekipmanına sahip olmalıdır. Tatbikatta ne kadar süre içinde olay yerine ulaşıldığına dair kayıt tutulmalıdır. Müdahale yapıldıktan sonra mavi kod sorumlusu tarafından olay bildirim formu doldurularak kalite birimine teslim edilmelidir.
önerİ Büyük ve dağınık hastanelerde mavi kod butonu ile bağlantılı çağrı cihazı veya benzeri ekipman vasıtasıyla mavi kod sorumluları ile irtibat sağlanabilir. Hastane fiziki şartlarını göz önünde bulundurarak farklı bir sistem de kullanabilir. Burada amaç, en kısa sürede ilk müdahalenin sağlanmasıdır (anons, çağrı cihazı v.s)
Mavİ kod NELER ÖNEMLİDİR? Mavi Kod Prosedürü kalite birimi tarafından hastane yapısına göre ve tercih edilen mavi kod sistemine göre hazırlanmalıdır . Mavi Kod Ekibi hastanede Kardiyo Pulmaner Resüsitasyon (CPR) konusunda deneyimli ve eğitimli uzman hekim ve hemşirelerden oluşur. Mavi Kod ekibi, Anestezi uzmanı, Kardiyolog uzmanı (veya dahiliye uzmanı) ve acil servis hemşiresinden oluşabilir. Mavi kod sistemi (olay kayıtları ve performans raporlamalarına sahip) sistemin kalbini oluşturur. Seçilecek olan sistem genel anlayışı sağlar ve prosedüre yön verir. Acil Müdahale Ekipmanını içeren acil müdahale arabalarının doğru ve hızlı ulaşılabilir noktalarda olması gerekir Bu durumlarda eldeki çok kısıtlı müdahale zamanını hastaya en hızlı ve verimli resüsitasyonu gerçekleştirmek gerekir. Mavi kod durumlarında hastanın hayati fonksiyonlarının geriye dönüşü mümkün olmayacak şekilde zarar görmemesi amacıyla uzman müdahalesi için sadece 2-5 dakikalık süre bulunur. Mavi Kod durumları ister kurumunuzun anons alt yapısı kullanılarak (PBX:Anons) veya ekiplerinize verilecek olan pager cihazları üzerinden (PBX:Pager) iletilir.
mavİ kod sİstemİ Mavi Kod Sistemi (olay kayıtları ve performans raporlamalarına sahip) sistemin kalbini oluşturur. Seçilecek olan sistem genel anlayışı sağlar ve prosedüre yön verir. Mavi Kod Sistemi kararı için: Mavi Kod Durumu Başlatma Yöntemi olarak Hastanenin Dahili Telefon Sisteminde, Alo Ambulans 112 servisi gibi hastane dahilinde bir mavi kod Dahili telefon numarası belirlenir. Mavi kod durumu oluştuğunda bu telefon numarası çevrilerek durum başlatılır.
Mavİ kod uygulama prosedürü Hasta ve çalışan güvenliğini sağlamak amacıyla acil tıbbi müdahaleye ihtiyaç duyulan hallerde ilgili sorumlu ekibin en kısa zamanda olay yerine ulaşmasını temin etmektir KAPSAM Tüm sağlık personelini, ilgili memur ve personelini, acil tıbbi müdahaleye ihtiyaç duyan tüm hastaları kapsar. SORUMLULAR Başhekim ve yardımcıları Başhemşire ve yardımcıları Hastane müdür ve yardımcıları Anestezi doktor ve teknisyenleri Tüm servis doktor ve hemşireleri Ambulans şoförleri Asansör görevlileri Nöbetçi süpervizör hemşire ve memurları
Mavİ kod sİstemİ Sistem Bileşenleri : Sistemin etkin olarak çalışabilmesi ve gerçekten 'hayat kurtaran' bir yapıya sahip olabilmesi için aşağıdaki bileşenlerinin bulunması gerekir. Mavi Kod Durumu Başlatma Mavi kod durumu oluştuğunda durumu tespit eden hastane personeli durumun bir arrest vakası olduğuna karar vererek uzman personeli olay yerine davet etmek için aşağıdaki yöntemlerden birini kullanarak sistemi tetikler. Dahili Telefon Sistemi : 155 Telefon numarası ile hizmet veren Polis İmdat gibi sağlık kurumunda Dahili bir mavi kod telefon numarası belirlenir. (Örneğin: 7777) Mavi kod durumu oluştuğunda herhangi bir telefondan bu telefon numarası çevrilerek durum başlatılır. Mavi Kod Alarmları : Hastane geneline Yangın alarm sistemlerine benzer biçimde cihazlar yerleştirilir. Durum oluştuğunda bu alarma basılarak acil uyarı başlatılır. Mavi Kod Ekibi ile iletişim Mavi kod ekibi olaya müdahale edecek olan uzman hastane personelidir. Herhangi bir zamanda olay yerine 1-3 dakikada intikal edebilmesi için sorumluluk alanları belirlenerek birden çok ekip oluşturulabilir. Bu ekibe aşağıdaki yöntemlerden biri kullanılarak ekibi yönlendirici olay yeri bilgisi iletilmelidir. Pager Sistemi : Mavi kod ekibi elemanlarında bulunan cep telefonunun yarısı büyüklüğündeki cihazlara durum oluştuğunda iletilen SMS benzeri mesajlar ile acil durum yönlendirmesi yapılır. Anons Sistemi : Hastane genelinde anons altyapısı var ise mavi kod ekibi için mavi kod uyarısı ve bölgesi anons edilir. Telsiz Telefon Sistemi : Mavi Kod ekibi elemanlarının dahili ya da cep telefonlarına sesli ve(ya) SMS tipi mesajlar ile yönlendirme gereçekleştirilir.
MAVi KOD
MAVİ KOD UYGULAMASI Hasta ve çalışan güvenliğini sağlamak amacıyla acil tıbbi müdahaleye ihtiyaç duyulduğu zaman kat doktoru ve servis hemşiresi tarafından resüsitasyon işlemleri talimatına göre hava yolu açıklığı sağlanarak gerekiyorsa kalp masajına başlanıp mavi koda basılır. 2. Mavi koda basıldığı zaman acil tıbbi müdahalenin yapılacağı yer çağrı cihazlarında sesli ve görüntülü olarak işaret verir. Bu çağrı cihazları;Anestezi ekibinde(anestezi doktoru,anestezi asistan ve anestezi teknisyeni),asansör görevlisinde ve görevli ambulans şoföründe bulunur. Mavi kod (Blue Code) acil çağrı sistemi sayesinde hayati risk taşıyan hastalar için; anestezi,ekibi, asansör görevlisi ve süpervizor hemşiresi hasta mahallini cihazlarında gördüklerinde, zaman kaybetmeden olay yerine ulaşmalıdır. Çağrıyı alan asansör görevlisi acil olarak ilgili kata asansörü getirerek anestezi ekibini beklemelidir. Eğer acil tıbbi müdahale ihtiyacı uzak olan bir ek binada ise ambulans şoförü ilgili yere gelerek anestezi ekibini beklemelidir.
Anestezi ekibi düzenli olarak kontrolleri yapılan acil çantasını ve defibilatörü alarak en kısa sürede olay yerine ulaşmalıdır . Olay yerine gelen anestezi ekibi önce hastayı monitörize ederek damar yolu açılmamışsa , açmalıdır , bir yandan da eğer hasta solunum arresti olmuşsa havayolu güvence altına alınıp solunum desteği vermelidir.Eğer hasta kardiyak arrest olmuşsa hastaya dolaşım desteği vermelidir.Terminal döneminde olup, ölümü beklenen hastalara CPR uygulanmaz. Resusitasyon yapılarak hasta yeniden canlandırılmaya çalışılır cevap vermesi durumunda hasta acil olarak reanimasyon ünitesine transfer edilir. Anestezi ekibinin olay yerine varış süresi servis hemşiresi tarafından hemşire gözlem formuna kayıt eder . Anestezi ekibi de resüsitasyon notuna varış süresini kayıt eder. Transfer edilen hasta yoğun bakım prosedürüne göre tedavi altına alınır.
KAYIT VE RAPORLAMALAR Olayların adli boyutu, müdahale süresinin kısaltılabilmesi ve sorumlulukların tespiti ve takibi için kullanılan sistemin aşağıdaki özelliklere sahip olması gereklidir; Her bir mavi kod durumunun zaman, olay yeri ve yönlendirme bilgileri kayıt altına alınmalı Tüm mesajlar sorumlulukların tespiti için kayıt altına alınmalı. Kalite iyileştirmesi amacı ile tatbikatlarda ve kullanımda müdahale süreleri ve mavi kod durumu müdahalelerini içeren bildirim formları bulunmalı çeşitli performans raporlamaları yapılabilmelidir.
Pembe kod Çocuk kaçırma vakası için kullanılır. (İlk olarak Boston Beth Israel Deaconess Medical Center, Boston) Çocuklara takılan bileklik benzeri elektronik ekipman ile belirli bölgenin dışına çıkılması durumunda güvenlik birimlerinin haberdar edilmesi ile önlem alınır.
Sİyah kod Siyah Kod: Siyah kod hastanede bulunan, hasta, hasta yakını veya personelin güvenlik sıkıntısından dolayı çıkan problemlerde kullanılır. Alarm veriliğinde güvenlik ekibi olay yerine saniyeler sonra ulaşır.
Beyaz kod BEYAZ KOD UYGULAMA TALİMATI ♣ Mesai saatleri içinde ve dışında hastane içerisinde ve bahçesinde oluşabilecek olası bir saldırı,kavga,taciz ya da sağlık personeline yönelik bir tehdit olduğu yönelik bir tehdit olduğu zaman olay yerine en yakın olan telefondan çağrı merkezi aranır. Çağrı merkezi tarafından güvenlik görevlileri olayın olduğu bölgeye yönlendirilir. Tüm güvenlik görevlileri üç dakika içerisinde olay yerine gelmek zorundadır. ♣ Buradan telsiz ile geçilen anons ile olay yerine en yakın güvenlik görevlisi yönlendirilir. ♣ Eğer tek kişi olayı çözümleyemeyecek ise kod 1 ( telsiz ile tüm kuvvetlerin olay yerine sevki) uygulanır. ♣ Olaya sebebiyet veren kişi/kişiler olay yerinden uzaklaştırılır. ♣ Adli olaylarda hastane polisine haber verilir. ♣ Hastane polisi gerekli işlemleri yapar. ♣ Böyle bir durumla karşılaşan personel olay bildirim formu doldurarak hasta ve çalışanların sağlığı ve güvenliği üst kuruluna bildirir. ♣ Kurul incelemeyi yaparak gerekli ise düzeltici faaliyet yapmak üzere başhekimliğe rapor sunar
DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER…