MÜKELLEFİYET 213 SAYILI VERGİ USUL KANUNU (V.U.K.) 6102 SAYLI TÜRK TİCARET KANUNU (T.T.K.)

İŞE BAŞLAMAYI BİLDİRME V.U.K. Madde 153 Aşağıda yazılı mükelleflerden işe başlayanlar keyfiyeti vergi dairesine bildirmeye mecburdurlar: 1. Vergiye tabi ticaret ve sanat erbabı; 2. Serbest meslek erbabı; 3. Kurumlar vergisi mükellefleri; 4. Kollektif ve adi şirket ortaklarıyla komandit şirketlerin komandite ortakları.

İŞE BAŞLAMANIN BELİRTİLERİ Tüccarlarda (V.U.K. Madde 154) Bir iş yeri açmak (İş yeri açmaktan maksat, belli bir yerde bilfiil ticari veya sınai faaliyete geçmek demektir. Bir yerin ne maksatla olursa olsun sadece tutulmuş olması veya içinde tertibat ve tesisat yapılmakta bulunması iş yerinin açıldığını göstermez); İş yeri açılmamış olsa bile ticaret siciline veya mesleki bir teşekküle kaydolunmak; Kazançları basit usulde tespit edilen tüccarlar için işle bilfiil uğraşmaya başlamak. Serbest Meslek Erbabında (V.U.K. Madde 155) Muayenehane, yazıhane, atelye gibi özel iş yerleri açmak; Çalışılan yere tabela, levha gibi mesleki faaliyette bulunulduğunu ifade eden alametleri asmak; Her ne şekilde olursa olsun devamlı olarak mesleki faaliyette bulunduğunu gösteren ilanlar yapmak; Serbest olarak mesleki faaliyette bulunmak üzere mesleki teşekküllere kaydolunmak. (Mesleki teşekküllere kaydolunanlardan görevleri veya durumları icabı bilfiil mesleki faaliyette bulunmayacak olanlar bildirmelerinde bu ciheti de açıklarlar.

İŞE BAŞLAMANIN BELİRTİLERİ (T.T.K. MADDE 12) Bir ticari işletmeyi kurup açtığını, sirküler, gazete, radyo, televizyon ve diğer ilan araçlarıyla halka bildirmiş veya işletmesini ticaret siciline tescil ettirerek durumu ilan etmiş olan kimse, fiilen işletmeye başlamamış olsa bile tacir sayılır. Bir ticari işletme açmış gibi, ister kendi adına, ister adi bir şirket veya her ne suretle olursa olsun hukuken var sayılmayan diğer bir şirket adına ortak sıfatıyla işlemlerde bulunan kimse, iyiniyetli üçüncü kişilere karşı tacir gibi sorumlu olur. İŞE BAŞLAMANIN BELİRTİLERİ

İŞ YERİ (V.U.K. MADDE 156) Ticari, sınai, zirai ve mesleki faaliyette iş yeri; mağaza, yazıhane, idarehane, muayenehane, imalathane şube, depo, otel, kahvehane, eğlence ve spor yerleri, tarla, bağ, bahçe, çiftlik, hayvancılık tesisleri, dalyan ve voli mahalleri, madenler, taş ocakları, inşaat şantiyeleri, vapur büfeleri gibi ticari, sınai, zirai veya mesleki bir faaliyetin icrasına tahsis edilen veya bu faaliyetlerde kullanılan yerdir.

TİCARİ İŞLETME (T.T.K. MADDE 11) Ticari işletme, esnaf işletmesi için öngörülen sınırı aşan düzeyde gelir sağlamayı hedef tutan faaliyetlerin devamlı ve  bağımsız şekilde yürütüldüğü işletmedir. ESNAF (T.T.K. MADDE 15) İster gezici olsun ister bir dükkânda veya bir sokağın belirli yerlerinde sabit bulunsun, ekonomik faaliyeti sermayesinden fazla bedenî çalışmasına dayanan ve geliri çıkarılacak kararnamede gösterilen sınırı aşmayan ve sanat veya ticaretle uğraşan kişi esnaftır.

TACİR GERÇEK KİŞİLER (T.T.K. MADDE 12) Bir ticari işletmeyi, kısmen de olsa, kendi adına işleten kişidir. TÜZEL KİŞİLER (T.T.K. MADDE 16) Ticaret şirketleriyle, amacına varmak için ticari bir işletme işleten vakıflar, dernekler ve kendi kuruluş kanunları gereğince özel hukuk hükümlerine göre yönetilmek veya ticari şekilde işletilmek üzere Devlet, il özel idaresi, belediye ve köy ile diğer kamu tüzel kişileri tarafından kurulan kurum ve kuruluşlardır. 

DEĞİŞİKLİKLERİN BİLDİRİLMESİ (V.U.K. MADDE 157-170) İşe Başlamanın Bildirilmesi (işe başlama tarihinden itibaren on gün içinde) Adres Değişikliklerinin Bildirilmesi İş Değişikliklerinin Bildirilmesi İşletmede Değişikliğin Bildirilmesi İşi Bırakmanın Bildirilmesi Olayın vuku tarihten itibaren Tasfiye ve İflas bir ay içinde Ölüm Bina ve arazi değişiklikleri (vuku tarihinden başlayarak iki ay ) Bildirmeler yazılı yapılır ve posta ile taahhütlü olarak gönderilmelidir.

DEFTER TUTMA (V.U.K. MADDE 171-170) Maksat 1.Mükellefin vergi ile ilgili servet, sermaye ve hesap durumunu tesbit etmek; 2. Vergi ile ilgili faaliyet ve hesap neticelerini tespit etmek; 3. Vergi ile ilgili muameleleri belli etmek; 4. Mükellefin vergi karşısındaki durumunu hesap üzerinden kontrol etmek ve incelemek; 5. Mükellefin hesap ve kayıtlarının yardımıyla üçüncü şahısların vergi karşısındaki durumlarını (Emanet mahiyetindeki değerler dahil) kontrol etmek ve incelemek. Defter Tutacaklar 1. Ticaret ve sanat erbabı; 2. Ticaret şirketleri; 3. İktisadi kamu müesseseleri; 4. Dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler; 5. Serbest meslek erbabı; 6. Çiftçiler. .

DEFTER TUTMA (V.U.K. MADDE 171-174) Hesap Dönemi Hesap dönemi normal olarak takvim yılıdır. Takvim yılı dönemi faaliyet ve muamelelerinin mahiyetine uygun bulunmayanlar için, bunların müracaatı üzerine Maliye Bakanlığı 12'şer aylık özel hesap dönemleri belli edebilir. Yeniden işe başlama veya işi bırakma hallerinde, hesap dönemi içinde bir yıldan eksik olan faaliyet süresi, hesap dönemi sayılır. . İstisnalar 1.Gelir vergisinden muaf olan esnaf ve gerçek usulde vergiye tabi olmayan çiftçiler; 2. Gelir Vergisi Kanununa göre kazançları basit usulde tesbit edilenler. 3. Kurumlar vergisinden muaf olan: a) İktisadi kamu müesseseleri; b) Dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler

DEFTER TUTMA (T.T.K. MADDE 66) Her tacir, ticari işletmesinin iktisadi ve mali durumunu, borç ve alacak münasebetlerini ve her iş yılı içinde elde edilen neticeleri tesbit etmek maksadıyla, işletmesinin mahiyet ve öneminin gerektirdiği bütün defterleri ve bilhassa, diğer kanunların hükümleri mahfuz kalmak üzere, aşağıdaki defterleri Tutacakları Defterler Türkçe olarak Tacir hükmi şahıs ise Yevmiye defteri, Defteri kebir, Envanter defteri Karar defteri

DEFTER TUTMA BAKIMINDAN TÜCCARLAR MUHASEBE USULÜNÜ SEÇMEKTE SERBESTLİK (V.U.K. MADDE 175) Mükellefler yazılı maksat ve esaslara uymak şartıyla, defterlerini ve muhasebelerini işlerinin bünyesine uygun olarak diledikleri usul ve tarzda tanzim etmekte serbesttirler. DEFTER TUTMA BAKIMINDAN TÜCCARLAR (V.U.K. MADDE 176-178) I'inci sınıf tüccarlar, bilanço esasına gör; II'inci sınıf tüccarlar, işletme hesabı esasına göre . DEFTER TUTARLAR

1. Satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan ve yıllık alımlarının tutarı 1.1.2013’den itibaren 150.000. -TL veya satışları tutarı itibaren 200.000. - TL lirayı aşanlar 2.Birinci bentte yazılı olanların dışındaki işlerle uğraşıp da bir yıl içinde elde ettikleri gayri safi iş hasılatı 80.000.- TL aşanlar; 3. 1 ve 2 numaralı bentlerde yazılı işlerin birlikte yapılması halinde 2 numaralı bentte yazılı iş hasılatının beş katı ile yıllık satış tutarının toplamı 150.000. -TL lirayı aşanlar, (V.U.K. MADDE 177) I. SINIF TÜCCAR

6. İhtiyari olarak bilanço esasına göre defter tutmayı tercih edenler. 4. Her türlü ticaret şirketleri (Adi şirketler iştigal nevileri yukardaki bentlerden hangisine giriyorsa o bent hükmüne tabidir.); 5. Kurumlar Vergisine tabi olan diğer tüzel kişiler (Bunlardan işlerininin icabı bilanço esasına göre defter tutmalarına imkan veya lüzum görülmeyenlerin, işletme hesabına göre defter tutmalarına Maliye Bakanlığınca müsaade edilir.); 6. İhtiyari olarak bilanço esasına göre defter tutmayı tercih edenler. (V.U.K. MADDE 177) I. SINIF TÜCCAR

1. 177'inci maddede yazılı olanların dışında kalanlar; İKİNCİ SINIF TÜCCARLAR (V.U.K. MADDE 178) 1. 177'inci maddede yazılı olanların dışında kalanlar; 2. Kurumlar Vergisi mükelleflerinden işletme hesabı esasına göre defter tutmalarına Maliye Bakanlığınca müsaade edilenler. Yeniden işe başlayan tücarlar yıllık iş hacimlerine göre sınıflandırılıncaya kadar II'nci sınıf tüccarlar gibi hareket edebilirler.

SINIF DEĞİŞTİRME (V.U.K.MADDE 179-180) (II)'nciden (I)'inciye geçiş 1. Bir hesap döneminin iş hacmi 177'nci maddede yazılı hadlerden % 20'yi aşan bir nispette fazla olursa, veya; 2. Arka arkaya 2 dönemin iş hacmi 177'nci maddede yazılı hadlere nazaran % 20'ye kadar bir fazlalık gösterirse. İHTİYARİ SINIF DEĞİŞTİRME (V.U.K MADDE 181) II'nci sınıf tüccarlar diledikleri takdirde bilanço esasına göre defter tutabilirler. (I)'inciden (II)'nciye geçiş 1. Bir hesap döneminin iş hacmi 177'nci maddede yazılı hadlerden % 20'yi aşan bir nispette düşük olursa, veya; 2. Arka arkaya üç dönemin iş hacmi 177'nci maddede yazılı hadlere nazaran % 20'ye kadar bir düşüklük gösterirse.