MİLAS SOSYAL GÜVENLİK MERKEZİ ŞUBAT 2013
1. KISIM BİRİNCİ BÖLÜM İŞYERİ TESCİL SERVİSİ İŞLEMLERİ İKİNCİ BÖLÜM İŞVERENLER SERVİSİ İŞLEMLERİ ÜÇÜNCÜ BÖLÜM SİGORTALI TESCİL SERVİSİ İŞLEMLERİ
BİRİNCİ BÖLÜM İŞVEREN KİMDİR ,İŞYERLERİ NERELERİDİR ,İŞYERİNİN BİLDİRİLMESİ, DEVRİ, İNTİKALİ VE NAKLİ HANGİ SÜRELERDE YAPILMALIDIR?
İŞVEREN KİMDİR? 4/1-a ve 4/1-c kapsamında sigortalı sayılanları çalıştıran gerçek ve tüzel kişiler ile tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlar işverendir. Adi şirketlerin tüzel kişiliği yoktur.Mal ve alacak edinemez, borçlardan bizzat sorumlu değildir.Şirket ortakları, üçüncü kişilere karşı sınırsız sorumludur. İşveren vekili ise, işveren adına ve hesabına işin veya görülen hizmetin bütününün yönetim görevini yapan kimsedir.İşveren vekili, 5510 sayılı Kanunda belirtilen yükümlülüklerden dolayı işveren ile müşterek ve müteselsilen sorumludur. Ör: Bir fabrikadaki genel müdür veya fabrika müdürü işveren vekilidir. İşveren, devir sırasında yazılı rızasını almak suretiyle bir işçiyi; holding bünyesi içinde veya aynı şirketler topluluğuna bağlı başka bir işyerinde veya yapmakta olduğu işe benzer işlerde çalıştırılması koşuluyla başka bir işverene iş görme edimini yerine getirmek üzere geçici olarak devrettiğinde geçici iş ilişkisi gerçekleşmiş olur,bu bağlamda işçiyi devralan işveren, geçici iş ilişkisi kurulan işverendir. Geçici iş ilişkisi kurulan işveren de 5510 sayılı Kanunda belirtilen yükümlülüklerden dolayı işveren ile müşterek ve müteselsilen sorumludur. Bir işverenden işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin bir işte veya bir işin bölüm ve eklentilerinde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği sigortalıları çalıştıran üçüncü kişiye alt işveren(aracı-taşeron) denir. Alt işverenin çalıştırdığı sigortalılara ilişkin 5510 sayılı Kanundan doğan yükümlülüklerden dolayı asıl işveren alt işverenle birlikte sorumludur.
İŞYERİ NEDİR? İŞYERİ SAYILAN YERLER NELERDİR? İşyeri, sigortalı sayılanların maddî olan ve olmayan unsurlar ile birlikte işlerini yaptıkları yerlerdir. İşyerinde üretilen mal veya verilen hizmet ile nitelik yönünden bağlılığı bulunan ve aynı yönetim altında örgütlenen işyerine bağlı yerler, dinlenme, çocuk emzirme, yemek, uyku, yıkanma, muayene ve bakım, beden veya meslek eğitimi yerleri, avlu ve büro gibi diğer eklentiler ile araçlar da işyerinden sayılır. İşyerinin, işyeri bildirgesi ile en geç sigortalı çalıştırılmaya başlanıldığı tarihte Kurumumuza bildirilmesi gerekmektedir. Bu bildirimin kağıt ortamında elden veya posta yoluyla yapılması gerekmektedir. İşveren bu yükümlülüğü yerine getirmez ise (kamu idareleri ve bilanço esasına tabi işyerlerinde asgari ücretin 3, diğer defterleri tutmakla yükümlü ise 2, defter tutmakla yükümlü değilse 1 katı tutarında) idari para cezası uygulanır. Şirket kuruluşu aşamasında, çalıştıracağı sigortalı sayısını ve bunların işe başlama tarihini, ticaret sicili memurluklarına bildiren işverenlerin, bu bildirimleri Kuruma yapılmış sayılır. Ticaret sicili memurlukları, kendilerine yapılan bu bildirimi en geç on gün içinde Kuruma bildirmek zorundadır. Bu durumda, işveren ayrıca işyeri bildirgesi düzenlemez. 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu gereğince işsizlik ödeneğinden yararlanan kişiler ile Türkiye İş Kurumu tarafından düzenlenen meslek edinme, geliştirme ve değiştirme eğitimine katılan kursiyerler için Türkiye İş Kurumunun ilgili il müdürlüklerince, Kurumumuzun ilgili ünitesinde işyeri dosyası tescil ettirilecektir.
İŞYERİ BİLDİRGESİ HANGİ HALLERDE VERİLİR? 4/1-a kapsamında sigortalı çalıştırılması halinde en geç sigortalı çalıştırılmaya başlanıldığı tarihte, Şirketlerin nevilerinin değişmesi, birleşmesi veya başka bir şirkete katılması halinde ticaret siciline tesciline ilişkin ilan tarihini takip eden 10 gün içinde, Adi şirketlerde şirkete yeni ortak alınması halinde en geç yeni ortağın alındığı tarihi takip eden 10 gün içinde, İşyerinin faaliyette bulunduğu adresten başka bir ildeki adrese nakli halinde işyerinin nakledildiği tarihi takip eden 10 gün içinde, Sigortalı çalıştırılan bir işin veya işyerinin başka bir işverene devredilmesi halinde devir tarihini takip eden 10 gün içinde, Sigortalı çalıştırılan bir işin veya işyerinin başka bir işverene intikal etmesi halinde, işyerinin miras yoluyla intikali halinde mirasçılarının ölüm tarihinden itibaren 3 ay içinde, işyeri bildirgesi düzenlenerek Kuruma verilir. Devir veya intikal nedeniyle düzenlenen işyeri bildirgesine istinaden ayrıca işyeri dosyası tescil edilmez, işlemlerin eski işyeri numarasından devam ettirilebilmesi için, devir veya intikale ilişkin gerekli değişiklikler tescil kütüklerine kaydedilir. Şirketlerin nevilerinin değişmesi, birleşmesi veya bir şirketin diğer bir şirkete katılması ya da adi şirketlerde yeni ortak alınması durumunda, yeni işyeri dosyası tescil edilmeyecektir. İşyerinin, gerek başka bir ildeki adrese nakledilmesi nedeniyle düzenlenen işyeri bildirgesine istinaden, gerekse aynı il içinde olmakla birlikte başka bir ünitenin görev alanındaki adrese nakledilmesi nedeniyle yapılan yazılı bildirim üzerine yeni işyeri dosyası tescil edilecektir.
İŞYERİ BİLDİRGESİ İLE VERİLECEK BELGELER NELER? İşveren, işyeri bildirgesi ekinde Kuruma vermesi gereken; a) Daimi mahiyetteki işyerlerinde, işyerinin adresini gösterir yerleşim belgesini, b) Gerçek kişi işverenler yönünden kendilerinin, tüzel kişi işverenler yönünden ise tüzel kişiliği temsile yetkili kişilerin imza sirkülerini, c) Tüzel kişiler; hükmi şahsiyetin tescil edildiği Ticaret Sicil Gazetesini, ç) Adi ortaklıklar; noter onaylı ortaklık sözleşmesini, d) İhale konusu işlerde; işin sözleşmesi veya işin üstlenildiğini gösterir idarenin yazısını, e) İnşaat işyerlerinde; yapı ruhsatının fotokopisi, varsa arsa sahibi ile müteahhit arasındaki inşaat yapım sözleşmesini, bir ay içinde Kuruma, elden vermekle veya posta yoluyla göndermekle yükümlüdür. İmza sirküleri Kuruma verilmesi gereken kişilerin, Üniteye bizzat müracaat ederek kimliklerinin tespitiyle birlikte imza beyanlarının alınmasını sağlamaları halinde, (b) bendinde istenilen imza sirküleri artık istenilmez. Alt işverenler, Kanundan doğan yükümlülükleri başlamadan önce, işyeri bildirgesi hariç, gerçek kişi işverenler yönünden kendilerinin, tüzel kişi işverenler yönünden ise tüzel kişiliği temsile yetkili kişilerin imza sirkülerini ve asıl işverenle yapmış olduğu sözleşmenin bir örneğini, Kuruma elden verir veya posta yoluyla gönderir.
İŞYERİ SİCİL NUMARASI 4/1-a kapsamında sigortalı çalıştırılan işyerine; Kurumca ‘Mahiyet kodu’, ‘İşkolu kodu’, ‘Ünite kodu’, ‘Sıra numarası’, ‘İl kodu’, ‘İlçe kodu’ ve ‘Kontrol numarası’nı ihtiva eden bir işyeri sicil numarası verilir ve bu numara işverene tebliğ edilir. Alt işveren, asıl işverenin işyerinde çalıştırdığı sigortalıları, işverenle aralarında yaptıkları sözleşmenin ibrazı kaydıyla, Kurumdan alacağı özel bir numara ile asıl işverenin kayıtlı olduğu dosyadan bildirir. Tek işyeri sicil numarası verilecek durumlar ; Aynı işverenlere ait olup, aynı işkolunda bulunan birden fazla kara veya deniz yahut hava ulaştırma araçlarına tek sicil numarası verilir. İhale konusu işin iş ortaklığı şeklinde üstlenilmesi durumunda, işyeri, iş ortaklığı adına ve tek işyeri sicil numarası verilerek tescil edilir . Tek ihale ile birden fazla ünitenin görev alanına giren bir işin yapılması hâlinde, istihkaklarının bir ödenmesi ve teminatlarının tek olması şartıyla, işe ilk başlanılan yeri çevresine alan ünitece tek işyeri sicil numarası verilebilir. Aynı anda birden fazla ünitenin görev alanlarında işe başlanılması halinde, hangi üniteden tek işyeri sicil numarası alınacağı işverenin talebine göre belirlenir. İşverence, ilgisi bulunan diğer ünitelere yazılı olarak bilgi verilir. Aynı işveren tarafından yaptırılan ve birden fazla yapı ruhsatı bulunan özel nitelikteki bina inşaatı işyerlerinde, parsellerinin bitişik ya da yakın olması ve sigortalıların birbirine karışması şartıyla inşaatların tek sicil numarasında yürütülmesine ünitece izin verilebilir. Tescili yapılacak işyerinde, hem ayın 1’i ila 30’u arasında, hem de ayın 15’i ila müteakip ayın 14’ü arasındaki çalışmalarına istinaden ücret alan sigortalıların bulunması halinde, her iki çalışma döneminden dolayı iki ayrı işyeri bildirgesi düzenlenerek ayrı ayrı işyeri tescili yapılacaktır
İŞYERİ SİCİL NUMARASI Kanunun 90 ıncı maddesine göre ihale yoluyla yapılan işlerin konsorsiyum şeklinde üstlenilmesi hâlinde, konsorsiyumu oluşturan üstlenicilerin her birine müstakilen istihkak ödenmesi ve bu üstleniciler tarafından idareye ayrı ayrı teminat verilmiş olması kaydıyla üstlenicilerin her birine, verecekleri işyeri bildirgelerine istinaden Kurumca ayrı ayrı sicil numarası verilebilir. Alt işveren, mevzuattan doğan yükümlülüklerini asıl işverene ait işyeri sicil numarasına ilave olarak verilecek üç haneli alt işveren numarası ile asıl işverenin işyeri dosyası üzerinden yerine getirir. Alt işveren adına işyeri dosyası açılmaz. Sigortalıyı geçici iş ilişkisi çerçevesinde devralan işveren, müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu yükümlülüklerini sigortalıyı devir aldığı işverenle yapmış olduğu sözleşmeyi Kuruma ibraz etmesi kaydıyla devreden işverene ait işyeri dosyasından kendisine verilecek üç haneli numara ile sigortalıyı devir aldığı işverene ait işyeri dosyası üzerinden yerine getirebilir. Sigortalıyı geçici iş ilişkisi çerçevesinde devralan işveren adına işyeri dosyası açılmaz.
Aynı il içinde nakil ve işletme adı değişikliği İşyerinin aynı il içinde başka bir ünitenin görev bölgesine nakledilmesi hâlinde işyeri bildirgesi verilmez. Ancak, nakil tarihini takip eden 10 gün içinde durum, işverence eski ve yeni üniteye bir yazı ile bildirilir. Yeni ünite, nakil bilgilerine dayanarak işverene işyeri sicil numarasını bildirir. Eski ünitede bulunan işyeri dosyasındaki tescile esas bilgi ve belgelerin birer örneği yeni ünitedeki dosyasına konulur. İşyerinin aynı ünitenin görev alanına giren başka bir adrese nakledilmesi halinde, yeni adres, işyerinin nakledildiği tarihten itibaren on gün içinde işyerinin işlem gördüğü üniteye yazı ile bildirilecektir. Bu durumda yeni işyeri dosyası tescil edilmeyecektir. İşyerlerinde işletme adı değişikliklerinde işyeri bildirgesi verilmez. Değişiklik, Ticaret Sicil Gazetesinin de ekli olduğu bir yazı ile Kuruma bildirilir.
İşyeri Dosyalarının İşlemden Kaldırılması Aynı iş veya işyerine birden fazla sicil numarası verilmiş olduğunun anlaşılması hâlinde, sonradan verilen numaralar ünitece re’sen iptal edilir. İptal edilen numaralar başka işyerine verilmez. Ancak işlemler sonradan verilen numaradan yürütülmüşse geriye dönük işlem yapmamak için diğer numaralar, işlem gören işyeri dosyasının numarasında birleştirilir. Özel nitelikteki inşaat işyerleri ile ihale konusu işyerleri hariç olmak üzere, kapanma, terk veya tasfiye olmadığı hâlde, işyerinde en az iki yıl süre ile sigortalı çalıştırılmadığı, işverenler tarafından bildirilen veya Kurumca tespit edilen işyeri dosyaları, sigortalı çalıştırılmaya son verilen tarih itibarıyla ünitece Kanun kapsamından çıkarılır. İşyerinin yanlış veya yersiz olarak tescil edildiğinin tespiti hâlinde, ünitece tescil işleminin iptali yapılır.
İKİNCİ BÖLÜM İHALELİ VE İNŞAAT İŞLERİ İLE İDARİ PARA CEZASI İŞLEMLERİ NE GİBİ DURUMLARDA UYGULANIR.
İhale konusu işlerde SGK uygulamaları I-GİRİŞ 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 90. maddesinin birinci fıkrası uyarınca kamu idareleri([1]) ile döner sermayeli kuruluşlar ve 5411 sayılı Bankacılık Kanunu kapsamındaki kuruluşlar, kanunla kurulan kurum ve kuruluşlar, ihale yolu ile yaptırdıkları her türlü işleri üstlenenleri ve bunların adreslerini 15 gün içinde Kuruma([2]) bildirmekle yükümlüdür. Anılan maddenin ikinci fıkrası uyarınca, işverenlerin([3]) hak edişleri([4]), Kuruma idari para cezası, prim ve prime ilişkin borçlarının olmaması kaydıyla ödenir. Kesin teminatları([5]) ise ihale konusu işle ilgili olarak Kuruma borçlarının bulunmadığının tespit edilmesinden sonra iade edilir. İşverenlerin, kamu idareleri ile döner sermayeli kuruluşlar, bankalar ve kanunla kurulan kurum ve kuruluşlar nezdindeki her çeşit alacak, teminat ve hak edişleri üzerinde işçi ücreti alacakları hariç olmak üzere yapılacak her türlü devir, temlik ve el değiştirme, Kurum alacaklarını karşılayacak kısım ayrıldıktan sonra, kalan kısım üzerinde hüküm ifade eder.
II- İHALELERİN BİLDİRİLMESİ İLE HAK EDİŞTEN KESİNTİ VE MAHSUP Kamu idareleri ile döner sermayeli kuruluşlar ve 5411 sayılı Bankacılık Kanunu kapsamındaki kuruluşlar, kanunla kurulan kurum ve kuruluşlar (idareler), ihale suretiyle yaptırdıkları her türlü işleri üstlenenleri, bunların adreslerini, sözleşmenin imzalanma tarihini ve sözleşmeye göre işe başlama tarihini, sözleşmenin imzalandığı tarihi takip eden 15 gün içinde, ihale konusu işin yapıldığı yeri çevresine alan Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdürlüğü’ne bildirmek zorundadır.
5510 sayılı Kanun’un 102. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde “… 90. maddenin birinci fıkrasında belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen kurum ve kuruluşlar ile tüzel kişilere, aylık asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanır…” hükmü yer almaktadır. Dolayısıyla idarelerin, ihale suretiyle yaptırdıkları işleri üstlenenleri, bunların adreslerini, sözleşmenin imzalanma tarihini ve sözleşmeye göre işe başlama tarihini, Kuruma bildirmemeleri veya sözleşmenin imzalandığı tarihi takip eden 15 günlük süre geçirildikten sonra bildirmeleri halinde, 5510 sayılı Kanun’un 102. maddesinin (g) bendi uyarınca, haklarında, 15. günün son gününde geçerli olan ve 16 yaşından büyük işçiler için belirlenmiş olan aylık asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanacaktır.
İhale konusu işin, piyasadan hazır halde alınıp satılan mal teminine yönelik olması halinde ise, hazır halde alınıp satılan malların teminine ilişkin işler için işçilik söz konusu olmayabileceğinden, kuruma bildirilmeyecektir. Bu bakımdan, İdareler, piyasadan hazır halde alınıp satılan mal teminine yönelik ihaleleri üstlenenleri Kuruma bildirilmeyecektir. İlgili ünite([7]), bu bildirimin kayıtlarına intikal tarihini takip eden 15 gün içinde işyeri sicil numarasını ve işyerine ilişkin gerekli diğer bilgileri ihaleyi yapan idareye bildirir. İdare bu bilgiler ile kendi kayıtlarındaki bilgilerin örtüşmemesi halinde durumu, bilginin kendisine ulaştığı tarihten itibaren 15 gün içinde üniteye bildirir.
İdarece işverenlerin hak edişleri, Kuruma idari para cezası, prim ve prime ilişkin borçlarının olmaması kaydıyla ödenir. İdare, işverene yapacağı her hak ediş ödemesinden önce, işverenin ve varsa alt işverenlerinin([8]) Kuruma idari para cezası, prim ve prime ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer ferilerinden oluşan borçlarının olup olmadığını, üniteden yazı ile sorar. Ünitece, işverenin ve varsa alt işverenlerinin muaccel borcunun bulunmadığı hususu idareye bir aylık süre içinde yazı ile bildirilir. Yazı ile bildirilmediği sürece, idare tarafından işverene hak ediş ödenmez. İdare, yaptığı ihaleler sonucunda işverene ödeyeceği her hak ediş ödemesinden önce işverenin ve varsa alt işverenlerinin Kuruma idari para cezası, prim ve prime ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer ferilerinden oluşan borçlarının bulunup bulunmadığı hususunda sorgulama yapabilmek için Kuruma yetki başvurusunda bulunabilir. Kurumca bu başvurunun uygun görülmesi halinde idarece, işverene yapılacak her hak ediş ödemesinden önce elektronik ortamda işverenin ve varsa alt işverenlerinin Kuruma idari para cezası, prim ve prime ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer ferilerinden oluşan muaccel borçlarının bulunup bulunmadığı hususunda sorgulama yapılır. İşveren ve varsa alt işverenlerin Kuruma borcu yoksa, ayrıca Kuruma yazı ile sorulmaksızın hak ediş ödemesi yapılır.
İşverenin ve varsa alt işverenlerinin, prime ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer ferilerinden dolayı Kuruma olan sorumluluğu; idari para cezası, prim ve prime ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer ferilerinden oluşan borçlarının tamamının hak edişten mahsup edildiği tarihe kadar devam eder. İdare; hak ediş kesintisinin yapıldığı tarihi, tutarını, muhasebe kayıtlarına intikal tarihini, tediye mahallini, banka hesap numarasını, işverenin adını ve soyadını, işveren tüzel kişilik ise unvanını, işyerinin sicil numarasını bir yazı ile ilgili üniteye bildirir. Kuruma ödenen kesintiler toplamının işverenin ve varsa alt işverenlerinin mevcut borçlarından fazla olması halinde, Kurum kesinti fazlalığını işverene iade eder. Piyasadan hazır halde alınıp satılan işlerle ilgili olarak işi üstlenenlere yapılacak hak ediş ödemelerinden önce, işi üstlenenlerin idari para cezası, prim ve prime ilişkin borcunun olup olmadığı Kuruma yazılı olarak sorulur ve bir aylık süre içinde Kurumca yapılacak bildirime istinaden borcu varsa hak edişinden kesinti yapılır.
III- KESİN TEMİNATIN İADESİ İşveren tarafından, idareye ihale konusu işle ilgili olarak Kuruma borcunun bulunmadığına dair ilişiksizlik belgesi ibraz edilmedikçe işverene ait kesin teminat iade edilmez. İdareye ihale konusu işle ilgili olarak işveren tarafından, borcunun bulunmadığına dair ilişiksizlik belgesinin ibraz edilmemesi halinde, idare, kesin teminatın mevzuatına göre kısmen veya tamamen iadesi imkanının başladığı tarihten itibaren 15 gün içinde durumu ilgili üniteye yazı ile bildirerek, işverenin Kuruma ihale konusu işin yapıldığı süreye ilişkin borcunun olup olmadığını sorar.
Ünitece, ihale konusu işle ilgili olarak yapılacak araştırma işlemi sonucunda, yeterli işçilik bildirilmiş olduğunun ve işi üstlenenin ihale konusu işle ilgili olarak Kuruma borçlarının bulunmadığının anlaşılması halinde, ilişiksizlik belgesi düzenlenir. Yeterli işçiliğin bildirilmemiş olduğunun anlaşılması halinde, fark işçilik miktarı üzerinden hesaplanan prim tutarı, faaliyet süresinin son ayına mal edilir. Bu suretle tahakkuk ettirilen prim tutarı, gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte ödenmek üzere işverene tebliğ olunur. Ünitece hesaplanan borcun yapılan tebligata rağmen ödenmeyeceğinin bildirilmesi veya tebligatta belirtilen süre içerisinde cevap verilmemesi halinde, ünite, işin yürütümü için gerekli olan asgari işçilik miktarının tespiti amacıyla, ihale konusu işin hak ediş tutarını dikkate alarak durumu, incelenmek üzere Sosyal Güvenlik Denetmenliğine ya da Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı’nın ilgili birimine intikal ettirir.
Kurumun denetim ve kontrolle görevli memuru, işveren ve varsa alt işverenin yasal defter ve belgelerinin ibrazını yazı ile ister. Defter ve belgelerin ibraz süresinin bitiminden itibaren Kurumun denetim ve kontrolle görevli memuru üç ay içinde gerekli incelemeyi yaparak, konuya ilişkin rapor düzenler. Raporun üniteye intikal tarihinden itibaren 15 gün içinde gerekli işlem yapılır. İşverenin ve varsa alt işverenlerin borcunun bulunmadığının anlaşılması halinde, ilişiksizlik belgesi idareye gönderilir. Borcunun bulunduğunun anlaşılması halinde ise borcun niteliği ve miktarı ayrı ayrı belirtilerek idareye yazı ile bildirilir. İdare, bu yazının alındığı tarihten itibaren en geç 15 gün içinde kesin teminatı paraya çevirerek, Kurum hesabına yatırmak ve yatırılan paranın tutarını, tediye mahallini, ödeme tarihini, banka hesap numarasını, işyerinin sicil numarasını, işverenin adını ve soyadını, işveren tüzel kişilik ise unvanını yazı ile ilgili üniteye bildirmek zorundadır.
İhale konusu işin, işverenlere ait Kurumda tescilli devamlı işyerlerinin sigortalıları ile yapılması halinde, idareye karşı işi üstlenen işverenin tescilli işyerinin, ihale konusu işin yapıldığı sürede varsa prim ve diğer borçları ödenmedikçe ilişiksizlik belgesi verilmez ve kesin teminatı iade edilmez. İşverenlerin, kesin teminatları üzerinde, işçi ücreti alacakları hariç olmak üzere, yapılacak her türlü devir, temlik ve el değiştirme, ihtiyati haciz ve haciz işlemleri Kurum alacaklarını karşılayacak kısım ayrıldıktan sonra, kalan kısım üzerinde hüküm ifade eder. Piyasadan hazır halde alınıp satılan işlerle ilgili olarak kesin teminatın iadesinde Kurumca düzenlenecek ilişiksizlik belgesi aranmaz.
Kurumca, ilişiksizlik belgesinin verilmiş olması, işverenin ve varsa alt işverenin Kurum işlemlerinden dolayı ibra edildiği anlamını taşımaz. Kurum, her zaman işverenin ve varsa alt işverenlerin defter ve belgelerini incelemeye ve Kanun hükümlerine göre işlem yapmaya yetkilidir. İdare veya ödeme makamı tarafından yukarıda belirtilen yükümlülüklerini yerine getirmeden hak ediş ödenmesi veya kesin teminatın iade edilmesi halinde, ilgililer hakkında genel hükümlere göre işlem yapılır. Alt işverenler, yukarıda belirtilen yükümlülüklerin yerine getirilmesinden işveren ile birlikte sorumludur.
İDARİ PARA CEZALARI İŞE GİRİŞ BİLDİRGESİ(5510 102.MADDESİ) Sigortalı işe giriş ve genel sağlık sigortası işe giriş bildirgesinin yasal süresi içinde/Kurumca belirlenen şekle ve usule uygun olarak/zorunlu olduğu halde internet, elektronik veya benzeri ortamda gönderilmemesi halinde sigortalı sayısı x 1 Asg.Üc. tutarında ipc uygulanır.(102-A/1) Bildirgenin verilmediği; mahkeme kararından/Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca yapılan tespitlerden/diğer kamu idarelerinin denetim elemanlarınca yapılan soruşturma, denetim ve incelemelerden/bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerden anlaşılırsa sigortalı sayısı x 2 Asg.Üc tutarında ipc uygulanır. .(102-A/2) İşyeri esas alınmak suretiyle, bildirgenin verilmediği; mahkeme kararından/Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca yapılan tespitlerden/diğer kamu idarelerinin denetim elemanlarınca yapılan soruşturma, denetim ve incelemelerden/bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerin Kuruma intikal tarihinden itibaren bir yıl içinde yukarıda belirtilen durumlardan biriyle tekrar verilmediği anlaşılırsa sigortalı sayısı x 5 Asg.Üc tutarında ipc uygulanır. .(102-A/3)
İŞYERİ BİLDİRGESİ(5510 102-B) İşyeri bildirgesinin, Kurumca belirlenen şekle ve usûle uygun olarak / zorunlu tutulduğu halde Kurumca internet, elektronik veya benzeri ortamda/ yasal süresi içinde Kuruma verilmemesi halinde; 1) Kamu idareleri ile bilânço esasına göre defter tutmak zorunda olanlar için asgari ücretin üç katı tutarında,(.(102-b/1) 2) Diğer defterleri tutmak zorunda olanlar için asgari ücretin iki katı tutarında, (102-b/2) 3) Defter tutmakla yükümlü olmayanlar için bir aylık asgari ücret tutarında, idari para cezası uygulanır. (102-b/3) Mahkeme kararına, Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca yapılan tespitler veya diğer kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatları gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemelere ya da kamu idarelerinden alınan belgelere istinaden düzenlenenler hariç olmak üzere, bildirgenin yasal süresi geçtikten sonra ilgililerce kendiliklerinden verilmesi halinde, işyeri bildirgesine öngörülen cezalar üçte ikisi oranında uygulanır.
AYLIK PRİM VE HİZMET BELGESİ (5510 102-C.) Aylık prim ve hizmet belgesinin, Kurumca belirlenen şekilde ve usûlde/ zorunlu tutulduğu halde Kurumca internet, elektronik veya benzeri ortamda / yasal süresi içinde gönderilmemesi halinde her bir fiil için; - Asıl belge olması halinde, asgari ücretin iki katını geçmemek kaydıyla, belgede kayıtlı sigortalı sayısı başına, aylık asgari ücretin beşte biri tutarında, (102-c/1) - Ek belge olması halinde, asgari ücretin iki katını geçmemek kaydıyla, her bir ek belgede kayıtlı sigortalı sayısı başına, aylık asgari ücretin sekizde biri tutarında, (102-c/2) - Ek belgenin, eksik gün bildirimine istinaden Kurumca re’sen düzenlenmesi durumunda, asgari ücretin iki katını geçmemek kaydıyla, her bir ek belgede kayıtlı sigortalı sayısı başına, aylık asgari ücretin yarısı tutarında, (102-c/3) - Belgenin mahkeme kararı, Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca yapılan tespitler veya diğer kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatları gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemeler neticesinde ya da bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerden, hizmetleri veya kazançları Kuruma bildirilmediği veya eksik bildirildiği anlaşılan sigortalılarla ilgili olması halinde, belgenin asıl veya ek nitelikte olup olmadığı, işverence düzenlenip düzenlenmediği dikkate alınmaksızın, aylık asgari ücretin iki katı tutarında, idari para cezası uygulanır.
Diğer defterleri tutmakla yükümlü olanlar için, 6 x As.Üc. (102-e/2) EKSİK İŞÇİLİK BİLDİRİMİ ve DEFTER BELGELERİN İBRAZ EDİLMEMESİ (5510 102-E-D) Kurumun defter ve belge incelemeye yetkili denetim ve kontrolle görevlendirilmiş memurları tarafından veya serbest muhasebeci malî müşavirler ile yeminli malî müşavirlerce düzenlenen raporlara istinaden, Kuruma bildirilmediği tespit edilen eksik işçilik tutarının mal edildiği her bir ay X 2 As.Üc. tutarında idari para cezası uygulanır. (102-d/1) İşyeri defter, kayıt ve belgelerinin Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarca istenilmesi halinde 15 gün içinde ibraz edilmesi gerekmektedir. Bu yükümlülüğün mucbir sebeb olmadan, Kurumca yapılacak yazılı ihtara rağmen 15 gün içinde tam olarak yerine getirilmemesi halinde ; Bilanço esasına göre defter tutmakla yükümlü olanlar için, 12 x As.Üc., (102-e/1) Diğer defterleri tutmakla yükümlü olanlar için, 6 x As.Üc. (102-e/2) Defter tutmakla yükümlü değil iseler, 3 x As.Üc. tutarında idari para cezası uygulanır. (102-e/3)
USULSÜZ TUTULAN DEFTERLER Tutmakla yükümlü bulunulan defter ve belgelerin ibraz edilmemesi nedeniyle verilmesi gereken ceza tutarını aşmamak kaydıyla; defter ve belgelerin tümünü verilen süre içinde ibraz etmekle birlikte; 1- Kanunî tasdik süresi geçtikten sonra tasdik ettirilmiş olan defterlerin tasdik tarihinden önceki kısmı, 2- İşçilikle ilgili giderlerin işlenmemiş olduğu tespit edilen defterler, 3- Sigorta primleri hesabına esas tutulan kazançların kesin olarak tespitine imkân vermeyecek şekilde usûlsüz veya noksan tutulmuş defterler, 4- Herhangi bir ay için sigorta primleri hesabına esas tutulması gereken kazançların ve kazançlarla ilgili ödemelerin (sigorta primine esas kazancın ödemeye bağlı olduğu durumlar dahil) o ayın dahil bulunduğu hesap dönemine ait defterlere işlenmemiş olması halinde, o aya ait defter kayıtları geçerli sayılmaz ve bu geçersizlik hallerinin gerçekleştiği her bir takvim ayı için, ½ x As.Üc. tutarında idari para cezası uygulanır. (102-e/4) ,
Tasdiksiz Tutulan Defterler Kullanılmaya başlanmadan önce tasdik ettirilmesi zorunlu olduğu halde tasdiksiz tutulmuş olan defterler geçerli sayılmaz ve tutmakla yükümlü bulunulan defter türü dikkate alınarak; - Bilanço esasına göre defter tutmakla yükümlü olanlar için, 12 x As.Üc., (102-e/4) - Diğer defterleri tutmakla yükümlü olanlar için, 6 x As.Üc. (102-e/4) tutarında idari para cezası uygulanır. Vergi Usûl Kanunu gereğince bilanço esasına göre defter tutulması gerekirken işletme hesabı esasına göre tutulmuş defterler geçerli sayılmaz, bu fiil nedeniyle 12 x As.Üc tutarında idari para cezası uygulanır.
ÜCRET TEDİYE BORDROSU İşverenler tarafından ibraz edilen aylık ücret tediye bordrosunda; işyerinin sicil numarası, bordronun ilişkin olduğu ay, sigortalının adı, soyadı, sigortalının sosyal güvenlik sicil numarası, ücret ödenen gün sayısı, sigortalının ücreti, ödenen ücret tutarı ve ücretin alındığına dair sigortalının imzasının bulunması zorunludur. Belirtilen unsurlardan herhangi birini ihtiva etmeyen (imza şartı yönünden makbuz mukabilinde veya banka kanalıyla yapılan ödemeler hariç) ücret tediye bordroları geçerli sayılmaz ve her bir geçersiz ücret tediye bordrosu için aylık asgari ücretin yarısı tutarında idari para cezası uygulanır. (102-e/5)
BELGELERİN VERİLMEMESİ (5510 102-F-G) Kamu idareleri, döner sermayeli kuruluşlar kanunla kurulan kurum ve kuruluşlar ile bankalar, bu maddenin uygulanmasıyla ilgili Kurumca istenilecek bilgileri ve belgeleri yazılı olarak en geç bir ay içinde vermeye mecburdur. Bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde 2 x As.Üc. tutarında idari para cezası uygulanır. (102-F) 8 inci maddesinin üçüncü fıkrasında ,(4/1-b işe giriş) (102-G) 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde (4/1-b işten ayrılış) belirtilenler için aynı maddenin üçüncü fıkrasında, (102-G) 47 nci maddesinin üçüncü fıkrasında (Vazife malullüğünün bildirimi),(102-G) 90 ıncı maddenin birinci fıkrasında (İhale konusu işleri üstlenenlerin ve adreslerinin bildirimi) ( 102-G) belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen kurum ve kuruluşlar ile tüzel kişilere aylık asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanır.
BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜĞÜ Kamu idareleri ile bankalar, Kurumca sağlanacak elektronik altyapıdan yararlanmak suretiyle, Kurumca belirlenecek işlemlerde, işlem yaptığı kişilerin sigortalılık bakımından tescilli olup olmadığını kontrol etmek ve sigortasız olduğunu tespit ettiği kişileri, Kuruma bildirmekle yükümlüdürler .Bu yükümlülüğü yerine getirmeyen kamu idareleri ile bankalara sigortalı başına aylık asgari ücretin onda biri tutarında idari para cezası uygulanır.(102-G)
BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜĞÜ 5510 102-H Şirket kuruluşu aşamasında, çalıştıracağı sigortalı sayısını ve bunların işe başlama tarihini, ticaret sicili memurluklarına bildiren işverenlerin, bu bildirimleri Kuruma yapılmış sayılır. Ticaret sicili memurlukları, kendilerine yapılan bu bildirimi en geç on gün içinde Kuruma bildirmek zorundadır. Valilikler, belediyeler ve ruhsat vermeye yetkili diğer kamu ve özel hukuk tüzel kişileri, yapı ruhsatı ve diğer tüm ruhsat veya ruhsat niteliği taşıyan işlemlerine ilişkin bilgi ve belgeler ile varsa bunların verilmesine esas olan istihdama ilişkin bilgileri, verildiği tarihten itibaren bir ay içinde Kuruma bildirmekle yükümlüdürler. Bu yükümlülükleri yasal süresi içinde yerine getirmeyen kurum ve kuruluşlara yerine getirilmeyen her bir bildirim yükümlülüğü için aylık asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanır.( 102-h)
DENETİM VE KONTROLLE GÖREVLİ MEMURLAR ( 5510 102-I) Kurumun denetim ve kontrolle görevlendirilmiş memurlarının; l) Bu Kanunun uygulanmasından doğan inceleme ve soruşturma görevlerini yerine getirmeleri sırasında işverenler, sigortalılar, işyeri sahipleri ve bu işle ilgili diğer kişiler görevlerini yapmasına engel olamazlar; engel olanlar hakkında eylemleri başka bir suç oluştursa dahi, asgari ücretin beş katı tutarında idari para cezası uygulanır.(102-I/1) 2) Görevlerini yapmasını engellemek amacıyla cebir ve tehdit kullanan işverenler, sigortalılar, işyeri sahipleri ve bu işle ilgili diğer kişiler fiil daha ağır bir cezayı gerektiren ayrı bir suç teşkil etmediği takdirde Türk Ceza Kanununun 265 inci maddesinin ikinci fıkrasına göre cezalandırılır. Bu suçu işleyenler hakkında ayrıca asgari ücretin on katı tutarında idari para cezası uygulanır. .(102-I/2)
100 ÜNCÜ MADDE (5510 102-İ) 100 üncü madde kapsamında Kurum tarafından istenen bilgi ve belgeleri belirlenen süre içinde mücbir sebep olmaksızın vermeyen kamu idareleri, bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kanunla kurulmuş kurum ve kuruluşlar ile diğer gerçek ve tüzel kişiler hakkında, aylık asgari ücretin beş katı tutarında, geç verilmesi halinde ise aylık asgari ücretin iki katı tutarında idari para cezası uygulanır. (102-İ) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalılara geçici iş göremezlik ödeneği ödemelerinde 100 üncü maddeye istinaden Kurumca işverenlerden istenilen bildirimlerin belirlenen süre içerisinde ve elektronik ortamda yapılmaması halinde sigortalı başına aylık asgari ücretin onda biri, hiç yapılmaması halinde ise sigortalı başına aylık asgari ücretin yarısı tutarında idari para cezası uygulanır. (102-İ)
İŞTEN AYRILIŞ BİLDİRGESİ (5510 102-J-K) 4/1-a kapsamında sigortalılığı sona erenlere ilişkin bildirim ile 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesinde yer alan sandıklara, sandık iştirakçiliğinin başlama veya sona ermesine ilişkin bildirimi, süresi içinde ya da Kurumca belirlenen şekle ve usule uygun olarak yapmayanlar veya Kurumca internet, elektronik veya benzeri ortamda göndermekle zorunlu tutulduğu halde anılan ortamda göndermeyenler hakkında, sigortalı sayısı asgari ücretin 1/10 tutarında idari para cezası uygulanır. (102-J) 100 üncü maddesinin altıncı fıkrasına göre genel sağlık sigortalılarının bakmakla yükümlü oldukları kişilere ait bilgi girişlerini süresinde yapmayanlar ile bakmakla yükümlü olunan kişi olmayanlara ait bilgi girişi yapanlara asgari ücretin yarısı tutarında idari para cezası uygulanır. (102-K)
Genel Olarak Tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde Kuruma ya da Kurumun ilgili hesaplarına yatırılır veya aynı süre içinde Kuruma itiraz edilebilir. İtiraz takibi durdurur. Kurumca itirazı reddedilenler, kararın kendilerine tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde yetkili idare mahkemesine başvurabilirler. Bu süre içinde başvurunun yapılmamış olması halinde, idari para cezası kesinleşir. İdarî para cezalarının, Kuruma itiraz edilmeden veya yargı yoluna başvurulmadan önce tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde peşin ödenmesi halinde, bunun dörtte üçü tahsil edilir. Peşin ödeme idari para cezasına karşı yargı yoluna başvurma hakkını etkilemez. Ancak Kurumca veya mahkemece Kurum lehine karar verilmesi halinde, daha önce tahsil edilmemiş olan dörttebirlik ceza tutarı, 89 uncu maddenin ikinci fıkrası hükmü de dikkate alınarak tahsil edilir. Mahkemeye başvurulması idari para cezasının takip ve tahsilini durdurmaz. Tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde ödenmeyen idari para cezaları, 89 uncu madde hükmü gereğince hesaplanacak gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte tahsil edilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM SİGORTALI TESCİL İŞLEMLERİ AYLIK PRİM HİZMET BELGELERİ EKSİK GÜN BİLDİRİMLERİ
ÜCRET ÖDEME BORDROLARINDAKİ KAYIT GEÇERSİZLİK HALLERİ: Ücret ödeme bordrolarında hangi bilgilerin yer alması gerektiği 5510 sayılı Kanunun 102 nci maddesi e bendinin beş numaralı alt bendinde sıralanmıştır. Bunlar; a-İşyerinin sicil numarası, b-Bordronun ilişkin olduğu ay, c-Sigortalının adı, soyadı, d-Sigortalının sosyal güvenlik sicil numarası, e-Ücret ödenen gün sayısı (ücret aylık olarak ödenmiş ise gün sayısı 30 gündür), f-Sigortalının ücreti (aylık, haftalık, gündelik, saat veya parça başı ücreti), g-Ödenen ücret tutarı, h-Ücretin alındığına dair Sigortalının/sigortalıların imzası, Yukarıda belirtilen unsurlardan herhangi birini ihtiva etmeyen ücret tediye bordroları geçerli sayılmaz.
ÜCRET ÖDEME BORDROLARINDAKİ KAYIT GEÇERSİZLİK HALLERİ: Ücretlerin ve diğer ödemelerin makbuz mukabilinde veya banka aracılığı ile yapılması ya da ücret bordrolarının haricinde 4857 sayılı Kanunun 37 nci maddesi uyarınca işçilerin imzalarını da içeren ücret hesap pusulası düzenlenmiş olması halinde ücret ödeme bordrosunda imza şartı aranmaz. Öte yandan, 01.10.2008 tarihinden önceki uygulamaya göre ücret ödeme bordrolarında sigortalıların T. C. Kimlik Numaraları ve sigorta sicil numaralarının bulunması gerekirken, 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Kanunun geçici 11 inci maddesinde; 01.10.2008 tarihinden önce mevcut sosyal güvenlik kurumlarında tescili yapılan sigortalılar ile 01.10.2008 tarihinden itibaren ilk defa tescili yapılacak sigortalıların Türkiye Cumhuriyeti kimlik numaralarının sosyal güvenlik sicil numarası olarak esas alınacağı belirtilmiştir. Bu nedenle de Yönetmelik ve Kanunda ücret bordrosunda yer alması gereken bilgiler arasında sosyal güvenlik sicil numarası yer almış, T. C. Kimlik Numarası ve sigorta sicil numarasına yer verilmemiştir. Ancak hal böyle olmakla birlikte, T. C. Kimlik Numaralarının sigorta sicil numarası olarak esas alınması uygulaması tam hayata geçene kadar ücret ödeme bordrolarında sigortalıların T. C. Kimlik Numarası ve sigorta sicil numarasının yer alması yerinde olacaktır. İbraz edilen ücret ödeme bordroları 2008/9. ay veya daha öncesi bir döneme aitse, bu ücret ödeme bordrolarında da sosyal güvenlik sicil numarası aranmayacak, sigortalıların T. C. Kimlik Numarası ve sigorta sicil numarasının yer alması yeterli olacaktır. İşverenler tarafından ibraz edilen aylık ücret tediye bordrosunda; işyerinin sicil numarası, bordronun ilişkin olduğu ay, sigortalının adı, soyadı, sigortalının sosyal güvenlik sicil numarası, ücret ödenen gün sayısı, sigortalının ücreti, ödenen ücret tutarı ve ücretin alındığına dair sigortalının imzasının bulunması zorunludur. Belirtilen unsurlardan herhangi birini ihtiva etmeyen (imza şartı yönünden makbuz mukabilinde veya banka kanalıyla yapılan ödemeler hariç) ücret tediye bordroları geçerli sayılmaz ve her bir geçersiz ücret tediye bordrosu için aylık asgari ücretin yarısı tutarında, idari para cezası uygulanır.
EKSİK GÜN BİLDİRİMLERİNİN ŞEKLİ 5510 sayılı Kanunun 86 ıncı maddesinin 4 üncü fıkrasında yer alan “Ay içinde bazı işgünlerinde çalıştırılmadığı ve ücret ödenmediği beyan edilen sigortalıların, otuz günden az çalıştıklarını ispatlayan belgelerin işverence ilgili aya ait aylık prim ve hizmet belgesine eklenmesi şarttır.Kamu idareleri ile tolu iş sözleşmesi imzalanan işyerlerinde bu şart aranmaz, “ hükmüne, 6111 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesi ile “Kurumca belirlenen işyerlerinde bu şart aranmaz.” hükmü eklenmiştir. 16/6/2011 tarihli ve 27966 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 16 ncı maddesinin (d) bendi ile Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 103 üncü maddesinin 16 ncı fıkrası 25/2/2011 tarihinden geçerli olmak üzere değiştirilmiştir. Bu bağlamda, yapılan değişiklikle 2011/Şubat ayına ilişkin düzenlenen aylık prim ve hizmet belgelerinden başlanılarak; - Genel bütçeye dahil daireler, özel bütçeli idareler, döner sermayeler, fonlar, belediyeler, il özel idareleri, belediyeler ve il özel idareleri tarafından kurulan birlik ve işletmeler, bütçeden yardım alan kuruluşlar ile özel kanunla kurulmuş diğer kamu kurum, kurul, üst kurul ve kuruluşlar, kamu iktisadi teşebbüslerin ve bunların bağlı ortaklıkları ile müessese ve işletmelerinde ve sermayesinin %50'sinden fazlası kamuya ait olan diğer ortaklıkların, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve üst kuruluşları,
EKSİK GÜN BİLDİRİMLERİNİN ŞEKLİ - Sendikalar, - Vakıflar, - 5411 sayılı Bankacılık Kanunu kapsamındaki kuruluşların işyerleri, - Toplu iş sözleşmesi yapılan işyerleri, - 50 ve üzerinde sigortalının çalıştırıldığı aylara ilişkin özel sektör işyerleri, -eksik gün bildirim nedenlerini aylık prim ve hizmet belgelerinde belirtmeleri halinde, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 10 nolu ekinde yer alan Sigortalıların Eksik Gün Bildirim Formu ve eki belgeleri Kurumumuza vermelerine gerek bulunmamaktadır.
EKSİK GÜN BİLDİRİMLERİNİN ŞEKLİ 01- İstirahat 02- (Mülga) 03- Disiplin cezası 04- Gözaltına alınma 05- Tutukluluk 06- Kısmi istihdam 07- Puantaj kayıtları 08- Grev 09- Lokavt 10- Genel hayatı etkileyen olaylar 11- Doğal afet 12- Birden fazla 13- Diğer 15- Devamsızlık 16- Fesih tarihinde çalışmamış 17- Ev hizmetlerinde 30 günden az çalışma 18- Kısa çalışma ödeneği 19- Ücretsiz doğum izni 20- Ücretsiz yol izni 21- Diğer ücretsiz izni
EKSİK GÜN BİLDİRİMLERİNİN ŞEKLİ Diğer işyerleri ay içinde bazı iş günlerinde çalıştırılmadığı ve ücret ödenmediği beyan edilen sigortalıların eksik çalıştıklarını ispatlayan belgelerin Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 10 nolu ekinde yer alan bilgi formu (Ek-10) ekinde aylık prim ve hizmet belgesinin verilmesi gereken süre içinde işyerinin bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne/Sosyal Güvenlik Merkezine elden verilmesi veya aynı süre içinde posta ile gönderilmesi gerekmektedir.”Dolayısıyla,eksik gün nedenlerine ilişkin bilgi ve belgelerin aylık prim hizmet belgesinin verilmesi gereken süre içinde Kuruma veril memesi veya vermelerine rağmen Kurumca geçerli sayılmaması halinde,7201 sayılı Kanuna göre tebliğ edilecek yazı ile işveren/aracılardan eksik gün nedenlerine ilişkin bilgi ve belge değil,sigortalıların eksik bildirilen sürelerine ilişkin ek nitelikteki aylık prim hizmet belgelerinin verilmesi istenilecektir. Diğer taraftan,eksik bildirilen günlere ilişkin ek nitelikteki aylık prim hizmet belgelerinin Kuruma verilmesine ilişkin yapılan tebligat üzerine,işveren ve aracılarca,ek aylık prim hizmet belgesi yerine,söz konusu belgede kayıtlı sigortalıların eksik çalışma nedenlerine ilişkin her zaman düzenlenebilir nitelikte olmayan belge ibraz edilmesi halinde söz konusu belgelere itibar edilecektir. 7201 sayılı tebligata istinaden işveren ve aracılar yazıyı tebliğ aldığı günden itibaren ek APHB bir aylık süre içinde verilmesi halinde aylık asgari ücretin iki katını geçmemek kaydıyla her bir ek belgede kayıtlı sigortalı başına,asgari ücretin sekizde biri tutarında,bir aylık süre dışında verenler aylık asgari ücretin iki katını geçmemek kaydıyla ek belgede kayıtlı sigortalı başına asgari ücretin yarısı kadar ceza uygulanır.
EKSİK GÜN BULUNMASI HALİNDE GENEL SAĞLIK SİGORTASI: Sigortalıların ay içersinde 30 günden az çalışması halinde çalışılmayan eksik gün için Genel Sağlık Sigortası prim ödemek mecburiyetindedir. Gelir Testi için de Bulunduğu il veya ilçenin Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfına müracaat etmeleri gerekmekte; ve Genel Saplık Sigortasının tescilinin yapılması gerekmektedir. Aksi halde Sağlık Yardımı alamayacaklardır.
İŞTEN ÇIKIŞ NEDENLERİ 1- Deneme süreli iş sözleşmesinin işverence feshi 2- Deneme süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi 3- Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi (istifa) 4- Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep bildirilmeden feshi 5- Belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi 8- Emeklilik (yaşlılık) veye toptan ödeme nedeniyle 9- Malulen emeklilik nedeniyle 10- Ölüm
İŞTEN ÇIKIŞ NEDENLERİ 11- İş kazası sonucu ölüm 12- Askerlik 13- Kadın işçinin evlenmesi 14- Emeklilik için yaş dışında diğer şartların tamamlanması 15- Toplu işçi çıkarma 16- Sözleşme sona ermeden sigortalının aynı işverene ait diğer işyerine nakli 17- İşyerinin kapanması 18- İşin sona ermesi
İŞTEN ÇIKIŞ NEDENLERİ 19- Mevsim bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır.Tekrar başlatılmayacaksa "4" nolu kod kullanılır) 20- Kampanya bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa "4" nolu kod kullanılır)
“Eksik gün nedeni” sadece belirtilen tarih aralığındaki gün sayısı ile yazılan gün sayısı arasında eksik varsa kullanılır. Eksik gün olmadığı halde eksik gün nedeni seçerseniz program 'gün sayısını kontrol ediniz' uyarısı.
PRİM BELGELERİNİN VERİLMESİ İşveren, bir ay içinde 4 üncü ve 5 inci maddeye tâbi çalıştırılan sigortalıların ve sosyal güvenlik destek primine tâbi sigortalıların; a) Ad ve soyadlarını, T.C. kimlik numaralarını, b) 80 inci maddeye göre hesaplanacak prime esas kazançlarını, c) Prim ödeme gün sayıları ile prim tutarlarını, gösteren asıl , ek veya iptal nitelikteki aylık prim ve hizmet belgesini, - Özel nitelikteki işyeri işverenleri, cari aya ilişkin olarak düzenleyecekleri asıl, ek veya iptal nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerini, en geç belgenin ilişkin olduğu ayı izleyen ayın 23’ünde, - Resmi nitelikteki işyeri işverenleri ise, cari aya ilişkin olarak düzenleyecekleri asıl, ek veya iptal nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerini, en geç belgenin ilişkin olduğu dönemi izleyen takvim ayının 7’sinde, saat 24.00’e kadar e-Sigorta kanalıyla Kuruma göndermek zorundadırlar. Belgenin gönderilmesi gereken sürenin son gününün resmi tatile rastlaması halinde, aylık prim ve hizmet belgesi, son günü izleyen ilk iş günü saat 24.00’e kadar, Kuruma, e-Sigorta kanalıyla gönderilebilecektir.
PRİM BELGELERİNİN VERİLMESİ Bazı özel nitelikteki işyeri işverenleri ayın 15’i ila müteakip ayın 14’ü arasında; bazı resmi nitelikteki işyeri işverenleri ise ayın 1’i ila 30’u arasında ücret alan sigortalılar çalıştırdığından, bu nitelikteki işyeri işverenlerince; - Ayın 1’i ila 30’u arasındaki çalışmaları karşılığı ücret alan sigortalılar için düzenlenecek olan aylık prim ve hizmet belgeleri, en geç belgenin ilişkin olduğu ayı izleyen ayın 23’ünde, - Ayın 15’i ila müteakip ayın 14’ü arasındaki çalışmaları karşılığı ücret alan sigortalılar için düzenlenecek olan aylık prim ve hizmet belgeleri, en geç belgenin ilişkin olduğu dönemi izleyen takvim ayının 7’sinde, Kuruma gönderilecektir. İşyerinde sigortalı çalıştırmaya ara verdiğini, sigortalıyı çalıştırmaya son verdiği tarihten itibaren onbeş gün içinde yazılı olarak bildiren işverenin, her ay ayrıca sigortalı çalıştırmadığına ve ücret ödemediğine ilişkin bir bildirimde bulunması gerekmez.
YASAL SÜRESİ İÇİNDE VERİLMİŞ SAYILAN HALLER a) Toplu iş sözleşmeleri uyarınca geriye yönelik olarak ödenmesine karar verilen ücret farklarına ilişkin ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinin, toplu iş sözleşmesinin imzalandığı tarihi, b) Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan ve toplu iş sözleşmesi dışında kalan sigortalılar ile özel sektöre ait işyerlerinde sendikalara üye olmamaları sebebiyle toplu iş sözleşmesi kapsamı dışında kalan sigortalılara, geriye dönük ödenmesine karar verilen ücret farklarına ilişkin ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinin, alınan karar tarihini, c) Ücretleri Maliye Bakanlığının vizesine tabi olan personele ödenen ücretlere ilişkin ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinin, vize işleminin gerçekleştiğine ilişkin yazının tarihini, ç) Bir aydan fazla istirahat alan sigortalılara Kurumca ödenen geçici iş göremezlik ödeneğinin yanı sıra istirahatlı bulunulan süre için işverenlerince toplu iş sözleşmesine dayanılarak ücret ödenmesi hâlinde, bu ücretlere ilişkin ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinin istirahat süresinin sona erdiği tarihi, d) 4857 sayılı İş Kanununun 21 inci maddesine istinaden iş mahkemelerince veya özel hakem tarafından verilen kararların tebliğinden sonra, on iş günü içinde sigortalı, işe başlamak üzere işverene başvurduğu takdirde, iş mahkemeleri veya özel hakemlerce verilen karar uyarınca ödenmesine karar verilen ücretlere ilişkin ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinin kesinleşen mahkeme kararının sigortalıya tebliğ edildiği tarihi izleyen onuncu iş gününün içinde bulunduğu ay/dönemi, e) İdare mahkemesi kararlarına göre görevlerine iade edilen sigortalı personele ödenmesine karar verilen ücretlere ilişkin ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinin kesinleşen mahkeme kararının idareye tebliğ edildiği tarihi,
YASAL SÜRESİ İÇİNDE VERİLMİŞ SAYILAN HALLER f) 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) bendi kapsamında bulunanlardan 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamına girenler gibi sigortalı olması öngörülenlere enflasyon farkı veya başka ad altında geriye yönelik olarak yapılan ödemelere ilişkin ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinin, ödemenin yapıldığı tarihi, g) Toplu iş sözleşmelerine tabi işyeri işverenlerince veya kamu idarelerince ya da yargı mercilerince verilen kararlara istinaden, hizmet akdinin mevcut olmadığı veya askıda olduğu bir tarihte ödenen ücret dışındaki ödemelere ilişkin ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinin (ücret dışındaki bu ödemeler hizmet akdinin devam ettiği en son ayın kazancına dahil edilecektir.) yukarıda belirtilen mercilerin kararlarının kesinleşme tarihlerini, ğ) Yabancı ülkelere sefer yapan ulaştırma araçları, aylık prim ve hizmet belgesinin Kuruma verilme süresi içinde Türkiye’ye dönmemişse, bu araçlarda çalıştırılan sigortalıya ait aylık prim ve hizmet belgesi, bu Tebliğde belirtilen verilme süresinin sona erdiği tarihten itibaren bir ayı geçmemek şartıyla araçların Türkiye’ye dönüş tarihini, takip eden ay/dönemin, işyerinin özel nitelikte olması halinde 23 üne, resmi nitelikte olması halinde ise 7’sine kadar, Kuruma, e-Sigorta kanalıyla gönderilmesi veya kağıt ortamında verilmesi halinde de yasal süresi içinde verilmiş kabul edilecektir.
AYLIK PRİM VE HİZMET BELGESİNİN E-BİLDİRGE KANALIYLA GÖNDERİLMESİ Aylık prim ve hizmet belgesi, her işyeri için ve sigortalıların tabi oldukları sigorta kolları ve farklı prim oranları dikkate alınarak ayrı ayrı düzenlenir. Cari aylara ilişkin asıl,ek ve iptal nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresi içinde e-bildirge kanalıyla gönderilmesi gerekmektedir. Yasal süresi dışında aylık prim ve hizmet belgesi e-bildirge kanalıyla gönderilemez. Yasal süresi dışındaki aylık prim ve hizmet belgelerinin üniteye kağıt ortamında düzenlenerek verilmesi gerekmektedir. Cari aya ilişkin aylık prim ve hizmet belgesi kağıt ortamında verilirse, cari aya ilişkin sonradan verilecek aylık prim ve hizmet belgeleri yasal süresi içinde olsa dahi e-bildirge kanalıyla gönderilemez. Bir döneme ilişkin aynı belge türü ile bir kere asıl nitelikte aylık prim ve hizmet belgesi girişi yapılmasına izin verilmektedir.Bununla birlikte, aynı dönemde aynı belge türünden farklı kanun numaraları seçilmek suretiyle birden fazla asıl nitelikte aylık prim ve hizmet belgesi düzenlenebilir. Farklı sigorta kollarına tabi sigortalılar için farklı belge türleri seçilerek işlem yapılmalıdır. Bir dönem için gönderilen asıl ve ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerine ilişkin tahakkuk eden tutarın ödenmesinin ardından,yine yasal süresi içinde iptal nitelikte belge girişi yapılmak istenildiğinde, öncelikle yapılan tahsilatlarının sistemden çıkışının yapılması gerekmektedir.Sistemden çıkış yapılmadığı sürece iptal nitelikte belge girişi yapılamaz.
AYLIK PRİM VE HİZMET BELGESİNİN E-BİLDİRGE KANALIYLA GÖNDERİLMESİ Kullanıcı tarafından, e-bildirge ekranından “Aylık Prim ve Hizmet Belgesi İşlemleri” bölümünden giriş yapılır. Gönderilmek istenilen belgenin mahiyeti seçilir. (Asıl-Ek veya İptal) Belgenin mahiyetinin seçilmesinin ardından belge gönderilecek dönem, belge türü ve varda faydalanılmak istenilen kanun numarası seçilir. Sigortalının sosyal güvenlik sicil numarası girilir, sorgulaması yapılır. Ekranda görülen sigortalının ay içinde çalışma gün sayısı, varsa eksik gün sayısı, eksik gün nedeni,ay içinde prim esas kazanca esas hakedilen ücret ile ödenen ikramiye bilgileri, varsa sigortalının ay içinde işe giriş veya çıkış tarihleri, işten ayrılış nedeni girilir. Sigortalıların tamamına ilişkin bilgilerin girişinin yapılmasının ardından tahakkuk bilgileri sistem tarafından hesaplanır, ödenmesi gereken sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve damga vergisi tutarlarına ilişkin tahakkuk makbuzu sistemden alınır.
TEŞEKKÜR EDERİZ.