HALK SAĞLIĞINA GİRİŞ Dr. Ferit Koçoğlu

SAĞLIK - HASTALIK Hekimlere göre hastalık ; hücre ve dokularda oluşan anormalliklerin yarattığı durumlardır. Kişilere göre hastalık ; işlerini yapmalarına engel olacak düzeydeki rahatsızlıklardır. DSÖ (WHO) : Sağlık yalnızca hastalık veya sakatlığın olmayışı değil, bedence, ruhça ve sosyal yönden tam bir iyilik halidir.

SAĞLIK VE HASTALIK DÜZEYLERİ Hastalıklar hafif bir nezleden öldürücü kanserlere kadar değişik düzeylerde olabilir. Sağlıklı olmanın da düzeyleri vardır. İş verimliliği sağlıklılığın bir boyutu olabilir. Sağlık geliştirilebilir ( Health promotion)

SAĞLIĞIN DEĞERİ İnsanlar ağır hasta oldukları yada ölümden korktukları zaman sağlığa önem verirler. Koruyucu sağlık hizmetlerine fazla değer verilmemesi de bununla ilgilidir.

HASTALIK NEDENLERİ A – Bünyesel nedenler Gen, hormon ve metabolizma bozuklukları B – Çevresel nedenler Fiziki : ısı, ışın, travmalar Kimyasal: zehirler, kanserojen maddeler Biyolojik: mikroorganizmalar,pollenler Esansiyel madde eksikliği: vit, mineral vb Psikolojik : stress Sosyal, kültürel ve ekonomik

SAĞLIK HİZMETLERİ A– Koruyucu Sağlık Hizmetleri 1 – Çevreye yönelik 2 – Bireye yönelik B– Tedavi Edici Sağlık Hizmetleri 1 – Kendi kendine bakım 2 – Birinci basamak sağlık hizmetleri 3 – İkinci basamak sağlık hizmetleri 4 – Üçüncü basamak sağlık hizmetleri C– Esenlendirici Sağlık Hiz. ( Rehabilitasyon)

ÇEVREYE YÖNELİK KORUYUCU SAĞLIK HİZMETLERİ yeterli ve temiz su sağlanması kanalizasyon ve arıtma tesisleri yapımı çöplerin yokedilmesi hava kirliliğinin kontrolu gıda kontrolu sağlıklı yapılaşma , şehir planlaması trafik kontrolu gürültü kirliliğinin önlenmesi iş yerlerinde çalişma ortamlarının kontrolu

BİREYLERE YÖNELİK KORUYUCU SAĞLIK HİZMETLERİ Bağışıklama Beslenmeyi düzenleme Doğum kontrolu- aile planlaması Sağlık eğitimi İlaçla koruma (kemoproflaksi) Erken tanı

İyi bir hekimin, sağlık hizmetlerinin sevk ve idaresinde de başarılı olacağı kanısı yaygındır. Sağlık hizmetlerinin sevk ve idaresi felsefe ve yöntem bakımından hasta tedavisinden ayrı bir konudur.

C.E.A.Winslow (1923) Halk Sağlığı , organize çalışmalarla ; *çevre koşullarını düzelterek, *bireylere sağlık eğitimi yaparak, *bulaşıcı hastalıkları önleyerek, *erken tanı ve koruyucu tedavi yaparak, *sağlık örgütleri kurarak hastalıklardan korunmayı , yaşamın uzatılmasını, beden ve ruh sağlığını geliştirmeyi ve çalışma gücünün artırılmasını sağlayan bilim ve sanattır.

HALK SAĞLIĞI BİLİM DALLARI Temel Bilimler * Epidemiyoloji * Biyoistatistik * Sağlık Yönetimi Uygulamalı Bilimler * Ana-Çocuk Sağlığı * Çevre Sağlığı * İş Sağlığı * Sağlık Eğitimi

Halk Sağlığı , Kamu Sağlığı, Toplum Sağlığı, Toplum Hekimliği Koruyucu Hekimlik, Hijyen Fransız, Alman ve İngiliz ekollerinde benzer anlamlarda kullanılmaktadır. Hıfz-ı sıhha = sağlığın korunması