197 SAYILI MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ KANUNU

Motorlu Taşıtlar Vergisinin Konusu

Kanunda Geçen Tanımlar 1 Motorlu taşıt: Karada, havada, deniz, göl ve nehirlerde insan, hayvan ve eşya taşımaya yarayan ve makine kuvvetiyle hareket eden taşıtlardır. Otomobil: Yapısı itibarıyla, sürücüsü dahil en çok sekiz oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş bulunan motorlu araçtır. Motosiklet: İki veya üç tekerlekli sepetli veya sepetsiz motorlu araçlardır. Bunlardan karoserisi yük taşıyabilecek şekilde sandıklı veya özel biçimde yapılmış olan ve yolcu taşımalarında kullanılmayan üç tekerlekli motosikletlere yük motosikleti (triportör) denir. Minibüs: Yapısı itibarıyla sürücüsü dahil dokuz ile onbeş oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş bulunan motorlu araçtır. Otobüs: Yapısı itibarıyla sürücüsü dahil en az onaltı oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş bulunan motorlu araçtır. Troleybüsler de bu sınıfa dahildir. Arazi taşıtı: Karayollarında yolcu veya yük taşıyabilecek şekilde imal edilmiş olmakla beraber bütün tekerlekleri motordan güç alan veya alabilen motorlu araçtır. Panel van: Azami toplam ağırlığı 3500 kilogramı geçmeyen, kapalı kasalı (yandan camlı olanlar dahil), sürücü kısmından başka tek veya daha fazla sıralı oturma yeri bulunan, insan ve yük taşımak için imal edilmiş olan taşıtlardır Kamyonet: İzin verilebilen azami yüklü ağırlığı 3,5 tonu geçmeyen ve yük taşımak için imal edilmiş motorlu araçtır. Kamyon: İzin verilebilen azami yüklü ağırlığı 3,5 tondan fazla olan ve yük taşımak için imal edilmiş motorlu araçtır. Çekici: Römork ve yarı römorkları çekmek için imal edilmiş olan ve yük taşımayan motorlu araçtır.

MTV’nin Konusu Karayolları Trafik Kanununa göre trafik şube veya bürolarına kayıt ve tescil edilmiş bulunan ve Kanunun 5 inci maddesindeki (I) sayılı tarifede sayılan, otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtları ve benzerleri ile motosikletler, Kanunun 6 ncı maddesindeki (II) sayılı tarifede sayılan, minibüs, panel van, motorlu karavanlar, otobüs ve benzerleri, kamyonet, kamyon, çekici ve benzerleri,

MTV’nin Konusu Liman ve belediye siciline kayıt ve tescil edilmiş olan ve Kanunun 6 ncı maddesindeki (III) sayılı tarifede sayılan, yat, kotra ve her türlü motorlu özel tekneler

MTV’nin Konusu Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğüne kayıt ve tescil edilmiş olan ve (IV) sayılı tarifede sayılan, (Türkkuşu ve Türk Hava Kurumuna ait olanlar hariç olmak üzere) uçak ve helikopterler,

MTV’nin Mükellefi trafik, belediye veya liman sicili ile Ulaştırma Bakanlığınca tutulan sivil hava vasıtaları sicilinde adlarına motorlu taşıt kayıt ve tescil edilmiş olan gerçek ve tüzelkişilerdir.

MTV Mükellefiyetinin Başlaması Kayıt ve Tescil ile başlar 2918 Sayılı KTK 20/d Maddesinin 4262 sk ile değiştirildiği (21/5/1997) tarihinden sonra noter satış senedinin düzenlendiği tarih itibariyle başlıyor.

MTV İSTİSNALARI - Genel bütçeye dahil daireler, - özel bütçeli idareler, (5766 sayılı Kanun 1/7/2008 tarihinden itibaren) - sosyal güvenlik kurumları (5766 Sayılı Kanun) - il özel idareleri, - belediyeler, - köy tüzel kişilikleri, -Türkiye Kızılay Derneği, (5766 Sayılı Kanun) tarafından iktisap edilerek bu daire ve idareler adına kayıt ve tescil edilen taşıtlar, Motorlu, Taşıtlar Vergisinden müstesna bulunmaktadır. (Ancak, söz konusu Dairelere bağlı olup ayrı tüzel kişiliği olan işletmeler ile özel kanunlarında malları Devlet Malı sayılmış olan kuruluşların taşıtları istisnadan yararlanamayacaklardır.)

MTV İSTİSNALARI Türkiye'de bulunan elçilik ve konsolosluklariyle, elçi, maslahatgüzar ve konsoloslarına (Fahri konsoloslar hariç) ve o devletin uyruğunda bulunan elçilik ve konsolosluk memurlarına ve merkezi Türkiye'de bulunan uluslararası kurullar ile bu kurulların yabancı uyruklu memurlarına ve resmi bir görev için yurda gelen delege ve heyetlere ve bu heyetlere mensup yabancı uyruklu kişilere ait taşıtlar, karşılıklı olmak şartıyla vergiden müstesna tutulmuştur.

MTV İSTİSNALARI 4389 sayılı Bankalar Kanunu hükümlerine göre temettü hariç ortaklık hakları ile yönetim ve denetimleri veya hisseleri kısmen veya tamamen Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna intikal eden bankalara, tasfiyeleri Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu eliyle yürütülen müflis bankaların iflâs dairelerine ait taşıtlar

MTV İSTİSNALARI Motorlu taşıtlar vergisi ile ilgili muaflık ve istisna hükümleri, bu Kanuna hüküm eklenmek veya bu Kanunda değişiklik yapılmak suretiyle düzenleneceği maddenin son fıkrasında belirtildiğinden, Kanunda yer almayan istisna ve muaflıklar, uluslararası anlaşma hükümleri saklı kalmak şartıyla, hükümsüzdür.

Malûl ve Engellilere Ait Taşıtlarda MTV İstisnası Uygulaması Sakatlık Dereceleri % 90 ve Daha Fazla Olan Malûl ve Engellilere Ait Taşıtlarda İstisna Uygulaması Diğer Malûl ve Engellilere Ait Taşıtlarda İstisna Uygulaması

MTV Kanununda Açıkça Belirtilmeyen İstisna Uygulamaları 197 sk. 2/13, Yat, kotra ve her türlü motorlu tekneler: Spor ve gezinti amacıyla özel olarak kullanılan her boyda içten ve dıştan takma motorla hareket eden tekneler ile motorlu, yelkenli teknelerdir. Hükmü uyarınca ticari amaçlı kullanılan yat, kotra ve her türlü motorlu tekneler vergi kapsamına alınmamıştır. 100 cm³’ün altındaki motosikletler, 10 BG’nin altındaki yat, kotra ve her türlü motorlu tekneler

Kanunda Geçen Tanımlar 2 Motor gücü: Taşıtların motorlarını imal eden fabrikalarca uluslararası normlara göre tespit olunan ve kanunlarda (BG) olarak ifade olunan devamlı beygir gücüdür. Motor silindir hacmi: Taşıtların motorlarını imal eden fabrikalarca uluslararası normlara göre tespit olunarak teknik belgelerinde gösterilen ve ilgili mevzuatları gereğince cm³ cinsinden ifade olunan motor hacmidir. Azami toplam ağırlık: Taşıtların karayollarında güvenle ve yapıya zarar vermeden geçebilmeleri için saptanan toplam ağırlıktır. Azami kalkış ağırlığı: Bir uçak veya helikopterin; azami yakıt, yük, yolcu ve teçhizatı dahil kalkışı için özel teknik emirlerinde izin verilen ve yazılı olan kilogram cinsinden ağırlığıdır. Yaş: Motorlu taşıtlarda model yılına göre geçen süredir. Bu süre takvim yılı itibarıyla tespit edilir. Kayıt ve tescil: Motorlu taşıtların ilgili mevzuat gereğince trafik, belediye veya liman ile Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünce tutulan sivil hava vasıtaları siciline yapılan kayıt ve tescilini ifade eder.

Vergileme Ölçü ve Hadleri I Sayılı Tarife (Motor Silindir Hacmi (cm3) ve Yaş) 1/1/2004 tarihinden itibaren otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtları ve benzerleri ile motosikletler motor silindir hacmi (cm3) ve yaş kriterlerine göre vergilendirilmesi esası uygulamaya konulmuştur.

Kasko Sigortası Değeri Uygulaması motorlu taşıtlar vergisi tutarları, Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği tarafından her yılın Ocak ayında ilan edilen kasko sigortası değerlerinin % 5’ini aşması halinde, aynı yaş grubunda bulunan taşıtlara ait vergi tutarları, bir alt kademedeki taşıtlara isabet eden vergi tutarı olarak uygulanacaktır.

ÖRNEK Motor silindir hacmi 4200 cm3 olan 1995 model 13 yaşında bir taşıtın kasko sigortasına esas olan değerinin 40.000 YTL olması halinde, 2007 yılında ödenmesi gereken motorlu taşıtlar vergisi tutarı aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır Taşıtın kasko sigortasına esas değeri =40.000 YTL Taşıtın kasko sigortasına esas değerinin% 5’i (40.000 X %5=)2.000 YTL 2007 yılında ödenmesi gereken MTV tutarı =2.368 YTL Bir alt kademeye göre ödenmesi gereken MTV tutarı=1.645 YTL Örnekte belirtilen taşıtın motorlu taşıtlar vergisi tutarı kasko sigortası değerinin % 5’ini aştığından, ödenecek olan motorlu taşıtlar vergisi tutarı, taşıtın yer aldığı (I) sayılı tarifedeki motor silindir hacmi 4001 cm3 yukarısı ve 12-15 yaş grubunun yer aldığı kademenin bir alt kademesi olan 3501-4000 cm3 arası ve 12-15 yaş grubu için ödenmesi gereken 1.645 YTL olacaktır.

Yıllar İtibariyle I Sayılı Tarife Değişikliği

Vergileme Ölçü ve Hadleri II Sayılı Tarife Minibüs: Sadece Yaş Kriteri Panel van ve Motorlu Karavan: Motor Silindir Hacmi ve Yaş Otobüs ve Benzerleri:Oturma Yeri ve Yaş Kamyonet, kamyon, çekici ve benzerleri: Azami Toplam Ağırlık ve Yaş

Yıllar İtibariyle II Sayılı Tarife Değişikliği

Vergileme Ölçü ve Hadleri III Sayılı Tarife Yat, kotra ve her türlü motorlu özel tekneler: Motor Gücü(BG) ve Yaş IV Sayılı Tarife Uçak ve helikopterler: Azami Kalkış Ağırlığı ve Yaş

Zirai ilaçlama amacıyla Zirai ilaçlama amacıyla kullanılmak üzere kayıt ve tescil edilmiş uçaklar için (IV) sayılı tarifede yer alan vergi tutarları yüzde 25 oranında uygulanır. (5766 S Kanun

Yıllar İtibariyle III Sayılı Tarife Değişikliği

Yıllar İtibariyle IV Sayılı Tarife Değişikliği

YETKİ Her takvim yılı başından geçerli olmak üzere önceki yılda uygulanan vergi miktarları o yıl için Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca tespit ve ilan olunan yeniden değerleme oranında artırılır. Bakanlar Kurulu;              a) Yeniden değerleme oranının %50 fazlasını geçmemek, %20’sinden az olmamak üzere yeni oranlar tespit etmeye,              b)EURO normlarını sağlayan katalitik konvertör sistemi ile teçhiz edilmiş taşıtlarda tespit edilen bu oranı veya vergi miktarlarını % 50 nispetine kadar indirmeye,              yetkilidir.

Mükellefiyetin Başlaması ve Sona Ermesi A-İlk Defa Kayıt ve Tescili Yapılan Taşıtlar için Mükellefiyetin Başlaması:

Mükellefiyetin Başlaması ve Sona Ermesi -Takvim yılının ilk altı ayında (Ocak-Haziran birinci taksit dönemi) kayıt ve tescili yapılan bir taşıt için mükellefiyet 1 Ocak tarihi itibariyle, takvim yılının ikinci altı ayında (Temmuz-Aralık ikinci taksit döneminde) kayıt ve tescili yapılan taşıt için mükellefiyet 1 Temmuz tarihi itibariyle, başlayacaktır.

Mükellefiyetin Başlaması ve Sona Ermesi B-Kayıt ve Tescil Edilmiş Olup da Devir ve Temlik Nedeniyle Kayıt ve Tescilinde Değişiklik Yapılan Taşıtlar İçin Mükellefiyetin Başlaması:

Mükellefiyetin Başlaması ve Sona Ermesi -Kayıt ve tescilli bir taşıt takvim yılının ilk altı ayı içinde (Ocak-Haziran) adına devir ve temlik ettiren kişi için mükellefiyet 1 Temmuz itibariyle, kayıt ve tescilli bulunan bir taşıtı takvim yılının ikinci yarısında (Temmuz-Aralık) adına devir ve temlik ettiren kişi için ise mükellefiyet gelecek yılın 1 Ocak tarihinden itibaren başlayacaktır

Mükellefiyetin sona ermesi Kayıt ve tescilin silinmesi ilk altı aylık dönemde (1 Ocak-30 Haziran) yapılmışsa mükellefiyet takip eden altı aylık dönemin başından (1 Temmuz) itibaren sona erecektir. Kayıt ve tescilin ikinci altı aylık dönemde (1 Temmuz-31 Aralık) silinmesi halinde ise mükellefiyet takip eden yılın 1 Ocak tarihinden itibaren sona erecektir.

Mükellefiyetin Başlaması ve Sona Ermesi Trafikten Çekme Belgesi Alan Taşıtlara İlişkin (5/7/2003 öncesi ve sonrası) Çalınan Taşıtlara İlişkin (5/7/2003 öncesi ve sonrası)

Verginin tarh, tahakkuk, tebliğ ve ödenmesi Motorlu taşıtlar vergisi, taşıtların kayıt ve tescilinin yapıldığı yerin vergi dairesi tarafından her yıl Ocak ayının başında yıllık olarak tahakkuk ettirilir.  Tahakkuk ettirilen vergi, ayrıca mükellefe tebliğ olunmaz ve vergi tahakkuk ettirilen günde tebliğ edilmiş sayılır.

Verginin ödenmesi Motorlu taşıtlar vergisi her yıl Ocak ve Temmuz aylarında iki eşit taksitte ödenir.

Verginin ödenmesi (I), (II), (III) ve (IV) sayılı tarifelerde yazılı taşıtların, yıl içinde ilk defa kayıt ve tescillerinin yapılması halinde vergi, yıllık olarak tahakkuk eder. Tahakkuk eden verginin taksit süresi geçmiş olan kısmı kayıt ve tescilin yapıldığı tarihten itibaren bir ay içinde ödenir.

Verginin tarh, tahakkuk, tebliğ ve ödenmesi İlk altı aylık dönem geçtikten sonra yapılacak kayıt ve tescil işlemlerinde, sadece ikinci altı aylık döneme ilişkin vergi tahakkuk eder ve ödenir. Devir ve temlik sebebiyle Ocak ve Temmuz ayları içinde yapılacak kayıt ve tescil veya satış nedeniyle malik değişikliğinde vergi, bu değişikliğin yapılmasından önce ödenir.

Vergiye etki eden değişikler Yıl içinde taşıtın vergilendirilmesine esas olan model yılı, cinsi, motor silindir hacmi, azami toplam ağırlığı, motor gücü birimi (BG) ve azami kalkış ağırlığı gibi unsurlarından herhangi birisinde, verginin artırılması veya azaltılmasını gerektiren bir değişiklik olduğu takdirde, bu değişiklik,

Vergiye etki eden değişikler a) takvim yılının ilk altı ayında yapılmış ise takip eden son altı aylık dönemin başından, (1 Temmuz) b) son altı ayında yapılmış ise takip eden takvim yılı başından, itibaren dikkate alınır ve vergi, yeni duruma göre ödenir.

Bildirme ve sorumluluk 1)Sicil Tutanların Sorumluluğu : Trafik, belediye veya liman sicil memurları ile Ulaştırma Bakanlığı sivil hava vasıtaları sicil memurları kayıt ve tescil ettikleri motorlu taşıtları bu taşıtların cins, nevi, nitelikleri ve kullanış maksatları ile verginin alınmasına esas olabilecek diğer bilgileri ve bunlarda meydana gelen değişiklikleri, kayıt ve tescilin yapıldığı ve değişikliğin tespit olunduğu tarihten itibaren bir ay içinde ilgili vergi dairesine bildirmeye mecburdurlar.  Bu mecburiyetleri yerine getirmeyen trafik, belediye veya liman sicil memurları ile Ulaştırma Bakanlığı sivil hava vasıtaları sicil memurları hakkında 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 150 nci maddesinin 1-3 bendinde yazılı olanlar için uygulanan ceza hükmolunur.

2)Taşıtların Satış ve Devir İşlemini Yapanların Sorumluluğu : Noterler, trafik, belediye veya liman sicil memurları ile Ulaştırma Bakanlığı sivil hava vasıtaları sicil memurları gibi, taşıtların her türlü satış veya devir işlemlerini yapanlar, motorlu taşıtların her türlü satış veya devir işlemlerini yapmadan önce, bu taşıtlara ait o güne kadar ödenmemiş motorlu taşıtlar vergileri ile gecikme zamları, gecikme faizleri ve vergi cezalarının ödendiğini gösterir belgeyi istemeye mecburdurlar.

3)Fenni Muayene Yapanların Sorumluluğu Taşıtlarla ilgili fenni muayene komisyonları, fenni muayene yapma yetkisi verilen gerçek ve tüzel kişiler, liman ve deniz işletme bölge müdürlükleri, belediyeler veya liman başkanlıkları ile Ulaştırma Bakanlığı sivil havacılık genel müdürlüğü taşıtların fenni muayenelerini yapmadan, denize veya uçuşa elverişli belgelerini vermeden önce, verginin ödenip ödenmediğini araştırmak zorundadırlar.

Motorlu Taşıtlar Vergisinin Taksitlendirilmesi 6183 Sayılı A.A.T.U.H. Kanunun 48 inci madde hükmüne göre motorlu taşıtlar vergilerinin tecil ve taksitlendirilmesinin yapılması halinde bu taşıtların fenni muayenesinin yapılmasına izin verilecektir. (5766 Sayılı Kanun ile 6/6/2008 tarihinden itibaren)

Taşıtların Satış ve Devir İşlemini ve Fenni muayanesini Yapanların Sorumluluğu : Taşıtların satış ve devir işlemlerini yapanlarla, fenni muayenesini yapanlardan yukarıda belirtilen zorunluluklara uymadan işlem yapanlar, ödenmeyen veya noksan ödenen vergiler ile gecikme zamları, gecikme faizleri ve vergi cezalarından, mükelleflerle birlikte müteselsilen sorumludurlar. Ancak, bunlar sorumlu sıfatı ile ödemek mecburiyetinde kaldıkları vergiler dolayısıyla mükelleflere rücu hakkına sahiptirler.

4) Mükelleflerin Sorumluluğu: Motorlu Taşıtlar Vergisi mükellefleri, adlarına kayıt ve tescil edilmiş bulunan taşıtları, bu taşıtların cins, nevi, niteliklerini ve kullanış maksatları ile verginin alınmasına esas olabilecek diğer bilgileri ve bunlarda meydana gelen değişiklikleri, kayıt ve tescilin yapıldığı veya değişikliğin meydana geldiği tarihten itibaren bir ay içinde ilgili vergi dairesine bildirmeye mecburdurlar.              Bu mecburiyetlere riayet etmeyenler hakkında 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 352 nci maddesine bağlı usulsüzlük cezalarına ait cetvelin (İhtar 2) sırasına göre ceza kesilir. Bu cezaya ilişkin yapılan düzenleme II. Sınıf tüccarlar için uygulanan özel usulsüzlük cezasına tekabül etmektedir.

Gider kaydedilmeme hali (I), (III) ve (IV) sayılı tarifelerde yer alan taşıtlardan alınan vergi ve cezalar ile gecikme zamları gelir ve kurumlar vergilerinin matrahlarının tespitinde gider olarak kabul edilmez. Ancak, ticari maksatla kullanılan uçak ve helikopterler ile taşıt kiralama faaliyeti ile uğraşan işletmelerin bu amaçla kiraya verdikleri taşıtlar gider kapsamındadır.