Gastrointestinal Dekontaminasyon

Gastrointestinal dekontaminasyon oral yoldan zehirlenen hastaların başlangıç yönetiminde merkezi bir rol oynar Sıklıkla gerekli destek tedaviye ek olarak mevcut olan tek tedavidir

B) Ksenobiyotik absorbsiyonunun engellenmesi aktif kömür A) Gastrik boşaltma orogastrik lavaj ipeka şurubu B) Ksenobiyotik absorbsiyonunun engellenmesi aktif kömür çoklu doz aktif kömür C) Tüm barsak irrigasyonu D) Katartikler E) Cerrahi ve endoskopi

A) Gastrik Boşaltma Emilimden önce bir kısım ksenobiyotik uzaklaştırılabiliyorsa bunun olası toksik etkisi önlenebilir veya en aza indirilebilir

Gastrik boşaltmada risk değerlendirilmesi alınan ksenobiyotiğin dozu belirgin hastalık oluşturması beklenen dozdan düşükse Aktif kömür tarafından iyi absorbe ediliyor ve alınan miktar emme kapasitesini geçmiyorsa Belirgin spontan emezis gelişmişse Hasta ilacı aldıktan saatler sonra başvurmuş ve zehirlenme belirtileri minimalse Alınan ilacın etkili antidotu varsa GASTRİK BOŞALTMA GENELLİKLE ENDİKE DEĞİLDİR

Orogastrik lavaj İlaç alımını takiben 60 dk içinde uygulanmalı Kontrendikasyon ve olası yan etkiler (hava yolu, özefagus ve mide hasarlanması, aspirasyon pnömonisi) iyi değerlendirilmeli

kontrendikasyonları Gastrik boşalma kriterlerine uymuyorsa Havayolunu koruyucu refleksler kaybolduysa Alkali maddeler alındıysa İlaç paketi gibi yabancı cisim alındıysa Hemoraji ve GİS perforasyon riski varsa( yeni geçirilmiş cerrahi)

Uygulama tekniği Doğru tüp çapı Erişkin 36-40, Çocuk 22-28 Havayolu baskılanma olasılığı varsa entübasyon sonrasında Sol lateral dekübit pozisyonunda Erişkinde 250 ml. Salin lavaj solusyonu, çocukta en fazla 250 ml. olmak üzere 10-15 ml/kg Lavaj en az birkaç litre veya partiküllü mayii gelmeyinceye ve lavaj solusyonu berral oluncaya kadar devam etmeli Aynı tüp aktif kömür için kullanılabilir

İpeka Şurubu Sefalin ve emetin içerir, Santral ve lokal etki Çocuk 15 ml,erişkin 30 ml. Klinik yararı kanıtlanamamış Orogastrik lavaj kullanılamıyorsa yada ilacın çapı nedeniyle kontrendike ise kullanılabilir İndüklediği kusma gecikmiş ya da inatçı olabilir, aktif kömür uygulamasında gecikmeye neden olur Asit veya alkali alan, 6 aylıktan küçük olan bilinç durumu baskılanan, öğürme refleksi baskılanan, kesici aletler gibi cisimleri yutan hastalarda kontrendikedir

A) Gastrik boşaltma orogastrik lavaj ipeka şurubu B) Ksenobiyotik absorbsiyonunun engellenmesi aktif kömür çoklu doz aktif kömür C) Tüm barsak irrigasyonu D) Katartikler E) Cerrahi ve endoskopi

Aktif kömür Birçok ilacın sistemik emilimini azaltır ayrıca enterohepatik veya enteroenterik döngüyü bozarak eliminasyonu artırır Alkol, kuvvetli asit alkali, demir, lityum, magnezyum ve potasyum aktif kömürden etkilenmez İlacın absorbsiyon hızı önemlidir Erişkinde 1 gr/kg, çocuklarda 0.5 gr/kg

Endikasyonları -aktif kömür tarafından absorbe edildiği bilinen ksenobiyotiğin toksik miktarlarda alınması -ilaç alımının aktif kömür tarafından absorbe edilebilecek sürede olması veya ilacın tümünün sistemik olarak absorbe edilmediğini düşündürecek klinik bulguların olması

Kontrendikasyonları: -havayolunu koruyucu refleksler yoksa ve hasta entübe edilmemişse -aktif kömür alınan ilaca etkili değilse -Asit veya alkali maddelerde olduğu gibi endoskopi tanı ve tedavi için gerekli ise

Çoklu doz aktif kömür Aktif kömürün ardışık 2 dozdan fazlası olarak tanımlanır 2 etki mekanizması vardır: Modifiye salınımlı preparatlar gibi ilaçların devam eden emilimlerini engellemek Enterohepatik döngüyü bozarak eliminasyonu artırmak Toplam doz uygulama sıklığından daha önemlidir (0.5 gr/kg her 2-4 saatte bir)

B) Ksenobiyotik absorbsiyonunun engellenmesi aktif kömür A) Gastrik boşaltma orogastrik lavaj ipeka şurubu B) Ksenobiyotik absorbsiyonunun engellenmesi aktif kömür çoklu doz aktif kömür C) Tüm barsak irrigasyonu D) Katartikler E) Cerrahi ve endoskopi

Tüm Barsak İrrigasyonu Yüksek miktarda osmotik olarak dengeli polietilen glikol elektrolit lavaj solusyonunun (PEG-ELS) oral ya da nasogastrik yolla verilmesi ile uygulanır Çocuklarda 0.5 lt/st, erişkinde 1.5-2 lt/st olarak rektal akıntı temiz gelinceye kadar uygulanabilir.

Endikasyonları: -yasadışı ilaç paketlerinin vücuttan uzaklaştırılması -diğer GİS dekontaminasyon yöntemlerinin etkisiz olduğu durumlarda aktif kömür tarafından absorbe edilemeyen toksik miktarda ilaç alındıysa

Kontrendikasyonları: -havayolunu koruyucu refleksler yoksa -GI motiliteyi baskılayabilecek ileus, GIS kanama belirtileri varsa -inatçı kusmalar -yasadışı madde paketlerinden sızıntı belirtileri varsa (cerrahi endikasyon)

B) Ksenobiyotik absorbsiyonunun engellenmesi aktif kömür A) Gastrik boşaltma orogastrik lavaj ipeka şurubu B) Ksenobiyotik absorbsiyonunun engellenmesi aktif kömür çoklu doz aktif kömür C) Tüm barsak irrigasyonu D) Katartikler E) Cerrahi ve endoskopi

Katartikler Günümüzde rutin kullanım endikasyonu yok Sıvı elektrolit komplikasyonları olabilir

B) Ksenobiyotik absorbsiyonunun engellenmesi aktif kömür A) Gastrik boşaltma orogastrik lavaj ipeka şurubu B) Ksenobiyotik absorbsiyonunun engellenmesi aktif kömür çoklu doz aktif kömür C) Tüm barsak irrigasyonu D) Katartikler E) Cerrahi ve endoskopi

Cerrahi ve Endoskopi Nadiren kullanılır Özellikle yasadışı ilaç paketlerinin uzaklaştırılmasında mekanik barsak tıkanıklığı belirtileri ya da sızıntı belirtileri varsa kullanılır

SONUÇ GIS dekontaminasyonu oral yoldan zehirlenen hastaların tedavisinde merkezi rol oynar Standart tedavide önemli toksisite riski bulunan ancak antidotu olmayan ilaçlar ile zehirlenmede ve ilaç alımından sonra ilk bir saat içinde başvuran hastalarda önerilmektedir

Teşekkürler..