DÖNEM SONU ÖNCESİ İŞLEMLERİ Erkan KARAARSLAN info@erkankaraarslan.org 1

DÖNEM SONU ÖNCESİ İŞLEMLER Erkan KARAARSLAN ekaraaslan@muhasebat.gov.tr 2

15 ARALIKTA MEMURLARA ÖDENEN MAAŞLARIN YARISININ BÜTÇE EMANETİNE ALINMASI Erkan KARAARSLAN ekaraaslan@muhasebat.gov.tr 3

A- YAPILAN HATALARIN DÜZELTİLMESİ Erkan KARAARSLAN ekaraaslan@muhasebat.gov.tr 4

B- DÖNEM SONU İŞLEMLERİ ÖNCESİNDE YAPILMASI ZORUNLU OLAN GÜN SONU, HAFTA SONU VE AY SONU İŞLEMLERİNİN YAPILMASI Erkan KARAARSLAN ekaraaslan@muhasebat.gov.tr 5

GÜN SONU İŞLEMLERİ Gün içinde tahakkuk servislerince yapılan gelir tahakkuklarının, 120- Gelirlerden Alacaklar Hesabına kaydedilmesi, Gün içinde, bütçede ödeneği bulunan ve bütçeye gider kaydı yapılan ancak ödenek kullanımı yapılmayan, giderlere ilişkin ödenek kullanım kaydının yapılması, Gün içinde faaliyet ve bilanço hesaplarına yapılan kayıtlardan bütçe gelir ve giderlerini ilgilendirenlerin tespit edilerek, bütçe ve yansıtma kayıtları yapılmayanlar varsa bu kayıtların yapılması, Banka hesap özet cetveline göre banka, verilen çekler ve gönderme emirleri ve alınan çekler hesaplarına gerekli kayıtların yapılması, Muhasebe düzenlemelerine göre vezneden bankaya gönderilmesi gereken para, çek, döviz, menkul kıymet vb. değerlerin bankaya gönderilmesi ve gerekli kayıtların yapılması, şeklinde sayılabilir. Erkan KARAARSLAN ekaraaslan@muhasebat.gov.tr 6

GÜN SONU İŞLEMLERİ Gün içinde tahakkuk servislerince yapılan gelir tahakkuklarının, 120- Gelirlerden Alacaklar Hesabına kaydedilmesi Belediye 400.- YTL tutarındaki emlak vergisinin tahakkuk kaydını, beyannamesi verilmesi üzerine yapmıştır Erkan KARAARSLAN ekaraaslan@muhasebat.gov.tr 7

GÜN SONU İŞLEMLERİ Gün içinde, bütçede ödeneği bulunan ve bütçeye gider kaydı yapılan ancak ödenek kullanımı yapılmayan, giderlere ilişkin ödenek kullanım kaydının yapılması Erkan KARAARSLAN ekaraaslan@muhasebat.gov.tr 8

GÜN SONU İŞLEMLERİ Gün içinde faaliyet ve bilanço hesaplarına yapılan kayıtlardan bütçe gelir ve giderlerini ilgilendirenlerin tespit edilerek, bütçe ve yansıtma kayıtları yapılmayanlar varsa bu kayıtların yapılması Erkan KARAARSLAN ekaraaslan@muhasebat.gov.tr 9

GÜN SONU İŞLEMLERİ Banka hesap özet cetveline göre banka, verilen çekler ve gönderme emirleri ve alınan çekler hesaplarına gerekli kayıtların yapılması Alınan Çekin Bankaca Tahsili Günlük Vaziyet Cetveline Göre Ödemenin Yapıldığının Anlaşılması Erkan KARAARSLAN ekaraaslan@muhasebat.gov.tr 10

------------------ / ------------------- 102- Banka Hs. 207.000.- 120- Gel. Al. Hs. 20.000 121- Gel. Tak. Al 10.000 101- Al. Cek. Hs 30.000 600- Gel. Hs 10.000 140- Kis. Al. Hs. 20.000 333- Em. Hs. 5.000 330- Al. Dep. Tem. 20.000 132- Kur. Ver.Borç. Al. Hs. 20.000 340- Al. Sip. Av. Hs 15.000 108- Diğer Haz. Değ. Hs 25.000 255- Demirbaşlar Hs. 32.000  ------------------ / -------------------

----------------- / ---------------------- 805- Gel. Yans. Hs. 75.000 800- Bütçe Gel. Hs 20.000 800- B.G. Hs. 10.000 800- B. Gel. Hs. 10.000 800- Bü. Gel. Hs. 3.000 800- Bütçe Gel. Hs 32.000 ----------------- / ----------------------- 103- V. Ç G. E. HS. 40.000 103- V. Ç. G. E. Hs. 60.000 102- Banka Hs 100.000 ------------------ / ----------------------

GÜN SONU İŞLEMLERİ Muhasebe düzenlemelerine göre vezneden bankaya gönderilmesi gereken para, çek, döviz, menkul kıymet vb. değerlerin bankaya gönderilmesi ve gerekli kayıtların yapılması Erkan KARAARSLAN ekaraaslan@muhasebat.gov.tr 13

HAFTANIN BELİRLİ GÜNLERİNDE YAPILMASI GEREKEN İŞLEMLER Gümrük muhasebe yetkilisi mutemetliklerince nakden tahsil edilen tutarlardan gerekli iadeler yapıldıktan sonra kalanlar, her hafta Salı ve Cuma günleri ve ayın son günü, bu günlerin tatil gününe rastlaması durumunda bir önceki iş günü itibarıyla bağlı bulundukları muhasebe birimi hesabına aktarılır. Döviz hesabına kaydedilen hazine malı döviz tutarları; haftalık dönemler itibarıyla topluca Cuma günleri, Cuma günü tatile rastladığında bir önceki iş günü ve her durumda malî yılın son iş günü; her bir döviz cinsi için ayrı ayrı düzenlenecek muhasebe işlem fişi ile dövizin cinsi ve tutarı belirtilerek döviz gönderme emri düzenlenmek suretiyle Dış Ödemeler Muhasebe Birimine aktarılır ve muhasebe işlem fişinin bir nüshası Dış Ödemeler Muhasebe Birimine gönderilir. Genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri muhasebe birimlerine, tahvil, senet ve bonolar dışında hazine malı olarak teslim edilen veya kişilere ait olarak teslim edildiği hâlde sonradan hazine malı olan menkul varlıklar, muhasebe birimlerine teslimini izleyen günden başlamak üzere en geç bir ay içinde Darphane ve Damga Matbaası Muhasebe Birimine; konvertibl olmayan yabancı paralar ise haftalık dönemler itibarıyla Cuma günleri İç Ödemeler Muhasebe Birimine gönderilir. Erkan KARAARSLAN ekaraaslan@muhasebat.gov.tr 14

AY SONU İŞLEMLERİ Kamu Muhasebe Sisteminde çok sayıda ay sonu işlemi bulunmaktadır. Bu işlemlerden en önemlisi, yabancı para cinsinden alacaklar ve borçlarla döviz stokunun ay sonu Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden değerlemesi işlemleridir. Bu çok sayıda hesabı ilgilendirmektedir. Bu işlemler sonucunda gelir ve gider doğmaktadır. Ancak bu gelir ve giderler hiçbir şekilde bütçeyle ilişkilendirilmektedir. Bütçe teorisine göre bütçe nakit esasına göre tutulur bu nedenle gelir ve gider tahakkuklarıyla ilgilenmez. Yabancı paraların değerlemesi işlemi nakit esasına göre bütçe geliri ve bütçe gideri oluşturmaz. Sonuç olarak her ay sonunda yabancı para cinsinden alacak ve borçlar ile stoklar değerlenecek ve değerleme sonuçları gelir ve gider hesaplarıyla ilişkilendirilerek kaydedilecektir. Erkan KARAARSLAN ekaraaslan@muhasebat.gov.tr 15

AY SONU İŞLEMLERİ Gelirlerden alacaklar hesabında izlenen alacaklardan vadesi geçmiş alacakların, bu hesaptan çıkarılarak, 121- Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabına kaydedilmesi, Mutemetlik cari hesabına ilişkin gerekli belge ve cetvellerin alınarak hesaba ilişkin düzeltme kayıtlarının yapılması, Katma değer vergisi mükellefi olan ve bu hesabı kullanan kamu idarelerinde KDV kapatma kayıtlarının yapılması, Mahsup dönemine devredilen avanslara ve bunların ödeneklerinin mahsup dönemine devrine ilişkin kayıtların yapılması, Ödenek tenkis kayıtlarının yapılması, sayılabilir. Erkan KARAARSLAN ekaraaslan@muhasebat.gov.tr 16

AY SONU İŞLEMLERİ Gelirlerden alacaklar hesabında izlenen alacaklardan vadesi geçmiş alacakların, bu hesaptan çıkarılarak, 121- Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabına kaydedilmesi Gelirlerden Alacaklardan Takibe Alınan Tutarların Kaydı; Erkan KARAARSLAN ekaraaslan@muhasebat.gov.tr 17

AY SONU İŞLEMLERİ Katma değer vergisi mükellefi olan ve bu hesabı kullanan kamu idarelerinde KDV kapatma kayıtlarının yapılması Erkan KARAARSLAN ekaraaslan@muhasebat.gov.tr 18

3.000.000 TL lik Ticari Malın 3.500.000 TL ye Satılması Ticari Mal Alımı 3.000.000 TL lik Ticari Malın 3.500.000 TL ye Satılması Ay Sonunda Artan Dönem Katma Değer Vergisinin Sonraki Döneme Devri Erkan KARAARSLAN ekaraaslan@muhasebat.gov.tr 19 19

İşçi Maaşlarının Bütçe Emanetine Alınması Erkan KARAARSLAN ekaraaslan@muhasebat.gov.tr 20

AY SONU İŞLEMLERİ Mahsup dönemine devredilen avanslara ve bunların ödeneklerinin mahsup dönemine devrine ilişkin kayıtların yapılması Erkan KARAARSLAN ekaraaslan@muhasebat.gov.tr 21

AY SONU İŞLEMLERİ Ödenek tenkis kayıtlarının yapılması 901.25 Bütçe Ödenekleri Hesabı xxx 900 Gönderilecek Bütçe Ödenekleri Hesabı xxx Erkan KARAARSLAN ekaraaslan@muhasebat.gov.tr 22

C- ENVANTER İŞLEMLERİNİN TAMAMLANMASI Erkan KARAARSLAN ekaraaslan@muhasebat.gov.tr 23

ZORUNLU ENVANTER İŞLEMLERİNİN YAPILMASI Genel Yönetim Kapsamındaki Kamu İdarelerinin muhasebe birimlerinin kasa, vezne ve ambarlarında bulunan hazır değerler, değerli kâğıtlar, menkul kıymet ve varlıklar ile teminat mektubu gibi değerler, malî yılın son günü itibarıyla sayılmak zorundadır. Erkan KARAARSLAN ekaraaslan@muhasebat.gov.tr 24

ZORUNLU ENVANTER İŞLEMLERİNİN YAPILMASI Sayımlar, muhasebe yetkilisinin başkanlığı altında muhasebe yetkilisi yardımcısı veya şef ve veznedardan oluşturulacak sayım kurulları tarafından yapılır. Bu sayımlarda; 1- Kasadaki paralar için “Kasa Sayımı Tutanağı” 2- Bankadaki paralar için “Banka Mevcudu Tespit Tutanağı” 3- Alınan çekler için “Alınan Çekler Sayım Tutanağı” 4- Kişilere ait olanlar dâhil menkul kıymet ve varlıklar ve teminat mektupları sayımında “Menkul Kıymet ve Varlıklar/Teminat Mektupları Sayım Tutanağı” 5- Değerli kâğıtların sayımında, büyük ve küçük ambar için ayrı ayrı “Değerli Kâğıtlar Sayım Tutanağı” kullanılır. Erkan KARAARSLAN ekaraaslan@muhasebat.gov.tr 25

Sayımı yapılarak zorunlu envantere tabi tutulacak değerlerin izlendiği hesaplar şunlardır; 100 Kasa Hesabı 101 Alınan Çekler Hesabı 102 Banka Hesabı 110 Hisse Senetleri Hesabı 111 Özel Kesim Tahvil, Senet ve Bonoları Hesabı 112 Kamu Kesimi Tahvil, Senet ve Bonoları Hesabı 117 Menkul Varlıklar Hesabı 150 İlk Madde ve Malzemeler Hesabı 217 Menkul Varlıklar Hesabı 253 Tesis, Makine ve Cihazlar Hesabı 254 Taşıtlar Hesabı 255 Demirbaşlar Hesabı Erkan KARAARSLAN ekaraaslan@muhasebat.gov.tr 26

910 Teminat Mektupları Hesabı 911 Teminat Mektupları Emanetleri Hesabı 912 Kişilere Ait Menkul Kıymetler Hesabı 913 Kişilere Ait Menkul Kıymet Emanetleri Hesabı 940 Değerli Kâğıt Ambarları Hesabı 942 Zimmetle Verilen Değerli Kâğıtlar Hesabı 944 Yoldaki Değerli Kâğıtlar Hesabı 945 Değerli Kâğıt İşlemleri Hesabı Erkan KARAARSLAN ekaraaslan@muhasebat.gov.tr 27

SAYIM VE DEVİR İŞLEMLERİ Kamu idarelerine ait taşınırlar; 1. TKKY görevinden ayrılmasında, 2. Yıl sonlarında , 3. Harcama yetkilisinin gerekli gördüğü zamanlarda sayılır. Sayımlar Sayım Kurulu tarafından yapılır. Sayım kurulu en az üç kişiden oluşur. Taşınır kayıt ve kontrol yetkilisi kurulun üyesidir. Erkan KARAARSLAN ekaraaslan@muhasebat.gov.tr 28

SAYIM KURULU BAŞKAN Harcama Yetkilisi veya Görevlendirilecek görevlendireceği kişi ÜYE Görevlendirilecek kişi ÜYE Taşınır Kayıt ve Kontrol yetkilisi Erkan KARAARSLAN ekaraaslan@muhasebat.gov.tr 29

SAYIM İŞLEMLERİ Ambarların sayımı defter kayıtlarına göre, Ortak kullanım alanlarındaki taşınırların sayımı Dayanıklı Taşınırlar Listesine göre, Kişilerdeki taşınırların sayımı Zimmet Fişlerine göre, sayılır. Sayım sonuçları Sayım Tutanağına kaydedilir. Erkan KARAARSLAN ekaraaslan@muhasebat.gov.tr 30

SAYIM SONUCUNA GÖRE YAPILACAK İŞLEMLER Sayımda fazla çıkanlar TİF düzenlenerek giriş kaydedilir. Sayımda noksan çıkanlar için öncelikle Kayıttan Düşme Teklif ve Onay Tutanağı düzenlenir. (harcama Yetkilisi veya üst Yönetici imzalar) Tutanak onaylandıktan sonra TİF düzenlenerek kayıtlar fiili duruma uygun hale getirilir. Kayıtlarla fiili durum uygun hale getirildikten sonra Taşınır Sayım ve Döküm Cetveli düzenlenir. Erkan KARAARSLAN ekaraaslan@muhasebat.gov.tr 31

Erkan KARAARSLAN ekaraaslan@muhasebat.gov.tr 32

Olağan Fireler için Kayıttan Düşme Teklif ve Onay Tutanağına Gerek Yok Olağan Fireler için Kayıttan Düşme Teklif ve Onay Tutanağına Gerek Yok. Sayım Kurulunca İmzalanır ve TİF ile Çıkış Yapılır. Muhasebeye Bildirilir. Erkan KARAARSLAN ekaraaslan@muhasebat.gov.tr 33

Erkan KARAARSLAN ekaraaslan@muhasebat.gov.tr 34

Eksik Çıkan Taşınırlarla İlgili Yapılacak İşlemler Eksik çıkan taşınırlarla ilgili olarak kasıt, kusur, ihmal veya tedbirsizlik olup olmadığı araştırılmalı, sonuçları ayrı bir tutanakta belirtilmelidir. Sayım kurulu gerekli görür ise durumu harcama yetkilisine bildirerek sorumluların belirlenmesini isteyebilir. Sorumlulukları tespit edilen görevliler hakkında Yönetmeliğin 5 inci maddesi hükmüne göre işlem yapılmalı ve oluşan kamu zararı Kamu Zararlarının Tahsiline İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre takip ve tahsil edilmelidir. Erkan KARAARSLAN ekaraaslan@muhasebat.gov.tr 35

İHTİYARİ ENVANTER İŞLEMLERİ Erkan KARAARSLAN ekaraaslan@muhasebat.gov.tr 36

Bir hesaba ilişkin envanter işlemi yapılırken; Hesaba ilişkin mizan, büyük defter ve yardımcı defter uyumunun sağlanması, Hesabın bakiyesinin kontrolü, Hesabın, diğer hesaplarla olan ilişkilerinin kontrolü, Hesabın yardımcı hesaplarının birbiriyle uyumu, Hesap mutabakatının sağlanması, Değerleme işlemlerinin yapılması, Fazla ve noksanların kaydedilmesi, Karşılık ayırma işlemlerinin yapılması, Dönem ayırma işlemlerinin yapılması, Kur farklarıyla ilgili işlemlerin yapılması, Faiz yürütülmesiyle ilgili envanter kayıtlarının yapılması, Diğer envanter işlemlerinin yapılması, Erkan KARAARSLAN ekaraaslan@muhasebat.gov.tr 37

UNUTULMAYACAK İŞLEMLER