YONT221 KAMU YÖNET İ M İ NDE DEVLET İ N ETK İ NLEŞT İ R İ LMES İ KAMU YÖNET İ M İ NDE REFORM VE YEN İ DEN YAPILANMA Ö ğ retim Görevlisi: M.NECAT İ C İ ZREL İ O Ğ ULLARI

KAMU YÖNET İ M İ NDE REFORMUN AMAÇLARI Demokrasinin Kalitesini iyileştirmek Kamu yönetimine karşı duyulan güvensizlik duygusunu azaltmak Kamu yönetiminde saydamlı ğ ı sa ğ lamakE-devlet projesini hayata geçirmekBürokrasi ve kırtasiyecili ğ i azaltmakVatandaşların Yönetsel katılımını arttırmakSivil Toplumu güçlendirmek İ şlevine gerek kalmayan kurumları tasfiye etmek

Kamu Yönetiminde Reformun özellikleri Kamu Yönetiminin çerçevesinde gerçekleşen ekonomik toplumsal siyasal ve teknolojik gelişmelerin bir sonucudur. Kamusal hizmetlerin daha kaliteli,hızlı ve ekonomik bir şekilde sunumudur. Kamu yönetiminde reform tartışmaya dayalıdır.Kamu yönetiminde reform zaman alıcıdır. Reform düzenlemekle yapmaktan ibaret de ğ ildir. Bu düzenlemeleri hayata geçirmek için u ğ raşmaktır.

REFORMLARI GEREKT İ REN FAKTÖRLER Dış Faktörler 1. Avrupa Birli ğ i Süreci 2. IMF ve Dünya Bankasının Etkileri 3. Küreselleşme ve Rekabet İ ç Faktörler 1. Kamu Mali Yönetiminde Kriz 2. Yönetimin Hantallaşması, verimsizlik ve etkinsizlik 3. İ nsan Kaynakları Yönetiminde Yozlaşma 4. Artan yolsuzluklar ve kötü Yönetim uygulamaları 5. Toplumsal Beklentiler:Yönetime katılma, sivilleşme, Hesap verebilirlik, Saydamlık ve Yerelleşme talepleri

Yeni Sa ğ ve Kamu Yönetimi Yeni sa ğ düşünce; 19. yüzyıl liberalizmin ça ğ daş yorumu olarak de ğ erlendirilmektedir. Bu düşüncenin ortaya çıkışı, 20. yüzyılda devletin aşırı büyümesinden ve hem bireysel hem toplumsal özgürlüklerin kısıtlayıcı haline gelmesinden kaynaklandı ğ ıdır. Ekonomik,sosyal,siyasal ve yönetsel boyutları olan bir dönüşümü ifade etmektedir. Kamusal faaliyet alanın küçültülmesini ve küçültülen alanın da özel kesim yönetim anlayışı do ğ rultusunda yeniden yapılandırılmasını öngörmektedir. Bu süreç, ideolojik,teorik ve küresel meydan okumalar şeklinde hükümetlerin kamu hizmetlerinde büyük dönüşümler yapmalarına neden olmuştur.

İ ki de ğ işim;  Kamu sektöründe özel sektörleşme e ğ ilimi  Örgütlemede temel ilke olan bürokrasiden uzaklaşma e ğ ilimi olarak belirtilmektedir. Yeni sa ğ teorislerine göre; en iyi yönetim özel sektör disiplini altında gerçekleşecektir.  Siyasal kontrol artırılmakta  Bütçe harcamalarına tasarrufa gidilmekte  Profesyonel özerklik ve kamu hizmeti birlikleri zayıflatılmakta  Bürokrasinin do ğ al yetersizlikleri giderilmeye çalışılmaktadır.

Yeni sa ğ düşünceyi savunanlar; ◦ Devletin küçültülmesini ◦ Kamu sektörünün faaliyet alanının daraltılmasını böylece piyasa ekonomisinin kendi koşul ve kurallarına göre çalışma imkanlarını genişletilebilece ğ ini öne sürerler.  Bu yönüyle yeni sa ğ en önemli kayna ğ ını ekonomik liberalizmde bulmaktadır.

Yeni Sa ğ ve Kamu Sektörü Reformları Serbestleştirme (Deregulasyon) Özelleştirme

Serbestleştirme Serbestleştirme Genel olarak devletin sektörler üzerindeki hukuki düzenleme ve kısıtlama, dolayısıyla kontrol etme yetkisinin kısıtlanmasını, bazı alanlarda da kaldırılmasını içermektedir. Kamu tekellerin tekel olma niteli ğ inin kaldırılarak, alana devlet yanında,özel sektörün de serbestçe girebilmesine imkan verilmesini ve böylece rekabet ortamının oluşmasına katkıda bulunmasını da kapsamaktadır.

Serbestleştirme sonucunda kamu yönetimindeki gelişmeler: a. Performans aracılı ğ ıyla etkinli ğ in ve verimlili ğ in de ğ erlendirilmesi b. Yönetim sürecinde kullanıcıların da yer almasıyla,karar verme mekanizmalarında kullanıcıların etkinliklerinin artırılması c. Kamu kuruluşlarında şirketleşme sürecinin başlatılması d. Özel ve kamu kuruluşları arasında rekabet sa ğ lanması,kamu özel işbirli ğ ine gidilmesi ve geleneksel kamu-özel sınırlarının kaldırılması. e. Ayrıca, serbestleştirme de, yönetim gücünün merkezileşmesi yerine rekabetin artırılmasını da gerektirmektedir.

Özelleştirme Özelleştirme Genel olarak özelleştirme, sosyal faaliyetlerde hükümetin etkinli ğ inin azalmasını, özelde ise mal ve hizmetlerinin mülkiyetinin kamu sektöründen özel sektöre transferini ifade etmektedir. Daha geniş anlamda, özellikle ekonomik etkinlikleri bakımından küçültülmüş bir devletin;serbest piyasa ekonomisi uygulamasının önündeki tüm engellerin kaldırıldı ğ ı bir ekonomik ve toplumsal düzen yaratmaya yönelik karar,eylem ve işlemlerin tümünüdür. Dar anlamda, sermayesinin kısmen ya da tamamen özel kişi veya kurallara satılması anlamına gelmektedir.

Özelleştirme felsefi kayna ğ ını, bireycilik, özgürlük, kendili ğ inden düzen ve serbest piyasa ekonomisi ile sınırlandırılmış devlet ilkelerinden hareket eden yeni sa ğ akım oluşturmuştur. Özelleştirme yeniden yapılanmanın ana eksenlerinden biridir. Amacı, politik müdahalelerle zarar eden ve bu yüzden topluma haksız ve akılcı olmayan bir yük haline gelen kuruluşlarından kurtulmaktır.

Başka bir nokta ise, özelleştirme uygulamaları;  kamu harcamalarının daraltılması, kamu açıkların giderilmesi,  sermaye mülkiyetinin tabana yayılması, kamu hizmetlerinde verimlili ğ in sa ğ lanması, serbest piyasa ekonomisinin geliştirilmesi gibi amaçlara dayandırılmaktadır. Bu süreçte özelleştirme uygulamalarının arkasında dört temel baskı vardır.:  Bunlardan birincisi, daha iyi yönetim ve daha az maliyet talep eden pragmatik baskılar  İ kincisi, devletin büyümesini bir tehlike olarak gören ve daha az yönetim talep eden ideolojik baskılar  Son olarak kamu sistemini çok bürokratikleşmiş, profesyonelleşmiş ve koruyucu bulan ve halkın daha çok seçme hakkına sahip olmasını savunan popülist baskılardır.  Özelleştirme yöntemler; özel sektörün önündeki kamusal engelleri kaldıran yasal ve kurumsal serbestleştirme, blok satış, halka arz, kiralama, yönetim devri, imtiyaz gibi uygulamalar.

Türkiye’ye Yansımaları Türkiye’ye Yansımaları Ekonomik alanda serbest piyasa ekonomisine geçiş, siyasal ve yönetsel alanda devlet yapısının liberalleşmesi. Yeni kamu yönetim anlayışının ve yeni sa ğ ın en önemli ilkelerinden biri olan devletim minimize edilmesi (özelleştirme) Kamuda yasal-yapısal serbestleşme yani yani kamu mal ve hizmetlerdeki sübvasyiyonların kaldırılması ve tasarruf önlemleri ya da politikalarıdır. 1990’dan itibaren kamu hizmetlerinde kalite, vatandaş odaklık, yönetişim,katılım,hesap verebilirlik,saydamlık,esnek örgüt yapıları ve performansa dayalı yönetim (idari reform ) Bürokrasi odaklı bir yönetim anlayışından vazgeçilerek,kamu yönetimi karşısında vatandaş ve sivil toplum yeniden keşfedilmiş;karşılıklı roller ve sorumluluklar yeniden tanımlanması Ömür boyu istihdam yerine sözleşmeli personel uygulaması