AİLE VE DİN 11. SINIF 5. ÜNİTE pedagojiformasyon.com
11.5. Ünite: Aile ve Din / Konular 1. Aile Toplumun Temelidir. 2. Dinler Evliliğe Önem Verir. 3. Kur’an’dan ve Hz. Peygamber’den Aile ile İlgili Öğütler 3.1. Ailenin Kurulması ve Korunması ile İlgili Öğütler 3.2. Aile İçi İletişim ile ilgili Öğütler 3.3. Aile İçi Görev ve Sorumlulukla İlgili Öğütler 3.4. Hısım, Akraba ve Komşularla İlgili Öğütler
11.5. Ünite: Aile ve Din / Kazanımlar 1. Ailenin, birey ve toplumun temeli olduğunu kavrar. 2. Dinlerin evliliğe verdiği önemi örneklerle açıklar. 3. Ailenin kurulması, korunması, aile içi iletişim ile ilgili Kur’an’ın ve Hz. Muhammed’in öğütlerinden örnekler verir. 4. Ailenin kurulması, korunması ve aile içi iletişimle ilgili sorunları gözlemleyerek çözüm önerileri geliştirir. 5. Aile içi görev ve sorumluluklarını yerine getirme bilinci taşır. 6. Kur’an’ın öğütleri ve Hz. Peygamberin örnek davranışları çerçevesinde hısım, akraba ve komşularla ilişkilerin gelişmesine, toplumsal birlik ve huzurun sağlanmasına katkıda bulunur. 3
1. Aile Toplumun Temelidir. Aile, evlilik ve kan bağına dayanan; anne, baba, çocuklardan oluşan en küçük sosyal gruptur. Toplum, ailelerden oluşur. Bu nedenle, aile toplumun temeli olarak kabul edilir. 4
paylaşma gibi değerlerin öğrenildiği yerdir. Aile; inançların, ahlaki davranışların, yardımlaşma, dayanışma ve paylaşma gibi değerlerin öğrenildiği yerdir. 5
“Medeniyetin esası, ilerlemenin ve kuvvetin temeli, aile hayatındadır “Medeniyetin esası, ilerlemenin ve kuvvetin temeli, aile hayatındadır. Bu hayatta yozlaşma, muhakkak sosyal, ekonomik ve siyasi bozulmaya neden olur. Aileyi oluşturan kadın ve erkeklerin doğal haklarına sahip olmaları, aile vazifelerini yerine getirebilmegücünde olmaları lazımdır.“ (Atatürk) 8
Aile hayatının mutlu bir şekilde devamı için bizler de bu ortamı bozacak davranışlardan kaçınmalıyız. Sevgi ve saygı ortamını zedeleyecek söz ve davranışlardan uzak durmalıyız. Ailenin toplumun temeli olduğunu, ona verilecek zararın topluma zarar vermek anlamına geldiğini unutmamalıyız. 9
10
AİLE DUYGU BİREY EVLİLİK YAKINLAR Güven Bağlılık Anne Baba Saygı Dede Sevgi -larla ilgilidir. -lerle ilgilidir. Kardeş Fedakarlık AİLE Teyze -le ilgilidir. -la ilgilidir. Nişan EVLİLİK YAKINLAR Dayı Düğün Nikah Amca Hala 11 www.muhammetyilmaz.com
2. Dinler Evliliğe Önem Verir. Evlilik; erkek ve kadının, yaşantılarını paylaşmak, çocuk sahibi olmak ve onları yetiştirmek amacıyla yaptıkları bir sözleşmedir. Evlilik Bir kadınla bir erkeği "karı-koca" olarak birbirine bağlayan, Doğacak çocuklara bir statü sağlayan ve Toplumsal yönden devletin kontrol yetkisi bulunan yasal bir ilişki biçimi şeklinde de tanımlanabilir.
2. Dinler Evliliğe Önem Verir. Hıristiyan görüşe göre evlilik yaratışla birlikte Tanrı tarafından kurulmuş bir düzendir ve çok önemlidir bu yüzden aileyi bozmak yani boşanmak istenmeyen bir durumdur. Musevilerde evlilik toplum için önemli bir olgudur. Bu yüzden erkek ve kadının erken yaşta evlenmelerini istenir. 13
2. Dinler Evliliğe Önem Verir. İslam’da da evlilik kurumuna çok önem verilmiş ve kutsal sayılmıştır. Kur’an-ı Kerim’de birçok ayette evlilik konusuna dikkat çekilmiştir. 14
Toplumun çekirdeği olan aile, evlilikle kurulur. Hz. Âdem ile Havva'dan başlayarak günümüze kadar ailenin kurulmasında tek meşru yoldur. 15
Genel olarak bütün dinlerin, evliliğe önem verdikleri ve aileyi korudukları görülür. Bütün dinler, insanların huzur içinde yaşamaları ve sağlıklı nesiller yetiştirilmelerini hedeflemiştir. 16
İslam dininde evlilik, bir erkek ile bir kadın arasında, ortak bir hayat ve nesil için gerekli bağı meydana getirmek gayesiyle yapılmış bir akit şeklinde tanımlanmıştır. Müslümanların evlenmelerini teşvik eden, ailenin kurulmasını öğütleyen çeşitli ayetler bulunur; “Ey insanlar! Sizi bir tek nefisten yaratan ve ondan da eşini yaratan ve ikisinden birçok erkekler ve kadınlar üretip yayan Rabbinizden sakının. Adını kullanarak birbirinizden dilekte bulunduğunuz Allah'tan ve akrabalık haklarına riayetsizlikten de sakının. Şüphesiz Allah sizin üzerinizde gözetleyicidir.” (Nisa 1) 17
Zira o, bir hayâsızlıktır ve çok kötü bir yoldur.“ Dinimizde evlilik dışı ilişki yasaklanmış ve Kuran bu hususa şu şekilde vurgu yapmıştır; "Zinaya yaklaşmayın. Zira o, bir hayâsızlıktır ve çok kötü bir yoldur.“ (İsra 32) 18
Kaynaşmanız için size kendi (cinsi)nizden eşler yaratıp aranızda sevgi ve merhamet peydâ etmesi de O'nun (varlığının) delillerindendir. Doğrusu bunda, iyi düşünen bir kavim için ibretler vardır. (Rum 21) 19
3. Kur’an’dan ve Hz Peygamber’den Aile ile İlgili Öğütler “Sizi bir tek candan (Âdem'den) yaratan, ondan da yanında huzur bulsun diye eşini (Havva'yı) yaratan O'dur…” (Araf 189) Evlenme imkânını bulamayanlar ise; Allah, lütfu ile kendilerini varlıklı kılıncaya kadar iffetlerini korusunlar…” (Nur 33) 20
Sünnetime göre hareket etmeyen 3.1. Ailenin Kurulması ve Korunması ile İlgili Öğütler "Nikâh sünnetimdir. Sünnetime göre hareket etmeyen benden değildir. Evleniniz ve çoğalınız... Evlenmek benim yolumdur." (Hadis-i Şerif) "İçinizden gücü yeten evlensin. Çünkü iffeti ve namusu korumanın en etkili yolu evliliktir.“ (Hadis-i Şerif) 21
“Eğer karı-kocanın aralarının açılmasından korkarsanız, erkeğin ailesinden bir hakem ve kadının ailesinden bir hakem gönderin. Bunlar barıştırmak isterlerse Allah aralarını bulur; şüphesiz Allah her şeyi bilen, her şeyden haberdar olandır.“ (Nisa 35) 22
3.2. Aile İçi İletişim İle ilgili Öğütler “Onları esirgeyerek alçak gönüllülükle üzerlerine kanat ger ve de ki: 'Rabbim! Küçüklüğümde onlar beni nasıl yetiştirmişlerse,şimdi de sen onlara (öyle) rahmet et!” (İsra 24) www.muhammetyilmaz.com 23
3.3. Aile İçi Görev ve Sorumlulukla İlgili Öğütler "Rabb'in, sadece kendisine kulluk etmenizi, ana-babanıza da iyi davranmanızı kesin bir şekilde emretti. Onlardan biri veya her ikisi senin yanında yaşlanırsa kendilerine "Öf!" bile deme, onları azarlama, ikisine de güzel söz söyle.“ (İsra 23) 24
Peygamberimiz diyor ki; "Çocuklarınıza hoşça davranın ve onları güzel terbiye edin." "Kimin küçük çocuğu varsa, onun gibi çocuklaşsın." 25
Hz. Aişe’nin Dilinden Peygamberimiz “Peygamberimiz, evine girdiği zaman herhangi bir fevkaladelik göstermeden, insanlardan herhangi biri gibi tevazu ile davranırdı. Kendi elbisesinin söküğü ile meşgul olur, koyunları eliyle sağar, ailelerine ev işlerinde gerekli olan kısımlarda yardımcı olurdu. Çarşıya pazara gider, bizzat alışveriş yapar ve yükünü kendisi taşır. Sahabeler: “müsaade buyurunuz da biz taşıyalım” derlerse de “herkes kendi yükünü kendi taşısın” buyururdu” Düşünelim yazalım Yukarıdaki metinden hareketle Hz. Muhammed’i örnek alan bir Müslüman’ın konu ile ilgili tutumlarının nasıl olması gerektiğini defterinize yazınız. 26
27
Doğacak bebek doğumdan bir gün önce Allah ile görüşür : 28
“Allah’ım dünyaya gideceğim ve orada ne yapacağımı bilmiyorum.” 29
* Ben senin için bir melek yarattım ve o seninle ilgilenecek. 30
“Allah’ım onların dilini bilmiyorum “Allah’ım onların dilini bilmiyorum.Onlarla nasıl anlaşacağım, nasıl iletişim kuracağım?” 31
* Senin için yarattığım melek, sana onların dilini öğretecektir. 32
“Allah’ım duyduğum kadarıyla dünyada çok kötülükler varmış “Allah’ım duyduğum kadarıyla dünyada çok kötülükler varmış. Onlarla nasıl başa çıkacağımı bilemiyorum.” 33
* Senin için yarattığım melek, seni canı pahasına kötülüklerden koruyacaktır. Merak etme. 34
“Allah’ım sana tekrar nasıl döneceğim?” 35
* Senin için yarattığım melek , bana nasıl döneceğini sana anlatacaktır. 36
Derken melekler gelir ve dünyaya gitme zamanının geldiğini söylerler ve çocuğu Allah’ın huzurundan götürürlerken bebek tekrar sorar ; 37
“Allah’ım benim için yarattığın meleğin adı ne?” 38
* Adının önemi yok ; 39
40
3.3. Aile İçi Görev ve Sorumlulukla İlgili Öğütler "Erkeklerin kadınlar üzerindeki hakları gibi,kadınların da erkekler üzerinde hakları vardır..." (Bakara 228) "(Ey Muhammed) Ailene namaz kılmalarını emret, kendin de namaz kılmaya sabırla devam et...“ (Taha 132) "Hiçbir baba çocuğuna güzel terbiyeden daha değerli bir miras bırakmaz.“ (Hadis) 41
3.4. Hısım ve Akrabalarla İlgili Öğütler “... Allah'tan ve akrabalık haklarına riayetsizlikten de sakının. Şüphesiz Allah sizin üzerinizde gözetleyicidir.” (Nisa 1) "Bir de akrabaya, yoksula, yolcuya hakkını ver. Gereksiz yere de saçıp savurma.“ (İsra 26) 42
"Allah'a ve ahiret gününe iman eden "Muhakkak ki Allah, adaleti, iyiliği, akrabaya yardım etmeyi emreder, çirkin işleri, fenalık ve azgınlığı da yasaklar. O, düşünüp tutasınız diye size öğüt veriyor.“ (Nahl 90) "Allah'a ve ahiret gününe iman eden kimse yakınları ile ilgilensin“ (Hadis-i Şerif) "Allah'a ve ahiret gününe inanan kişi misafirine ikram etsin. Allah'a ve ahiret gününe inanan kişi akrabasını görüp gözetsin.“ (Hadis) 43