Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu TÜBİTAK Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu COST 5 MAYIS 2006 ANKARA

COST (Bilimsel ve Teknik Araştırma Alanında Avrupa İşbirliği) Aksiyonlarında Türkiye

COST Hakkında Bilimsel-teknik araştırma ve kalkınma konularında ülkelerin ulusal düzeyde gerçekleştirdikleri projeler arasında koordinasyonun sağlanması amacıyla, hükümetler arası bir anlaşma ile 1971 yılında oluşturulan COST’a ülkemiz başlangıcından bu yana üyedir. COST’un ülkemizdeki bilimsel koordinatörlüğü TÜBİTAK tarafından yürütülmektedir. COST kuralları gereğince, COST aksiyonlarındaki projeler ulusal katkılarla finanse edilmektedir. COST aksiyonlarının aktiviteleri, AB 6 ÇP tarafından finanse edilmektedir. 3

COST governance 4

9 COST Domain Committees What is a COST Action? Council COST Secretariat COMMITTEE OF SENIOR OFFICIALS (CSO) COST National Coordinators COST OFFICE 9 COST Domain Committees (from 01/06/2006) ….. F&A …… …….. ……. MC COST Actions (~200) Action WGs Türkiye 28 Aksiyon WORKING GROUPS (NETWORKS) …… ~30.000 researchers (~100 Türk) Scientific Domain MC = Management Committee 5

COST Countries COST Member States  The 25 EU Member States EFTA Member States  Iceland  Norway  Switzerland  Candidate Countries  Bulgaria  Croatia  Romania  Türkiye  Other Countries  Serbia and Montenegro*  FYR of Macedonia (FYROM)*  COST Co-operating States  Israel * not associated with FP 6

COST Projesi Önerme ve Destekleme Koşulları COST aksiyonlarına katılım “proje esasına” göre olmaktadır. Aksiyonlara katılmak üzere proje önermek isteyen Türk bilim insanlarının projelerini, ilgili COST aksiyonuna ait Ortak Niyet Beyanı (Memorandum of Understanding-MoU) doğrultusunda, TÜBİTAK proje öneri formunu doldurarak (http://www.tubitak.gov.tr/belgeler/rehber/r 2515.doc) düzenlemeleri gerekmektedir. COST aksiyonlarının MoU’ları aşağıda belirtilen internet adresinden temin edilebilir: http://www.cost.esf.org 7

Aksiyon yürürlüğe girdikten sonra katılmak isteyen ülkelerin ilk bir yıl içinde aksiyonun Ortak Niyet Beyanını imzalamaları gerekmektedir. Bu süreden sonra aksiyona katılım, aksiyon Yönetim Komitesinin (Management Committee-MC) onayına bağlı olmaktadır. Bu onayın proje yürütücüsü tarafından MC ile temas edilerek yazılı olarak alınması ve proje önerisi ile birlikte TÜBİTAK Uluslararası İşbirliği Daire Başkanlığına iletilmesi gerekmektedir. COST projelerine TÜBİTAK tarafından araştırma desteği de verilmektedir. 8

Belirli konularda Yaz Kurslarına katılma ve bunları düzenleme imkanı, Yılda iki defa olan MC toplantılarına her ülkeden 2 üye ve yılda bir defa WG bilimsel toplantılarına her ülkeden 2 kişi, masrafları COST tarafından karşılanarak katılmaları sağlanmaktadır. Belirli konularda Yaz Kurslarına katılma ve bunları düzenleme imkanı, STSM olanakları, AB Çerçeve Programlarına katılmak için ortam 9

COST Aksiyonlarında Türkiye Nisan 2006 itibariyle Türkiye’nin katıldığı ve sonuçlanmış olan COST aksiyonu sayısı 48’dir. Nisan 2006 itibariyle halen toplam 28 COST aksiyonuna 31 proje ile katılınmaktadır. 10

COST’a Üye Ülkelerin Aksiyonlara Katılma Sayıları 135 Polonya 136 İsviçre 143 Belçika 153 Norveç İtalya 156 Fransa 161 İspanya 166 İngiltere 168 Almanya

COST’a Üye Ülkelerin Aksiyonlara Katılma Sayıları 95 Çek Cumhuriyeti 101 Portekiz 109 Macaristan Yunanistan 117 İsveç 118 Avusturya 122 Danimarka 133 Finlandiya 135 Hollanda

COST’a Üye Ülkelerin Aksiyonlara Katılma Sayıları 49 İsrail 50 Hırvatistan 61 Güney Kıbrıs 64 Litvanya 66 Slovakya 76 İrlanda 81 Bulgaristan 82 88 Romanya Slovenya

COST’a Üye Ülkelerin Aksiyonlara Katılma Sayıları 13 Lüksemburg 17 Makedonya İzlanda Malta 28 Türkiye 33 Estonya Letonya 40 Sırbistan-Karadağ

COST Actions: global participation Canada - 22 Russia - 27 Ukraina - 15 Bosnia & Herzegovina - 1 Armenia - 1 USA - 14 Japan - 6 Albania - 1 Rep of Korea - 1 China - 10 Algeria - 1 China (Taiwan) - 1 Eritrea - 1 China (Macao) - 1 India - 1 Ethiopia - 1 Brazil - 1 Australia - 7 South Africa - 1 Argentina - 2 New-Zealand - 1 Total number of participations in running Actions: 120 (incl. 5 NGO)

Alanlar Aksiyon sayısı Aksiyonlara Göre Katılımımız 4 2 7 3 1 Biomedicine and Molecular Biosciences (BMBS) 4 Chemistry and Molecular Sciences and Technologies (CMST) 2 Earth System Science and Environmental Management (ESSEM) Food and Agriculture (FA) 7 Forests, Their Products and Services (FPS) Individuals, Society, Culture and Health (INSOCH) Information and Communication Technologies (ICT) Materials, Physical and Nanosciences (MPNS) 3 Transport and Urban Development (TUD) 1

COST Aksiyonlarında Türkiye 4 adet projenin COST aksiyonuna katılım işlemleri başlatılmış ve imzalama süreci devam etmektedir. 1 adet COST projesi önerisi değerlendirme aşamasındadır. 31 Mart 2006’da yürürlüğe giren 14 aksiyondan 4 tanesinde 5 grup ile Ülkemiz öneri ortağıdır. 17

COST Aksiyonlarında Türkiye 27-28 Haziran 2006 CSO toplantısında onaylanacak olan toplam 23 aksiyondan 6 tanesinde 8 grup ile öneri ortağı. 2006 sonuna kadar yaklaşık 50 aksiyona katılımımızın olması beklenmektedir. 18

COST Aksiyonlarında Türkiye Mevcut TÜBİTAK projelerinin COST projelerine dönüştürülmesi çalışması 7 aksiyonla ilgili toplam 8 TÜBİTAK projesinin COST projesine dönüştürülmesi işlemleri başlatılmıştır (6 TOVAG; 2 TBAG) Yürütücünün isteği, Yürütücünün özgeçmişi, Aksiyonun başlama tarihi 19

DC ve MC Üyelerimizden Beklentilerimiz 20

Ülkemizdeki COST Yapılanması COST Üst Düzey Türkiye Temsilci (CSO): Prof. Dr. Ömer Z. Cebeci (omer.cebeci@tubitak.gov.tr) COST Ulusal Koordinatörü (CNC): Prof. Dr. Mehmet Kuran (mehmet.kuran@tubitak.gov.tr) COST Alan Komite Temsilcileri (DCs) COST Ofisi: TÜBİTAK Uluslararası İşbirliği Daire Başkanlığı- İkili ve Çoklu İlişkiler Müdürlüğü (uidb@tubitak.gov.tr) 21

COST Alan Komiteleri Temsilcileri □ Biyomedikal ve Moleküler Biyobilimler (BMBS): Biyoteknoloji: Dr. Dilek Candan (Uzman) Moleküler Bilim: Prof. Dr. Sacit Karamürsel (Delege) Tıp: - □ Kimya ve Moleküler Bilimler ve Teknolojileri (CMST): Kimya: Prof. Dr. Bekir Çetinkaya (Delege) Teorik Kimya: - Biyokimya: Dr. İlknur Özçelik (Uzman) □ Yer Sistem Bilimi ve Çevre Yönetimi (ESSEM): Çevre: Dr. İpek Erzi (Delege) Meteoroloji: Prof. Dr. Ali Ünal Şorman (Uzman) Yer Bilimi:-

COST Alan Komiteleri Temsilcileri □ Gıda ve Tarım (FA): Gıda Teknolojisi: Prof. Dr. Aziz Tekin (Uzman) Tarım- Bitkiler: Dr. Servet Kefi (Delege) Tarım- Hayvanlar: Doç. Dr. Sedat Yıldız (Uzman) □ Ormanlar, Ürünleri ve Hizmetleri (FPS): - Ormancılık: Prof. Dr. Emin Zeki Başkent (Delege) Orman Ürünleri: Prof. Dr. Hakkı Alma (Uzman) Ağaç Teknolojisi: Yard. Doç. Dr. Nilgül Çetin (Uzman)

COST Alan Komiteleri Temsilcileri □ Bireyler, Toplum, Kültür ve Sağlık (INSOCH): Sosyal Bilimler:Doç. Dr. H. Ayşe Gündüz Hoşgör (Delege) Beşeri Bilimler: - Ekonomi: - □ Enformasyon ve İletişim Teknolojileri (ICT): Enformatik: - İletişim Teknolojisi: - Elektrik-Elektronik Mühendisliği: Prof. Dr. Hamit Serbest (Delege)

COST Alan Komiteleri Temsilcileri □ Malzeme, Fizik ve Nanobilimler (MPNS): - Fizik: Prof. Dr. Ayşe Ataç Nyberg (Uzman) - Malzeme: Prof. Dr. E. Sabri Kayalı (Delege) - Nano: Prof. Dr. Ekmel Özbay (Uzman) □ Ulaştırma ve Şehir Gelişimi (TUD): Ulaştırma: Dr. Zeynep Okay Durmuşoğlu (Delege) Şehir Gelişimi:- İnşaat Mühendisliği: -

New DC Consituting meeting: Week of May 15-May 19 DATE DOMAIN MEETING PLACE SCHEDULE Monday 15th May ESSEM CMST FPS Ground Floor: Auditoire 15th Floor: Meeting Room Holiday Inn: Meeting Room Wholeday Afternoon Tuesday 16th May FA Morning Wednesday 17th May TUD INSOCH MPNS Espace Moselle Thursday 18th May ICT Friday 19th May BMBS Holiday Inn

BIOMEDICINE AND MOLECULAR BIOSCIENCES (BMBS) Domain descriptor The Domain BIOMEDICINE AND MOLECULAR BIOSCIENCES covers all areas of medicine as practiced in Europe and basic, preclinical and clinical medical research developed to materialise the “bench to bedside” concept. Research in biomedicine emphasises acquisition of knowledge of normal functions of the human body and alterations of them in the case of diseases. These functions may be conducted at the molecular and the whole body level, not excluding its integration in the environment (food, water supply, pollutants, forests, urban environment, etc.).

DC Prosedür Kuralları Her üye ülkeden bir üye İstenirse her ülkeden ayrıca 2 uzman 4 yıllık süre (toplam iki dönem) Karar alınabilmesi için üyelerin çoğunluğunun katılması Başkan ve başkan yardımcısı seçimlerinde ¾ katılım Kararlar konsensusla alınır. Ancak oylama gerektiren durumlarda katılımın çoğunluğu esası geçerlidir. Her ülkenin 1 oy hakkı bulunur. Başkanın ülkesi ayrıca bir üye ile temsil edilebilir. Başkan ve başkan yardımcısına ilave olarak DC tarafından seçilen “executive group” DC adına karar verebilir. DC yılda normal olarak 2 defa toplanır. ……..

Alan Komitelerinin (DC) Görevleri 1. Aksiyon önerilerinin değerlendirilmesi 2. Aksiyonların izlenmesi 3. Aksiyonlar ve Domainler arası bilgi akışı ve koordinasyonun sağlanması 4. Aksiyonların sürelerinin uzatılması 5. Aksiyon başlığı veya amacındaki değişiklikler 6. Uluslar arası organizasyonlar veya COST üyesi olmayan ülkelerin bir Aksiyona katılmaları konularında fikir ve gerekli bilgi ve belgeleri CSO’ya karar verebilmesi için iletmesi gerekmektedir. DC ayrıca Aksiyon tamamlandıktan sonra aksiyonun değerlendirilmesinden ve sonuçların yaygınlaştırılması için gerekli tedbirlerin alınmasından da sorumludur.

Aksiyon Önerilerinde İstenen Kriterler a) have an innovative character and a high scientific/technological standard and contribute substantially to the coordination of research efforts; b)give a strong and visible contribution to the European Society; through being of potential interest across Europe to scientific communities and research organisations; public environmental authorities; policy institutions; and to private companies and industry; c) be based on careful considerations of interests, resources and budgetary consequences in the interested countries, as well as on assessments of the added value expected to be achieved through the coordination; d) be broad and flexible enough to permit an interdisciplinary approach and later inclusion of activities not foreseen during the preparation, taking due consideration of point 10 below; e) identify and take into account R&D efforts in other fora; f) assist in the mobility of European young researchers.

Yeni bir program Young Investigators Networks (YIN) Genç: Doktorasını tamamladıktan sonra 5 yıldan fazla süre geçmeyenler Haziran 2006’da yapılacak olan CSO toplantısında karara bağlanacak Aksiyon Önerileri gibi değerlendirilecek Yıllık bütçe: 30 000 Euro/yıl (Aksiyonlar için 90 000 Euro/yıl) Pilot Çağrı Temmuz 2006’da yapılacak TÜBİTAK Kariyer Projeleri olan genç bilim insanları için güzel bir fırsat olabilir.

Yeni aksiyon önerileri ve değerlendirilmesi

Yeni Aksiyonlar için Çağrı (Open Call) ve Seçim İki aşamalı çağrı (yılda iki defa) Ön başvuru (Başvuru son tarihi: 31 Mayıs 2006) On-line başvuru, max. 1500 kelime, ön değerlendirme (COST Ofis) DC’lerin önerileri sıralaması (on-line puanlama) En yüksek puanı alan 75 öneri sahibine full proposal için davet (30 Haziran 2006) Seçilenlerin önerilmesi (son tarih: 15 Eylül 2006)

Yeni Aksiyonlar için Çağrı ve Seçim COST Ofis ve DC, DC expertleri de dikkate alarak External Expert Panel (EEP) oluştururlar. EEP için DC’den bir raportör belirlenir ve panel sonucunu DC’ye rapor eder (Ekim 2006). Eşik puan seviyesini geçen öneriler için DC’ye sunum yapılır. DC, gerekçelerini de rapor ederek önerileri sıralar. DC Başkanları bir toplantıda, desteklenmek üzere JAF ve CSO’ya sunulacak önerileri sıralar. Kasım 2006’da CSO onaylayarak yürürlüğe giren aksiyonları ilan eder. Bir sonraki Çağrı tarihi: Mart 2007

Ön başvuru değerlendirme kriterleri I.1 Does the proposed network address real current yes no problems/scientific issues?     4    3   2   1 I.2 Would the proposed network make a significant yes no difference?     4    3    2    1 I.3 What is the level of innovation and/or originality in high low the proposed Action?     4   3    2    1 I.4 Networking aside, how great are the potential high low benefits of the proposed Action?     4   3    2    1 I.5 Is COST the best mechanism for achieving the yes no Actions’ objectives?     4    3    2    1 I.6 Is the proposed Action presented in a clear and yes no understandable way?     4    3    2    1

Nihai başvuruyu değerlendirme kriterleri I. IMPACT OF PROPOSAL I.1 Is COST the best mechanism for achieving the yes no Actions’ objectives?     Comments: 4   3    2    1 II. QUALİTY OF PROPOSAL II.1 What is the level of innovation in the proposed high no Action?     Comments: 4   3    2    1 III. MANAGEMENT OF PROPOSAL III.1 To what extent is the plan of activities and the very not management organisation appropriate?     Comments: 4    3   2    1 IV. PRESENTATION Convincingness of the presentation of the proposal high low     4   3    2    1

6.ÇP ile COST Aksiyonlarının İlişkisi COST Aksiyonları ile oluşturulan Network 6. ÇP’na proje önermede çok başarılı olmuştur. Domain Review (Agriculture, Biotechnology, Food Sciences, Forestry and Forest Products, Environment and Meteorology) Aralık 2005 MC ve WG üyelerine anket %76’sı bir grup olarak (collaborative research) proje önerisi vermiş veya vermeyi beklemektedir. %62’sinin ortak grup olarak araştırma projesi önerisi kabul edilmiş veya kabul edilmesi beklenmektedir.

Ülkemizin 6.ÇP’deki Başarı Durumu (*) Genel başarı oranı % 15 olup, ülkemizden 44 proje ortağı Komisyon tarafından başarılı bulunan konsorsiyumlarda yer aldığı halde, fon yetersizliği nedeniyle desteklenememiştir. (*) TÜBİTAK AB 6.ÇP Ulusal Koordinasyon Ofisi tarafından 6 Mart 2006 tarihi itibariyle derlenen veriler temel alınmıştır.

DC ve MC üyelerimizden beklentiler DC Üyelerimiz; Aksiyon değerlendirmelerinde (EEP) ülkemiz bilim insanlarının dahil edilmesi Mümkünse DC yönetimi veya Executive Group’da yer almak İlgili Alan’daki bilim insanlarımızı Aksiyon önermeleri konusunda teşvik etmek

DC ve MC üyelerimizden beklentiler Kendi kurumunda ve her fırsatta COST’un tanıtımı ve ülkemizin temsil edilmesi konusunda yaygınlaştırıcı etkinliklerde bulunmak (COST sunumları gibi) DC’de tartışılan önemli bilgileri ülkemizde duyurmak (COST e-mail grubunun aktifleştirilmesi) Yeni aksiyon önerilerine bilim insanlarımızın katılımı için haberdar etmek DC toplantılarına düzenli olarak katılmak. Eğer katılamayacak ise Uzmanlardan birinin katılımını sağlamak

DC ve MC üyelerimizden beklentiler Ülkemizin katıldığı aksiyonlara başka grupların da girmesine yardımcı olmak Mümkünse Aksiyon veya WG yönetimine girmek Aksiyon WG’lara genç bilim insanlarını da dikkate alarak bilim insanlarımızın toplantılara katılımlarını sağlamak COST toplantılarının ülkemizde düzenlenmesini sağlamak

DC ve MC üyelerimizden beklentiler STSM olanaklarından genç bilim insanlarının yararlanmaları için etkin bir şekilde duyurmak Yaz okulu ve diğer olanaklardan yararlanmaya çalışmak Çerçeve Programlarına girmek için oluşturulacak grupların içerisine girmek ve başka bilim insanlarımızın girmesine yardımcı olmak Aksiyon çıktılarının ülkemizde de duyurulmasını sağlamak MC toplantılarına düzenli olarak katılmak

COST’un Ülkemizde Yaygınlaştırılması 43

Yapılan Çalışmalar Ekim 2005’de Uluslar arası Bilim Haftası TÜBİTAK 6. ÇP duyuru listesinden ve web sitesinden tanıtıcı haber yayınlanması TÜBİTAK projelerinin COST projesine dönüştürülmesi çalışması 44

Planlanan Çalışmalar TR-Access Haber Bülteni’nde tanıtıcı yazı Türkiye genelinde yapılacak olan 7. ÇP tanıtımlarında COST’la ilgili kısa bir sunum COST haberleşme ağının aktifleştirilmesi 45

Yapılabilecekler COST DC ve MC üyelerimizin kurumlarında ve daha başka kurumlarda yapacakları tanıtıcı sunumlar COST Aksiyonlarına katılımın hızlandırılması? ……. 46

İletişim Bilgileri TÜBİTAK Uluslararası İşbirliği Daire Başkanlığı İkili ve Çoklu İlişkiler Müdürlüğü Atatürk Bulvarı 221, Kavaklıdere-Ankara Tel: 312-427 50 39 Faks: 312-427 74 83 E-posta: uidb@tubitak.gov.tr Internet: http://www.tubitak.gov.tr/uidb http://www.cost.esf.org

Genel Değerlendirme Katılım seviyemizden memnun olmak mümkün değildir. Her aksiyona katılmak zorunda değiliz, ancak ülkemizde ulusal kaynaklarla desteklenen alanlarda bile katılımımız sınırlı. AR-GE için %2 hedefinin COST aksiyonlarına katılımı artırması beklenebilir. Yaklaşık 500 Milyon Euro/yıl kaynak kullanımı (diğer katkıları çok daha önemli) 48

Genel Değerlendirme Katılımın artırılması için neler yapılabilir? DC ve MC üyelerine düşen görevler ve COST’un yaygın tanıtımı? 49

Bu toplantı COST Fund ve COST Office tarafından desteklenmiştir. 50

Teşekkürler… mehmet.kuran@tubitak.gov.tr