İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ İKY Kavramı, amacı, tanımı İKY oluşturan işlevler İKY’de sorumluluk İKY ‘ni etkileyen çevresel faktörler
İKY kavramı ve amacı İKY günümüzde örgütlerin hedeflerine varmak amacıyla kullanmak zorunda oldukları kaynaklardan biri olan insanı ifade eder. İki temel amacı vardır: “Verimliliği artırmak ve iş yaşamının niteliğini yükseltmek”
İKY tanımı Herhangi bir örgütsel ve çevresel ortamda insan kaynaklarının örgüte, bireye ve çevreye yararlı olacak şekilde, yasalara da uyularak, etken yönetilmesini sağlayan işlev ve çalışmaların tümü olarak adlandırılır.
İKY’ nin Önemi 1. İşgücü ile ilgili maliyetler 2. Verimlilik 3. Değişimler 4. İşgücündeki olumsuzluk belirtileri
İKY İşlevleri 1. Planlama 2. Kadrolama 3. Eğitim ve Geliştirme 4. Performans değerlendirme 5. Kariyer Planlama 6. Ücret 7. Koruma 8. Ayırma, disiplin, İşveren işgören ilişkileri
İKY Etkileyen Çevresel Faktörler İç Çevre Faktörleri 1. Bireysel nitelikler 2. İş nitelikleri 3. Bireylerarası ilişkiler 4. Örgütsel özellikler Dış çevre Faktörleri 1. Dış işgücü 2. Dış kaynaklar 3. Rakipler 4. Düzenleyiciler
Bireysel Nitelikler (iç faktör) 1. İhtiyaçlar ve Değerler 2. Beklentiler 3. Algılama ve motivasyon 4. Rol çatışması 5. Yeterlilik
İş nitelikleri (İç faktörler) 1. İŞ güvencesi 2. İş yükü 3. Görev nitelikleri Görev çeşitliliği Özerklik Önem ve anlamlılık Kimlik Geri besleme 4. İş koşulları ve ortamı
Bireylerarası İlişkiler (iç faktör) 1. Gruplar 2. Önderlik
Örgütsel Özellikler (iç faktör) 1. Üst yönetim 2. Örgütün büyüklüğü 3. İş kolunun türü 4. İş kolunun büyüklüğü 5. Örgütün büyüme durumu 6. Örgütün bulunduğu sektör (Kamu/özel) 7. Farklılaşma derecesi 8. Örgütsel iklim
DIŞ ÇEVRE FAKTÖRLERİ 1. Dış işgücü 2. Dış kaynaklar 3. Rakipler 4. Düzenleyiciler
Personel Yönetimi İnsan Kay. Yön. Farkı İnsana üretim açısından bakar İnsan iş-üretim araçlarından biridir Bireyin yaşamı iki parçalıdır (iş ve özel) Dış kontrol, iş standartları, performans ölçütleri vardır (Amaç hatayı bulmak) Klasik yönetim (Bilimsel yönetim) İşe ve üretime insan açısından bakar Üretimin olmazsa olmaz öğesidir Yaşam bir bütündür, iş bu bütünün bir dilimidir İç kontrol, grup rehberliği amaç hatayı önleme ve yönlendirmedir Çağdaş yönetim (TKY, sistem, durumsallık vb) kuramları
Katı ve cezalandırıcı disiplin Gerektiğinde mesleki hizmet içi eğitim Yukarıdan aşağıya emir, aşağıdan yukarıya arz İş, salt bir geçim aracıdır İnsan kurumlar içindir Suçu ve hatayı önlemeye yönelik İş başında ve iş dışında kesintisiz gelişme İnformal ağırlıklı akıcı, çok yönlü iletişim İş sosyal boyutta başka insanlara yönelik bir etkinliktir Örgütler insanlar içindir
Maddi ödül yoğunlukludur Performans (verimlilik ölçütü) Bireyin ne bildiği, ne yapabildiği önemlidir İşe göre adam Düzenleyici ve kayıt tutucu (Uzmanlar) Dar işgören ve işveren çıkarları ile sınırlıdır (Örgütsel fayda) Manevi ödül yoğunlukludur Performans ve geri bildirim ile ulaşacağı başarı Kullandığı geliştirilmiş kapasitesi ve ne yapabileceği önemlidir Adama göre iş Problemleri anlayıp uygun çözüm üreten Toplumun çıkarları ve ahlaki sorumluluklar
Örgüt içi ilişkiler ve işlemler (ilgi alanı) Çatışmacı, uzlaşmaz, güvensiz, Rekabetçi, doyumsuz İlişkiler bireysel, hiyerarşik ve katı (örgüt havası) Uzun süre durağanlık, gecikmeli değişim Bölümsel düşünce ve hareket (Genel çıktı) Sistemin tümünü kapsayan etkinlikler ve süreçler Uzlaşmacı, işbirliği, grup ve takım çalışmasına gönüllü Örgüt kültürünü yenilemeye yönelik ve katılımcı Çevre sistemleri izyerek hızlı değişim Farklı düzeydeki insan kaynaklarını örgütün gereksinimleriyle birleştirm