MOTORLU TAŞITLARDAN KAYNAKLANAN HAVA KİRLİLİĞİNİN ÖNLENMESİ KAPSAMINDA ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞINCA YÜRÜTÜLEN ÇALIŞMALAR Motorlu taşıtlardan kaynaklanan emisyonların hava kirliliğine katkısına bakıldığında yapılan araştırmalara göre; - Karbon monoksit (CO) emisyonlarının yaklaşık %80’inden - Azot oksit (NOx) emisyonlarının %60’ından - Hidrokarbon (HC) emisyonlarının yaklaşık %50’sinden - Şehir bazında kurşun emisyonlarının %100’ünden motorlu taşıtlar sorumludur.
Ülkemizde egzoz emisyon ölçümlerine 1992 yılında 22 Ekim 1992 tarih ve 21383 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Bakanlığımızın “Motorlu Taşıtlar Egzoz Gazlarının Yol Açtıkları Kirlenmenin Önlenmesine İlişkin Tebliğ”’i doğrultusunda başlanılmıştır.
Bakanlığımız ve Otomobil Sanayii Derneği arasında 1993 yılında imzalanan “Otomotiv Sanayi Çevre Deklarasyonu” çerçevesinde ve 01.01.1995 yılından itibaren öncelikle büyük motor silindir hacimlerinden başlamak üzere “EURO 93” Normlarını sağlayabilen ve sadece kurşunsuz benzin kullanabilen katalitik konvertörlü otomobil üretim ve ithaline başlanmıştır. 01.01.2000 tarihinden itibaren ülkemizde üretilen ve ithal edilen tüm otomobiller katalitik konvertörlü olarak piyasaya sunulmaktadır.
2002 yılının ikinci yarısından itibaren normal benzin üretimini durdurulmuştur.
Egzoz emisyon ölçüm ve denetlenmesine ilişkin olarak uygulamalar devam ederken 8 Mayıs 2003 tarih ve 25102 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 4856 sayılı Çevre ve Orman Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğünün görevlerinin tanımlandığı 9 uncu Maddesinin ( ı ) bendi gereğince “Motorlu kara taşıtları işletenlerin, egzoz emisyonlarının yönetmelikle belirlenen standartlara uygunluğunu belgelemek üzere Bakanlığa ait yada Bakanlıkça yetkili kılınacak egzoz emisyon ölçüm istasyonlarında ölçüm yaptırmalarını sağlamak, bu konuda idari, mali ve teknik esas ve usulleri belirlemek” görevi Bakanlığımıza verilmiştir.
Bu çerçevede; motorlu kara taşıtlarının egzoz gazlarının yol açtığı hava kirliliğini kontrol altına almak ve bununla ilgili gerekli usul ve esasları belirlemek amacıyla AB mevzuatına uyum çalışmaları kapsamında Avrupa Birliliğinin 96/96/EC Direktifi dikkate alınarak hazırlanan “Trafikte Seyreden Motorlu Kara Taşıtlarından Kaynaklanan Egzoz Gazı Emisyonlarının Kontrolüne Dair Yönetmelik” 08 Temmuz 2005 tarihinde yayımlanmıştır. Bu yönetmelik ile de egzoz emisyonlarının ölçülmesi ve denetlenmesi kapsamında teknik ve ölçüm istasyonlarına ilişkin düzenlemeler getirilmiştir. Egzoz gazı emisyon ölçümlerinin yapılması motorlu taşıtların araç muayenesi ile uyumlu hale getirilmiştir.
Ülkemizde motorlu araçlarda kullanılan benzin ve motorinin Avrupa Birliği normlarında üretilmesinin teminen “Benzin Ve Motorin Kalitesi Yönetmeliği” 11 Haziran 2004 tarihinde yayımlanmıştır. Bu yönetmelik ile ; 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren kurşunlu benzindeki kurşun oranı aşağıya çekilmiştir. 1 Ocak 2006 tarihinden itibaren kurşunlu benzinin satışı yasaklanmıştır. 1 Ocak 2007 tarihinden itibaren AB’nin ilgili mevzuatı ile birebir uyumlu benzin ve motorin üretimine başlanacaktır.
Benzin ve Motorin Kalitesi Yönetmeliği 2003/17/EC ile değişik 98/70/EC Resmi Gazete :11 Haziran 2004 Kurşunsuz Benzin 2007’ye kadar: Mecburi: 01.01.2005 sonra kurşunlu benzinde Pb 0.15 g/l olması gerek Mecburi : 01.01.2006 sonra eski araçlar hariç kurşunlu benzin yasak Mecburi :01.01.2007 kadar kurşunsuz benzin için EN 228 İsteğe Bağlı:Yürürlüğe girdikten sonra, kükürt 150 mg/kg Ek-I 01.01.2007 Mecburi: Kükürt 50 mg/kg Ek-I İsteğe Bağlı : Kükürt 10 mg/kg Ek-III 01.01.2009 Mecburi: Kükürt 10 mg/kg Ek-III Motorin 2007’ye kadar: Mecburi: EN 590 İsteğe Bağlı: Kükürt 350 mg/kg Ek-II 01.01.2007 Mecburi: Kükürt 50 mg/kg Ek-IV İsteğe Bağlı: Kükürt10 mg/kg Ek-IV 01.01.2009 Mecburi: Kükürt10 mg/kg Ek-IV
2000 -2005 Dönemi Benzin Tüketimi 2001 2002 2003 2004 2005 Normal Benzin 1.200.003 890.670 470.832 90 24 - Süper Benzin 1.068.236 739.650 933.200 1.161.365 753.541 453.721 Kurşunsuz Süper Ben. 1.386.128 1.540.979 1.699.819 1.796.888 2.123.576 2.220.349 Toplam Tüketim 3.654.367 3.171.299 3.103.851 2.958.343 2.877.141 2.674.070 Kurşunsuz S.Benzinin Tüketim içindeki Oranı % 38 % 48 % 54 % 60 % 73 % 83
TEŞEKKÜRLER