İKİNCİ BÖLÜM KOLLEKTİF ŞİRKETLER VE MUHASEBE UYGULAMALARI ŞİRKETLER MUHASEBESİ İKİNCİ BÖLÜM KOLLEKTİF ŞİRKETLER VE MUHASEBE UYGULAMALARI Yrd. Doç. Dr. Niyazi Kurnaz © www.Niyazikurnaz.net

Kollektif Şirketin Tanımı "Kollektif şirket bir ticari işletmeyi belli bir ticaret ünvanı altında işletmek amacıyla gerçek kişiler arasında kurulan ve ortaklardan hiçbirinin sorumluluğu şirket alacaklılarına karşı sınırlandırılmamış şirkettir." © www.Niyazikurnaz.net

Kollektif Şirketin Unsurları Bir ticari işletme çalıştırmak amacıyla kurulabilir. Şirketin türünü ve ortaklardan birinin veya tümünün adını içeren bir ticaret ünvanı almalıdır. Kollektif şirket gerçek kişiler arasında kurulabilir. Bu bağlamda, tüzel kişiler kollektif şirket kuramaz. Ortak sayısının en az iki olması gerekir. Kollektif şirketin ortaklarının şirket alacaklılarına karşı sorumluluğu sınırsızdır. Yani ortakları şirkete koydukları sermaye dışında, bütün mal varlıklarıyla sorumluluk altındadır. Bu sorumluluk gereği, şirketin borçlarına karşılık varlıkları yeterli olmazsa, ortaklardan her biri şahsi mal varlıklarıyla bu borçları ödeyecektir.

Kollektif Şirketlerin Yönetimi Kollektif Şirketlerde her ortağın şirketi tek başına yönetme hak ve sorumluluğu vardır. Ortaklar şirket sözleşmesiyle veya kendi kararlarıyla şirketin yönetimini ortaklardan birine veya birkaçına verebilirler. Dilerlerse, tümü yönetime katılabilir. Ortaklar yönetime katılmak istemezlerse, üçüncü bir kişiyi ticari mümessil veya ticari vekil olarak atayabilirler ve şirket yönetimini bir kişiye devredebilirler. Yönetimin görevinin sona ermesi iki şekilde olur. a) Yönetim görevi sözleşme ile ortaklardan birine verilmişse; b) Yönetim görevi sözleşmenin kabulünden sonra alınan bir kararla ortaklardan birine verilmişse,

Şirketin Kuruluşu Kollektif şirketin kuruluşuyla ilgili olarak aşağıda üç noktada toplanan yasal gereklerin yerine getirilmesi zorunludur. i. Şirket ana sözleşmesinin yazılı biçimde yapılması ve kurucu ortaklarca imzalanarak noterce onaylanması, ii. Şirket ana sözleşmesinin, onay tarihini izleyen onbeş gün içinde şirket merkezinin bulunduğu yerdeki ticaret siciline teslimiyle şirketin tescilinin istenmesi, iii.Sözleşmeye konması zorunlu olan kayıtlarla yasaların emrettiği diğer konuların yerine getirilerek, kuruluşun üçüncü kişilere bildirilmesi.

Kollektif şirketin ana sözleşmesinde yer alacak hükümler ve koşullar, zorunlu kayıtlar ve isteğe bağlı kayıtlar olarak ikiye ayrılmıştır. Zorunlu Kayıtlar, - Ortakların ad ve soyadları, ikametgahları ve tabiyetleri, - Şirketin kollektif olduğu, - Şirketin ticaret ünvanı ve merkezi, - Şirketin konusu, - Ortakların sermaye olarak işletmeye getirecekleri para tutarı veya paradan başka değerler sermaye olarak getirilecekse bunların değerleri ve bu değerlerin saptanma biçimi, - Sermaye olarak şahsi emek sözkonusu ise bu emeğin niteliği, - Şirketi kimlerin temsil edeceği, bunların bireysel mi, yoksa birlikte mi imza yetkilerinin olduğudur.

İsteğe Bağlı Kayıtlar; İsteğe bağlı kayıtlar genellikle şirketin iç ilişkilerini kapsar. Bunlar; - Kar veya zararın bölüşülmesini düzenleyen hükümler, - Sözleşmenin yürürlükteki süresi, - İşletmeyi açma ve çalışmaya başlama tarihi, - Sermaye koyma borcunun anında yerine getirilmemesinden doğacak ceza koşulları, - Şirketin yönetimi, - Yasalara, toplumsal ahlak ve geleneklere aykırı olmamak kaydıyla, ortakların diledikleri diğer koşullar.

Bir kollektif şirket ticaret siciline kayıt ve tescil edildikten sonra tüzel kişilik kazanır. Şirketin merkezinin bulunduğu yerdeki ticaret siciline tescil işlemi için, kuruluş dosyası hazırlanır ve bu dosya ile tescil talep edilir. Kuruluş dosyasında aşağıdaki belgelerin yer alması gerekir: - Ana sözleşme (iki adet), - Ortakların noterden onaylı nüfus cüzdan örneği, - Ana sözleşmede adı geçen ortak ve yetkilerinin imzalarını belirten noterden onaylı imza sirküleri, - Belediye'ye onaylatılan Ticaret Odası Tasdiknamesi, - Şirket sermayesinin nakit dışında kalan varlıklarından oluşan bölümleri için değer bildiren bilirkişi raporu, - Yaş nedeniyle medeni haklarını kullanamayan (reşit olmamış) çocuklar için velinin aynı şirkette ortak olmaları durumunda Medeni Kanun hükümlerine göre kayyum tayini kararı.

Söz konusu belgeler, Ticaret Sicil Memurluğuna yazılacak bir dilekçe ile Ticaret Sicil Memurluğuna sunulur. Uygun bulunan şirket tescil olunur. Tescilden sonra alınan Sicil Tasdiknamesiyle, Ticaret Sicili Gazetesine hitaben yazılacak bir dilekçeyle adı geçen gazeteye başvurulur. Böylece, tescilin ve ana sözleşmenin ilanı sağlanmış olur.

Bildirimler Kollektif Şirketlerin kuruluşu ve kuruluşundan hemen sonra şirketle ilgili kuruluşlara bildirimde bulunulur. Belediye Vergi Dairesi Sosyal Sigortalar Kurumu Ticaret Odası ve Sanayi Odası Bağ-Kur Bankalar

Kollektif Şirketlerde Muhasebeye Konu Olan İşlemler * Kuruluş işlemlerine yönelik işlemlerin muhasebeleştirilmesi, * Sermaye değişikliklerinin muhasebeleştirilmesi, * Faaliyet sonuçlarının dağıtımı, işlemleri ve muhasebeleştirilmesi, * Şirketin tasfiyesi işlemleri ve bunların muhasebeleştirilmesi,

Kollektif Şirketlerin Kuruluşu ve Sermaye Oluşumu İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesi ÖRNEK Sermaye Olarak Para Konulması; Levent AKAY ve Bülent AKAY adlı iki kardeş bir araya gelerek 100.000.-TL sermaye ile AKAY Kollektif Şirketini kurmaya karar vermişlerdir. Kuruluşla ilgili tüm işlemler tamamlanmıştır. Sözleşme gereği eşit paylı yani 50.000.'er TL sermaye koyan ortaklar, faaliyet başlangıcını takiben taahhütlerini nakden yerine getirmişlerdir.

1 ________________ // ________________ 501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE HS. 100.000.- 501.00 Ortak L.Akay Taahhüt Hs. 50.000.- 501.00 Ortak B.Akay Taahhüt Hs. 50.000.- 500 SERMAYE HS. 100.000.- 500.00 Ortak L.Akay Ser. Hs. 50.000.- 500.01 Ortak B.Akay Ser. Hs. 50.000.- ...nolu ve......... tarihli şirket sözleşmesi gereğince ortakların taahhüt ettikleri sermaye ________________ // __________________ 2________________ // __________________ 100 KASA HS. 100.000.- 100.00 TL.Kasası 501.00 Ortak L.Akay Tah.Hs 50.000- 501.01 Ortak B.Akay Tah.Hs. 50.000.- Ortakların ödedikleri sermaye taahhütleri tutarı _________________ // ___________________

................... Tarihli (Kuruluş) Bilançosu AKAY Kollektif Şirketinin ................... Tarihli (Kuruluş) Bilançosu DÖNEN VARLIKLAR A- Hazır Değerler 100.000.- Kasa 100.000.- Aktif Toplamı 100.000.- ÖZKAYNAKLAR A- Ödenmiş Sermaye 100.000- Sermaye 100.000 Pasif Toplamı 100.000.-

SERMAYE DEĞİŞİKLİKLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ Kollektif Şirketlerde sermaye değişiklikleri, sermaye artırılması veya sermaye azaltılması şeklinde ortaya çıkar. Sermaye artırılması ve azaltılması değişik şekilde olmaktadır.

Sermaye Artırılması i. Mevcut ortakların sermaye paylarının artırılması, ii.Özsermaye artışlarının ortakların sermayelerine eklenmesi, iii. Şirkete yeni ortak veya ortaklar alınması, iv. Şirket borçlarının sermayeye eklenmesi, v. Başka bir şirketle birleşme.

Şirkete Yeni Bir Ortak Alınması Sermaye artışı için gereksinim duyulan fonlar şirkete yeni bir ortak alma yoluyla sağlanabilir. Bu durumda yeni ortağın şirkette sahip olabileceği sermaye payına ilişkin farklı seçenekler sözkonusudur. Bunlar; 1- Yeni ortağın getirdiği sermaye tutarı kadar bir paya sahip olması, 2- Yeni ortağın getirdiği sermayeden daha az bir paya sahip olması, 3- Yeni ortağın, getirdiği sermayeden daha çok bir paya sahip olmasıdır.

Bunun muhasebeleştirilmesi iki yönteme göre yapılır : a- Prim Yöntemi Bu yöntemde yeni ortağın sahip olacağı sermaye miktarını aşan yatırım tutarı sermaye payları esas alınarak , eski ortakların sermayelerine eklenir. b- Şerefiye Yöntemi Yeni ortak, getirdiği sermaye tutarı kadar bir paya sahip olacaktır. Yeni ortağın sahip olacağı sermaye payına göre saptanan şerefiye tutarı, diğer ortakların sermayesine eklenir.

ÖRNEK (M) Kollektif Şirketinin sermayesi 150.000.-TL olup, şirketin eşit sermaye payları olan iki ortağı (M) ve (E) vardır. Bay (Y) Şirkete 1/3 payla ortak olmuş ve bu pay için Bay(Y)'den 90.000.-TL alınmıştır. Sermaye artırımıyla ilgili tüm yasal işlemler yerine getirilmiştir. Ortak (Y) sermaye artırma taahhüdünün tamamını nakit Olarak ödemiştir.

Prim Yöntemine Göre Muhasebeleştirme Sermaye Paylarının Hesaplanması Eski Sermaye (M+E) 150.000.-TL Yeni Ortağın Getirdiği Sermaye 90.000.-TL Şirketin Yeni Sermayesi 240.000.-TL Ortak (Y)'nin Sermaye Payı 80.000.-TL Ortak (Y) Şirketin yeni sermayesinin 1/3 üne sahip olmuştur. Yeni ortağın sermaye payını aşan yatırım tutarı 10.000.-TL, ortak (Y) nin (M) ve (E) ye verdiği prim olarak işlem görür.

1 _______________ // ____________________ 501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE HS. 80.000.- 501.02 Ortak (Y) Payı 80.000.- 500 SERMAYE HS. 80.000.- 500.02 Ortak (Y) Ser.Hs.80.000.- Sermayenin Taahhüt Edilmesi 2 _______________ // ____________________ 100 KASA HS. 90.000.- 501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE HS. 80.000.- 501.02 Ortak (Y) Payı Hs.80.000.- 500 SERMAYE HS. 10.000.- 500.00 Ortak (M) Ser.Hs. 5.000.- 500.01 Ortak (E) Ser.Hs. 5.000.- _______________________________________

Şerefiye Yöntemine Göre Muhasebeleştirme Şerefiyenin Hesaplanması Şirketin Yeni Sermayesi 270.000.-TL Şirketin Eski Sermayesi (-) 150.000.-TL Ortak (Y) nin Getirdiği Sermaye (-) 90.000.- TL Şerefiye 30.000.-TL Ortak (Y) 90.000.-TL sermaye getirmiştir ve bu tutar sermayesinin 1/3 ünü oluşturmaktadır. Bu durumda şirketin yeni sermayesi 90.000. x 3 = 270.000.-TL dir. Eski ortakların sermaye payı şerefiye tutarı kadar artar.

1________________ // ____________________ 501 ÖDENMEMİŞ SERMAYE HS. 90.000.- 501.02 Ortak (Y) Payı Hs.90.000.- 500 SERMAYE HS. 90.000.- 500.02 Ortak (Y) Ser.Hs. 90.000.- Sermaye Taahhüdü 2_________________ // ___________________ 100 KASA HS. 90.000.- 501 ÖDENMEMİŞ SER.HS. 90.000.- Sermaye Taahhüdünün Yerine Getirilmesi 3_________________ // ____________________ 261 ŞEREFİYE HS. 30.000.- 500 SERMAYE HS. 30.000.- 500.00 Ortak (M) Ser.Hs. 15.000.- 500.01 Ortak (E) Ser.Hs. 15.000.- Şerefiye Yoluyla Sermayenin Artırılması _________________ // ___________________

Kollektif Şirketlerde Sermaye Azaltımı ve Sermaye Azaltım İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesi - Kollektif şirketin mevcut ortaklarının sermaye payları azaltılır. Azaltılan kısım, ortaklara nakden ödenir. - Ortakların azaltılan sermaye payları kendilerine ödenmeyip, zarar paylarından doğan borçlarına karşılık olmak üzere Ortaklara Borçlar Hesabına devredilir. - Ortaklıktan çıkan veya çıkarılan ortağın sermaye payı kendisine ödenir.

ÖRNEK (K) ve ortağı (L) Ticaret Kollektif şirketinin 400.000.-TL olan sermayesi şirketin iş hacmine göre fazla gelmektedir. Ortakların şirketteki sermaye payları birbirine eşit olup; ortaklara şirket sermayesini % 20 oranında azaltmaya ve azaltılan sermayeye sermaye paylarıyla orantılı olarak katılmaya karar vermişlerdir. Tüm yasal işlemler tamamlanmış ve bu işlemler için 575.-TL (% 15 KDV dahil) harcama yapılmıştır. Azaltılan sermaye tutarı 15 gün sonra kendilerine nakden ödenmiştir.

1_________________ // ___________________ 500 SERMAYE HS. 80.000.- 500.00 Ortak (K) Ser.Hs. 40.000.- 500.01 Ortak (L) Ser.Hs. 40.000.- 331 ORTAKLARA BORÇLAR HS. 80.000.- 331.00 Ortak (K) Hs.40.000.- 331.01 Ortak (L) Hs.40.000.- ________________ // ____________________ 331 ORTAKLARA BORÇLAR 80.000.- 331.00 Ortak (K) Hs. 40.000.- 331.01 Ortak (L) Hs. 40.000.- 100 KASA HS. 80.000.- Ortaklara Yapılan Ödeme 3________________ // ____________________ 794 ÇEŞİTLİ GİDERLER 500.- 794.632 Genel Yön.Gid. 191 İND.KDV HS. 75.- 100 KASA HS. 575.- ______________________________________

Kar ve Zarar Dağıtımı Kar ve zarar dağıtımıyla ilgili olarak gerek sözleşme hükümleri gerekse ortaklardan biri veya 3.kişinin alacağı karar aşağıdaki durumlardan biri veya benzeridir: - Kar veya zararın ortaklar arasında sermaye paylarıyla orantılı olarak dağıtılması - Kar veya zararın, ortaklar arasında sermaye paylarına bakılmaksızın eşit olarak dağıtılması - Karın ortaklar arasında sermaye paylarına belirli bir faiz hesaplandıktan sonra eşit olarak dağıtılması - Karın ortaklar arasında belirli bir ücret hesaplandıktan sonra sermaye paylarıyla orantılı olarak dağıtılması. - Emeğin sermaye olarak koyulması söz konusu olduğunda sözkonusu ortak zarara katılmaz. Kardan belli bir pay alır ve kalan kar ortaklara eşit veya sermaye paylarıyla orantılı dağıtılır. - Kar ortaklara sermaye payları ile orantılı, zararlar ise eşit dağıtılır.

ÖRNEK Karın Ortaklar arasında sermaye paylarıyla orantılı dağıtılması (C) ve Ortakları Ticaret Kollektif Şirketinin 2005 yılı karı 150.000.-TL olup, şirket sözleşmesine göre kar ortaklar arasında sermaye payları ile orantılı olarak dağıtılacaktır. Ortakların şirketteki sermaye payları aşağıdaki gibidir : Ortak (C) 375.000.- Ortak (D) 100.000.- Ortak (E) 195.000.- 750.000.-

Ortaklara düşen kar paylarının hesaplanması 375.000.- Ortak (C) Payı = __________ x 150.000. = 75.000.- TL 750.000.- 180.000.- Ortak (D) Payı = ___________ x 150.000. = 36.000.- TL 195.000.- Ortak (E) Payı = ___________ x 150.000. = 39.000.- TL Kar dağıtım kararı alınıncaya kadar, kar ilgili olduğu yıl karı hesabında tutulur. Dağıtım kararı alındığında ortaklara borçlar hesabıyla kapatılır. Dağıtım kararında belirtilen tarihte de ortaklara nakden ödeme yapılarak kar dağıtım işlemi tamamlanır.

1_________________ // _________________ 690 DÖNEM KAR/ZARAR HS. 150.000.- 590 DÖNEM NET KARI HS. 150.000.- 2________________ // __________________ 590 DÖNEM NET KARI HS. 150.000.- 331 ORTAKLARA BORÇLAR HS. 150.000.- 331.00 Ortak (C) Hs. 75.000.- 331.01 Ortak (D) Hs. 36.000.- 331.02 Ortak (E) Hs. 39.000.- _________________ // ____________________ 331 ORTAKLARA BORÇLAR HS. 150.000.- 331.00 Ortak (C) Hs. 75.000.- 331.01 Ortak (D) Hs. 36.000.- 331.02 Ortak (E) Hs. 39.000.- 100 KASA HS. 150.000.- Yukarıdaki örneğimizde, kar payları ortaklara eşit tutarda dağıtılsaydı yani ortakların sermaye paylarına bakılmaksızın dağıtılmış olsaydı her ortağa 50.000.-TL kar payı düşecekti. Bu durumda kayıtlarda herhangi bir değişme söz konusu değildir. Sadece kar payları 50.000.’er TL olacaktır.

(M) ve Ortağı (N) Ticaret Kollektif şirketinin sermayesi 300. 000 (M) ve Ortağı (N) Ticaret Kollektif şirketinin sermayesi 300.000.-TL olup, Dönem zararı 75.000.-TL’dir. Sözleşmeye göre kar ve zarar ortaklar arasında eşit dağıtılacaktır. Zarar ortaklar tarafından nakden karşılanmıştır.

1________________ // ___________________ 591 DÖNEM NET ZARARI 75.000.- 690 DÖNEM KARI VE ZARARI HS. 75.000.- 2________________ // ___________________ 131 ORTAKLARDAN ALACAKLAR HS. 75.000.- 131.00 Ortak (M) Hs. 37.500.- 131.01 Ortak (N) Hs. 37.500.- 591 DÖNEM NET ZARARI HS. 75.000.- 3________________ // ___________________ 100 KASA HS. 75.000.- 131 ORTAKLARDAN ALACAKLAR HS. 75.000.- 131.00 Ortak (M) Hs. 37.500.- 131.01 Ortak (N) Hs. 37.500.- _____________________________________

Kollektif Şirketlerde Tasfiye Dış tasfiye işlemleri şunlardır : - Tasfiyeye başlama bilançosu düzenlenir - Şirketin henüz bitmemiş işleri tamamlanır. - Alacaklar tahsil edilir. Alacakların vadesi beklenilmeden tahsil edildiği için iskonto yapılır. - Borçlar ödenir. Borçlar vadesinden önce ödendiği için iskonto sağlanır. - Mallar paraya çevrilir. Menkuller pazarlık ve açık artırmayla, gayrimenkuller ise açık artırma ile satılır. Ortaklar oybirliğiyle karar vermedikçe, tasfiye memurları şirket mallarını toptan satamazlar. - Tasfiye memurları, tasfiye sırasında elde edilen paraları bir devlet bankasına yatırmak zorundadır. Paralar T.C. Merkez Bankasına, bu bankanın şubesinin bulunmadığı yerlerde bir kamu bankasına yatırılır. Ödemeler genellikle çekle yapılır. - Tasfiye giderleri ödenir - Yukarıda sayılan işlemler tamamlandığında tasfiye sonu bilançosu düzenlenir. Bu bilançoya itiraz süresi 1 aydır.

İç tasfiye işlemleri Sermaye hesabı, ortaklara borçlar hesabına devredilerek kapatılır. - Tasfiye sonucu, sözleşme hükümlerine göre ortaklar arasında dağıtılır. Tasfiye sonucunun dağıtımı, normal faaliyet dönemi kar-zarar dağıtımından farklı bir yöntemle yapılırsa, tasfiye sonucunun ortaklar arasında bölüştürülmesinden önce normal dönemlere ilişkin faaliyet sonuçları ortaklar arasında bölüştürülür. - Ortaklara borçlar hesabı, şirketin kasa ve banka hesapları ile karşılaştırılarak kapatılır.

Tasfiye İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesi Tasfiye işlemlerinin muhasebeleştirilmesi iç ve dış tasfiye işlemlerine göre iki aşamalı yapılır. Dış tasfiye işlemlerinin muhasebeleştirilmesi, normal faaliyet dönemi içindeki muhasebeleştirme işlemlerinden çok farklı değildir. Varlıklar tarihi değerleriyle alacaklandırılır. Tarihi değerleriyle satış tutarındaki olumlu fark, Tasfiye Karı Zararı hesabının alacağına, olumsuz fark ise, hesabın borcuna kaydedilir. İç tasfiye işlemlerinin muhasebeleştirilmesinde ise yukarıda sözü edilen esaslara uyulur. Tekdüzen Muhasebe Sistemi hesap planında, Tasfiye Karı veya Zararı şeklinde bir hesap bulunmamaktadır. Ancak tasfiye özel bir durum arzettiğinden 693 Tasfiye karı veya Zararı Hesabı kullanılabilir. Kar çıktığında 592 Tasfiye Karı hesabıyla Zarar söz konusu olduğunda 593 Tasfiye Zararı hesabıyla 693 Tasfiye Karı veya Zararı Hesabının kapatılması uygun olabilir.

ÖRNEK Ahmet Dinç ve Ortağı Kollektif Şirketinin ortakları, oybirliğiyle tasfiyeye gitmeye karar vermişlerdir. Dışarıdan bir tasfiye memuru atanmıştır. Tasfiye memurlarının tasfiyeye esas olmak üzere hazırladığı ve ortakların da itiraz etmediği şirket bilançosu aşağıdaki gibidir.

Tasfiye Halindeki Ahmet Dinç ve Ortağı Kollektif Şirketi ..................... Tarihli Bilançosu (TL) I-DÖNEN VARLIKLAR A- Hazır Değerler 41.000- 1-Kasa 15.000- 2-Bankalar 26.000.- B-Menkul Kıymetler 40.000.- 1-Hisse Senetleri 30.000.- 2-Özel Kes.Tahvil. 10.000.- C-Ticari Alacaklar 203.000.- 1-Alıcılar 52.000.- 2-Alacak Sen. 127.000.- 3-Şüp.Alacaklar 24.000.- D-Stoklar 150.000.- 1-Ticari mallar 150.000.- E-Diğer Dön.Varlıklar 15.000.- 1- İnd.KDV 15.000.- Dönen Varlık Toplamı 449.000.- II-DURAN VARLIKLAR A-M. D. V. net 440.000.- 1- Taşıt Araçları 140.000.- 2- Binalar 600.000.- 3- Demirbaşlar 100.000.- 4-B.Mdv. Amor. (400.000.-) B-M. Olm. D.V. 82.000.- 1-Şerefiye 82.000.- C-Diğer Mad.Dur.Var. 10.000.- 1-Gel.Yıl.İnd.KDV 10.000.- Duran Varlık Toplamı 532.000.- AKTİF TOPLAMI 981.000.- III-KISA VAD.YB.KAYNAKLAR A- Mali Borçlar 141.000.- 1-Banka Kredileri 141.000.- B-Ticari Borçlar 250.000.- 1-Satıcılar 110.000.- 2-Borç senetleri 140.000.- C-Diğer Kısa Vd.Yb.Ky. 80.000.- 1-Hesaplanan KDV 80.000.- 2-K.V.Y.B.KY. TP. 471.000.- IV-UZUN VD.YB.KAYNAKLAR A-Ticari Borçlar 20.000.- 1- Satıcılar 20.000.- Uzun Vd.Yb.Ky.Top. 20.000.- V-ÖZKAYNAKLAR A- Ödenmiş Sermaye 600.000.- 1-Sermaye 600.000.- B-Kar Yedekleri 88.000.- Statü Yedekleri 88.000.- C-Geç. Yıll. Zar. (198.000.-) ....... Yılı Zararı(198.000.-) Özkaynak Toplamı 490.000.- PASİF TOPLAMI 981.000.-

1. Şirket sözleşmesi, normal faaliyet karı ve zararlarının ortakların sermaye paylarıyla orantılı ve tasfiye sonucunun ise eşit olarak dağıtılmasını öngörmüştür. Şirket sermayesinde A.Dinç 420.000.- B.Bayram ise 180.000.-TL pay sahibidir. 2. Ziraat Bankası Yetkili banka kabul edilmiş olup Kasada para bulundurmaması kararlaştırılmıştır. 3. Hisse senetleri 25.000.-TL’ye, Tahviller ise 10.000.-TL’ye satılmıştır. 4. Alıcılar ve alacak senetlerinin tahsilinde % 30 oranında iskonto yapılmıştır. Şüpheli Alacakların ise 18.000.-TL’si tahsil edilmiştir. 5. Maddi Duran Varlıkların satışı şu şekilde yapılmıştır. Demirbaşlar 60.000.- Taşıt Araçları 190.000.- Binalar 800.000.- Maddi duran varlıklara ilişkin birikmiş amortismanlar aşağıdaki gibidir: Demirbaşlar 80.000.- Taşıt Araçları 120.000.- Binalar 200.000.- 6. Stoklar 120.000.-TL'ye satılmıştır.(%15 KDV hariç) 7. Borçlar ödenirken % 20 oranında iskonto Sağlanmıştır. 8. Tasfiye ücreti olarak 7.500.-TL ve 5.000.- TL gider yapılmıştır. (KDV tutarı 750-TL’dir.) 9. Vergiler ödenmiştir.

İSTENİLENLER : Ahmet Dinç ve Ortağı Kollektif Şirketinin, 1. Dış tasfiye işlemlerine ilişkin muhasebe kayıtlarını yapınız. 2. Tasfiye sonu bilançosunu düzenleyiniz 3. İç tasfiye işlemlerinin muhasebe kayıtlarını yapınız.

Dış tasfiye işlemlerine ilişkin yevmiye defteri kayıtları 1_________________ // ___________________ 100 KASA HS. 15.000.- 102 BANKALAR HS. 26.000.- 102.01 A Bankası 110 HİSSE SENETLERİ HS. 30.000.- 111 Ö.K. TAHVİLLERİ HS. 10.000.- 120 ALICILAR HS. 52.000.- 121 ALACAK SENETLERİ HS. 127.000.- 128 ŞÜP. TİCARİ ALACAKLAR HS 24.000.- 153 TİCARİ MALLAR HS. 150.000.- 191 İND.KDV HS. 25.000.- 252 BİNALAR HS. 600.000.- 254 TAŞITLAR HS. 140.000.- 255 DEMİRBAŞLAR HS. 100.000.- 261 ŞEREFİYE HS. 82.000.- 580 GEÇMİŞ YIL ZARARI 198.000.- 300 BANKA KREDİLERİ HS. 141.000.- 320 SATICILAR HS. 110.000.- 321 BORÇ SENETLERİ HS. 140.000.- 391 HESAPLANAN KDV HS. 80.000.- 420 SATICILAR HS. 20.000.- 500 SERMAYE HS. 600.000.- 541 STATÜ YEDEKLERİ HS. 88.000.- 257 BİRİKMİŞ M.D.V. AMORT.HS. 400.000.- 257.01 Bina Amort. 200.000.- 257.02 Taşıt Amort. 120.000.- 257.03 Dem.Amort. 80.000.- Tasfiyeye başlangıç olarak açılış kaydı ________________ // ________________

2________________ // ________________ 102 BANKALAR HS. 15.000.- 102.02 (Z) Bankası 100 KASA HS. 15.000.- Kasadaki paranın (Z) Bankasına Yatırılması 3_________________ // ________________ 102 BANKALAR HS. 26.000.- 102 BANKALAR HS. 26.000.- 102.01 (A) Bankası A Bankasındaki paranın (Z) Bankasına Yatırılması 4________________ // ___________________ 102 BANKALAR HS. 35.000.- 693 TASFİYE KAR/ZARAR HS. 5.000.- 110 HİSSE SEN.HS. 30.000.- 111 Ö.K.TAHVİLLERİ HS. 10.000.- Menkul Kıymetlerin Satılması 5_______________ // ____________________ 102 BANKALAR HS. 125.300.- 693 TASFİYE KARI/ZARARI HS. 53.700.- 120 ALICILAR HS. 52.000.- 121 ALACAK SEN.HS. 127.000.- Alacakların Tahsil Edilmesi _______________ // ____________________

6_______________ // __________________ 102 BANKALAR HS. 18.000.- 102.02 (Z) Bankası 693 TASFİYE KARI / ZARARI HS. 6.000.- 128 ŞÜP.TİCARİ ALACAKLAR 24.000.- Şüpheli Alacakların Tahsil Edilmesi 7_______________ // ___________________ 102 BANKALAR HS. 60.000.- 257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR 80.000.- 257.03 Demirbaş Amort. 255 DEMİRBAŞLAR HS. 100.000.- 693 TASFİYE KARI / ZARARI HS. 40.000.- Demirbaşların Satılması 8__________________ // _________________ 102 BANKALAR HS. 190.000.- 257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR HS. 120.000.- 257.02 Taşıt Amort.Hs. 254 TAŞIT ARAÇLARI HS. 140.000.- 693 TASFİYE KARI/ZARARI HS. 170.000.- Taşıtların Satılması 9_________________ // __________________ 102 BANKALAR HS. 800.000.- 257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR 200.000.- 257.0l Bina Amortismanları 252 BİNALAR HS. 600.000.- 693 TASFİYE KARI/ZARARI HS. 400.000.- Binaların Satılması

10________________ // _________________ 102 BANKALAR HS. 138.000.- 102.02 (Z) Bankası 693 TASFİYE KARI/ZARARI HS. 30.000.- 153 TİCARİ MALLAR HS. 150.000.- 391 HESAPLANAN KDV HS. 18.000.- Malların Satılması 11_______________ // ___________________ 300 BANKA KREDİLERİ HS. 141.000.- 320 SATICILAR HS. 110.000.- 321 BORÇ SENETLERİ HS. 140.000.- 420 SATICILAR HS. 20.000.- 102 BANKALAR HS. 328.800.- 693 TASFİYE K/Z HS. 82.200.- Borçların Ödenmesi 12________________ // __________________ 693 TASFİYE KAR/ZARARI HS. 82.000.- 261 ŞEREFİYE HS. 82.000.- Şerefiye Hesabının Kapatılması ­­­­­­­­­­­­­­­­________________ // ___________________

13__________________ // _________________ 693 TASFİYE KAR/ZARAR HS. 12.500.- 191 İND.KDV HS. 7.500.- 102 BANKALAR HS. 13.250.- 102.02 (Z) Bankası Tasfiye Ücreti ve Giderlerin Ödenmesi 14_______________ // ___________________ 391 HESAPLANAN KDV 98.000.- 191 İND.KDV.HS. 15.750.- 291 GEL.YIL.İND.KDV. 10.000.- 102 BANKALAR HS. 72.250.- KDV' nin Vergi Dairesine Ödenmesi _______________ // __________________ 693 TASFİYE KARI/ZARARI HS. 503.000.- 593 TASFİYE NET KARI HS. 503.000.- Tasfiye Karının Hesaplanması ________________ // ___________________

Tasfiye Halindeki Ahmet Dinç ve Ortağı Kollektif Şirketi Tasfiye sonucu Bilançosu (TL) I-DÖNEN VARLIKLAR A- Hazır Değerler 993.000- Bankalar 993.000.- II-DURAN VARLIKLAR AKTİF TOPLAMI 993.000.- III-KISA VAD.YB.KAYNAKLAR IV-UZUN VD.YB.KAYNAKLAR V-ÖZKAYNAKLAR Sermaye 6.000.- Statü Yedekleri 88.000.- Tasfiye Net Karı 503.000 ....... Yılı Zararı (198.000.-) PASİF TOPLAMI 993.000.-

16________________ // __________________ 541 STATÜ YEDEKLERİ HS. 88.000.- 331 ORTAKLARA BORÇLAR HS. 88.000.- 331.01 Ortak (A) 61.600.- 331.02 Ortak (B) 26.400.- Yedeklerin Sermaye Paylarıyla Orantılı Olarak Ortaklara Dağıtılması ________________ // ___________________ 131 ORTAKLARDAN ALACAKLAR HS. 198.000.- 131.01 Ortak (A) 138.600.- 131.02 Ortak (B) 59.400.- 580 GEÇMİŞ YILLAR ZARARI HS. 198.000.- Geçmiş yıllar zararının ortakların sermaye paylarına orantılı olarak dağıtılması 18________________ // __________________ 593 TASFİYE NET KARI HS. 503.000.- 331 ORTAKLARA BORÇLAR HS. 503.000.- 331.01 Ortak (A) 251.500.- 331.02 Ortak (B) 251.500.- Tasfiye Karının ortaklara eşit olarak dağıtılması ________________ // __________________

19________________ // __________________ 500 SERMAYE HS. 600.000.- 500.01 Ortak (A) Ser.Hs. 420.000.- 500.02 Ortak (B) Ser.Hs. 180.000.- 331 ORTAKLARA BORÇLAR HS. 600.000.- 331.01 Ortak (A) 420.000.- 331.02 Ortak (B) 180.000.- Sermayenin ortaklara verilmesi 20_______________ // __________________ 331 ORTAKLARA BORÇLAR HS. 198.000.- 331.01 Ortak (A) 138.600.- 331.02 Ortak (B) 59.400.- 131 ORTAKLARDAN ALACAKLAR 198.000.- 131.01 Ortak (A) 138.600.- 131.02 Ortak (B) 59.400.- Ortaklardan alacakların, borçlardan mahsubu 21 _________________ // ___________________ 331 ORTAKLARA BORÇLAR 993.000.- 331.01 Ortak (A) 594.500.- 331.02 Ortak (B) 398.500.- 102 BANKALAR HS. 993.000.- 102.02 (Z) Bankası Ortaklara olan borçların ödenmesi __________________________________________