Prof. Dr. Zeyyat SABUNCUOĞLU İŞ GÖREN BULMA VE SEÇME TEKNİKLERİ Prof. Dr. Zeyyat SABUNCUOĞLU

ÖZGEÇMİŞ Prof. Dr. ZEYYAT SABUNCUOĞLU 1946’da Van’da doğdu. Lise eğitimini Ankara’da tamamladıktan sonra 1968’de Ankara İTİA İşletme Bölümü’nü bitirdi. 1968 - 1973 yılları arasında Fransa’da Montpellier Üniversitesi’nde işletme doktorasını yaptı. 1973 yılında Bursa İTİA İşletme Bölümü’ne öğretim görevlisi olarak girdi. 1982 yılından bu yana ise Uludağ Üniversitesi İ.İ.B.F. İşletme Bölümü’nde öğretim üyeliği yapmaktadır. İşletme, Örgütsel Psikoloji, İnsan Kaynakları Yönetimi, İşletmelerde Halkla İlişkiler,Zaman Yönetimi ve Örgütlerde Haberleşme Düzeni isimli kitapları, çok sayıda araştırmaları vardır

İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİNİN İŞLEVLERİ 10 9 1 İnsan Özlük İşleri Bilgi Kaynakları Sistemleri Planlaması İş 8 İş 2 Analizi ve Güvenliği ve İş Tanımları İnsan İşçi Sağlığı Kaynakları Endüstriyel Yönetimi İşgören Bulma İlişkiler ve Seçme 7 İş Eğitim 3 Değerleme ve Kariyer ve Perfor mans Geliştirme Ücretleme 6 Değerlemesi 4 5

DOĞRU İŞE DOĞRU İNSAN İş ve kişi arasında uyum yoksa : Verimlilik düşer İş kazalarında artış olur İş tatminsizliği başlar Eğitim giderleri artar İşe devamsızlık görülür İşten ayrılma olabilir

İÇ KAYNAKLAR İlan giderleri olmaz Eğitim giderleri azalır Firmaya uyum sorunu yaşanmaz İlan giderleri olmaz Eğitim giderleri azalır İşe kısa zamanda uyum sağlanır Çalışanların önünü açar Çalışanların güven ve motivasyonu artar

Yatay Geçiş Yükselme Aynı bölüm içinde Kıdeme göre Farklı bölümlerle İÇ KAYNAKLAR Yükselme Kıdeme göre Performansa göre Yatay Geçiş Aynı bölüm içinde Farklı bölümlerle

DIŞ KAYNAKLAR Değişimler yeni pozisyonlar doğuruyorsa İşletme yeni kuruluyorsa Değişimler yeni pozisyonlar doğuruyorsa İşgücü arzı çok yoğun ve ucuzsa Vizyonu geniş yeni yöneticiler gerekliyse İç kaynaklar çatışmaya neden olacaksa İşletme içi taze kan bir motivasyon yaratacaksa Dış kaynaklara gereksinme duyulur

DIŞ KAYNAK ARAÇLARI Duyurular Açık Kapalı CV gönderme İş kurumu Doğrudan başvuru CV gönderme İş kurumu Sakat ve eski hükümlüler Eğitim kuruluşları Özel istihdam büroları İnternet İşgören kiralama ( leasing )

ELEMAN SEÇME SÜRECİ 5 6 4 3 7 2 8 9 1 Referans Görüşme Araştırması İşe Alma Kararı Testler 3 Reddedilme Sağlık 7 Kontrolü Başvuru Teklif Formu Verme İş İşe 2 Profili Yerleştirme 8 9 1

BİR ADAYDA NELER ARARSINIZ ? Görünüm / Prezantabilite Motivasyon / İstek Eğitim Deneyim Kariyer Hedefi Firmaya / İşe İlgi Derecesi Referansları / Daha Önceki Başarıları Olumlu Davranış

İnsan İlişkilerinin İyi Olması Liderlik Problem Çözme Yeteneği Sağlıklı Olması Zeka Sağduyu Öğrenme Yeteneği İnsan İlişkilerinin İyi Olması Liderlik Problem Çözme Yeteneği Yazma Yeteneği Konuşma Yeteneği İyi Hafıza Ekip Çalışmasına Uyum

Yüksek Standart Hedefi Hırslı Olmak Neşeli Olmak Dürüstlük Organizasyon Yeteneği Yaratıcılık Cesaret Yetişkinlik Sakinlik İkna Etme Yeteneği Yüksek Standart Hedefi Hırslı Olmak Neşeli Olmak Dürüstlük İyi İletişim Yeteneği

Enerjik Olmak Mantık Öngörü Güven İncelik Esneklik Azim Dinleme Yeteneği Enerjik Olmak Mantık Öngörü Güven İncelik Esneklik Azim İşi Sonuçlandırma Farklı Konulara Uyum

ÖN GÖRÜŞME Amaç seçme değil elemedir Kriterler : Yaş Cinsiyet Eğitim Adayla ilk karşılaşmadır Amaç seçme değil elemedir Kriterler : Yaş Cinsiyet Eğitim Askerlik Deneyim Beden yapısı İlk izlenim

PSİKOTEKNİK UYGULAMALAR Zeka ( I.Q ) Testleri Dikkat Testleri Yetenek Testleri Bilgi Testleri Hafıza Testleri Algı Testleri Kişilik Testleri

İŞ GÖRÜŞMESİ ( MÜLAKAT ) IN AMAÇLARI Adayı görme ve tanışma Yetenek saptama Kişilik özelliklerini tanıma Sosyal özelliklerini tanıma Fiziksel özelliklerini tanıma İşe uygunluğunu saptama

İŞ GÖRÜŞMESİ ( MÜLAKAT ) TÜRLERİ Standart Görüşmesi Serbest Görüşme Baskılı Görüşme Teke tek Görüşme Grup Görüşmesi Sıralı Görüşme Komisyon Görüşme

GÖRÜŞME ORTAMI Kapılar kapalı Telefon kapalı İç açıcı, sessiz ve aydınlık ofis Kapılar kapalı Telefon kapalı Düzenli ve sade karşılıklı iki masa Rahat koltuklar İkram Dinlendirici renkler Çiçek, tablo v.s. Bekleme salonu

MÜLAKATÇIYA DÜŞEN GÖREVLER VE DAVRANIŞLAR Dostça ilişki kurmak ve adayı rahatlatmak Önyargılardan uzak, objektif ve esnek olmak Saygılı ve nazik olmak İyi bir dinleyici olmak Görüşmeyi kontrol altında tutmak Açık, anlaşılır bir dil kullanmak Aday hakkında önbilgiler toplamak

Görüşme sırasında küçük notlar olmak Adayı eleştirmekten kaçınmak Uygun yer ve zaman seçmek Konuşmaya özendirmek Görüşme sırasında küçük notlar olmak Adayı eleştirmekten kaçınmak Dini ve politik konularda tartışmamak İşletme hakkında adayı bilgilendirmek Otorite gösterisinden kaçınmak Görüşmeyi kibarca bitirmek

REFERANS ARAŞTIRMASI Çalıştığı tarihler Aldığı ücret Daha önce çalıştığı işlerdeki ünvanları Çalıştığı tarihler Aldığı ücret İşten ayrılma nedeni İşteki performansı Kişilik yapısı konusunda bilgiler alınır AMAÇ

YÖNTEM Mektup Faks Telefon Ziyaret ve yüzyüze görüşme Referans araştırması için adaydan izin alınmalıdır

SEÇİM KARARI VE TEKLİF VERME Ön görüşmeden son görüşmeye kadar bilgiler toplanır Adaylar karşılaştırılır, puanlardan yararlanılır Görüşmeyi yapan insan kaynakları yetkilisi ile adayın gireceği bölüm yetkilisi ortak değerleme yapar İşe alınmayanlara mektupla başvuru için teşekkür edilir

SAĞLIK KONTROLU Fiziksel, zihinsel ve psikolojik sağlık kontrolu çok ciddi bir şekilde yapılmalıdır Kontroller SSK Hastanesi yerine anlaşmalı özel hastanelerde yapılmalıdır

İŞE YERLEŞTİRME VE ORYANTASYON EĞİTİMİ İnsan kaynakları bölümünden yetkili kişiler karşılar Yeni işe girenlere tek tek veya toplu olarak işletme tanıtılır İşletme tanıtım kitapçığı verilir Video filmle işletme tanıtılır İşletme gezisi düzenlenir

Hakları, görev ve sorumlulukları anlatılır Bir kokteyl veya çay partisi düzenlenir Görev yapacağı bölüm yetkilileri ve iş arkadaşlarıyla tanıştırılır İşiyle ilgili bilgilendirme ve eğitim yapılır

ADAYIN DENENMESİ Sözleşme deneme süresinden sonra başlar Yasalar ve toplu sözleşmeler adayın iki ay denenmesini öngörür Sözleşme deneme süresinden sonra başlar Aday firmada işe başladığı ilk gün sigortalanır

İLGİNİZE TEŞEKKÜRLER…