Parsiyel Splenik Embolizasyon Koray Güven
Endikasyon Hipersplenizme bağlı Portal Hipertansiyon (PHT) a bağlı Trombositopeni Lökopeni Portal Hipertansiyon (PHT) a bağlı Varis kanama Asit Hepatik ensefalopati “Steal” sendromu (Kc nakli sonrası) Tümör ya da HCV tedavisi (IFN) öncesi TAKE/RF
Trombositopeni Kronik karaciğer hastalığında trombositopeni varlığı Orta < 100.000/L Şidettli <50.000/L Şiddetli trombositopeni cerrahi/girişim’e bağlı kanama riskini arttırır <10.000/L kanama riski yüksek Tanı veya tedavide gecikmeye ve rutin hasta bakımında aksamaya neden olur Kronik KC HCV’de antiviral tedavi Kanser tedavisi
Sirotik hastada trombositopeni nedenleri Splenik sekestrasyon Trombopoetin (TPO) aktivisinde azalma Sirotik koagülopati HCV’ye veya anti-kanser ilaçlara bağlı kemik iliği depresyonu İnterferon tedavisi
Dalak trombositler için bir havuzdur (portal HT’ya bağlı) Normal dalak hacmi 50-200 ml SM 1000 ml Portal HT’yi düzelten tedaviler sonrası veya splenomegali olmayan durumlarda trombositopeni düzelmeyebilir SM dışında bazı faktörlere bağlı
Tedavi seçenekleri Trombosit infüzyonu Splenik arter embolizasyonu Splenektomi
Ancak bu yöntemler gerektiği kadar kullanılmamaktadır PSE ve splenektomi gibi invazif işlemler sirotik hastaların prognozunda klinik tabloyu iyileştirmektedir Ancak bu yöntemler gerektiği kadar kullanılmamaktadır Tedavi seçeneklerini potansiyel olarak zorlaştırma ihtimali var
Trombosit infüzyonu Komplikasyonlar ve limitasyonlar %40 hastada tedavi yanıtsızlığı (HLA alloimmünizasyona bağlı) Febril ve alerjik reaksiyonlar Hospitalizasyon gerekliliği Demir birikimi Enfeksiyon Kanama riski yüksek olan hastada yeterli hemostaz sağlamaması 3-4 günde bir yenileme ihtiyacı
PSE Tarihçe 1973’te splenektomi yerine “total” splenik arter embolizasyonu Abse, dalak rüptürü, ciddi pnömoni, hematom, kanama, pankreas-KC enfarkt, ölüm Mortalite ve morbidite SE’nin önünde engel 1979’ta “parsiyel” splenik embolizasyon AB ve ağrı kontrolü
PSE Teknik Splenik hilusa yakın kateter yerleşimi Pankreatik arter distali Periferik dallarda akım yavaşlayana kadar embolizasyon Gelfoam, coil, partikül (300-500 mikron) Gelfoam ile periferik enfarkt, Coil ile kama şeklinde enfarkt Beyaz pulpa dalak merkezinde, bu nedenle immün etkileri korumak açısından GF>Coil Inflamatuar etki açısından GF>Coil 2. kuşak sefalosporin AB veya intrarterial AB Cilt florası, enterik flora, anaerob bakteri Işlem sonrası en az 5 gün İşlem sırasında ve sonrasında analjezi
KC TX SONRASI STEAL SENDROMU
PSE Hacim Hedef %50-80 enfarkt “oranı” BT ile enfarkt“hacim”i Enfarkt alanı/ total dalak hacmi Tedavi edici etki açısından %50 ile %80 arasında fark yok >%70 komplikasyon fazla Daha güvenilir parametrelere ihtiyaç var BT ile enfarkt“hacim”i >388 ml enfarkt alanı 1 yıl boyunca yeterli seviyeyi sağlıyor Formüller mevcut Dalak hacmi 400 ml civarında olanlar için splenektomi >540 ml komplikasyon riski çok yüksek Gerçek zamanlı hacim hesaplaması oldukça güç, yeni prediktif faktörlere ihtiyaç var
PSE Klinik etki İşlem sonrası trombosit sayısı yükselmeye başlar, 1-2 hafta içinde zirveye ulaşır 2 ay içinde, işlem öncesi değerin yaklaşık 2 katına çıkar (zirve değerine yakın) Asıl etki sekestrasyonun engellenmesi TPO etkisinin artması Sirotik hastada görülür İdiopatik PHT’da görülmez Ig G sayısını azaltır Sadece trombosit sayısını düzeltmez, KC fonksiyonları da iyileşir HA (x5) ve SMA (x3) akımının artışı?
PSE Avantajlar Lokal anestezi Kısa işlem süresi Kan kaybı az Geride sağlam dalak dokusu kalması
PSE Komplikasyon %1-12 ölüm %0-17 morbidite Post-embolizasyon sendromu %90-100 Plevral efüzyon, asit, peritonit, abse, varis kanaması, PV trombozu Child-Pugh C hastada risk fazla Nadiren kalan hacmin arttığı ve relaps olduğu görülür >700 ml dalak hacmi olan hastalarda Re-PSE veya splenektomi <400 Splenektomi 400-700 PSE >700 re-PSE PSE sonrası splenektomi gerekirse “deneyimsiz” cerrah için yapışıklık nedeniyle teknik zorluk
Teşekkürler