QUİZ / SORU Tarihimizde ilk defa “Çift yönlü kayıt sistemi” esasında muhasebe ne zaman tutulmaya başlanmıştır ?

her türlü muamele kayda geçirilmelidir.Muhasebe kayıtlarında “ KUTADGU BİLİĞ” (Sayfa 102) “ Muhasebeci gelir ve giderlerini yazı ile tespit etmeli, her türlü muamele kayda geçirilmelidir.Muhasebe kayıtlarında yıl,ay,gün yazılırsa,tarih belli olur. Sayılar açık olarak bilinir ” MS.1069 Yılı Kaşgarlı Yusuf Has Hacip

3568 SAYILI YASA ÇERÇEVESİNDE “MESLEKİ SORUMLULUK” SEDAT AKBIYIK BURSA “TESMER” YÖNETİM KURULU BAŞKANI

“SORUMLULUK” SÖZLÜK ANLAMI; “KİŞİNİN KENDİ DAVRANIŞLARINI VEYA YETKİ ALANINA GİREN HERHANGİ BİR OLAYIN SONUÇLARINI ÜSTLENMESİDİR. (MESULİYET)

MESLEK YASAMIZA GÖRE SORUMLULUK (3568 S.K. ) “TASTİK VE TASTİKTEN DOĞAN SORUMLULUK “(md.12) YMM’LERİN TASTİK EDECEKLERİ BELGELER,TASTİK KONULARI,TASTİKE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR (md.20)

MESLEK YASAMIZIN “ÇALIŞMA USUL VE ESASLARINA GÖRE “SORUMLULUK” (md.8) A-SOSYAL SORUMLULUK, B-İŞLETME SAHİP VE YÖNETİCİLERİNE KARŞI SORUMLULUK, C-MESLEKDAŞLARA KARŞI SORUMLULUK,

Meslek Mensuplarının Ç. U. E Meslek Mensuplarının Ç.U.E.uyarınca; “MESLEKİ STANDARTLAR “ kapsamında kendisine karşı olan sorumluluğu Meslek Unvanı ile yeterlilik ilkesi Mesleki Eğitim ,bilgi Dürüstlük, Güvenilirlik,Tarafsızlık Sır saklama Bağımsızlık Haksız rekabet

Meslek Mensubunun Ç.U.E uyarınca “HUKUKİ” sorumluluğu SM,SMMM’LER TUTTUKLARI DEFTERLERİ VE BUNLARLA İLGİLİ BELGELERİ İTİNALI ŞEKİLDE MUHAFAZA ALTINA ALMAK ZORUNDADIRLAR.(Ç.U.E.Md.20)

Mükellefe ait defter ve belgelerin saklanması ve iadesi sorumluluğu (Ç.U.E. Md.27) Meslek mensupları kendilerine tevdi edilen Defter ve belgeleri işlerinin gerektirdiği süre içinde iyi niyetle muhafaza etmek ve işin bitiminde iade etmek zorundadırlar.Şu kadarki,defter ve belgelerin geri alınması,sahibine yazı ile bildirilmiş olduğu hallerde saklama mükellefiyeti bildirme tarihinden itibaren bir ay içinde sona erer.İşin bitiminden itibaren bir ay içinde sahipleri tarafından alınmayan defter ve belgeler bir yazı ile ilgililerin bağlı olduğu vergi dairesine teslim edilir.

Meslek Mensubunun Ç.U.E uyarınca “HUKUKİ” sorumluluğu (Ç.U.E.Md.21) Meslek Mensupları verdikleri hizmet sırasında V.U.K.’da yer alan,İştirak,Teşvik ve yardım hükümlerine uyan fiiller sebebiyle sorumludurlar.Kanun ve yönetmeliklerde belirtilen ceza hükümleri ayrıca uygulanır.

“Sorumluluk” gereği görevle ilgili suçların ceza hukuku karşısındaki durumu (Ç.U.E. Md.31) Çalışan Meslek mensupları Görevleri sırasında veya görevleri sebebiyle işledikleri suçlardan dolayı, Fiillerin niteliğine göre T.C.K.’nun Devlet memurlarına ait hükümler uyarınca cezalandırılır.

YMM’lere ilişkin “SORUMLULUK” (Ç.U.E. Md.41) YMM’ler ilgili kanun ve yönetmelikler ve tebliğlere göre yaptıkları tastikin doğrulundan sorumludurlar. Yaptıkları tastikin doğru olmaması halinde tastikin kapsamı ile sınırlı olmak üzere ziyaa uğratılan vergilerden ve kesilecek cezalardan mükellef ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.YMM’ler yaptıkları tastikin kapsamını raporda açıkça belirtirler.

“Mesleki Sorumluluk” sorumluluklar meslek yasamızda daha çok “Tastik ve Tastik ten doğan sorumluluklar” anlamında açık ve net bir şekilde sınırları çizilerek, 3568 K.’nun 12. maddesinde ve YMM’lerin tastik edecekleri belgeler ,tastik konuları,Tastike İlişkin usul ve esaslar hakkında yönetmelik madde 20’de YMM’lerin sorumluluğu anlamında açıklık getirilmiştir.

KANUNSUZ İŞLEMLERİ BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜĞÜ (Sorumluluğu) (Ç.U.E.Md.57) Meslek mensupları mesleki sorumluluğun bilincinde Denetim faaliyeti sırasında Mevzuat hükümlerine aykırı hatalı ve hileli işlemleri tespit ettikleri takdirde müşterilerine hata ve hilelelerin düzeltilmesini Teklif ederler.

Kanunsuz işleri bildirim Yükümlülüğü (Sorumluluğu) Bu teklife rağmen, hata ve hilelerin düzeltilmemesi halinde durum bu yönetmeliğin 59. maddesinin © bendinde belirtilen olumsuz raporla ilgili mali mercilere aksettirilir. Adli yargıya,intikali gerekli olan ve suç teşkil eden hallerin yetkili mercilere duyurulması mecburidir.

V.U.K.’na göre “Mesleki Sorumluluk” 213 sayılı V.U.K.’nunda Mük. Md.227’de,”Vergi Beyannamelerinin imzalanması ve Yeminli Mali Müşavir Tastik Raporları “ başlığı altında Meslek mensupları ; ”……….Beyannameyi imzalayan veya tastik raporu düzenleyen meslek mensupları….” demek sureti ile mesleki unvan farkı gözetmeksizin Müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulmuştur. Burada SM veya SMMM yada YMM gibi unvan temelinde ayırım yapılmamamıştır.

“Beyannameyi imzalayan veya tastik raporu düzenleyen meslek mensupları,imzaladıkları beyannamelerde veya düzenledikleri tastik raporunda yer alan bilgilerin defter kayıtlarına ve bu kayıtların dayanağını teşkil eden belgelere uygun olmamasından dolayı ortaya çıkan vergi ziyaına bağlı olarak salınacak vergi,ceza gecikme faizlerinden mükellefle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulurlar. (Geniş Açıklamalar,Vergi Beyannamelerinin SM,SMMM’lerce imzalanması hakkında GT No 4 ve SM,SMMM,YMM GT.No18’de yapılmıştır.)

Sorumluluğun sınırları S.U.D ile belirlenmeye çalışılmıştır “Müteselsil sorumluluk “ ile meslek mensubunun sorumluluklarının sınırları belirlenmek istenmiştir. Bu nedenle Mük.227 Madde uyarınca İmzalanacak olan beyannamelerde uyulacak esaslar için M.M.K. alınmıştır. Getirilen uygulama bir ön denetim olarak tanımlanmıştır.

Sorumluluk Sınırları için Hukuki alt yapı oluşturulmaya çalışılmıştır. Mali Tablolara dayanak oluşturan belgelerin doğruluğu üzerinde yapılan denetim, SUD olarak adlandırılmıştır. Yapılacak olan Denetim çalışması ve Düzenlenecek olan Denetim Raporu Hukuki delil niteliğinin kazandırılmasına çalışılmıştır. MMK alınarak yasal zorunluluk haline getirilmiştir.

Meslek Ahlak Kurallarına ilişkin, M.M.K. da; “Sorumluluk” tanımı “DENETİMDE KAMU SORUMLULUĞU” Denetim yapan ruhsatlı SM,SMMM,YMM’ler meslekten olmayan kimselere veya meslek mensuplarına yanlış ve hatalı bilgi içermeyen raporlar vermesi, meslek mensubunun ahlaki sorumluluğunun gereği olan kamu yararı ilkesinin gözetilmesinin bir sonucudur.

Mk.227’ye göre İmzalanacak Vergi Beyannamelerinde uyulacak esaslara ilişkin MMK göre “SORUMLULUK” ( S.U.D.Md.16) İmzalanan vergi beyannamelerinde daha sonra vergi ziyanın saptanması durumunda meslek mensubunun müşterek ve müteselsil sorumluluğu şu koşullara bağlıdır.

Bu mesleki kararın 12. maddesindeki koşullara uyulmaması, Defter kayıtlarının doğruluğunun saptanamaması, Defter kayıtlarının VUK 227 ve 228 madde hükümlerine uygun olmaması, Değerlemelerin VUK Değerleme hükümlerine aykırı yapılması, Fin. tablolarda ve Hesap Özetlerindeki Ticari kara yapılacak ilave ve indirimlerin yapılmaması,

6- VUK.135. maddesinde sayılan vergi inceleme elemanlarınca yapılan inceleme neticesinde bir matrah farkı ortaya çıktığı takdirde bulunan vergi matrahı vergi inceleme elemanlarınca beyannameyi imzalayan meslek mensubunun sorumluluğunu ortaya koyan mesleki hatasını net bir şekilde saptanması ve bu hususun inceleme raporunda açıkça belirtilmesi

“MÜTESELSİL SORUMLULUK” Alacaklının alacağından dolayı bu alacak nedeniyle borçlu durumda olanların her birine ayrı ayrı bir kısmına veya hepsine birden başvurulabildiği bir müessedir. Burada borçluların her biri söz konusu borçtan dolayı borcun tamamından tek başlarına sorumludurlar. Borçlular arasında “TAM TESELSÜL” vardır. Borçluların her biri aynı şekilde sorumludurlar.

Diğer kanunlarda Meslek mensubuna yüklenen “SORUMLULUK” 2499 sayılı S.P.K’ na göre yapılan denetimlerdeki sorumluluklar, Sigorta ve Reasürans şirketlerinde yapılan denetimlerdeki sorumluluklar, 4389 sayılı Bankalar kanununa göre yapılacak olan denetimlerdeki sorumluluklar,

Diğer kanunlarda Meslek mensubuna yüklenen “SORUMLULUK” Sermaye artırımına ilişkin yapılan denetimler sonucu yüklenilen sorumluluklar, Finansman şirketlerinin denetimindeki sorumluluklar, Solvent, Bazyağ, Madeni yağ ithaline ilişkin yapılacak denetimlerdeki sorumluluklar,

Meslek Mensubunun görevi Bir Kamu görevimidir? SM,SMMM,YMM Odaları……………….tüzel kişiliğe sahip,kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşlarıdır. (3568 Sk.Md.14) “YMM Mesleğinin bir kamu hizmeti…………. Yemin ederim” (3568 Sk.Md.11)

Meslek Mensubunun görevi Bir Kamu görevimidir? Sayıştay 12.04.2001 tarih ve 49811 sayılı kararında, YMM’leri KAMU GÖREVLİSİ kabul etmemektedir. Anayasa Mahkemesi 19.03.1987 tarihli E.1986/5 K.1987/7 sayılı kararında YMM’leri Sahip olunan TASDİK yetkisi nedeniyle KAMU GÖREVLİSİ olarak kabul etmektedir. Maliye Bakanlığı ise 04.02.2000 tarihli ve 3771 sayılı yazısında meslek mensuplarının KAMU GÖREVLİSİ sayılamayacağını belirtmiştir.

Diğer kanunlarda Meslek mensubuna yüklenen “SORUMLULUK” Vakıflar ve bilimsel araştırma kurumlarının denetimindeki sorumluluklar, SSK tebliğlerine göre yapılacak olan denetimlerdeki sorumluluklar Devlet harcama belgeleri yönetmeliğine göre yapılacak olan denetimlerdeki sorumluluklar,

QUİZ / CEVAP Tarihimizde ilk defa “Çift Kayıt Sistemine göre Muhasebe “ MS.1363 yılında,Osmanlı İmparatorluğunda tutulmaya başlamıştır. Abdullah İbni Muhammed Mezenyerani’nin “Risale-i Felakiyye kitabı-us Siyakat”adlı eserinde anlatılmaktadır. Eser, Bu gün orijinal olarak İstanbul Ayasofya Kütüphanesinde 2756 kayıt numarasında bulunmaktadır.

QUİZ Bu iş için gerekli hesaplar açılmaz ve doğru olarak tutulmazsa; ”UMURU MÜLK- Ü DEVLET VE MÜHİMMATI MEMLEKET ATIL VE BATILDIR” Bu söz kime aittir? (Kaşgarlı Yusuf Has Hacip)

“Hesaplar muntazam kaydedilirse işler K.Y.H.H’ den Sözler “Hesaplar muntazam kaydedilirse işler aksamaz.Hazinedar Hazine işine gönülden bağlı tedbirli ve zeki olmalıdır.O akıllı ve tedbirli olduğu gibi haya sahibi de olmalıdır.” MS.1069

Büyük önder diyorki ; “Sulh milletleri refah ve saadete eriştiren en iyi yoldur. Fakat bu mefhum bir defa ele geçirilince daimi ihtimam ve itina ve her milletin ayrı ayrı hazırlığını ister” ATATÜRK ’ün 01.11.1938 yılı TBMM Açılış Konuşmasından