Bipolar Duygudurum Bozukluğu
Bipolar 1-2-3 En az 1 hafta süren kabarmış, taşkın ya da irritabl duygudurumla karekterize bir bozukluk. Grandiyözite, uyku gereksiniminde azalma, konuşma miktarında artış, fikir uçuşmaları, distraktibilite, psikomotor ajitasyon, amaca yönelik etkinlikte artma, kötü sonuçlar doğurma olasılığı yüksek zevk veren etkinliklerde artma…
Siklotimik bozukluk da bipolar spektrum bozukluklarındandır. Ortalama sıklığı %1 Kadın/ erkek oranı eşit Kadınlarda ciddi bipolar bozukluk daha sık, özellikle hızlı döngülülük.
Davranışsal özellikler Sosyal, kendine güvenen, sempatik, konuşkandırlar ve sözlerini bölmek zordur. Konuşmalarları şakalarla ve alakasız konularla doludur. Hiperseksüel, disinhibe ve ayartıcıdır. Rengarenk, göze çarpan ve uygunsuz kıyafetlerle başvurabilirler. Hastalar irrite, saldırgan ve tehditkar hale gelebilir.
Bilişsel özellikler: Kolaylıkla çelinebilir Fikir uçuşmaları nedeniyle düşünce süreçlerini takip etmek zordur. Aşırı güvenli olabilir, politik, dini ve seksüel temalarla meşguliyet sıktır. Zeka, başarı ve servet konusunda grandiyöz inançlara sahip olabilir. Yargılamalarında belirgin bozulmalara bağlı olarak alışveriş patlamaları, kontrolsüz seksüel davranışlar, uygunsuz yatırımlar oldukça sık görülür. Psikotik özellikler eşlik edebilir.
Sıklıkla ilk manik epizod 20’ li yaşlarda başlar. Artmış intihar riski vardır. (genel popülasyonun 3 katı)
Psikodinamik Yorumlar Manik ve hipomanik sendromlar depresif sendromun öteki yüzüdür. Altta yatan disforik duyguduruma savunmadır. Çoğu kez çılgınca bir neşelilik görüntüsü altında depresyon farkedilebilir. Yükselmiş duygudurumuyla olağandışı benlik değeri ve güç hissine uygun sanrılar ya da varsanılar ortaya çıkabilir.
Psikoeğitim Uygulamaları Genelde hasta ve ailesi için; bilişsel, davranışçı ve psikososyal tedavi yaklaşımları; başa çıkma becerilerinin kazandırılmaya çalışıldığı süreci anlatmak için kullanılır Öncelikle hastalığın klinik belirtileri, özellikleri, gidişatıyla ilgili bilgi verilir. İlaç tedavisinin önemi, hastalığın önlenmesindeki etkisiyle ilgili seanslar düzenlenebilir, her görüşmede konunun önemi vurgulanır.
Hem hastanın hem de ailenin hastalığı daha iyi anlamalarını sağlamak, davranış ve tutumlarını düzeltmek yolu ile, hastanın hastaneden çıkışı sonrasında sosyal yaşama uyumu, toplum içinde tedavinin sürdürülmesi, işlevselliğe olumlu katkılarının olması amaçlanır.
PE programları: Hastalığın biyolojik doğası üzerine bilgi verme, Hastanın strese yatkınlığının belirlenmesi, Hastanın doğal baş etme mekanizmalarının tanınması, Var olan destek mekanizmaların harekete geçirilmesi, Ailelerin tedavi sürecinde birer yardımcı hale getirilmesi, Bireysel farklılıklara göre yeni düzenlemeler yapılması, Hastanın öncelik ve amaçlarının tedavinin merkezine konulması temelleri üzerine kurulmuştur.
İdeal olarak PE, verilen bilginin alındığından emin olmak için ötimik dönemde uygulanır Bireysel ya da grup formatında verilebilir. Önemli olan bu alanla ilgili spesifik eğitimin alınmış olmasıdır Başlangıçtan itibaren, hasta ve ailesi tedavi ekibiyle terapötik işbirliğinin bir parçası olurlar. Aile ilişkilerinin kalitesi ve sosyal destek, hastalığın seyrinde önemli bir rol oynamaktadır
Amaçlar Hastalığın bazı semptomlarını iyileştirmek, Aileye düşen yükü ve stresi azaltmak, Değişim umudunu artırmak, Relapsı önlemek, Hasta ve ailesinin yaşam kalitesini artırmak için yeni başa çıkma yetenekleri edinmelerine yardım etmek, Bilişsel, afektif ve davranış değişiklikleri yapmak, Emosyonel destek sağlamak, Tedavi uyumunu artırmak
Özetle PE; bipolar bozukluk ve tedavisi hakkında bilgilenme, hastalığa karşı tutum, tedavi uyumu, semptom iyileşmesi, depresif ve hipo(manik) epizodları önleme, hastanede yatış süresini ve sayısını azaltma, sosyalmesleki işlevsellikte ve yaşam kalitesinde iyileşme, ailenin tedaviye katkısı, suisid önleme konularında önemli oranda katkı sağlamaktadır