Mahkeme Yönetimi ve Mahkeme Organizasyonu Ankara, 23 Mart 2011 Bert Maan, Amsterdam İstinaf Mahkemesi Hakimi Zwolle-Lelystad Mahkemesi Eski Başkanı (1992-2006)
Organizasyon Kişilerin belirlenmiş ve somut hedef ve sonuçlara ulaşmak üzere birlikte çalıştığı bir kurum (Bu durum belirli bir ölçüde mahkemeler için de geçerlidir)
Sonuç Ne tür bir kurum Burada kimler çalışıyor Yaptıkları işin nitelikleri Toplum içindeki işlevi
Farklı organizasyon türleri - Basit Yapı (güç odaklı) - Bürokratik Organizasyon (rol odaklı) - Profesyonel Organizasyon (görev odaklı)
Basit Yapı Başkan ve sekreteri Hakim/mahkeme ve yazı işleri müdürü İşin neticesi “patronun” talimatlarının yerine getirilmesi ile elde edilir
Bürokratik Organizasyon Daha büyük bir organizasyon İşin neticesi kurallar ve anlaşmalar izlenerek elde edilir (mahkeme idaresi/kalem) (kütüphane) (arşiv)
Profesyonel Organizasyon Profesyone: ileri derecede yetenekli ve eğitimli çalışan (öğretim görevlisi, doktor, avukat, savcı, hakim) İşin neticesi mesleğin gerektirdiği yetenekler ile elde edilir
Yönetim İnsanlara bir şey yaptırmak Yönetim tarzı organizasyona bağlıdır Veya duruma (“bağırarak”)
Profesyoneller Motivasyonla yönetim Çalışma şartlarının oluşturulması Onlara sorumluluk verin Dikkat: profesyonellere bürokratlarmış gibi davranırsanız onlar da öyle hareket eder!
Temel kurallar Bir numara: Doğru şeyleri yapmak Doğru şeyleri iyi yapmak
Şeffaflık Yaptığınızı söyleyin Söylediğinizi yapın Söylediğinizi yaptığınızı gösterin
Doğru şeyler? Vizyon: Mahkemenin varoluş sebepleri Başarılacak hedefler Misyon: Vizyonun nasıl gerçekleştirileceği
Vizyon Mahkeme bir kurumdur İhtilafları dinlemek ve Karara bağlamak - bağımsız ve - tarafsız olarak
Vizyon (devam) Makul - kalite - hız - etkinlik - mahkeme kullanıcısı uyumu standartları uyarınca
Vizyon (devam) Adaletin adil bir şekilde dağıtıldığına Toplumun güveninin Kazanılması ve Sürdürülmesi
Misyon Yüksek nitelikli kişilerin iyi bir hava içerisinde görülebilir sonuçları elde etmek amacıyla birlikte çalıştığı bir organizasyonun kurulması ve sürdürülmesi.
Temel Kural 2 Kontrolsüz devir olmaz (p.m. devir)
Sorumluluk olmaksızın yetki ve imkan olmaz Temel Kural 3 Sorumluluk olmaksızın yetki ve imkan olmaz Hesap verebilirlik olmadan sorumluluk olmaz ve tam tersi!
Mahkeme Mahkeme: - bürokratik bir organizasyonun yardımcı olduğu - profesyonel bir organizasyondur
Profesyonel Organizasyon Stratejik zirve Yardımcı personel Teknolojik yapı Orta hat Operasyon çekirdeği
Stratejik zirve (liderlik) Temel süreç Teknolojik yapı Açıklama Stratejik zirve (liderlik) Temel süreç Teknolojik yapı Danışma birimleri (insan kaynakları, mali denetim)
Her bir mahkeme için bilgi: Denetim için gerekli Her bir mahkeme için bilgi: - görülecek dosyaların sayısı (kategoriler) - hakimlerin ve yardımcı personelin sayısı - maaş, vs. için maliyetler - tedarik/teknolojik yapı için maliyetler - danışma personeli için maliyetler
Mahkemelere özel Bağımsız hakimler, ömür boyu görevli Yardımcı personel, o kadar bağımsız değil Uygunsuz etki riski Temel ilkeler: adil yargılanma
Hakimin temel görevi Dinlemek Karar vermek (kalan tüm iş başkalarınca yapılabilir)
Bağımsızlık Sonuç: Daha az esnek organizasyon İşten çıkarılamaz veya başka yere tayin edilemez
Mümkün olan çözüm Hakimler için yardımcılar Bağımsızlığın sağlanması ve uygunsuz etkinin önlenmesi Hiyerarşik ilişki yerine işlevsel ilişki
Adli yardımcılık Asistanlar: Düzenleme ve kolaylaştırma Dosyaların ve duruşmaların hazırlığı Kararlar için taslak hazırlama veya raporlama Düzenleme ve kolaylaştırma İşin standartlaştırılması (aynı türden sık görülen davalar); Bilgisayarlarda şablonların kullanımı; Dikte makinesi (diktafon)
Hakimlerin yaklaşımı Problem yerine çözüm bulunması; Kısa kararlar; Davaların sulhle neticelendirilmesi; Duruşmaların yapılması
Hakimlerin “yönetimi” Düşünce desteği ve motivasyon ihtiyacı; Çıktıların kontrolü ihtiyacı; İş yükü ve sorumlulukların farkında olmak Hakimler insandır
Engeller (ilk derece mahkemeleri) Profesyonel liderlik eksikliği; Uygunsuz etki endişesi (yardımcı personel tarafından) İyi uygulamaların geliştirilmesi için bir yapı olmayışı Kariyer sistemi Teftişin Rolü
Gelecek için ihtiyaçlar Mahkeme organizasyonu ile ilgili eleştirel düşünme; Denetimin kapsamı boyutu Çözümlerin geliştirilmesi ve uygulamaya konulması Organizasyon üzerindeki kontrolün artırılması Kişilerin ve kaynakların etkin kullanımı
Mali yönetim Adım adım: Önce organizasyon üzerinde kontrol; Sonra hakimler ve personel üzerinde kontrol Finansman araçları Mahkemelerin bütçelendirilmesi (denetim ve kurallara tabi)
İhtiyaç duyulan liderlik Organizasyon üzerinde kontrol İlham Teminat Motivasyon
Kişisel ve mesleki yetkinlik İşbirliğine açık tutum Liderliğin boyutları Şeffaflık Vizyon Kişisel ve mesleki yetkinlik İşbirliğine açık tutum En alttan en üste yaklaşımı
Bir çok ülkede: mahkeme başkanı Rol : Liderliği temsil Strateji Bağlayıcı ve harekete geçirici Dış irtibatlar Disipline edici rol Eşitler arasında birinci
Özellikler Başkan: İyi hakim Yönetim becerileri İyi bir iletişimci Kişisel yetkinlik Dürüstlük
Ancak: Başkan bir hakimdir Kendiliğinden iyi bir yönetici değil Bu nedenle: Karmaşık organizasyonu idare edebilecek bir müdür ihtiyacı (mali konular, lojistik, adliye binası, tedarik süreçleri)
Yönetim Mahkeme müdürü/yöneticisine ihtiyaç: Başkan + mahkeme müdürü = TAKIM
Özet Mahkeme bir organizasyondur Liderliğe ihtiyaç duyar Denetler Herkes görevlerinin bilincinde Girdilerin ve çıktıların denetimi İnsan kaynakları araçları: motivasyon ve denetim
Sorular/Gözlemler? Teşekkür ederim!