TÜRK CEZA YARGILAMASINDA TIBBİ BİLİRKİŞİLİK VE ALTERNATİF MÜTALAALAR Av. Devrim KARAKÜLAH ADBİD Genel Sekreteri www.devrimhukuk.com

TÜRK CEZA YARGILAMASINDA BİLİRKİŞİLİK Türk Ceza yargılamasında ancak, hakimlik mesleğinin gerektirdiği genel ve hukuki bilgi ile çözülmesi olanaklı olmayan, çözümü uzmanlığı, özel veya teknik bilgiyi gerektiren hallerde bilirkişinin oy ve görüşüne başvurulabilir. (CMK 63)

TÜRK CEZA YARGILAMASINDA BİLİRKİŞİLİK Kural: Ceza yargılmasında hakim ya da mahkemenin bilirkişi görüşüne başvurma zorunluluğunun olmamasıdır.

TÜRK CEZA YARGILAMASINDA TIBBİ BİLİRKİŞİLİK İstisna: Hakim önüne gelen olayda tıbbi bir bilgi veya işleme gerek duymuşsa mutlaka hekime başvurmak zorundadır, kendisini hekim yerine koyarak karar vermesi imkansızdır.

TÜRK CEZA YARGILAMASINDA TIBBİ BİLİRKİŞİLİK 38 nolu 11.10.1920 tarihli Tebabeti Adliye Kanunu m.3 “adli rapor tanzimi, diplomalı etıbbaya aittir…”

TÜRK CEZA YARGILAMASINDA TIBBİ BİLİRKİŞİLİK 1219 nolu Tebabet ve Şuabatı Sanatlarının Tarzı İcrasına Dair Kanunun m.13 “Bir şahsın ahvali bedeniye ve akliyesi hakkında rapor tanzimine münhasıran bu kanunla icrayı sanata salahiyetli tabibler mezundur.”

TÜRK CEZA YARGILAMASINDA TIBBİ BİLİRKİŞİLİK 5271 sayılı CMK m. 75 vd. iç muayene, vücuttan örnek alma CMK 86. m. Ölü Kimliğini Belirleme, CMK 87. m. Otopsi başlığı altındaki düzenlemelerde hekim zorunluluğundan bahsetmektedir.

TÜRK CEZA YARGILAMASINDA TIBBİ BİLİRKİŞİLİK Adli – tıbbi konularda hakim, kendini hekim yerine koyamaz. Hekimin oy ve görüşüne veya tespitine başvurmak zorundadır.

TÜRK CEZA YARGILAMASINDA TIBBİ BİLİRKİŞİLİK Hekimler doğal adli bilirkişilerdir, adli-tıbbi konularda raporları düzenlemek ve bilirkişilik yapmak hekimlik mesleğinin tekelindedir.

Hekimler adli bilirkişilik yapmak zorunda mıdır?

HEKİMLERİN ADLİ BİLİRKİŞLİK YAPMA ZORUNLULUĞU 5271 sayılı CMK 65 bilirkişiliği kabul yükümlülüğü a) Resmi bilirkişilikle görevlendirilmiş olanlar ve il adli yargı adalet komisyonları tarafından yılda bir düzenlenen bilirkişi listesine kaydolan gerçek yada tüzel kişiler

HEKİMLERİN ADLİ BİLİRKİŞLİK YAPMA ZORUNLULUĞU 5271 sayılı CMK 65 bilirkişiliği kabul yükümlülüğü a) Resmi bilirkişilikler - Adlitıp Kurumu - Yüksek Sağlık Şurası - Üniversiteler

HEKİMLERİN ADLİ BİLİRKİŞLİK YAPMA ZORUNLULUĞU 5271 sayılı CMK 65 bilirkişiliği kabul yükümlülüğü b) İncelemenin yapılması için bilinmesi gerekli fen ve sanatları meslek edinenler. c) İncelemenin yapılması için gerekli mesleği yapmaya resmen yetkili olanların da bilirkişilik görevini kabul etme yükümlülükleri vardır.

HEKİMLERİN ADLİ BİLİRKİŞLİK YAPMA ZORUNLULUĞU 5271 sayılı CMK 65 bilirkişiliği kabul yükümlülüğü Hekimlik mesleği için adli bilirkişilik yapma mecburiyeti kuraldır.

HEKİMLERİN ADLİ BİLİRKİŞLİK YAPMA ZORUNLULUĞU 5271 sayılı CMK 65 bilirkişiliği kabul yükümlülüğü İstisnası ise CMK m. 70. de düzenlenmiştir. Resmi Bilirkişilik kurumları haricindeki hekimler ancak tanıklıktan çekinme sebepleri mevcutsa (CMKm.45-46,b,son) ya da bilirkişilik yapmamak için geçerli bir sebebi varsa bu sebebi ispat ve gerekçelendirerek görüş beyan etmekten çekinebilir.

ALTERNATİF RAPOR UZMAN MÜTALAASI 5271 sayılı CMK BİLİRKİŞİ RAPORU, UZMAN MÜTALAASI Madde 67 - ..... (6) Cumhuriyet savcısı, katılan, vekili, şüpheli veya sanık, müdafii veya kanunî temsilci, yargılama konusu olayla ilgili olarak veya bilirkişi raporunun hazırlanmasında değerlendirilmek üzere ya da bilirkişi raporu hakkında, uzmanından bilimsel mütalaa alabilirler. Sadece bu nedenle ayrıca süre istenemez.

ALTERNATİF RAPOR UZMAN MÜTALAASI 5271 sayılı CMK DURUŞMADA BİLİRKİŞİNİN AÇIKLAMASI Madde 68 - (1) Mahkeme, her zaman bilirkişinin duruşmada dinlenmesine karar verebileceği gibi, ilgililerden birinin istemesi halinde de açıklamalarda bulunmak üzere duruşmaya çağırabilir. (2) Yaptıkları açıklamalardan sonra mahkeme başkanı veya hâkim, çekilmelerine izin vermedikçe, bilirkişiler duruşma salonunda kalırlar; ancak salona teker teker alınıp birbirinden ayrı olarak dinlenmeleri zorunlu değildir. (3) Cumhuriyet savcısının, katılanın, vekilinin, şüphelinin veya sanığın, müdafiin veya kanunî temsilcinin istemi üzerine bilimsel mütalaa hazırlayan uzmanın duruşmada dinlenmesi hususunda da yukarıdaki fıkralar hükümleri uygulanır.

TEŞEKKÜRLER