AİLE HEKİMLİĞİ UYGULAMASINDA KARŞILAŞILAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ ÇALIŞTAYI KASIM 2011 ANKARA GRUP 7 “Aile Hekimliği Uygulamasında İdare ve Halkla İletişim Hakkında Sorun ve Çözüm Önerileri”
TOPLUM İLE İLETİŞİM SORUNLARI VE ÇÖZÜMLER SORUN: Toplum tarafından Aile Hekimlerinin görev tanımlarının yanlış algılanması ÇÖZÜM: Aile Hekiminin görev ve yetkilerinin sınırları yasal olarak kesin şekilde belirlenmeli ve topluma gerçekçi bir şekilde iletilmelidir. TV dizileri ASM’lerde çekim yapabilir, dizilere danışmanlık hizmeti verilebilir, programlara konuk olarak aile hekimleri katılabilir, film çekimlerinde hekim ve hasta olarak rol alabilir. Film, afiş, broşür projelerine destek verilebilir.
TOPLUM İLE İLETİŞİM SORUNLARI VE ÇÖZÜMLER SORUN: Gebelik ve izlemlerde Aile hekiminin ciddi cezai yaptırımları olmasına rağmen halka herhangi bir yaptırım yok. ÇÖZÜM ÖNERİLERİ: 1. Kişiler gebeliklerini aile hekimlerine bildirmeden 2. ve 3. basamakta geri ödeme yapılmasın. Gebelik bildirimi AHBS ye yapıldığında sistem aynı anda SGK ya da bildirsin.
TOPLUM İLE İLETİŞİM SORUNLARI VE ÇÖZÜMLER 2. Gebelik, bebek aşı, ve izlem gibi konularda ilk başvuruyu aile hekimlerine yapmaları ile ilgili sorumluluklarını özendirici ve uyarıcı reklam spotları geliştirilmeli. 3. Hastanelerin 5 gün içerisinde aile hekimine gebe tespitini veya muayenesini bildirmesi sağlanmalı, 4. Hastalar izlem ve aşılarını aile hekimine yaptırmak istemiyorsa yazılı beyanda bulunmalı ve aile hekimi muaf olmalı,
TOPLUM SAĞLIĞI MERKEZLERİYLE OLAN İLETİŞİM BOZUKLUĞU ÇÖZÜM ÖNERİLERİ: TSM ve Aile hekimlerinin görev ve yetkilerinin net olarak belirlenmesi ve her birinin kendi görevini yapması, TSM de çalışan personelin mevzuat konusunda iyi eğitim alması ve sertifikasyonu, TSM lerden denetlemeye gelen personelin aile hekimlerinin meslektaşları olduğunu ve aile hekimliği uygulamasında birlikte çalıştıkları bilincinin kazandırılması gerekir. (Örneğin içerde hasta varken girip kendilerini de tanıtmadan denetlemeye başlamaları uygun değildir.) TSM lerin denetleme formları standart olursa iletişim kazaları yaşanmaz.
SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ İLE OLAN İLETİŞİM SORUNLARI SORUN: Sağlık müdürlükleri bakanlığın mevzuatlarını farklı yorumladığı için her ilde farklı ve keyfi uygulamalar olmaktadır. ÇÖZÜM ÖNERİSİ: Sağlık Müdürlükleri doğru mevzuat uygulamaları hakkında Bakanlıkça uyarılmalıdır. Sağlık Müdürlüğü bünyesinde şube müdürlükleri, TSM ler ve Aile hekimleri derneği temsilcileri ile beraber her ay aile hekimliği değerlendirme toplantıları yapılmalıdır.İletişimi artırmak için sağlık müdürlüğü bünyesindeki komisyonlara aile hekimliği dernek temsilcileri davet edilmelidir.
SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ İLE OLAN İLETİŞİM SORUNLARI ÇÖZÜM ÖNERİLERİ: Sağlık müdürlüklerinde idarelerde doktor olmayan personelin aile hekimlerini anlayamadıkları, dolayısıyla müdürlük birimlerine doktor takviye edilmesi gerekir. Şikayetlerde, eğer konu yasa ve mevzuata aykırı ise soruşturmaya gerek olmadan reddedilmeli.
SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ İLE OLAN İLETİŞİM SORUNLARI Sağlık Bakanlığı ve müdürlükler arasındaki iletişim eksiklikleri yüzünden aile hekimleri olumsuz etkilenmektedir. Örneğin: AHBS ye girilen veriler Karar Destek Sistemi’nden alınması gerekirken,bakanlığın genelgesine rağmen sağlık müdürlükleri aile hekimlerinden hala form ve verilmediğinde savunma istemektedir. Diğer Kamu Kuruluşlarından gelen istekler doğrudan aile hekimlerine yönlendirilmemeli,istekler Sağlık Müdürlüğü’nce değerlendirilmeli, mevzuat ve kanunlara uygun yanıtlanmalıdır.
SAĞLIK BAKANLIĞIYLA OLAN İLETİŞİM SORUNLARI Sağlık Bakanlığı Aile Hekimleri ile ilgili kararlarda, çıkarılacak kanun ve yönetmeliklerde AHEF’in ve TAHUD’un katılımının sağlanması, sahadaki gerçek problemlerin çözümüne katkı sağlar. Sahadaki kötü uygulamalar örnek alınarak, çıkartılan yönetmeliklerle ve sınıflama gibi uygulamalarla iyi uygulayan aile hekimleri de cezalandırılmış oluyor. İyi kötüyü yenmeli, iyi uygulayan Aile Hekimleri örnek gösterilmeli. En iyi uygulayan Aile Hekimleri ödüllendirilmeli.
SAĞLIK BAKANLIĞIYLA OLAN İLETİŞİM SORUNLARI İllerin farklı yorumuna neden olmaması için mevzuat, net ifadelerle çıkartılmalıdır. Bu yönetmeliklerin nasıl yürütüldüğü denetlenmelidir. Bir ilden talep edilen ve Aile Hekimlerini ilgilendiren konularda tüm illere yazı gönderilmelidir. Sahadan eksik ve yanlış bilgi toplanıldığı ve yönetmelikler çıkartılırken bu durumun etkili olduğu görülmektedir. Sahadan en gerçekçi bilgiler Aile Hekimlerince yaşanarak tecrübe edilmektedir.
SAĞLIK BAKANLIĞIYLA OLAN İLETİŞİM SORUNLARI Aile hekimlerine uygulanan negatif performans, Aile Hekimlerinde motivasyon eksikliğine yol açmaktadır. Bunun yerine pozitif performans getirilmesi hem motivasyonun hem de hizmet kalitesinin artmasını sağlar. Aile Hekimliği uygulamasında gittikçe artmakta olan rapor istemleri ile ilgili Sağlık Bakanlığı,diğer bakanlıklarla koordinasyon kurarak raporların listesini,formatını standart hale getirip aile hekimlerine bildirebilir. Sağlık Bakanlığı basındaki aile hekimliğiyle ilgili haberleri ve bilgilendirmeleri takip etmeli ve gereğinde yanlış haberlere anında müdahale etmelidir.
Sorun : HEKİME ŞİDDET Çözüm: Son zamanlarda aile hekimlerine karşı artmakta olan şiddet olaylarının en önemli nedenlerinin halkın aile hekimliği uygulaması hakkında bilgisinin olmaması ve hekimden görevi dışında isteklerde bulunması olduğu görülmektedir. Sağlık Bakanlığı halkı bu yönde uyarmalı, bilgilendirmeli ve davaların takipçisi olmalıdır. Temelinde iletişimsizlik olan doktora şiddet konusunda Sağlık Bakanlığı halkı bilgilendirmek için uyguladığı reklam kampanyalarını özenle seçmeli, bu konuda sağlık sektöründe bulunan derneklerden ve vakıflardan faydalanmalıdır.
SAĞLIK BAKANLIĞIYLA OLAN İLETİŞİM SORUNLARI Sağlık Bakanlığı’nın düzenlediği bu çalıştayı Aile Hekimlerine karşı bakanlığın iletişime açık olması anlamında çok olumlu olarak değerlendiriyoruz. Bugüne dek Bakanlığımızla iletişimin az olması Aile Hekimlerini sahada kendilerini yalnız hissetmesine neden olmakta idi. Bu yeni dönemde sahanın gerçek sorunlarını birebir yaşayan ve gerçek verilere anında ulaşabilen, amacı sadece Aile Hekimliği uygulamasını olabilecek en iyiye taşımak olan AHEF ve akademik konularda TAHUD iletişim kanallarını kullanmaya, destek vermeye açıktır.
7.Grup Dr.Şaban KAYA EDİRNE Dr.Nevzat DEMİREL AFYON Dr.Abdülaziz ÜNAL DENİZLİ Dr.Osman KAÇIRAN GÜMÜŞHANE Dr.Mustafa YILMAZ BİNGÖL Dr.Meral UYSALGENÇ ISPARTA Dr.Alper KAYA KAYSERİ Dr.Elvin HALAÇ BİTLİS Dr.Davut AÇIKGÖZ SİNOP Dr.Tolga SUCU SAMSUN Dr.Murat GİRGİNER BURSA Dr.Murteza BAYKAN ADIYAMAN Uzm.Dr.Erdinç YAVUZ RİZE