KAN DOKU
Canlı yapısı büyüyüp karmaşıklaştıkça vücut için gerekli olan maddelerin alımı sadece temasla yapılamaz. Farklı sistemler sayesinde vücut içine alınır ve daha sonra gerekli bölgelere taşınır. Kanın evrimleşmesi büyük olasılıkla deniz suyu kökenlidir. Çünkü içinde; su, erimiş tuzlar, besinler, vb… artıklar bulunduran kan plazmasının kimyasal bileşimi deniz suyuna oldukça benzemektedir. Taşıma plazmada erime suretiyle ya da solunum pigmentleriyle yapılır. Pigmentler eriyik halde bulunabileceği gibi hücreler içinde de yerleşmiş halde bulunur (Kan yoğunluğunun artmasını engeller). Hemoglobin, hemosiyanin (yumuşakça ve bazı kabuklular) klorokrüorin, hemoetrin (halkalısolucan) gibi pigmentler bulunmaktadır.
Kanın Görevleri TAŞIMA: Hücreler ile dış ortam arasında madde taşır. Sindirilmiş besinlerin dokulara taşınması Metabolit ve enzimlerin taşınması Atık maddelerin böbreklere taşınması O2 ve CO2’nin dokulara ve solunum organlarına taşınması Hormonların salgılandığı yerden hedef organa taşınması Isının dışarı yayılacağı yüzeylere taşınması
HOMEOSTASİS: Vücudun iç dengesinin korunması olayıdır HOMEOSTASİS: Vücudun iç dengesinin korunması olayıdır. Kan taşıdığı tampon bileşiklerle pH’ın korunmasına yardımcı olur. Optimum vücut sıcaklığı 36-37oC, pH’ı 7,35-7,45 arasındadır. KORUMA: Vücuda giren yabancı maddelerin fagosite edilmesi ve antikorlarla zararsız hale getirilmesi için ortam oluşturur. (Akyuvarlar) KANAMAYI DURDURMA: Enzim ve kan pulcuklarıyla kanın pıhtılaşmasını sağlayarak kan kaybını önler
Kanın Yapısı *PLAZMA (%55) Su, protein, yağ, glikoz,amimoasit, eriyik tuzlar, vs… *KAN HÜCRELERİ (%45)
ERİTROSİTLER (Kırmızı Kan Hücreleri-Alyuvarlar) *İçerdikleri hemoglobin sayesinde O2 taşıyan hücrelerdir. *Memelilerde çekirdeksizken, diğer omurgalı sınıflarında çekirdeklidir. *Sitoplazmada organeller bulunmaz.
1mm3 kanda erkeklerde 5. 4 milyon; kadınlarda ise 4. 8 milyon kadardır 1mm3 kanda erkeklerde 5.4 milyon; kadınlarda ise 4.8 milyon kadardır. Eksikliği “anemi” olarak adlandırılır. Ömürleri 120 gün kadardır.
LÖKOSİTLER (Beyaz Kan Hücreleri-Akyuvarlar) Hemoglobin taşımazlar Çekirdekleri vardır. Kandan dokuya çıkabilirler. Vücut savunmasında görevlidirler.
Agranülositler Lenfositler Monositler Makrofaj hücreleridir. T-Lenfositler: Hücresel bağışıklık B-Lenfositler: Antikor üretimi
Granülositler Nötrofil: İnsan kanında en fazla bulunan lökositlerdir. Çekirdekleri 3-5 lobdan oluşur. Mikroorganizmalara karşı koruyucu görev üstlenirler. Eozinofil: Çekirdekleri genellikle 2 lobludur. Antikor-antijen birliklerini tanır. Parazitik ve alerjik durumlarda sayısı artar. Bazofil: Çok nadir bulunurlar. Çekirdek düzensizdir ve iyi ayırd edilemeyen 2 lobdan oluşur. Heparin (pıhtılaşmayı önleyici) ve histamin (damar genişletici) salgılar.
Trombositler (Platellet) Membrana sahip, çok az sitoplazma içeren ve çekirdeksiz yapılardır. Belirgin bir şekilleri yoktur. Megakaryositlerin (dev kemik hücreleri) sitoplazma parçalarından oluşur. Görevi pıhtılaşma sırasında dolgu maddesi olmaktır.
KAN GRUPLARI
Rh Faktörü ALELLER Rh Faktörü D-Antijeni Anti-D DD – Dd Rh (+) + - dd
Kan Grubu Tayini
Kan Uyuşmazlığı (Eritroblastosis Fetalis)