Doç. Dr. Halil Ateş Ege Üniversitesi www.glokom-net.org β-blokörler Doç. Dr. Halil Ateş Ege Üniversitesi www.glokom-net.org www.glokom-net.org

Hiçbir ticari kuruluş ile ilgim yok, Bu konuşmanın hazırlanması ve sunumunda lojistik destek almadım. www.glokom-net.org

Altın standart nasıl belirleniyor ? Bir ilacın bu tanıma girebilmesi için şu kriterleri taşıyor olması gerekir; Etkinlik: GİB düşüşünde etkinliği kanıtlanmış olmalı, gün içi basınç dalgalanmaları gelişmemeli, uzun sürede etkinliği azalmamalı Emniyet: Lokal ve sistemik yan etkileri az olmalı Hasta Uyumu: İlacın kullanımı kolay olmalı, hasta ilaçtan korkmamalı Yaygınlık: İlaç her yerde bulunabilmeli, doktor ve hastalar kolaylıkla erişebilmeli www.glokom-net.org

www.glokom-net.org

www.glokom-net.org

β-blokörler neden altın standart ? En çok çalışma yapılan antiglokomatö ilaç (medline taramasında 2055 yayın var) www.glokom-net.org

Her şey bir rastlantıyla başlamış 1967 Her şey bir rastlantıyla başlamış 1967 Propranolol ilk ticari β-bloker Kardiak aritmi, anjina pektoris ve sistemik hipertansiyon için kullanılmış İlacın sistemik kullanımının GİB düşürdüğü farkedilince 1977’de Zimmerman&Kaufman Topikal Timolol kullanımını başlattı www.glokom-net.org www.glokom-net.org

β-reseptörler gözde nerede bulunur? Oküler yüzeyde Damarlarda (silyer,retina ve koroid damarları) Trabeküler ağda Lens epitelinde Silyer cisimde www.glokom-net.org

β-blokörler GİBnı nasıl düşürüyor? Aköz yapımını azaltarak (bu etki gece adrenerjik tonusun düşüklüğüne bağlı gece gözlenmez) a) Silyer cisimdeki siklik AMP sentezinin inhibisyonu b) Silyer cisimdeki kan akımını azaltır b) Dopamin etki c) Kalsiyum kanal bloker etkinliği Dış akım artışı www.glokom-net.org

Gözde kullanılan β blokörler Timolol Maleat non-kardioselektif Karteolol “ Levobunolol HCl “ Metipranolol HCl “ Pindolol “ Nadolol “ Betaksolol HCl selektif (β-1) Atenolol “ Metoprolol “ www.glokom-net.org

Ne zaman düşüş başlar, hastayı ne zaman çağıralım, ne zaman etkisi geçer? Damlanın ilk etkinlik başlangıcı 30. dk Maksimum etki 2. saatte alınır Etkinliğin sürüş zamanı 24 saattir Hedef basınca erişim zamanı 15. gündür. Gözde kalış süresi 42 gün www.glokom-net.org

İlaç “işe yaradı” demek için ne kadar düşüş bekliyoruz? %15-30 düşüş sağlamalıdır. Örnek hesaplama: Tedavi başlamadan önceki GİB= 30 mmHg olsun, İlaca “işe yaradı” demek için 15 gün sonraki basıncını 20 ile 25 mmHg arasında bulmamız gerekir. www.glokom-net.org

Kimlerde kullanılmamalı Astım KOAH Kalp yetmezliği Sinüs bradikardisi 2.-3. AV blok Tirotoksikoz Diyabet Myasteni Yüksek dansiteli lipoproteini azaltıp düşük dansiteli lipoproteini yükseltir Libido probleminin sorun yaratacağına inandığımız kişiler Uyku apnesi olan kişilerde www.glokom-net.org

Bir damla ilaç > PO ilaç Topikal kullanılan ilaçlar hepatik metabolizmayı atlayarak direkt venöz dolaşıma, oradan da sağ kalbe girer ve yüksek konsantrasyonda sistemik dolaşımda bulunur www.glokom-net.org

Lokal yan etkileri Membran stabilize etkisi nedeni ile korneal yüzeysel anestezi Kuru göz Allerji Konjunktiva sitolojisinde bozukluklar www.glokom-net.org

Retina ve optik sinir damarlarını daraltır mı? Yayınlar çelişkilidir. Etki etmediği veya daralttığını belirten yayınlar vardır. www.glokom-net.org

Günde tek doz kullanılan formları aynı etkide mi? Evet Polimer jel hale getirilerek gözde kalış süresi ve salınımı uzatılmış olur Sistemik yan etki azalmış olur www.glokom-net.org

Uykuda etkin değilse gece neden koyuyoruz? Gece uyuyana kadar işe yarıyor Sabah pikinden koruyor Uykuda zaten HA yapımı az, bu yüzden etkisiz. www.glokom-net.org

Selektif β1 blokörler astımda güven ile kullanılır mı? Hayır www.glokom-net.org

Göz rengi β blokörlerin etkinliğini değiştirebilir mi ? Evet Koyu renklilerde ilaç etkisi daha düşük Ancak wash-out periyodu daha uzun www.glokom-net.org

Yüksek dansiteli lipoprotein dengesizliği olanlara vermeyelim mi? Nispi kontrendikasyondur Verilmesi gerekiyorsa intrensek sempatomimetik etkinliği olan (bazı beta blokerler reseptörleri bloke etmeden önce uyarırlar) carteolol tercih edilmelidir. www.glokom-net.org

İlaç doygunluğu gelişebilir mi? Evet İlacın hedef basıncına ulaşılmış bazı hastalarda zamanla (6 ay-2 yıl) beklenilen etkinlik alınmamaya başlanabilir. www.glokom-net.org

Bebek/çocuk ve emziren annede kullanılır mı? Hayır C sınıfıdır. www.glokom-net.org

Bu ilaçların nöron koruyucu etkisi var mı? Bazı çalışmalarda olduğu söylenmiş Kalsiyum kanal blokeri etkinliğinin olduğuna dair yayınlar ver Perfüzyon basıncını artırıyorlar Başka çalışmalarda retina ve OD vasküler stresine de yol açtığı belirtilmiş Sonuçta kanıta dayalı tıp verileri tutarsız www.glokom-net.org

Ameliyata girmeden ,ilacı keselim mi? Sıvı yapımını azalttığı için filtrasyon akışını engelleyeceği ve tıkanmaya yol açacağını söyleyen yayınlar var. Konjunktiva sitolojisini de bozuyor. Genel anestezide probleme yol açabilir. www.glokom-net.org

Oral beta blokörlere aditif etkisi var mıdır? Evet Birlikte kullanmayalım www.glokom-net.org

Ek ilaç tedavisinde en iyisi hangisi? Hepsi iyi Kural olarak aynı etkinliği göstermeyen (HA yapımını azaltmayan) sınıftan bir ilaç seçilmesi yerinde olur. www.glokom-net.org

β-blokör / Hipotansif yağ savaşları Amerika’da yapılan bir araştırmada göz doktorlarının hastalarına sistemik hastalık sorgulamasını yeteri kadar yapmadığı, bu yüzden yan etkinliği en az olduğuna inanılan hipotansif yağları tercih ettiği yönünde. GİB düşürücü etkinlik ve glokom progresyon analizleri göreceli geride işaretlenen şıklar olmuş. www.glokom-net.org

Biz neden hala β-blokör vermeye devam ediyoruz? Şu 3 nedenden biz hala β-blokör kullanıyoruz; 1. Olası sistemik yan etki yerine göz yan etkisi psikolojik olarak daha fazla önem verdiğimiz bir konu 2. İkinci ilaç seçeneğinde çoğunlukla β-blokör var 3. Ameliyatı geç yapma ve/veya laser cerrahilerine güvenmeme eğilimi oldukça β-blokörlere her zaman iş düşecektir. www.glokom-net.org

Doç. Dr. Halil Ateş Ege Üniversitesi www.glokom-net.org β-blokörler Doç. Dr. Halil Ateş Ege Üniversitesi www.glokom-net.org www.glokom-net.org