18.YIL TARİH KONU TEKRARI
CUMHURİYETÇİLİK TBMM’nin açılması Saltanat’ın Kaldırılması Ankara’nın başkent yapılması Cumhuriyet’in ilanı Halifeliğin Kaldırılması Osmanlı Hanedanının yurt dışına çıkarılması Erkan-ı Harbiye Vekaletinin kaldırılması Ordunun siyasetten ayrılması Kadınlara seçme seçilme hakkının verilmesi Çok partili hayat denemeleri 1- Cumhuriyet Halk Partisi “Partinin 2 kongresinde “Nutuk” okunmuştur. (1919 – 1927) 2- Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası (1924) “Dini ilkelere saygılıdır” → ŞEYH SAİT Ayak… 3- Serbest Cumhuriyet Fırkası(1930) “Laik, Milliyetçi, Cumhuriyetçidir” MENEMEN Ayaklanması → Derviş Mehmet x Kubilay
LAİKLİK Saltanatın Kaldırılması Halifeliğin Kaldırılması Şeriyye ve Evkaf Vekaletinin kaldırılması “Diyanet…” “Vakıflar…” Tevhid-i Tedrisat Kanun’un kabulü (Eğitim Birliği) (Medreselerin Kapatılması) Tekke Zaviye ve Türbelerin kaldırılması Kılık kıyafet düzenlenmesi Medeni Kanun’un Kabulü (Hukuk Birliği) Anayasada laikleşme 1. 1921 Anayasası 2. 1924 Anayasası 3. 1928’de Anayasadaki değişiklik 4. 1937’de Anayasadaki değişiklik Vekil yemininden dini terimlerinin çıkarılması 1924’te → Vallahi… 1928’de → Namusum üzerine…
MİLLİYETÇİLİK TBMM’nin açılması Misak-ı İktisadi’nin kabulü Kapitülasyonların kaldırılması Halifeliğin kaldırılması Maarif Teşkilatının kurulması Yabancı okulların Milli Eğitim Bakanlığına bağlanması Kabotaj Kanunu’nun kabulü Türk parasını koruma kanununun çıkarılması “Merkez Bankası” 1930 Türk Tarih Kurumu Türkçe bilim dili olsun Türk Dil Kurumu Halk dili, aydın dili farkı olmasın Reji idaresi… Yabancı işletmelerin millileştirilmesi Demir yolları… Haydarpaşa Limanı…
HALKÇILIK TBMM’nin açılması Cumhuriyet’in ilanı Saltanatın kaldırılması Halifeliğin kaldırılması Aşar vergisinin kaldırılması İzmir İktisat Kongresi ve Misak-ı İktisadi kararları Azınlıkların Türk Vatandaşı kabul edilerek ayrıcalıkların kaldırılması Medeni Kanun’un Kabulü Harf İnkılâbı Millet Mektepleri Kadınlara siyasi hakların verilmesi Türk Ocakları yerine Halkevleri kuruldu Kılık kıyafet değişikliği hakkında kanunu kabulü Soyadı Kanunu’nun kabulü Osmanlıdan alınan rütbe, madalya ve nişanların yasaklanması
DEVLETÇİLİK - + I. ve II Beş Yıllık Sanayi Planları; I. B.Y.S.P 1933 kabul edildi. 1934 uygulanmaya başladı. 1939’da II. Dünya Savaşından dolayı II. B.Y.S.P. Uygulanamadı. 1933’te Sümerbank’ın kurulması 1935’te MTA’nın kurulması 1934 - 1938 1936 Tarım Kredi Kooperatifinin kurulması I. Beş Yıllık Sanayi Planı 1937’de Karabük Demir Çelik Fab. kurulması (1939’da faaliyete başladı) 1938 Halk Bankasının kurulması
İNKILAPÇILIK Miladi Takvimin Kabulü Uluslararası saatin kabulü Uluslar arası rakam , ölçü ve tartıların kabulü Hafta sorun tatilinin pazara alınması Şapka Kanunu ve Kılık Kıyafet Kanunu Latin harflerinin kabulü ve daha öncesinde yapılan çalışmalar 1. İlk çalışmalar 1878’de Maarif Nezareti öncülüğünde başladı. 2. 1908 II. Meşrutiyet tekrar gündeme geldi. 3. 1923 İzmir İktisat Kongresinde gündeme getirilmek istendi kabul görmedi. 4. 1928’de gerçekleştirildi.
İLKE ve İNKILAPLARIN GENEL ÖZELLİKLERİ Hiçbir ilke birbirinden bağımsız değildir, Atatürk ilkeleri birbirinin tamamlayıcısıdır. Sosyal devlet anlayışı benimsendiği için Halkçılık esasına dayanan birçok inkılâp ve düzenleme yapılmıştır. Bir İnkılâp birçok ilke ile ilişkilendirilebilir. Bu yüzden sorularındaki vurguya dikkat edilerek cevap verilmelidir. Bu ilkelerden vazgeçilmez kabul edilenleri Cumhuriyetçilik ve Laikliktir. Yapılan inkılaplar içerisinde Avrupa ile uyum sağlamaya yönelik olanlar çağdaşlaşma ile ilgilidir. İnkılâplar bir kerede değil, aşama aşama yapılmıştır. Toplumun gerekli sosyal olgunluğa ulaşması beklenilmiştir.
ÇAĞDAŞ TÜRK VE DÜNYA TARİHİ
ATATÜRK DÖNEMİNDE DİĞER ÖNEMLİ OLAYLAR Bozkurt – Louts Olayı 1926 → Bursa Olayı 1933 → Razgard Olayı 1933 → Wagon Li Olayı 1933 → Küçük Antant 1921 → Polonya + Yugoslavya + Romanya Locorno Antlaşması 1925 → İngiltere + Almanya + Fransa Kelloğ Paktı 1928 → ABD + Fransa (Türkiye üyedir) Litvinov Protokolü 1928 → Sovyetlerin komşularıyla Kelloğ Paktı’na karşı birleşimidir. (Türkiye üyedir)