PROJE DÖNGÜSÜ YÖNETİMİ M.T ahir DADAK Ön Değerlendirme Uygulama Finansman Proje Fikrini Belirleme Proje Fikrinin Analizi Değerlendirme RAMAN KADIN DERNEĞİ

EĞİTİMİN BAŞLICA KONULARI Proje, program tanımları Proje yönetimi döngüsü ve dokümantasyon Sorun, Hedef, Strateji ve Paydaş Analizine yönelik temel kavramlar Faaliyet ve Maliyet planlaması Mantıksal çerçeve analizi Hibe proje başvuruları hakkında bilgi Hibe projelerinin değerlendirilmesinde dikkat edilen hususlar

PROJE İLE PROGRAM ARASINDAKİ FARK NEDİR?

PROJE NEDİR? Proje – Belirli bir yerde, belirli bir zaman ve bütçe çerçevesinde, bir başlama ve bitiş noktasına sahip, hedeflenen belirli amaçlara ulaşılmasını sağlayacak olan faaliyetler topluluğudur. Kırsal Terminal Projesi, Diclekent-Üçkuyular Bağlantı Yolu Projesi, Mahabad Bulvarı Kavşak ve Kaldırım Düzenlenmesi Projesi, Şanlıurfa-Mardin Bağlantı Yolu Projesi, Şanlıurfa-Mardin Viyadüğü Projesi ).

Ülkelerarası, ülkesel veya sektörel boyutta PROGRAM NEDİR? Ülkelerarası, ülkesel veya sektörel boyutta tamamının hedefi aynı amaca hizmet eden projeler topluluğudur. Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi –Ulaşım Dairesi Başkanlığı –ULAŞIM PROGRAMI )

İYİ BİR PROJENİN ÖZELLİKLERİ Projenin amacı, gerçekçi ve Hibe sistemi öncelikleriyle uyumlu; Hedef kitlenin gerçek problemleri ile ilişkili Somut sonuçlar getiren iyi tanımlanmış faaliyetler; Güvenilir başarı göstergeleri; Ayrıntılı şekilde hazırlanmış: - Yapılabilirlik incelemesi - Maliyet – fayda analizi - İyi tasarlanmış uygulama planı - Gerçekçi bütçe

PROJE DÖNGÜSÜNÜN SAFHALARI Ön Değerlendirme Uygulama Finansman Proje Fikrini Belirleme Proje Fikrinin Analizi Değerlendirme

PROJE DÖNGÜSÜ AŞAMALARI Proje Fikrini Belirleme: Projeye İlişkin ilk fikirlerin ortaya konduğu tasarım aşaması Amaç:Fikirlerin belirlenmesi ve daha önce yapılacak çalışmalarda ortaya konulması Adımlar:Beyin fırtınası, grup tartışmaları v.b Sonuç: Proje fikrinin ana hatları ile belirlenmesi Proje fikrinin analizi: Projenin teknik ve operasyonel açıdan detaylı olarak tasarlandığı aşama Amaç:Proje fikrinin test edilmesi Adımlar:Projenin müdahale kapsamındaki sahalarla ilgili bilginin toplanması Sonuç:Elde edilen bilgilerin değerlendirilmesi ve ön fizibilite çalışması (İHTİYAÇ ANALİZİ YAP)

PROJE DÖNGÜSÜ AŞAMALARI Ön Değerlendirme: Tasarımı tamamlanmış olan projenin teknik, mali, ekonomik, kadın-erkek eşitliği, sosyal, kurumsal, çevresel faktörler açısından tutarlılığının, bütünselliğinin ve işlevselliğinin değerlendirildiği ve proje önerisinin yazıldığı aşama Amaç:Uygunluk, yapılabilirlik ve sürdürülebilirlik kriterlerine göre projenin tasarlanması Adımlar: -Yapılabilirlik (Fizibilite çalışması/kapsamlı) - Paydaşların katılımı -Uygulama aşamalarının tanımlanması -Çözüm yollarının detaylandırılması -Paydaşlarla proje yaklaşımında mutabakata varılması -Proje teklifi dokümantasyonu Sonuç: Fizibilite çalışması, proje dokümantasyonu, finansman sözleşmesi

PROJE DÖNGÜSÜ AŞAMALARI Finansman: Finansman teklifinin ilgili kuruluşlar tarafından değerlendirildiği ve finansmanın sağlandığı aşama Amaç:Bütçe onayının sunumu kabul ettirilmesi Adımlar:Bütçe ve kaynakların hangi oranlarda kimlerden, nasıl temin edileceği Sonuç: Detaylı proje bütçesi ve gerekçeleri dokümanı ile katkı oranları

PROJE DÖNGÜSÜ AŞAMALARI Uygulama: Projede öngörülen faaliyetlerin hayata geçirilmesi, izlenmesi, denetlenmesi ve değerlendirilmesi aşaması Amaç: Sağlanan kaynakların proje amacına yönelik ve genel hedeflere katkıda bulunabilecek şekilde kullanılması Adımlar: -Uygulamanın başlatılması -Detaylı çalışma planı hazırlanması -Faaliyetlerin yürütülmesi -Proje faaliyetlerinin şartlara uyarlanması -Düzenli izleme/Ara değerlendirme (Eğil Örneği) Sonuç: -Çalışma planları -Proje izleme raporları -Yıllık raporlar

PROJE DÖNGÜSÜ AŞAMALARI Değerlendirme: Proje sonuçlarının gözden geçirilmesi ve değerlendirilmesi aşaması Amaç: Hedefleri uygunluğunun ve hedeflere ne ölçüde ulaşıldığı, uygulamadaki verimlilik, etkinlik elde edilen etki ve sürdürülebilirliğin tespit edilmesi Adımlar: -Değerlendirme sorularının hazırlanması -Denetim sürecin uygun yöntemlerle organize edilmesi, -Uygunluk, verimlilik, etkinlik, etki ve sürdürülebilirliğin incelenmesi, -Deneyimlerden ders çıkarılması, -Proje kapanışı Sonuç: -Çalışma planları -Dönemsel proje izleme raporları -Yıllık raporlar

NEDEN PROJE DÖNGÜSÜ YÖNETİMİ Mevcut durumun yetersiz analizi Projelerin hedef gruplarla ilgili olmaması Stratejik çerçevenin belirsizliği Risklerin yeterince dikkate alınmaması Kısa vadeli bakış açısı Geçmiş deneyimlerin yeni projelerde dikkate alınmaması Faaliyet tabanlı uygulama ve planlama Doğrulanabilir olmayan proje çıktıları Yetersiz proje dokümanları

PROJE DÖNGÜSÜ YÖNETİMİNDE TEMEL PRENSİPLER Proje Döngüsü Safhaları – Yapısal ve bilgiye dayanan karar verme süreci Ortak ve Paydaş Yönelimli – Paydaşların karar sürecine katılım Mantıksal Çerçeve Planlaması – Kapsamlı ve tutarlı analiz Sürdürülebilirlik – Yararların düzenli olarak akışını sağlayacak süreçler Entegre Yaklaşım – Dikey entegrasyon ve standart dokümantasyon

SAFHALAR ve DÖKÜMANTASYON Başlangıç Raporu İlerleme Raporu Kapanış Raporu 1. Giriş 2. Özet ve öneriler 3. Proje tasarımının ve finansman önerisinin gözden geçirilmesi (ilgi, fizibilite, tasarıma ilişkin gerekli değişiklikler) 3. Proje tasarımının ve finansman önerisinin rapor gününe kadar gözden geçirilmesi (etkinlik ve verimlilik) 3. Proje bitişi itibariyle ilerleme ve performansın gözden geçirilmesi (verimlilik, etkinlik ve etki sonuçlarının plan ile karşılaştırılması) 4. Gelecek dönem için iş planı 4. Edinilen dersler 5. Ekler Güncellenmiş mantıksal çerçeve İzleme ve değerlendirme planı Güncellenmiş yıllık iş planı Güncellenmiş kaynak planı ve bütçe Gerekli görülecek diğerler Özet performans verisi (sonuçlar, kilometre taşı işler ve harcamalar) Güncellenmiş yıllık iş planı (gelecek dönem için) Özet performans verisi (amaç, sonuçlar harcamalar, bugüne kadar birikimli olarak)

PROJE YÖNETİMİ NASIL GELİŞTİRİLECEK? Etkin bir proje yönetimi, proje döngüsü yönetimi araçları ile mantıksal çerçeve yaklaşımının bütünleşik olarak uygulanmasıyla sağlanabilir. Proje Döngüsü Yönetimi Proje yaşam döngüsünün farklı safhalarının farklı faydalananların katılımı tüm yönetim faaliyetleri ve karar verme prosedürlerinin açık bir süreç kapsamında tanımlanmasıdır. Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı Program ve projelerin analiz, planlama, yönetim ve değerlendirilmesinde hedeflere yönelik olarak katılımı kuvvetlendiren araçların kullanılmasıdır.

MANTIKSAL ÇERÇEVE YAKLAŞIMI

MANTIKSAL ÇERÇEVE YAKLAŞIMI Farklı seviyelerdeki hedefler arasındaki sebepsel ilişkiyi kuran, hedeflere ulaşılıp ulaşılmadığının kontrol edildiği ve proje kontrolü dışında kalan ve başarıyı etkileyecek risklerin dikkate alındığı proje analiz, planlama ve uygulama aracıdır.

MANTIKSAL ÇERÇEVE YAKLAŞIMI Projenin neden gerçekleştirildiği (Projenin Kapsamı) Projenin neyi başarmasının beklendiği (Projenin Kapsamı ve Göstergeler) Projenin bunu nasıl başaracağı (Faaliyetler ve Araçlar) Projenin başarısı için hangi dışsal faktörlerin önemli olduğu (Varsayımlar) Projenin başarısının değerlendirilmesi için gerekli bilginin nereden bulunacağı (Doğrulama Kaynakları) Hangi araçların gerekli olduğu (Girdiler) Projenin maliyetinin ne olacağı (Bütçe) Projenin başlayabilmesi için hangi unsurların yada şartların gerçekleştirilmesinin gerektiği (Ön koşullar)

MANTIKSAL ÇERÇEVE YAKLAŞIMI (Başka bir deyişle) Farklı seviyelerdeki hedefler arasında sebep ilişkisini gösterir Hedeflere ulaşılıp ulaşılmadığının kontrolü Doğrulama kaynaklarının belirlenmesi Kontrol dışında kalan ve başarıyı etkileyecek varsayımlar Proje/program kapsamında kullanılması planlanan araçlar Tüm sürecin planlanan maliyetlerinin izlenmesi

Egzersiz 1. Proje Konusu Belirleme (15 dakika)

MANTIKSAL ÇERÇEVE YAKLAŞIMI AŞAMALARI ANALİZ AŞAMASI PLANLAMA AŞAMASI Sorun analizi – Kritik sorun, kısıt ve fırsatların tespit edilmesi; SEBEP VE SONUÇ ilişkilerinin tanımlanması Hedef Analizi – Hedeflerin tespit edilmiş sorunlardan hareketle oluşturulması; ARAÇ – AMAÇ ilişkilerinin tanımlanması Paydaş Analizi – Başlıca paydaş, hedef grup ve faydalananların ve kapasitelerinin belirlenmesi Strateji Analizi - Hedeflere ulaşmak için farklı stratejilerin tespit edilmesi genel hedeflerin ve proje amacının belirlenmesi Mantıksal Çerçeve Matrisi– Proje yapısını tanımlanması, iç tutarlılığın gösterilmesi ve hedeflerin ölçülebilir şekilde tanımlanması Faaliyet Planlaması – Faaliyetlerin sıra ve bağımlılığının belirlenmesi; süre tahmini, kilometre taşları tanımlanması, sorumlulukların atanması Maliyet Planlaması – Faaliyet planından hareketle girdi planı ve bir bütçenin oluşturulması

MANTIKSAL ÇERÇEVE YAKLAŞIMI ADIMLARI Sorun Analizi Hedef Analizi Paydaş (İlgili Taraflar) Analizi Strateji Analizi Mantıksal Çerçeve Matrisinin Hazırlanması Faaliyet Planı Bütçe

Niçin Yapılır? ADIM 1: SORUN ANALİZİ Ana sorunun ve buna neden olan sorunlar ile sebep olduğu sonuçların tarafların üzerinde uzlaşabileceği bir netlikte ortaya çıkarılması için yapılır. Nasıl Yapılır? Katılımcıların bakış açılarından sorunlar formüle edilir, Konuyla ilgili tüm sorunların ortaya çıkıp çıkmadığı incelenir, Ortaya çıkanların önemli sorunlar olduğu konusunda görüş birliği oluşturulur, Bir başlangıç sorunu seçilerek, sorunlar sebep-sonuç ilişkisine göre hazırlanan SORUN AĞACIYLA gösterilir.

ADIM 1: SORUN ANALİZİ Bu aşamada kendimize sormamız gereken sorular: Değiştirmek istediğimiz, istemediğimiz ya da sorun olarak gördüğümüz şey nedir? Bu sorunun kaynağı nedir? Sorunlar arasında NEDEN-SONUÇ analizi yapıldı mı?

SORUN ANALİZİ SIRASINDA NELER YAPILMALI? Konu ile ilgili görünen sorunları ve varlığı istenmeyen durumları gelişigüzel sıralayın. Ana sorunu en üst seviyede tutarak, onu doğrudan etkileyen sorunları sıralayın. Sorun ağacında yer alan sorunların hepsinin gerçek olmasına ve gelecekte ortaya çıkması beklenen sorunların belirtilmemesine dikkat edin. Sorun ağacı içerisindeki genel sorunları sorun ağacından ayıklayın.

PROJE DÖNGÜSÜ YÖNETİMİ EĞİTİMİ SORUN AĞACI Sorunlar arasında neden-sonuç ilişkilerinin kurulması GENEL SORUN ANA SORUN 1 ANA SORUN 2 TEMEL SORUN 1.1 TEMEL SORUN 1.2 TEMEL SORUN 2.1 TEMEL SORUN 2.2 SONUÇ NEDEN PROJE DÖNGÜSÜ YÖNETİMİ EĞİTİMİ

SORUNLARI HİYERARŞİK SIRADA DÜZENE KOYMAK Mevcut durumdaki ana sorunları tanımla (beyin fırtınası) Bir başlangıç sorunu seç Başlangıç sorunu ile bağlantılı diğer sorunları araştır Neden-sonuç ilişkisini kur Başlangıç sorununa doğrudan sebep olan sorunları aşağı yaz Başlangıç sorunundan doğrudan etkilenen sorunları yukarı yaz Benzer şekilde diğer tüm sorunları birbirleriyle karşılaştırarak yerleştir Sorunları sebep-sonuç oklarıyla ilişkilendir Ağacın tamamını gözden geçir ve tamamlılığını ve geçerliliğini kontrol et

GÜNEŞLİ MAHALLESİ KOZLUK’UN BİR MAHALLESİDİR Yoksulluk, İşsizlik, Eğitim düzeyi düşük Altyapı yetersiz, belediyenin öncelikleri farklı Kanalizasyon mahallenin içinden açıkta akıyor ve içme suyu kaynaklarına karışıyor Tuğla fabrikasının atıkları mahalle içine atılıyor Hijyenik içme suyu yok, Salgın hastalık var, Gelir düzeyi düşük, Annelerin çocukları beslenme konusundaki bilgisizliği (anneler bilinçsiz), Çocuklarda beslenme yetersizliği, Sağlık ocağı yetersiz, Yeterli sağlık taraması yok Çocuklara gerekli ve yeterli aşılar yapılamıyor, Kayıtlara göre 0-5 yaş grubundaki bebek ve çocuk ölümleri son bir yıl içinde %10 oranında artmış, Bebek ve çocuklarda görülen enfeksiyon oranları yüksek,

BENÜ-SEN MAHELLESİ İÇİN ÖRNEK SORUNLAR Eğitim düzeyi düşük, İşsizlik oranı yüksek Altyapı yetersiz, belediyenin öncelikleri farklı, Kanalizasyon açıkta akıyor Lastik Fabrikasının arıtma tesisi yok Hijyenik içme suyu yok, Salgın hastalık var, Gelir düzeyi düşük, Anneler besleme konusunda bilgisiz. Çocuklarda beslenme yetersiz. Sağlık ocağı ve klinikler yetersiz, Sağlık hizmetlerine erişim sınırlı, Çocuklara gerekli ve yeterli aşılar yapılamıyor, 0-5 yaş grubundaki çocuk ölümleri son yıl içinde %10 artmış, Bebek ve çocuklarda görülen enfeksiyon oranları yüksek,

ADIM 1: SORUN ANALİZİ Yüksek Oranlı Bebek ve Çocuk Ölümleri SONUÇ Bebek ve Çocuklarda Görülen Yüksek Enfeksiyon Oranı Salgın Hastalıklar Aşılanmış Bebek ve Çocuk Sayısının Azlığı Bebeklerin Yetersiz Beslenme Durumu Sağlık Hizmetlerine Sınırlı Erişim İçme Suyu Hijyen Değil Annelerin Beslenme Konusundaki Bilgisizliği Sağlık Kurumlarının Yetersizliği Ailelilerin Düşük Gelir Düzeyi Kanalizasyon İçme Suyuna Karışıyor NEDEN

SORUN ANALİZİ GRUP ÇALIŞMASI Şimdi onar kişilik gruplar oluşturarak 1 saat içinde yukarıdaki ilkeler doğrultusunda Benü-sen mahallesi için sorun analizini gerçekleştirelim.

-ifadeleri gözden geçirip düzenle ADIM 2:HEDEF ANALİZİ Gelecekte olması istenen durumun gerçekleştirilmesi için potansiyel çözümlerin analiz edilmesidir. Diyagramda ARAÇ-SONUÇ ilişkisini örnekler. Nasıl Yapılır ? 1.Adım: Problem analizinin bütün olumsuz durumlarını OLUMLU ÇÖZÜMLERE dönüşecek şekilde yeniden formüle et. 2. Adım: Hiyerarşinin geçerliliğinden ve tamamlılığından emin olmak için ARAÇ-SONUÇ ilişkisini kontrol et. 3. adım: Eğer gerekirse; -ifadeleri gözden geçirip düzenle -diğer yüksek seviyedeki hedefi elde etmek için gerekli ve uygun görünürse yeni hedefleri ekle -gerekli ve uygun gözükmeyen hedefleri sil. Bağlantıların tutarlı olmasına dikkat edilerek Hedef Ağacı oluşturulur

PROJE DÖNGÜSÜ YÖNETİMİ EĞİTİMİ HEDEF ANALİZİ Olumsuz durumların gelecekte olması arzu edilen ancak gerçekçi olan durumlara çevrilmesi AMAÇ GENEL HEDEF ANA HEDEF 1 ANA HEDEF 2 ÖZEL HEDEF1.1 ÖZEL HEDEF1.2 ÖZEL HEDEF2.1 ÖZEL HEDEF2.1 ARAÇ PROJE DÖNGÜSÜ YÖNETİMİ EĞİTİMİ

OLUMSUZ DURUMLARIN GELECEKTE HEDEF AĞACI OLUMSUZ DURUMLARIN GELECEKTE OLUMLUYA ÇEVRİLMESİ Genel Amaç ARAÇ AMAÇ Proje Amacı/Prj Özel Hedefi Faaliyet Amaçları Sonuçlar-çıktılar Faaliyetler

HEDEF ANALİZİ sorun Hedef Yüksek Oranlı Bebek ve Çocuk Ölümleri Bebek ve Çocuk Ölümleri Azaltıldı AMAÇ Bebek ve Çocuklarda Görülen Yüksek Enfeksiyon Oranı Azaltıldı Salgın Hastalıklar Azaldı Bebeklerin Beslenme Durumu İyileştirildi Aşılanmış Bebek ve Çocuk Sayısı Arttı Sağlık Hizmetlerine Erişim Arttı İçme Suyu Temizlendi Annelerin Beslenme Konusundaki Bilinçlendi Sağlık Kurumları İyileştirildi Ailelilerin Gelir Düzeyi Arttı Kanalizasyon Sistemi Düzeltidi ARAÇLAR sorun Hedef Yüksek Oranlı Bebek ve Çocuk Ölümleri Bebek ve Çocuk Ölümleri Azaltıldı Bebek ve Çocuklarda Görülen Yüksek Enfeksiyon Oranı Bebek ve Çocuklarda Görülen Yüksek Enfeksiyon Oranı Azaltıldı

HEDEF ANALİZİ GRUP ÇALIŞMASI Şimdi onar kişilik gruplar oluşturarak 1 saat içinde yukarıdaki ilkeler doğrultusunda Benü-sen mahallesi için sorun analizini gerçekleştirelim.

(İLGİLİ TARAFLAR ANALİZİ ADIM 3:PAYDAŞ ANALİZİ (İLGİLİ TARAFLAR ANALİZİ Paydaş Analizi, Proje taraflarının belirlenmesi, tanımlanması ve düşüncelerinin alınmasıdır. Paydaşlar, belirli bir proje ile ilgili olarak, rolü, yararı, ve/veya zararı olan kişiler, gruplar, işletmeler veya kurumlardır. Paydaşlar analizinin yapılması onların düşünce ve katkılarının proje sürecine yansıması ve sürdürülebilirliğin sağlanabilmesi için önemli bir adımdır.

Niçin Yapılır? Şahısları, grupları ve organizasyonları projeyle olan ilgilerine göre belirlemek Bunların proje için önemli olan beklentilerini, katkılarını, risk unsurlarını tanımlamak

Proje ile ilişkisi olan kişiler, gruplar, kurumlar ya da işletmeler. PAYDAŞLAR Kimlerdir? Proje ile ilişkisi olan kişiler, gruplar, kurumlar ya da işletmeler. Paydaşlar, doğrudan ya da dolaylı biçimde proje sürecinden ve sonuçlarından olumlu ya da olumsuz biçimde etkilenecek olanlardır. PAYDAŞLAR:

PAYDAŞ ANALİZİNDE TARAFLAR A-Proje Sahibi Kuruluş: Projeyi hazırlayan kuruluş B-Proje Ortakları: Proje ile ilgili katkıda bulunan ve sorumluluk paylaşan kurum/kuruluşlar C- Hedef Grup: Projenin gerçekleştirilmesinden doğrudan ve olumlu etkilenen grup veya gruplar. Proje bu gruplar için yapılmaktadır. D-Diğer Paydaşlar 1. Nihai yararlanıcılar: Projeden zaman içerisinde dolaylı olarak etkilenenler. 2. Karşıtlar: Projeden olumsuz yönde etkilenenler 3. İştirakçiler: Projeye idari, mali ve teknik hizmet sağlayan fakat sorumluluk almayan kurum ve kuruluşlar

Projeden doğrudan olumlu ya da olumsuz etkilenecek olanlardır. BİRİNCİL PAYDAŞLAR Projeden doğrudan olumlu ya da olumsuz etkilenecek olanlardır. Projenin temel yararlanıcıları da hedef gruplar ve nihai yararlanıcılar olarak bu grupta yer alır.

YARARLANICILAR KİMLERDİR? Hedef grup(lar) Projenin doğrudan ve olumlu bir biçimde etkilediği kişi, grup ya da varlıklardır. Nihai yararlanıcılar Projenin amacının yerine getirilmesi ile gerçekleştirilen etkiden uzun dönemde yararlananlar

Birincil paydaşlara hizmet sağlamada aracılık edecek olanlardır. İKİNCİL PAYDAŞLAR Birincil paydaşlara hizmet sağlamada aracılık edecek olanlardır. Bunlar, fon kuruluşları ve destekçi kuruluşlardır.

Paydaşlar Analizi PAYDAŞLAR ANALİZİ Proje ile bir bağı olan kişileri, grupları, örgütsel yapıları tanımlar, Proje açısından önemli olabilecek grupların ve kişilerin çıkarlarını ve beklentilerini tanımlar. Paydaşlar Analizi için yapılması gerekenler Temel grupları/kişileri tanımla Sınıflandır (yararlanıcılar, uygulayıcılar, vs) Karakteristik özelliklerini belirle ve analiz et Proje açısından sonuçları tanımla

PAYDAŞLARA SORULACAK SORULAR Grup Özellikleri açısından Sosyal özellikleri Grup statüleri (formel/enformel) Grup yapıları (liderlik/etkililik) Sorunları nasıl algıladıkları İlgileri ve motivasyonları açısından İhtiyaçlar Çıkarları(açık/gizli) Beklentileri Projeye karşı yaklaşımları

PAYDAŞLARA SORULACAK SORULAR Potansiyelleri Açısından Güçlü yanları, zayıf yanları Olası katkıları Planlama için Sonuç Çıkarma Bu grubun hangi beklentileri ve ihtiyaçları giderilmeli?

PAYDAŞ ANALİZİNDE TARAFLAR VE KONULAR Proje sahibi Ortaklar Hedef grup Diğer Paydaşlar Kimlik özellikleri Çıkarları ve amaçları Güçlü ve zayıf yönleri Projeye katkıları Önerileri

PAYDAŞ ANALİZİ İÇİN BİR ÇERÇEVE Paydaş Analiz Tablosu (Matrisi) Paydaş Temel Özellikleri İlgi ve Beklentileri Konuya ilişkin duyarlılık ve motivasyon Potansiyeller, kapasite ve eksik yönler Projeye olası etkileri Paydaşın ilgisini çekmek için muhtemel faaliyetler Paydaş 1 Paydaş 2 .

PAYDAŞ ANALİZİ GRUP ÇALIŞMASI Şimdi onar kişilik gruplar oluşturarak 20 dakika içinde paydaş analizini gerçekleştirelim.

ADIM 4:STRATEJİ ANALİZİ Hedef ağacındaki aynı türden hedef kümelerine stratejiler denir. Nasıl Yapılır? Amaç ağacından arzu edilmeyen amaçlar elenir Bir proje oluşturacak olası alternatif stratejiler ortaya konur Bir veya birden fazla strateji seçilir Belirlenen kriterlere (maliyet, aciliyet, politik durum vb.) göre optimum stratejinin hangisi olduğunu konusunda değerlendirme yapılır Projeyi oluşturacak stratejiye karar verilir Proje Genel Amacı ve Proje Amacı net olarak ifade edilerek, projenin kapsamı belirlenir Bağlantılar ARAÇ-SONUÇ ilişkisine göre kurulur.

Strateji Seçiminde Dikkate Alınacak Kriterler STRATEJİ ANALİZİ Strateji Seçiminde Dikkate Alınacak Kriterler Maliyetler Farklı Paydaşların Bakış Açıları Faydaların Zaman Perspektifi Mevcut Kaynaklar Mevcut Potansiyel ve Kapasiteler Politik Yapılabilirlik Verimlilik ve Etkinlik Sosyal Kabul Edilebilirlik Eşitsizliklerin (Kadın-Erkek) Giderilmesine Katkısı Diğer Projeleri Tamamlayıcılık Aciliyet

SEÇİLEN STRATEJİ PROJE DIŞI HEDEFLER STRATEJİ ANALİZİ Bebek ve Çocuk Ölümleri Azaltıldı Bebek ve Çocuklarda Görülen Yüksek Enfeksiyon Oranı Azaltıldı Salgın Hastalıklar Azaldı Bebeklerin Beslenme Durumu İyileştirildi Aşılanmış Bebek ve Çocuk Sayısı Arttı Sağlık Hizmetlerine Erişim Arttı İçme Suyu Temizlendi Anneler Beslenme Konusundaki Bilinçlendi Sağlık Kurumları İyileştirildi Ailelilerin Gelir Düzeyi Arttı Kanalizasyon Sistemi Düzeltidi SEÇİLEN STRATEJİ PROJE DIŞI HEDEFLER

STRATEJİ ANALİZİ GRUP ÇALIŞMASI Şimdi onar kişilik gruplar oluşturarak 20 dakika içinde paydaş analizini gerçekleştirelim.

MANTIKSAL ÇERÇEVE MATRİSİ

Adım 5: Mantıksal Çerçeve Matrisinin Hazırlanması Müdahale Mantığı-Projenin Kapsamı Müdahale Mantığı-Projenin Kapsamı Objektif Olarak Doğrulanabilir Göstergeler Doğrulama Kaynakları Varsayımlar Proje Genel Hedefi Projenin Amacı Sonuçlar Faaliyetler Araçlar Maliyet Ön-koşullar

MANTIKSAL ÇERÇEVE MATRİSİ Müdahale Mantığı (Intervention Logic) Objektif Şekilde Doğrulanabilir Başarı Göstergeleri (Varifiable Indicators) Doğrulama Kaynak ve Araçları (Sources of Verification) Varsayımlar (Assumptions) Genel Amaçlar (Overall Objectives) Projenin katkıda bulunacağı genel kapsamlı amaçlar nelerdir? Genel Amaçlarla ilgili kilit göstergeler nelerdir? Bu göstergeler için gerekli bilgi kaynakları nelerdir? Özel Amaç (Purpose) Projenin genel amaca katkısı olması için, hangi özel amacı başarması istenmektedir? Proje amacının başarıldığı hangi göstergelerden açıkça anlaşılacaktır? Mevcut veya derlenebilir bilgi kaynakları hangileridir? Bu bilgiyi temin için gerekli yöntemler nelerdir? Söz konusu amacın başarılması için Faydalanıcının sorumluluğu dışında olan hangi faktör ve koşulların sağlanması gereklidir? (harici koşullar) Hangi riskler hesaba katılmalıdır? Beklenen Sonuçlar (Results) Sonuçlar, Özel Amaç’ın başarılması için gerekli ve öngörülen Proje çıktılarıdır (output). Projenin Beklenen Sonuçları nelerdir? (maddeleyiniz) Projenin Beklenen Sonuçları vermek bakımından başarılı olup olmadığı ve/veya ne kadar başarılı olduğu hangi göstergelerle ölçülecektir? Beklenen Sonuçların zamanında elde edilmesi için, hangi harici koşullar sağlanmalıdır? Faaliyetler (Activities) Beklenen Sonuçlar’ın elde edilebilmesi için uygulanacak başlıca Faaliyetler nelerdir ve hangi sırada uygulanacaktır? (aktiviteleri beklenen sonuclara göre sıralayınız) Araçlar: Bu Faaliyetleri uygulamak için gerekli araçlar nelerdir? örneğin, personel, ekipman, eğitim, etüd, malzeme, tesis gibi Projedeki ilerleme hakkındakibilgi kaynakları hangileridir? Maliyetler: Projenin maliyetleri nelerdir? Bunlar nasıl sınıflandırılır? (Proje Bütçesinde maliyet kalemleri gösterilecek) Projenin başlamasından önce hangi ön-koşulların sağlanması gerekmektedir? Planlanan faaliyetlerin uygulanabilmesi için, Faydalanıcının doğrudan kontrolu dışında hangi koşulların sağlanması gereklidir?

MANTIKSAL ÇERÇEVE MATRİSİNİN DÜZENLENMESİ Mantıksal Çerçeve Matrisi Doldurmanın Genel Sırası Proje Tanımı Göstergeler Doğrulama kaynakları Varsayımlar Genel hedef 1 8 9 Amaç 2 10 11 7 Sonuçlar 3 12 13 6 Faaliyetler 4 Sonra yapılır 5 Not: Matrisin her bir kısmı yukarıdaki numara sıralaması çerçevesinde oluşturulurken, gerektiği takdirde diğer kısımlar kontrol edilmeli ve gözden geçirilip yeniden düzenlenmelidir.

BİRİNCİ SÜTUN(5.1): MÜDAHALE MANTIĞI “Müdahale mantığı” olarak adlandırılan matrisin birinci kolonu projenin temel stratejisini gösterir. Genel Amaç; uzun dönem faydalar açısından toplum için önemi ile programın, uluslararası donör kuruluşlar ve hükümetin bölgesel ve sektörel politikalarına uyumunu gösterir. Genel amaca tek bir proje ile ulaşılması mümkün değildir. Projenin Amacı; projenin uygulanması sonucu elde edilir ve proje tamamlandıktan sonra da devam eder. Temel sorunlara yönelik olmalı ve hedef kitleye sürdürülebilir faydalar sağlamalıdır. Sadece bir tane proje amacı olmalıdır. Bazı çok büyük projelerde birden fazla amaç olabilir. Çıktılar (=hedefler veya sonuçlar); gerçekleştirilen etkinlikler sonucu elde edilen ürünlerdir. Toplu olarak proje amacına ulaşılmasını sağlarlar. Faaliyetler; Hedeflere ulaşmak için gerçekleştirilmesi gereken faaliyetlerdir. Projede neler yapılacağını özetler.

STRATEJİ ANALİZİNDEN MANTIKSAL ÇERÇEVE MATRİSİNE GEÇİŞ Hedeflerin nasıl yazılması gerektiğine karar verin Stratejiyi seçin Seçtiğiniz stratejinin ağacını tamamlayın Hedeflerin nasıl ifade edileceğine karar verin Hedefleri gözden geçirin (araç-amaç ilişkisi) Hedefleri mantıksal çerçeveye aktarın (genel amaç, proje amacı, sonuçlar)

HEDEFLERİN SEVİYELERİ Projenin katkıda bulunacağı yüksek seviyedeki hedefler Hedef gruplar için sürdürülebilir yarar sağlama açısından projenin ana hedefi Gerçekleştirilecek faaliyetlerin ürünleri Projenin sonuçlarını üretmek için projenin parçası olarak uygulanacak görevler GENEL HEDEFLER İdeal durum- uzun dönemde gerçekleşir Projenin sonucunda ulaşılır. Özgün, ölçülebilir, ulaşılabilir, gerçekçi olan ve belli bir zaman ve yere bağlı olarak tanımlanmalıdır. PROJENİN AMACI Projenin amacına ulaşılması için yerine getirilmesi gereken alt hedefler - ölçülebilir, gerçekleştirilebilir olarak tanımlanmalıdır. SONUÇLAR Belirli bir zamana ve bütçeye dayalı olarak kaynakların kullanılması ve proje amacına ulaşmayı sağlayacak sonuçların üretilmesi FAALİYETLER

PROJE DIŞI HEDEFLER SEÇİLEN STRATEJİ STRATEJİ ANALİZİNDEN MÇM’NE GENEL HEDEF Bebek ve Çocuk Ölümleri Azaltıldı Bebek ve Çocuklarda Görülen Yüksek Enfeksiyon Oranı Azaltıldı PROJE AMACI Salgın Hastalıklar Azaldı Bebeklerin Beslenme Durumu İyileştirildi Aşılanmış Bebek ve Çocuk Sayısı Arttı Sağlık Hizmetlerine Erişim Arttı SONUÇLAR İçme Suyu Temizlendi Anneler Beslenme Konusundaki Bilinçlendi Sağlık Kurumları İyileştirildi Ailelilerin Gelir Düzeyi Arttı Kanalizasyon Sistemi Düzeltildi PROJE DIŞI HEDEFLER FAALİYETLER SEÇİLEN STRATEJİ

PROJENİN GENEL HEDEFİ GENEL HEDEFLER HEDEF AĞACININ ÜST KISMINDA YER ALAN VE PROJENİN KATKIDA BULUNACAĞI HEDEFLER Genel hedefler aynı zamanda ideal durumu tanımlar. Ulaşılması uzun dönemlidir. Her bir projenin amacına erişmesi, genel hedeflere bir adım daha yaklaşmayı olanaklı kılar. PROJE AMACI SONUÇLAR FAALİYETLER

PROJENİN AMACI GENEL HEDEFLER Projenin gerçekleştirilmesiyle erişilecek olan ve projenin kendisinden daha uzun ömürlü olması beklenen hedef. PROJE AMACI SONUÇLAR FAALİYETLER

PROJENİN SONUÇLARI GENEL HEDEFLER Hedef Ağacından Elde Edilir ve Proje Amacına Erişilmesini Sağlayan Hedefleri İçerir PROJE AMACI SONUÇLAR FAALİYETLER

FAALİYETLER: Sonuçları Elde Etmek İçin Yapılması Gerekenler PROJE FAALİYETLERİ GENEL HEDEFLER FAALİYETLER: Sonuçları Elde Etmek İçin Yapılması Gerekenler Hedef Ağacından Çıkarılır Özel Teknik İncelemelerle Ortaya Çıkar Paydaşlar Analizinde Belirlenir PROJE AMACI SONUÇLAR FAALİYETLER

STRATEJİ ANALİZİ SONUÇLARINDAN MÜDAHALE MANTIĞI’NA GEÇİŞ Projenin Kapsamı Proje Genel Hedefi Projenin Amacı Sonuçlar Faaliyetler Bebek ve çocuk Ölüm Oranları Azaltıldı Bebek ve Cocuk Ölümleri Azaltıldı Bebek ve çocuklarda görülen enfeksiyon oranı azaltıldı Bebek ve Çocuklarda Görülen Yüksek Enfeksiyon Oranı Azaltıldı Bebeklerin Beslenme Durumu İyileştirildi 1.Bebeklerin Beslenme Durumu İyileştirildi 2. Aşılanmış Bebek ve Çocuk Sayısı Arttırıldı Aşılanmış Bebek ve çocuk Sayısı Arttırıldı Klinikler Araç ve gereçlerini yenilendi Sağlık Kurumları İyileştirildi

İKİNCİ SÜTUN(5.2): VARSAYIMLAR Riskler nedir? Projenin başarısı için önemli olan ve dışsal faktörler olarak ifade ettiğimiz olumsuz etkilerin tümü. Varsayımlar nedir? Projenin başarısını etkileyen veya belirleyen dışsal faktörlerin olumlu olarak ifade edilmesidir Niçin gereklidirler? Proje asla gerçek durumu kapsayamaz. Dışsal faktörler ve projenin başarısı üzerinde önemli etkilere sahip riskler tanımlanarak dikkate alınmalıdır. Önkoşullar nelerdir? Faaliyetler başlamadan önce aşılması gereken koşullardır

VARSAYIMLARIN OLUŞTURULMASI Proje faaliyetlerine başlanabilmesi için gerekli önkoşulları belirlenmesi, Hedef seviyelerine uygun olarak her aşama için risklerin belirlenmesi Bu risklerin olumlu ifadelere çevrilmesi (varsayıma dönüştürülmesi) Bu varsayımların projenin başarısı açısından öneminin ve gerçekleşme ihtimalinin gözden geçirilmesi (varsayım algoritması) ve gerekirse bunlarla ilgili önlemler alınması Gerekli varsayımların hedef seviyelerine uygun olarak mantıksal çerçeve matrisine yerleştirilmesi

Mantıksal Çerçevenin Yapısı Projenin amacını belirleyen Nedensel ilişkileri açıklayan Önemli varsayımları ve belirsizlikleri açıklayan DİKEY MANTIKTA Müdahale Mantığı-Projenin Kapsamı Objektif Olarak Doğrulanabilir Göstergeler Doğrulama Kaynakları Varsayımlar Projenin Genel Hedefi Sonuçlar Faaliyetler Araçlar Maliyet Ön-koşullar Projenin Amacı

Önemli Rol ve Fonksiyonları: ÜÇÜNCÜ SÜTUN (5.3): DOĞRULAMA KAYNAKLARI Göstergelerin kontrol edilmesi için gerekli bilgiyi sağlayacak dokümanlar, raporlar ve diğer kaynakları kapsamaktadır. Göstergelerin belirlenmesiyle eş zamanlı olarak doğrulama kaynakları da belirtilmelidir. Önemli Rol ve Fonksiyonları: Bilginin sağlanacağı format (örn:ilerleme raporları, proje hesapları, proje kayıtları, resmi istatistikler vb.) Bilgiyi kimin sağlayacağı Bilginin hangi sıklıkta sağlanacağı (örn: aylık, üç aylık, dönemsel, yıllık vb.) konularına açıklık getirir.

Nedir? DÖRDÜNCÜ SÜTUN (5.4): GÖSTERGELER Proje amaçlarını operasyonel olarak ölçebilen, performans ölçüm olanağı sağlayan ve projenin her aşamada izlenmesine olanak sağlayan araçlardır. Her bir gösterge kısaca müdahaleye ilişkin Nicelik, Nitelik, Zaman ve Yer konusunda bilgi içermelidir. Ne İşe Yararlar? Genel Amacın, Proje Amacının ve Sonuçların karakteristiklerini açıklığa kavuştururlar Projeyi daha objektif bir şekilde yönetmeyi sağlarlar Performans ölçümü, izleme ve değerlendirme için bir baz oluştururlar

TARAFSIZ DOĞRULANABİLİR GÖSTERGELERİN TEMEL ÖZELLİKLERİ Belirgin: Nicelik, nitelik ve zaman açısından özgün Ölçülebilir: Tarafsız olarak ölçülebilir ve doğrulanabilir Elde edilebilen: Uygun maliyetle İlgili: Bağlı olduğu amaçla ilintili Zamana bağımlı: Zamanında ve yerinde ulaşılabilir.

TARAFSIZ DOĞRULANABİLİR GÖSTERGELERİN BELİRLENME ADIMLARI Amaç : İlköğretim öğretmenlerine hizmet içi eğitim sağlanması Tarafsız Doğrulanabilir Göstergeler (TDG) İlk Adım : Miktar 100 İlköğretim öğretmenine hizmet içi eğitim sağlandı İkinci Adım – Nitelik 100 İlköğretim öğretmenine “eğitimde teknolojinin kullanımı” konusunda hizmet içi eğitim sağlandı Son Adım : Zaman 100 İlköğretim öğretmenine Eylül 2012’ye kadar “eğitimde teknolojinin kullanımı” konusunda hizmet içi eğitim sağlandı

MANTIKSAL ÇERÇEVEYE SON NİTELİK KONTROLÜ Göstergeler ve doğrulama kaynakları erişilebilir ve güvenilirdir, Ön koşullar gerçekçidir, Varsayımlar gerçekçi ve tamdır, Riskler kabul edilebilir seviyededir, Başarı olasılığı yeterince kuvvetlidir, Nitelik hususları dikkate alınmıştır ve uygun olan yerlerde faaliyetler, sonuçlar ve varsayımlar olarak ifade edilmiştir, Elde edilen faydalar, maliyete uygundur, İlave araştırmalara ihtiyaç vardır.

FAALİYET PLANI VE BÜTÇE Faaliyet Planı ve Bütçe Mantıksal Çerçeve Faaliyet Planı ve Bütçe 5500 1750 4250 750 400 1100 3100 Bütçet Bütçe Maaşlar Yolluklar Araç Gid. Ofice Tel/Fax Tohum Gübre 5000 5500 1250 1750 3750 4250 750 750 400 400 850 1100 2300 3100 Faaliyet PLanı

FAALİYETLERİN PLANLANMASI ADIM 6: FAALİYETLERİN PLANLANMASI Faaliyetleri gerçekleştirmek için gerekli detayları tanımlar Faaliyetlerin sırasını, süresini ve önceliğini belirler Uygulama ve yönetim sorumluluklarını tayin eder

FAALİYET PLANI Bir faaliyet Planı: Hedefe Yönelik Mantıksal Çerçeve Yaklaşımını Sürdürür Faaliyetleri Uygulama Detaylarına Ayırır Faaliyetlerin Sırasını, Süresini ve Önceliğini Netleştirir Kilometre Taşlarını Belirler Yönetim ve Uygulama Sorumlulukları ile Yönetim Görevlerini Dağıtır

FAALİYET PLANLAMASINDA İZLENMESİ GEREKEN ADIMLAR Adım 1 – Asıl Faaliyetlerin Listelenmesi Adım 2 – Faaliyetlerin Yönetilebilir İşlere Bölünmesi Adım 3 – Sıralamanın ve Bağımlılıkların Açıklanması Adım 4 – Faaliyetlerin Başlangıç Zamanının, sürelerinin ve Tamamlama Zamanının Tahmin Edilmesi Adım 5 – Asıl Faaliyetlerin Programlamasının Özetlenmesi Adım 6 – Kilometre Taşlarının Tanımlanması Adım 7 – Uzmanlığın Tanımlanması Adım 8 – İşlerin Ekip Arasında Ayrılması

PROJE DÖNGÜSÜ YÖNETİMİ EĞİTİMİ Faaliyet Planı Tarım Bakanlığında Planlama biriminin oluşturulması 1. Faaliyetler Mantıksal Çerçeveden aynen alınır FAALİYETLER 1.1 Planlama Birimi kurulması 1.1.1 Ofis ve ekipmanın tamamlanması 1.1.2 Personelin belirlenmesi ve atanması 1.2 İlgili İdari şubelerle irtibata geçilmesi 1.2.1 Proje Yönetim Komitesinin toplanması 1.2.2 Yönetim Komitesi toplantıları yapılması 1.2.3 Bakanlıklar ve kıdemli görevliler için brifing verilmesi 1.3 Planlama çalışmaları üstlenilmesi 1.3.1 Planlama çalışmaları için öncelikli sahaların kararlaştırılması 1.3.2 Çalışmalar için çalışma gruplarının toplanması 1.3.3 Hükümet ile ortak çalışmalar yürütülmesi XXXXXXXXXXXX3XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX XXXXXXXX x x x x x 1. YIL 1. Ay 2. Ay 3. Ay 4. Ay 5. Ay 6. Ay 7. Ay 8. Ay 9. Ay 10. Ay 11. Ay 12. Ay XXXXXXXXX x x x x xxxx x XXX 4XX 5XXXXX 6XXXX 7XXXXX 8XXXXXX9 x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x PROJE DÖNGÜSÜ YÖNETİMİ EĞİTİMİ

Planlanmış kaynakların harekete geçirilmesine dayanak oluşturur ADIM 7: BÜTÇE PLANLAMASI Planlanmış kaynakların harekete geçirilmesine dayanak oluşturur Maliyet tahminleri dikkatli ve esaslı bir şekilde hazırlanmış olan bütçeye dayandırılmalıdır. Proje ön değerlendirme ve onay sürecinden sonra uygulamanın pürüzsüz gerçekleşmesi üzerinde maliyet tahminlerinin büyük etkisi olacaktır.

BÜTÇE PLANLAMASI Mantıksal çerçevenin hedefe yönelik yaklaşımını sürdürür. Maliyetlerde etkinliği sağlamak üzere sonuçlara dayalı bütçe hazırlama işlevini yürütür. Kaynakların faaliyetlere tahsis edilmesini sağlayacak plandır. Maliyet sorunlarının öncelikle görülmesine yarar. Proje sonrası finansal sürdürülebilirliğe esas teşkil eder.

Faydalananların sahiplenmesi Siyasi destek Uygun teknoloji SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK, NİTELİK FAKTÖRLERİ Faydalananların sahiplenmesi Siyasi destek Uygun teknoloji Sosyo-kültürel konular Cinsiyet eşitliği Çevrenin korunması Kurumsal ve yönetimsel kapasite Ekonomik ve finansal uygulanabilirlik

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK, NİTELİK FAKTÖRLERİ Faydalananların sahiplenmesi – Proje / programın hedef kitlesi ve faydalananların (kadın ve erkekler de dahil olmak üzere) tasarım ve sonraki çalışmalara katılımlarının ölçüsüdür. Böylece, AB finansmanı sona erdikten sonra da desteklerini devam ettirecekler ve projenin sürdürülebilir olması mümkün olabilecektir. Siyasi destek – İlgili sektör politikalarının niteliği ile taraf ulusal hükümetin, proje hizmetlerine olan desteğinin, donörün sağlayacağı destek sonrasında ne ölçüde gerçekleşeceğidir. Uygun teknoloji – Projede kullanılan teknolojilerin uzun vadede uygulanıp uygulanmayacağı (örn: Yedek parçaların temin edilebilirliği; güvenlik kurallarının yeterliliği, yerel kadın ve erkeklerin yerel işletme ve bakımla ilgili kapasiteleri). Sosyo-kültürel konular – Projenin, yerel sosyo-kültürel norm ve davranışları nasıl dikkate alacağı ve projeden faydalanan tüm grupların uygulama süreci ve sonrasında, projenin hizmet ve faydalarına yeterli erişimlerini hangi önlemlerle sağlayacağıdır.

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK, NİTELİK FAKTÖRLERİ Cinsiyet eşitliği – Projenin kadın ve erkeklerin özgün ihtiyaç ve ilgi konularını nasıl dikkate alacağı ve uzun vadede cinsiyet eşitsizliklerini azaltmaya katkıda bulunmakla beraber, kadın ve erkeklerin, hizmetler ve altyapıya sürdürülebilir ve adil bir şekilde erişimlerinin ne şekilde temin edileceğidir. Çevrenin korunması – Projenin çevreyi koruma veya çevreye zarar verme boyutudur. Kurumsal ve yönetimsel kapasite – Uygulamacı kurumların proje / programı sürdürmeleri konusundaki beceri ve taahhütleri ile hizmet sağlamaya donör desteğinden sonra da devam etmeleridir. Ekonomik ve finansal uygulanabilirlik – Proje / programın artan bir şekilde ortaya çıkan faydalarının maliyetine ağır basması ve projenin uzun ömürlü uygulanabilir bir yatırım olarak kabul edilmesidir.

Örnek Mantıksal Çerçeve

Egzersiz 8. Mantıksal Çerçeve Matrisi Hazırlama Çalışması (60 dakika)

Örnek Faaliyet Planlaması

Egzersiz 9. Grup Faaliyet Planlaması (30 Dakika)

Egzersiz 10. Grup Maliyet Planlaması (30 Dakika)

Örnek Proje Bütçesi

Egzersiz 11. Proje Bütçesi Oluşturma (30 dakika)

BİR HİBE SİSTEMİ NEDİR? Aynı genel amaçları paylaşan küçük ölçekli projeleri seçmek ve finanse etmek için rekabetçi bir süreçtir. AB-Türkiye Mali İşbirliği kapsamında yürütülen kalkınma programlarında belirlenen öncelik alanlarında hibe programı uygulamasıyla projeler desteklenmektedir. Bu çerçevede programların öncelik alanlarında belirlenecek şartlara uygun olarak hazırlanan projelerden yarışma ortamında seçilecek başarılı projeler hibeden yararlandırılmaktadır.

BİR HİBE SİSTEMİNİN ÖZELLİKLERİ Başvuranlar için Kılavuz: Koşulların tanımlanması ve projenin kılavuza göre hazırlanması gerekir. Başvuru Formu: Proje teklifi için AB standart formatına uyulması gerekir. Teklife Davet: Proje hazırlamak ve başvurmak için sınırlı zaman vardır. Değerlendirme: Projelerin bağımsız seçimine dayalı bir değerlendirme sürecine tabidir. Proje Döngüsü Yönetimi: Proje hazırlama ve uygulama metodolojisi gerektirir.

Örnek Başvuru Formu ve Başvuranlar için Kılavuz

UYGUN PROJE TEKLİFİ Proje teklif dokümanı istenilen şekil şartlarına uygun olmalı Önkoşullar proje başlamadan tamamlanmalı Başvuran ve ortakların uygunluğu Çağrıda belirtilen proje türleri arasında yer almalı Projeler katma değerli olmalı Çağrıda belirtilen süre içerisinde sonuçlanmalı Maliyetlerin uygunluğu

TEKLİFİM NASIL DEĞERLENDİRİLECEK? Proje teklifi dört aşamadan oluşan bir süreç dahilinde değerlendirilir: I. Proje ön teklifinin incelenmesi II. İdari uygunluk III. Başvuru sahiplerinin kurumsal kapasitelerinin projeye uygunluğu IV. Teknik/Mali yeterliliğin değerlendirilmesi

PROJE DEĞERLENDİRME KRİTERLERİ İlişki – Proje hedeflerinin problemlere, ilgili ülkenin, donörün ve/ya hedef grubunun politika ve önceliklerine uygunluğu Verimlilik – Nitelik, miktar ve zaman kullanımı açısından girdi ve araçların sonuçlara dönüştürülme yetkinliği Etkinlik – Proje amacının gerçekleştirilmesinde elde edilen sonuçların katkı derecesinin değerlendirilmesi ve varsayımların proje sürecini nasıl etkilediğinin belirlenmesi Etki – müdahale ile yaratılan olumlu veya olumsuz değişiklikler (doğrudan/dolaylı, planlı/plansız) Sürdürülebilirlik – Proje faydalarının sağlanan dış desteğin sonuçlanmasından sonra da devamının değerlendirilmesi

AB BİLGİ KAYNAKLARI

Yararlı Olması Dileğiyle.. Teşekkürler