Dr. Erol GÜRPINAR Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Eğitimi AD Yetişkin Eğitimi Dr. Erol GÜRPINAR Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Eğitimi AD
Amaç Bu sunumun amacı katılımcıların yetişkin eğitiminin temel ilkleri konusunda bilgilenmesini sağlamaktır.
Nasıl Daha İyi Öğrenilir?
Eğitim sürecinin dinamiği Öğreten Öğrenen Konu Öğrenme ortamı
ÖĞRENEN
Androgojik (yetişkin) Eğitim İlkeleri
Androgoji Andr (yetişkin) ve agogos (rehberlik) köklerinden türetilmiştir. Yetişkinlerin öğrenmesine yol göstermenin ya da yardımının bilim ve sanatı anlamına gelir.
Eğiticinin rolü Androgojik yaklaşımda, öğretme ve öğrenme işinde karşılıklı bir anlaşma ve yardım edici, kolaylaştırıcı, yönlendirici bir ilişki vardır.
Deneyimler Androgojik yaklaşımda, yetişkinlerin pek çok deneyim birikimi vardır. Bu deneyimler öğrenme için zengin bir kaynaktır, öğrenmeyi kolaylaştırır. Bu nedenle yetişkin hem öğrenen hem öğretendir. Çok yönlü bir iletişim vardır.
Eğitim süreci Androgojik yaklaşımda, eğitici içeriğe (ne öğrenileceğine) ve yöntemine (nasıl ve ne zaman) öğrenenin, gereksinimleri ve ihtiyaçlarına göre karar verir.
Zamana bakış Androgojik yaklaşımda, öğrenilen konu varolan sorunlara, gereksinimlere yanıt amacı taşımalıdır. Öğrenme, konu merkezli olmak yerine sorun merkezli olmalıdır.
Yetişkin Eğitim İlkeleri
Öğrenme için uygun bir ortam isterler Sınıf düzeni, Aydınlanma, havalanma, Not tutabilecekleri olanaklar gibi.
Eğitimin planlanmasına etkin olarak katılmak isterler Ortak planlama – karar alma, Gereksinim ve ilgilerinin saptanması
Amaç ve hedeflerin net olması Amaçlar ve hedefler açık ve net, İhtiyaçlara cevap verecek düzeyde, Gerçekleştirilebilir olmalı.
Eğitime etkin olarak katılmak isterler Ortak planlama – karar alma, Soru sorma teknikleri, Geri bildirim, İnteraktif eğitim teknikleri kullanımı Beyin fırtınası, Grup çalışmaları, Grup tartışmaları, Role play vb.
Eğitimin gerçek yaşamla ve kendi konuları ile bağdaşmasını isterler, bu bağı kurabilirlerse motive olurlar. Dersin amacının açıklanması, öneminin hissettirilmesi, Mesleki performansla ilişkisinin kurulması, Gerçek yaşamdan örnekler, deneyimlerin aktarılması
Öğrendiği bilgiyi uygulamak ve değerlendirilmek isterler. Ders sırasında uygulamaya olanak veren yöntemler, Gerçek yaşamda uygulama fırsatları, Eğitici tarafından geri bildirim.
Eğitimde çeşitlilik isterler, Görsel – işitsel araçlar, sınıf dersleri, beyin fırtınası, grup çalışmaları, grup tartışmaları, oyunlaştırmalar, konuk konuşmacılar vb.
Kişisel kaygıları vardır ve güvenli bir ortam isterler, Başarısızlık korkusu, Utanma, mahcubiyet, Uyum endişesi, Eğitmen hakkında kuşku, vb.
Yetişkinin kişisel kaygılarından kurtulacağı güvenli bir ortam nasıl yaratılır? İlk karşılaşmada dersin kurallarını koyma ve açıklamalarda bulunma Katılımcıyla aradaki bariyerleri kaldırma Herkese eşit davranma, motive etme, derse katma Doğal davranma
Olumlu geri bildirim verilmesini isterler, Sözlü övgüler, Destekleyici ifadeler, Tamamlayıcı cümleler vb.
Özgün birer birey olarak görülmek, algılanmak ve davranılmak isterler, İsimle hitap etme, Herkesi etkinliklere katma, Herkese yazılı materyal dağıtma (hand out), Saygılı davranma
Kendileri ve eğitmenleri için beklenti düzeyleri yüksektir Bilgili olma, Kendini tanıtma ve kendinden söz etme, Yaşam deneyimlerini aktarma
Bireysel ihtiyaçları vardır Yemek, çay, tuvalet, telefon vb.
Yetişkin eğitimleri sekiz ilkeye dayalı olarak yürütülmelidir.
GÜDÜ (Motivasyon) İlgi duyma, İstekli olma, Önem verme, İhtiyacı karşılama, Ne işine yarayacağını anlama,
AMAÇ Öğrenciler neleri öğreneceklerinin ve öğrenmeleri gerektiğinin farkında olurlarsa öğrenme daha etkili olur. Bunların dersin öncesinde yapılması yararlıdır.
ENTEGRASYON Öğrenim, önceki bilgi ve deneyimleri üzerine inşa edilirse daha etkili olur. Konu ile ilgili önceki bilgilerini bilmek ve bu bilgileri anımsatan bir giriş ile konuya başlamak bu açıdan önemlidir.
ÇEŞİTLİLİK Çeşitli eğitim teknikleri ve yöntemleri kullanarak öğrenme kolaylaştırılabilir. Görsel işitsel araçların zenginliği, sınıf derslerinin planlanması, beyin fırtınası, grup çalışması ve benzeri etkileşimli eğitim teknikleri daha iyi öğrenmeye katkı sağlar.
GERÇEĞE BENZERLİK Öğrenme ortamı, konusu ve aktarımı ne kadar gerçeğe yakınsa etkinlik o kadar artar. Gerçek yaşamdan örnekler ya da senaryo uyarlamaları öğrenciyi gerçek yaşama yakınlaştırır.
BECERİ Oyunlaştırmalar veya anatomik modellerle gerçeğe benzer ortamlarda uygulama yapma fırsatının verilmesi beceri kazanma ve beceride yeterli hale gelebilmek için çok gereklidir.
TEKRAR Bir beceride yeterli hale gelebilmek için tekrar yapmak gerekir. Bu amaçla standart eğitim rehberi hazırlanır. Öğrenci bu rehberi kullanarak, beceride yeterli hale gelinceye kadar uygulamayı tekrarlayabilir.
GERİ BİLDİRİM Öğrencinin, kendi bilgisi ve uygulamasını değerlendirebilmesi için geri bildirim gerekir. Etkili olabilmesi için uygulamadan hemen sonra verilmeli, öğrenciyi motive etmek için olumlu olmalı, yargılayıcı olmamalıdır.
Olumlu bir eğitim atmosferi için yapılması gerekenler
Grup eğitim öncesinde, Grup eğitim sırasında, Grup eğitimden sonra.
Olumlu bir eğitim atmosferi için önce hazırlık yapmak gerekir Grup eğitim öncesinde Olumlu bir eğitim atmosferi için önce hazırlık yapmak gerekir
Planlama Katılımcılar hakkında ayrıntılı bilgi toplanmak Eğitim gereçlerini gözden geçirmek Kendini eğitime hazırlamak Fiziki koşulları organize etmek Katılımcıların ihtiyaçlarına yönelik uygun düzenlemeler yapmak
Fiziki Koşullar Mekanın büyüklüğü Isısı Aydınlanma Havalandırma Araç- gereçlerin yeterliliği
Mobilyaların Düzeni U düzeni: Eğitmenin hareket etmesi, katılımcılar ile iletişime girmesi ve aynı zamanda görsel işitsel araçları kullanabilmesini sağlar Kare veya Daire Düzeni: Grup tartışması, beyin fırtınası için uygundur ancak görsel araç kullanımına olanak vermez Küçük Grup Düzenleri: Ayrı ayrı düzenlenmiş masa veya sandalyeler, aynı sınıfta pek çok grubun çalışmasına olanak verir.
Eğitim sırasında olumlu bir eğitim atmosferinin oluşturulması ve sürdürülmesi
Programın gözden geçirilmesi, önerilerin alınması Isınma egzersizleri Tanışma Programın gözden geçirilmesi, önerilerin alınması Isınma egzersizleri Sözlü iletişim Ses tonu vurgusu Konulara güçlü girişler İsimle hitap Tekrarlayan sözcüklerden kaçınma Konudan konuya yumuşak ve mantıklı geçişler Açık, net olma, samimi saptamalar Benzer jargon kullanma
Sözsüz iletişim Mizah kullanılması Sosyal etkinlikler Beden dili Giyim tarzı Göz teması Olumlu yüz ifadesi Oda içinde gezinme, enerjik ve heyecanlı olma Katılımcılara dönük olma Sıra veya kürsü arkasına saklanmama Negatif yüklü hareketlerden kaçınma Mizah kullanılması Sosyal etkinlikler
Eğitimden sonra olumlu eğitim atmosferinin sürdürülmesi
Karşılıklı izlem planları, Yeni bilgilerin, deneyimlerin hızlı, karşılıklı aktarımı için periyodik görüşmeleri planlama
Özet
Yetişkin öğrenme ilkelerini gözetmek
Öğrenenin eğitime etkin olarak katılabilmesini sağlamak
Eğitimde çeşitlilik sağlamak
Olumlu geri bildirim vermek
Eğitim ile ilgili kişisel kaygıları gidermek
Katılımcıların beklentilerini karşılamak
Eğitimden önce, eğitim sırasında ve sonrasında olumlu eğitim ortamını sağlamak için çaba sarf etmek.
Teşekkürler