PatKHK Patent Verilerek Korunacak Buluşlar Madde 5 - Yeni, tekniğin bilinen durumunu aşan ve sanayiye uygulanabilir olan buluşlar, patent verilerek korunur. Patent Verilemeyecek Konular ve Buluşlar Madde 6 - Aşağıda sayılanlar buluş niteliğinde olmadıkları için bu Kanun Hükmünde Kararname kapsamı dışında kalır: a - Keşifler, bilimsel teoriler, matematik metotları; b - Zihni, ticari ve oyun faaliyetlerine ilişkin plan, usul ve kurallar; c - Edebiyat ve sanat eserleri, bilim eserleri, estetik niteliği olan yaratmalar, bilgisayar yazılımları; d - Bilginin derlenmesi, düzenlenmesi, sunulması ve iletilmesi ile ilgili teknik yönü bulunmayan usuller. e - İnsan veya hayvan vücuduna uygulanacak cerrahi ve tedavi usulleri ile insan, hayvan vücudu ile ilgili teşhis usulleri. …………. Bu maddenin birinci fıkrasında sayılanlar için münhasıran koruma talep edilmesi halinde patent verilmez.

Patent ve Faydalı Model Kanun Taslağı Patentlenebilir Buluşlar MADDE 5- (EPC art.52) (1) Yeni, buluş basamağına sahip ve sanayiye uygulanabilir olan teknolojinin her alanındaki buluşlar, patent verilerek korunur. (2) Aşağıda sayılanlar; a) Keşifler, bilimsel teoriler, matematiksel yöntemler, b) Zihni, oyun veya iş faaliyetlerine ilişkin plan, kural ve yöntemler, bilgisayar programları, c) Estetik niteliği olan yaratmalar, ç) Bilginin derlenmesi, düzenlenmesi, sunulması ve iletilmesi ile ilgili teknik yönü bulunmayan yöntemler, birinci fıkra anlamında buluş niteliğinde sayılmazlar. (3) İkinci fıkra kapsamındaki konular için münhasıran koruma talep edilmesi halinde patent verilmez.

Amerikan Patent Kanunu § 101 Herkim yeni ve faydalı bir usul, makine, ürün veya madde bileşiği ya da bunlar üzerinde yeni ve faydalı bir gelişme icat eder ya da bulursa bu başlık altında düzenlenmiş şartlar ve koşullara tabi olmak üzere bunlar için patent alabilir

Buluş Buluşun tanımı kanunda yer almamıştır. Ancak EPC uygulaması çerçevesinde patent korumasının sadece teknik yenilikler ile sınırlı olduğu kabul edilir. Buluşun teknik niteliği haiz olması gerekiyor. EPO uygulaması EPC’deki patent verilebilir buluş şartlarını açıklayan Art. 52(1) ile buluş olarak kabul edilmeyen yenilikleri sayan Art.52(2) ve (3) hükümlerini birlikte yorumlayarak buluşun teknik nitelikte olması gerektiği sonucunu çıkarıyor.

Teknik nitelik EPC ve PatKHK teknik niteliğin tanımın yapmamışlar. Ancak doktrinde ve yargı kararlarında tanımlanmaya çalışılmış. Teknik nitelikte olabilmek için tekrarlanabilirlik gerekiyor. Art.83. Teknik alandaki uzman kişinin açıklanan bilgileri kullanarak buluşun problemin çözümü olarak gösterdiği sonuçlara ulaşabilmesi gerekir. (T 748/03) Tanım : Tabiat güçlerinin kontrol altına, planlı bir şekilde, öngörülebilir sonuçlara ulaşmak üzere kullanılması Amerikan Yaklaşımı: Yararlı, somut sonuçlar ortaya çıkması

Münhasırlık - Q matik, - Zaman makinesi, - Denklemin lastik üretiminde kullanılması

Bilgisayar programı (Yazılım): Bilgisayar Programı–Bilgisayar Uygulamalı Buluşlar Bilgisayar programı (Yazılım): Bir bilgisayar sisteminin özel bir işlem veya görev yapmasını sağlayacak bir şekilde düzene konulmuş bilgisayar emir dizgesi ve bu emir dizgesinin oluşum ve gelişimini sağlayacak hazırlık çalışmaları (FSEK m.1/B,g) Bilgisayar: Her türlü programlanabilir araç (PC, Laptop, Cep telefonu, Makinelerde kullanılan işlemciler vb.) Bilgisayarla uygulanan buluşlar: Genel olarak anlaşıldığı şekliyle, bir bilgisayar, bilgisayar ağı ya da programlanabilen herhangi bir aparat kullanımı suretiyle uygulanabilen ve bir ya da birkaç unsurunun tamamen ya da kısmen bir bilgisayar programı aracılığıyla gerçekleştirildiği buluşlar.

Bilgisayar Programlarının Patentlenmesindeki Çekinceler: Yazı ile ifade olunması Zihni faaliyete ilişkin olması

Patent verilebilirlik değerlendirmesi Patent verilebilirlik şartları değerlendirilirken önce teknik nitelikte olma, daha sonra yenilik, buluş basamağı ve sanayiye uygulanabilir olma koşulları incelenir. Bunun sebebi öncelikle başvurunun buluş sayılan bir konuya ilişkin olup olmadığını tespit etmektir. Diğer şartlar ancak bu tespit yapıldıktan sonra değerlendirilir. Dolayısıyla başvuru tarihindeki tekniğin durumundan bağımsız bir şekilde bu değerlendirmenin yapılması gerekir.

Teknik Alandaki Katkı Yöntemi Yeniliğin teknik nitelikte sayılmayan bir alana ait olması halinde buluş niteliğinin bulunmadığı kabul edilmekteydi. “Teknik alandaki katkı” yaklaşımında ise bilinen tekniğe ilişkin referanslar (dokümanlar) karşısında bir katkı olup olmadığı araştırır. Bu ise esas itibariyle “yenilik” ve “buluş basamağı” incelemesinin konusunu oluşturacak bir inceleme.

İstemler Fiziki varlığın, Eşyanın talep edildiği Ürün istemleri Faaliyetin talep edildiği Usul istemleri

Bilgisayarla Uygulanan Buluşlarda İstem Şekilleri: Usul Sistem (bilgisayar sistemleri) Bilgisayarla uygulanan usul Bilgisayar programı Bilgisayar programı taşıyan ürünler

T 208/84 Computer-related invention/VICOM Teknik bir usulü yürütmek üzere programlanmış bir bilgisayar sistemine ilişkin istemin münhasıran bilgisayar programına ilişkin olduğu söylenemez Programlanmış bir bilgisayar kullanılarak gerçekleştirilen teknik usule ilişkin istemin münhasıran bilgisayar programına ait olduğu söylenemez

T 26/86 X-ray apparatus/KOCH & STERZEL Programlandığı şekilde çalışan bir bilgi işlem ünitesi taşıyan X-Ray cihazı patentlenebilir bir üründür. Tekniğin bilinen durumunda bilgisayar programı bulunmayan cihazların olması patentlenebilirliği etkilemez.

T 6/83 Data processor network/IBM Bir ağ üzerinde farklı mekanlarda bulunan bilgi işlemciler arasındaki iletişimi sağlayan ve kontrol eden bir sistem. Teknik problemi çözdüğü kabul ediliyor

T 158/88 Character form/SIEMENS Kelime içinde kullanıldıkları yere göre şekilleri değişen harflerin (örn. Arap harfleri) daha önceden belirlenen alternatif formlarından uygun olanının seçilerek ekranda görüntülenmesi yöntemi. Sadece bilginin işlenmesi olarak kabul edilerek teknik niteliği haiz değildir

T 59/93 Method for interactive rotation of displayed graphic objects/IBM Bilgisayarda görüntülenen objelerin pozisyonlarını maniple etme yöntemi. Bu işlem için kullanılan formüller talep edilmemiş, Her türlü objeye uygulanabilir o nedenle iş görme metodu sayılmaz Bilgisayar programı sayesinde kullanıcıya daha etkin bir hakimiyet imkanı sağladığı için teknik nitelikli

T 931/95 Pension Benefit Systems Partnership Bilgisayar kullanarak emeklilik işlemlerine ait hesapların yapılması yöntemi sadece bir iş görme metodu olduğu için istisna kapsamına girer Bu işlemleri yapan bilgisayar sistemi fiziki bir varlık olduğu için teknik nitelik taşıdığı kabul edilir.

T 1173/97 Computer program product/IBM Bütün bilgisayar programları bilgisayar ile etkileşim haline girdiği için bu süreçte bilgisayarın çalışması ile ortaya çıkan değişiklikler örn. Elektrik akımları devrelerin açılıp kapanması teknik nitelik olarak kabul edilemez. Bunun ötesinde teknik sonuçlar ortaya çıkması gerekir Bununla birlikte teknik sonuçların dış dünyada oluşmasına gerek yok. Bilgisayarın iç işleyişinde de olabilir.

Genişletilmiş Temyiz Kurulu G 3/08’na Sorulan Sorular: Bilgisayar programları sadece açıkça bilgisayar programı olarak talep edildiklerinde mi münhasıran bilgisayar programı sayılacaklardır? T 1173/97 Computer program product/IBM Karar istem tipleri için herhangi bir ayrıma gitmemektedir. Teknik nitelik bulunduğu sürece istisna kapsamında sayılmamaktadır T 424/03 Clipboard formats/MICROSOFT Formatlar arasında bilgi transferi yapılırken kullanılan clipboardlar için farklı bir format oluşturulmasına ilişkin usul. Bilgisayar programı – bilgisayar kullanarak uygulanan usul ayrımı X yöntemi için bilgisayar programı X yönteminin bilgisayar kullanarak uygulanması

T 258/03 Auction Method/Hitachi Duch Auction adı verilen artırma yönteminin bir sunucu bilgisayarda uygulanması usulü. Kural olarak teknik araçlar kullanılarak uygulanan yöntemler teknik nitelikte sayılır.

Genişletilmiş Temyiz Kurulu G 3/08’na Sorulan Sorular: (A) İçinde sadece bilgisayar ya da bilgisayarca okunur bir veri saklama ortamı unsurlarının geçmesi bilgisayar programlarına ilişkin bir istemi Art.52(2) ve (3)’teki istisnanın kapsamı dışına çıkarır mı? (B) Soru 2(A)’nın olumsuz yanıtlanması halinde, istisnanın dışına çıkabilmek için başkaca bir teknik sonuca ihtiyaç var mıdır, bu teknik sonucun bilgisayar programının yürütülmesi ya da saklanması sürecinde görülen ve sürecin doğasında bulunan sonuçların ötesine geçmesi gerekli midir? T 1173/97 Computer program product/IBM Sadece bilgisayarlar için program olma vasfı teknik nitelik kazandırmaz. Bilgisayarın normal işleyişi sürecindeki etkileşimler teknik nitelik sayılmaz T 258/03 Auction Method/Hitachi Teknik araçların kullanılması buluşa teknik nitelik kazandırır

Genişletilmiş Temyiz Kurulu G 3/08’na Sorulan Sorular: İstemin teknik niteliğinin ortaya çıkabilmesi için talep edilen unsur dış dünyada fiziki bir varlık üzerinde teknik sonuçlar meydana getirmesi gerekli midir? Soru 3(A)’nın olumlu yanıtlanması halinde, fiziki varlığın herhangi bir özelliği bulunmayan bir bilgisayar olması mümkün müdür? Soru 3(A)’nın olumsuz yanıtlanması halinde, katkıda bulundukları sonuçlar kullanılan özel bir donanımdan bağımsız olarak ortaya çıkan sonuçlardan ibaretse, istemdeki unsurların teknik niteliğe etki ettiği söylenebilir mi? T 163/85 Colour television signal/BBC Televizyonun teknik unsurları arasında kabul edilen televizyon sinyali talep ediliyor. Sinyal fiziki bir varlık olarak kabul edilmiş T 424/03 T 424/03 Clipboard formats/MICROSOFT İşlevsel clipboard formatları kullanılarak bilgisayarın daha etkin çalışması sağlanıyor. Üzerinde kullanıldığı sistemin teknik unsurlarından birisiyle ilişkisi yok.

Genişletilmiş Temyiz Kurulu G 3/08’na Sorulan Sorular: Bilgisayarın programlanması faaliyeti mutlaka teknik yön içerir mi? Soru 4(A)’nın olumlu yanıtlanması halinde, programlama sonucunda ortaya çıkan bütün unsurların istemin teknik niteliğine katkıda bulunduğu söylenebilir mi? Soru 4(A)’nın olumsuz yanıtlanması halinde, programlama sonucunda ortaya çıkan unsurlar sadece program yürütüm sürecinin doğasında olanın ötesinde teknik sonuçların söz konusu olması durumunda mı istemin teknik niteliğine katkıda bulunuyor kabul edilecektir?

SONUÇ