Dr. Özlem Döğerlioğlu IŞIKSUNGUR Yaşar Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Endüstri Mühendisliği Bölümü- Ders Notları 1 Kaynak: Sami Karahan, Ticari İşletme Hukuku 2011
Yeni TTK md. 11/III- Ticari işletmenin mal varlığı ticari işletmeye özgülenmiş bulunan unsurlardan meydana gelen bütündür Ticari işletmeler çeşitli malvarlığı değerlerinin birleştirilmesi suretiyle iktisadi faaliyette bulunurlar. En küçük bir ticari işletmede bile, işletme sahibi kişisel malvarlığından çeşitli değerleri işletmeye tahsis eder, malvarlığında olmayanları ise, kiralamak veya ödünç almak suretiyle kullanır. Zaman içerisinde işletmenin malvarlığı, iktisadi bir bütün oluşturur ve çoğu kez işletmeye tahsis edilen malların toplam değerini aşar. Gerçekten, işletmenin müşteri çevresi ve işletme adı gibi unsurlar, bazen işletmenin maddi unsurlarının çok üzerinde bir değer kazanır. 2 Kaynak: Sami Karahan, Ticari İşletme Hukuku 2011
Duran malvarlıkları İşletme Değeri Kiracılık Hakkı Ticaret Ünvanı Fikri Mülkiyet Hakları sürekli olarak işletmeye özgülenen malvarlığı unsurları 3 Kaynak: Sami Karahan, Ticari İşletme Hukuku 2011
İşletmenin Duran Malvarlıkları: İşletmenin Duran Malvarlıkları: Ticari işletme faaliyetinin yürütülmesi için işletmeye sürekli şekilde tahsis edilmiş olan taşınır mallar, taşınmaz mallar ile bunların ayrılmaz parça(mütemmim cüzleri) ve eklentilerinden (teferruatlar)oluşur. Ör. Fabrika Binası, makineler, servis ve nakliye araçları İşletme Sermayesi: İşletme Sermayesi: İşletme sermayesi veya döner varlıklar adı verilen değerler ise, ticari işletmenin faaliyetlerini yürütmesi için hazır bulundurulan hammadde, depoda tutulan malzemeler, işletmenin ihtiyaçları için hazır bulundurulan sarf malzemesi gibi malları kapsar. 4 Kaynak: Sami Karahan, Ticari İşletme Hukuku 2011
İşletme Değeri İşletme Değeri (peştemaliye- goodwill) İşletmeye bağlı müşteri çevresini de kapsayan değer Kiracılık Hakkı Bir işletmenin ticaretini yaptığı yerde kiracı olması halinde söz konusu olur. Ticari işletme sahibinin mülkiyetinde bulunulan yerde ticaretini yaıyorsa kiracılık hakkı yoktur ve mal varlığına dahil olmaz Ticaret Ünvanı (Fikri Mülkiyet Haklarına Dahil) Ticari işletmenin sahibini ayıretmeye yarayan ad Fikri Mülkiyet Hakları Eser Üzerindeki haklar- Telif Hakları Patentler Faydalı Modeller (Yeni buluslari korumak için verilen bir baska belge türü Faydali Model Belgesi ile Patent arasinda, inceleme ve degerlendirme sekli bakimindan fark vardir. Faydali Model Belgesi verilerek saglanan koruma, patente kiyasla daha kisa sürelidir. 5 Kaynak: Sami Karahan, Ticari İşletme Hukuku 2011
Bulusa Patent ya da Faydali Model Belgesi verilmesi ile ilgili tercihi bulus sahibi yapmaktadir. Fakat bazi buluslar usul içeriyorsa faydali model tescili alinamazlar. UNSURLARI Yenilik Dünyanin hiçbir yerinde piyasaya çikmamis olmasi gerekmektedir. Bunun için basvurudan sonra patent arastirmasi yapilmaktadir. Sanayiye Uygulanabilirlik Sanayinin herhangi bir dalinda kullanilabilir olmalidir Teknolojinin sinirini asmasi (Faydali Modelde bu unsur aranmaktadir.) Var olan teknolojinin üstünde bir bulus olmalidir. Markalar Tasarımlar(Tasarim, "bir ürünün tümü, veya bir parçasi veya üzerindeki süslemenin, çizgi, sekil, biçim, renk, doku, malzeme veya esneklik gibi insan duyulari ile algilanan çesitli unsur veya özelliklerinin olusturdugu bütün) vs. Coco Cola- Amazon.com? 6 Kaynak: Sami Karahan, Ticari İşletme Hukuku 2011