Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi I Bölüm - 2

Bölüm - 2 Temel Kavramlar İnkılap İhtilal İsyan Hükümet Darbesi Islahat Tekamül Batılaşma Modernleşme Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi - I

Atatürk İlkeleri ve İnkılâpları Dersi İle İlgili Temel Kavramlar İnkılap / Devrim Arapça, kalp kökünden gelen inkılâp kelimesi, bir halden başka hale dönüşme, biçim değiştirme ve devrim anlamında da kullanılmaktadır. İnkılâp, toplumlardaki gereksinim duyulan alanlarda düzenlemeler yapmak ve yeni düzen getirmektir. Geniş manada inkılap: Bir milletin sahip olduğu siyasi, sosyal, askeri alanlardaki kurumların devlet eliyle, makul ve ölçülü metotlarla köklü bir şekilde değiştirilerek yenileştirilmesidir. Türk İnkılabı, diğer inkılaplardan etkilendiği gibi ulusal yapıya uygun bir oluşum halindedir ve yeniliklere açıktır. Yapılan inkılâplarla Türkiye çağdaş hale gelmiştir. Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi - I

Atatürk İlkeleri ve İnkılâpları Dersi İle İlgili Temel Kavramlar İhtilal / Kaldırma Arapça halel yani bozma, kaldırma kökünden gelmektedir. Manası bozukluk,bozulmuş,karışıklık,düzensizlik,perişanlık demektir. Bir devletin mevcut siyasal yapısını, iktidar düzenini ortadan kaldırmak için, hukuksal kurallara başvurulmaksızın, zor kullanılarak yapılan geniş bir harekettir. İhtilal ve inkılâp kavramları farklıdır. İhtilal belirli bir program ve stratejiye dayanmaz. Aniden ortaya çıkar ve devamlı değildir. İhtilaller uzun sürmez ve büyük halk kitlelerine dayanmaz. İnkılap hareketinden önceki aşamadır .Yani eylem aşamasıdır. Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi - I

Atatürk İlkeleri ve İnkılâpları Dersi İle İlgili Temel Kavramlar İsyan: Sözlük anlamı; itaatsizlik, emre boyun eğmemek, ayaklanma demektir. Kavram olarak ise toplum içinde bir grubun veya herhangi bir teşkilatın sınırlı amaç ve hedefini gerçekleştirmek üzere başkaldırmasıdır. İsyan gelişme gösterirse ihtilale, ihtilal gelişme gösterebilirse inkılaba dönüşebilir. Hükümet Darbesi: Devletin emri altındaki resmi kuvvetlerden birinin ,mesela ordunun, mevcut hükümeti devirip iktidarı ele alması demektir. Hükümet darbeleri sadece iktidardaki kişileri değiştirirler. Toplumdaki sosyal, siyasi, ekonomik ve kültürel yapıya ilişmezler.

Atatürk İlkeleri ve İnkılâpları Dersi İle İlgili Temel Kavramlar Islahat / Reform Islahat, Arapça sulh kökünden gelmektedir ve düzeltme, iyileştirme, yoluna koyma anlamındadır. Batı dillerindeki karşılığı reformdur. Reform; yeniden şekillendirme, düzeltme, iyileştirme anlamına gelmektedir. Reform, toplumun ihtiyaçlarını karşılayamayan kurumları bazı prensip ve şekil değişiklikleri koyarak, çağın seviyesine göre kanunlarla yeniden düzenlemektir. Islahat yada reformlar mevcut hükümetler tarafından yapılırlar. Kurumların eksik yönlerini veya kurumun aksayan yönlerini düzeltilir yada değiştirilir. Mevcut kanunlara uygun olarak planlı yapılan değişimler devlet yapısını ve rejimini değiştirmez. Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi - I

Atatürk İlkeleri ve İnkılâpları Dersi İle İlgili Temel Kavramlar Tekamül / Evrim Arapça kamil kökünden gelmektedir ve Türkçe’de karşılığı evrimdir. Batı dillerindeki karşılığı evolution sözcüğüdür. Tekamülde çok hızlı hareketlilik yoktur. İlerleme ve gelişmeler bazı alanlarda başlatılarak doğal seyrine bırakılmıştır. Zaman ve yer koşullarına bağlı olduğundan sonuca ulaşıp ulaşmayacağı belli değildir. Tekamülde zorlama yoktur ve olgunlaşma süreci esastır. Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi - I

Atatürk İlkeleri ve İnkılâpları Dersi İle İlgili Temel Kavramlar Garplılaşma / Batılılaşma 18. Yüzyıldan itibaren Osmanlı Devleti Batı’nın önemini kavrayarak Batı tarzında kurumlar açmaya başlamıştır. Osmanlı Devleti’nin Batılılaşma süreci böylelikle 18. yüzyıldan itibaren başlamıştır. Batılılaşma, İngilizleşme, Yunanlılaşma, Almanlaşma gibi algılanamayacağı gibi Hıristiyanlaşma olarak da algılanması doğru değildir. Rönesans ve Reform Hareketleri yapan Batı’nın ulaştığı uygarlık düzeyine ulaşma isteğidir. Atatürk, Batılılaşmanın Batı taklitçiliği olarak algılanmasına karşı çıkmaktadır. Batılılaşma, Batı’nın iyi yanlarını,bilimini, teknolojisini milli yapıya uygun olarak dünya uygarlık düzeyine ulaşmak için almaktır. Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi - I

Atatürk İlkeleri ve İnkılâpları Dersi İle İlgili Temel Kavramlar Modernleşme / Çağdaşlaşma Fransızca moderne sözcüğünden gelmektedir ve yaşanılan zamana uygunluk anlamındadır. Toplumun, siyasal sistemin ve siyasal kültürün yaşanılan zamana göre değişime bağlı ve değişime açık olmalarıdır. Türk İnkılabı, akılla bilime dayanmaktadır, ilerleme ve gelişime de açık olduğu için moderndir. İnkılapçılık inkılapları olduğu gibi kabullenip tutucu olmaktan ziyade geliştirmeyi ve çağın gerekliliklerine göre uyumu içermektedir. Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi - I