MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI PROJELER KOORDİNASYON MERKEZİ ORTA ÖĞRETİM PROJESİ
İZLEME ve DEĞERLENDİRME Stratejik Yönetim; kuruluşların amaçları ve hedeflerine ulaşabilmesi için stratejiler geliştirmesini, bunların planlanmasını, uygulamasını ve kontrolünü sağlayan yönetim anlayışıdır. STRATEJİK YÖNETİM NEDİR?
İZLEME ve DEĞERLENDİRME Bir başka deyişle; Stratejik yönetim, kuruluşların özdeğerlendirmelerini yaparak hedeflerini koyduktan sonra, bu hedeflere ulaşmayı olanaklı kılacak stratejiler belirlemelerini, ayrıca ölçülebilir ölçütler geliştirerek değişimleri izleme ve değerlendirme sürecini ifade eden katılımcı, esnek bir yönetim yaklaşımıdır.
İZLEME ve DEĞERLENDİRME Neden Stratejik Yönetim? 1. Sosyal, ekonomik ve kültürel alandaki hızlı değişimin ülkeler ve kuruluşların üzerindeki değişim baskısı, NEO-LİBERALİZMİN KAMU YÖNETİMİNİ YENİDEN YAPILANDIRMA ÇABASI NEO-LİBERALİZMİN KAMU YÖNETİMİNİ YENİDEN YAPILANDIRMA ÇABASI 2. Yasal Zorunluluk, 5018 SAYILI KAMU MALİ YÖNETİMİ VE KONTROL KANUNU
İZLEME ve DEĞERLENDİRME 2003 yılında çıkarılan 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun stratejik planlama ve performans esaslı bütçelemeye ilişkin 9. maddesi “tüm kurumların katılımcı yöntemlerle stratejik plan hazırlarlar” demektedir.
İZLEME ve DEĞERLENDİRME Stratejik yönetimin Boyutları nedir? Stratejik Planlama İnsan Kaynakları Yönetimi Performansa Esaslı Bütçeleme
İZLEME ve DEĞERLENDİRME Stratejik yönetimin İlkeleri nedir? Mali Saydamlık Hesap Verebilirlik Mali Disiplin Performans Yönetimi Performansa Dayalı Ücretlendirme Performans Denetimi Kamuoyu Denetimi Esneklik Kalite odaklılık ( Müşteri Odaklı) Yönetime Katılma
İZLEME ve DEĞERLENDİRME STRATEJİK PLANLAMA
İZLEME ve DEĞERLENDİRME Stratejik Planlama Neden Yapılır? Planlı hizmet üretmek, Belirlenen politikaları, somut iş programlarına ve bütçelere dayandırmak, Uygulamayı etkili bir şekilde izlemek, Kamu kuruluşlarının inisiyatif almalarını ve aktif katılımını sağlamak amacıyla oluşturulur.
İZLEME ve DEĞERLENDİRME Stratejik Planlama Ne sağlar? Kuruluşun bulunduğu nokta ile ulaşmayı arzu ettiği durum arasındaki yolu tarif eder, Kuruluşun amaçlarını, hedeflerini ve bunlara ulaşmayı mümkün kılacak yöntemleri belirlemesini gerektirir, Kuruluş bütçesinin stratejik planda ortaya konulan amaç ve hedefleri ifade edecek şekilde hazırlanmasına, kaynak tahsisinin önceliklere dayandırılmasına ve hesap verme sorumluluğuna rehberlik eder.
İZLEME ve DEĞERLENDİRME Stratejik Planlamanın İlkeleri Nelerdir? Sonuçların planlanmasıdır Değişimin planlanmasıdır Gerçekçidir Kaliteli yönetimin aracıdır Hesap verme sorumluluğuna temel oluşturur Katılımcı bir yaklaşımdır Günü kurtarmaya yönelik değildir Bir şablon değildir Salt bir belge değildir Sadece bütçeye dönük değildir
İZLEME ve DEĞERLENDİRME Stratejik Planlama Sürecinde yanıtlamamız gereken sorular;
İZLEME ve DEĞERLENDİRME
STRATEJİK PLANLAMA SÜRECİNDE I. AŞAMA DURUM ANALİZİ Stratejik Planlamanın ilk Adımı Olup; Kurum olarak NEREDEYİZ ? Sorusuna yanıt aranır.
İZLEME ve DEĞERLENDİRME DURUM ANALİZİNDE ? Kuruluşun iç yapısının analizi, Çevre analizi ( Paydaşların ve Etkilerinin Belirlenmesi ), Kuruluşun gelecekte karşılaşabileceği ve etkilenebileceği gelişmelerin analizi, İlgili tarafların analizi, yapılır ve stratejik plana temel oluşturacak somut sayısal veriler elde edilir.
İZLEME ve DEĞERLENDİRME DURUM ANALİZİNDE KULLANILACAK YÖNTEM ? Durum analizi kapsamında kullanılacak temel yöntem GZFT / SWOT (Güçlü yanlar, Zayıf yanlar, Fırsatlar ve Tehditler) Analizidir. GZFT (SWOT); kuruluşun çevresi ile etkileşim içinde sistematik olarak incelendiği bir yöntemdir ve Stratejik planlama sürecinin diğer aşamalarına temel teşkil eder.
İZLEME ve DEĞERLENDİRME DURUM (GZFT) SWOT ANALİZİNDE ELDE EDİLEN TEMEL BİLGİLER Kuruluş İçi Unsurlar Güçlü YönlerZayıf Yönler Fırsatlar Tehditler Çevresel Unsurlar
İZLEME ve DEĞERLENDİRME STRATEJİK PLANLAMA SÜRECİNDE II. AŞAMA GELECEĞE BAKIŞ Stratejik Planlamanın ikinci Adımı Olup; Kurum olarak NEREYE ULAŞMAK İSTİYORUZ ? Sorusuna yanıt aranır.
İZLEME ve DEĞERLENDİRME Bu aşamada: Kuruluşun; 1. Vizyon ve misyonu oluşturulur, 2. ilkeleri belirlenir, 3. stratejik amaçları ve hedefleri ortaya konulur.
İZLEME ve DEĞERLENDİRME MİSYON (ÖZGÖREV), bir kuruluşun varlık sebebidir; kuruluşun ne yaptığını, nasıl yaptığını ve kimin için yaptığını ifade eder. VİZYON (ÖZGÖRÜŞ), kuruluşun geleceğini sembolize eder, uzun vadede neleri yapmak istediğinin güçlü bir anlatımıdır.
İZLEME ve DEĞERLENDİRME Vizyon ve Misyonun özellikleri MİSYON; Kısa, açık ve çarpıcı olmalı, Hizmetin amacını tanımlamalı, Hizmet verilen kişi ve kuruluşları belirtir, Sunulan hizmet ve/veya ürünleri tanımlar. VİZYON; İdealisttir, yürekten gelmesi, hissedilmesi gerekir, Özgündür Ayırt edicidir, Çekicidir, Kısa ve akılda kalıcıdır.
İZLEME ve DEĞERLENDİRME İlkeler, stratejik amaçlar ve hedefler İLKELER; Kuruluşun temel değerlerinin bir ifadesidir, kurumsal değerleri, yönetim biçimini ve kurumsal davranış kurallarını ifade eder. STRATEJİK amaçlar; Belirli bir zaman diliminde kuruluşun ulaşmayı hedeflediği kavramsal sonuçlardır. STRATEJİK hedefler; Stratejik amaçların tanımlanmış bir zaman dilimi içinde nitelik ve nicelik olarak ifadesidir.
İZLEME ve DEĞERLENDİRME İlkeler; Temel değerleri ve inançları açık ve kesin bir dille ortaya koymalı, Kuruluşun vizyonunu gerçekleştirm esini sağlayacak sistem ve süreçleri desteklemeli. Stratejik Amaçlar; Misyon, vizyon ve ilkelerle uyumlu olmalı, Orta vadeli bir zaman dilimini kapsamalı, İddialı, gerçekçi ve ulaşılabilir olmalı. İlkeler, stratejik amaçlar ve hedeflerin özellikleri Stratejik Hedefler; Yeterince açık ve anlaşılabilir ayrıntıda olmalıdır, Ölçülebilir olmalıdır, İddialı olmalı, fakat imkansız olmamalıdır, Sonuca odaklanmış olmalıdır, Zaman çerçevesi belli olmalıdır.
İZLEME ve DEĞERLENDİRME STRATEJİK PLANLAMA SÜRECİNDE III. AŞAMA UYGULAMA STRATEJİSİ Stratejik Planlamanın üçüncü Adımı Olup; Kurum olarak GİTMEK İSTEDİĞİMİZ YERE NASIL ULAŞABİLİRİZ? Sorusuna yanıt aranır.
İZLEME ve DEĞERLENDİRME Stratejik Planlamanın 3. Aşaması olan bu aşamada; STRATEJİK YÖNETİMİN İKİNCİ VE ÜÇÜNCÜ BOYUTU OLAN İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ VE PERFORMANS ESASLI BÜTÇE YÖNETİMİ İşin içine girer.
İZLEME ve DEĞERLENDİRME GİTMEK İSTEDİĞİMİZ YERE NASIL ULAŞABİLİRİZ? Bu aşamada; Amaç ve hedeflere ulaşma yöntemleri (faaliyetler) belirlenir, Detaylı iş planları (projeler), Maliyet ve Bütçeleme (bütçe belirleme), yapılır.
İZLEME ve DEĞERLENDİRME Stratejik Plan Unsurlarının Organizasyonu MİSYONVİZYONİLKELER STRATEJİK AMAÇ 2STRATEJİK AMAÇ 1 HEDEF 1.2HEDEF 1.1HEDEF 2.1HEDEF 2.2HEDEF 2.3 FAALİYET FAALİYET FAALİYET FAALİYET FAALİYET FAALİYET FAALİYET FAALİYET FAALİYET FAALİYET FAALİYET FAALİYET 2.3.1
İZLEME ve DEĞERLENDİRME STRATEJİK AMAÇ HEDEF Faaliyet 1 Faaliyet 2 Performans Göstergesi Girdi: Çıktı: Sonuçlar: Verimlilik/etkinlik: Kalite: Performans Göstergesi Girdi: Çıktı: Sonuçlar: Verimlilik/etkinlik: Kalite : Parametreler Projelendirme ve Maliyetlendirme Amaç ve hedeflere İle performans Göstergeleri ve Bütçe İlişkisi
İZLEME ve DEĞERLENDİRME İŞ PLANLARI PROJELER FAALİYETLER
İZLEME ve DEĞERLENDİRME 2006 YAPILACAK ÇALIŞMALAR SORUMLU BİRİMLER OCAKŞUBATMARTNİSANMAYISHAZİRAN HAFTALAR I. Hafta II. Hafta III. Hafta IV. Hafta V. Hafta İŞ PLANI ÖRNEĞİ
İZLEME ve DEĞERLENDİRME Eylem Planları Bir stratejik amaca ait her bir hedef için gerekli olan uygulama stratejisi oluşturulurken, proje ve faaliyetleri gerçekleştirecek birimler, gerekli yetki ve sorumluluklar, süre ve kaynak gereksinimi doğru belirlenmelidir. Stratejik Amaç 1 Hedef 1.1 Faaliyet Faaliyet/Proje Aşamaları Sorumlu Kişiler/Birimler Zaman ÇizelgesiGerekli Kaynaklar Aşama 1 Aşama 2
İZLEME ve DEĞERLENDİRME Eylem Planları Uygulamada karşılaşılan güçlüklerin giderilmesine yönelik tedbirlerin alınmasının hedeflere ulaşılmasında önemli bir faktör olduğu unutulmamalıdır. Stratejik Amaç 1 Hedef 1.1 Faaliyetler İç KısıtlarDış Engeller Nasıl Aşılacak Başarım Nasıl Ölçülecek Faaliyet Faaliyet 1.1.2
İZLEME ve DEĞERLENDİRME Önceliklendirme Kaynak ve harcama yapısının mevcut durumu ve potansiyeli nedeniyle, faaliyet ve projelerin önceliklendirilmesi gereklidir. Önceliklendirme yapılırken; kuruluşun yetki alanı dahilinde, kalkınma planları, yıllık programlar, bölgesel programlar, hükümet programları, ekonomik programlar varsa özel düzenlemeler başta olmak üzere politika oluşturulması sürecinde tanımlanan belgeler esas olarak alınır. Önceliklendirmede ilkeler: sürdürülebilirlik, etkinlik, verimlilik, etki düzeyi ve uygunluk
İZLEME ve DEĞERLENDİRME Bütçelendirme Kuruluşlar mevcut bütçe uygulamasından hareketle stratejik planlarını oluşturmayacaklar; tam tersine hazırlayacakları stratejik planlarını esas alarak bütçe yapılarını yeniden şekillendireceklerdir. Program bütçe sistemi açısından bakıldığında stratejik amaçlar = programlara, hedefler = alt programlara, faaliyet ve projeler = alt programlar altında yer alan faaliyet/projelere karşılık gelmektedir.
İZLEME ve DEĞERLENDİRME Bütçelendirme Her bir hedefin faaliyetlerle ifade edilmesi sonrasında faaliyetlerin bütçe ile ilişkisinin kurulması gerekmektedir. Temel amaç, bütçe hazırlanması sürecinde kaynak ve maliyet yapılarının ortaya konulması suretiyle her bir politikanın maliyetini ölçebilmenin yanında harcamaların önceliklendirilmesi sürecine de yardımcı olmaktır.
İZLEME ve DEĞERLENDİRME Kaynak Tablosu Kuruluş, elde ettiği ve gelecek dönemde elde etmeyi öngördüğü tüm gelirleri gösteren kaynak tablosunu hazırlar. Kaynaklar Cari Yıl (t) Bütçe Yılı (t+1) Takip Eden İlk Yıl (t+2) Takip Eden İkinci Yıl (t+3) Konsolide Bütçe Döner Sermaye Özel Hesaplar Dış Kaynak Diğer
İZLEME ve DEĞERLENDİRME Maliyet Tablosu Kuruluş kaynak yapısıyla uyumlu olarak stratejik amaçları ve hedefleri altında faaliyet ve projelerinin bütçeleme amaçlı maliyet yapılarını belirler. Stratejik Amaç 1 Hedef 1.1 Faaliyetler Cari Yıl (t) Bütçe Yılı (t+1) Takip Eden İlk Yıl (t+2) Takip Eden İkinci Yıl (t+3) Faaliyet Faaliyet 1.1.2