FİNANSAL ANALİZ: FİNANSAL TABLOLARIN OKUNMASI Doç. Dr. Sait Y. KAYGUSUZ
SEMİNER İÇERİĞİ FİNANSAL ANALİZDE KULLANILAN YÖNTEMLER ANALİZ KAPSAMINDA İNCELENECEK KONULAR Pazarlama
FİNANSAL ANALİZDE KULLANILAN YÖNTEMLER 1. Oran Analizi 1.1. Likidite Oranları 1.2. Mali Yapı Oranları 1.3. Varlık Kullanım Oranları 1.4. Kârlılık Oranları 2. Karşılaştırmalı Tablolar Analizi 3. Yatay Yüzde Analizi (Eğilim Yüzdeleri-Trend Analizi)
SEMİNER İÇERİĞİ FİNANSAL ANALİZDE KULLANILAN YÖNTEMLER ANALİZ KAPSAMINDA İNCELENECEK KONULAR Pazarlama
Analizi İlk Kez Mi Yapıyorsunuz? Analiz kapsamını belirleyin Geçmişe ilişkin an az 3 yıllık dönemi analiz edin Baz yılı seçerek analize başlayın
Analiz İçin Neler Kullanmalıyım? Analiz dönemlerine ilişkin bilanço ve gelir tablosu Düzenlenmiş ise, nakit akım tablosu ve öz kaynaklar değişim tablosu Sektör hakkında bilgi Şirketin geçmişi hakkında bilgi
Nelere Dikkat Etmeliyim? Şirketin gerçek durumunu yansıtan olumlu/olumsuz unsurlar Farklı dönemler arasında karşılaştırma yapmak için belirli ve önemli göstergeleri kullanın
Analiz Kapsamını Nasıl Belirlemeliyim? Bilanço ve gelir tablosundan anlamlı ve işe yarar verileri analiz kapsamında dahil edin. Analiz kapsamını belirleyin.
Yönetime Ne Tür Mesajlar Verilmeli? Şirketin borç ödeme gücünün gösterilmesi Şirket varlıklarının hangi kaynak ile finanse edildiğinin gösterilmesi Şirketin varlıkları ne kadar etkin kullanıldığının gösterilmesi Şirketin faaliyet sonuçlarının kârlılık göstergeleri ile gösterilmesi Şirketteki büyüme/küçülme göstergelerinin belirlenmesi
Borç Ödeme Gücünün Göstergeleri Nelerdir? Şirketin net çalışma sermayesini hesaplayın Dönen Varlıkların Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklardan büyük olması tek başına bir anlam ifade etmez.
Borç Ödeme Gücünü Göstermek İçin Likidite Oranlarını Kullanın Cari Oran DV/KVYK Likidite Oranı (DV-Stoklar) /KVYK Nakit Oran (DV-Stoklar-Alacaklar) /KVYK
Likidite Oranları İle Ne Tür Bilgiler Verilebilir? İşletmenin kendi içinde analiz Analiz yapılan dönemler arasında karşılaştırma Standart değerler ile karşılaştırma Kabul gören standart değerler ile karşılaştırma Sektör ortalamaları ile karşılaştırma Sektördeki diğer şirketlerin ortalamaları ile karşılaştırma
2006 2007 2008 Dönen Varlıklar 10.000 16.000 18.000 Kısa Vadeli Yabancı Kay. 8.000 12.000 Stoklar 2.000 4.000 6.000 Alacaklar 7.000
Cari oran, standart değerin altında 2006 2007 2008 Cari Oran 2 1,25 1,6 1,5 Likidite Oranı 1 1,2 Nakit Oran 0,2 0,25 0,4 Cari oran, standart değerin altında Likidite oranı ve nakit oran standart değerin altında değil
Bu Durumu Nasıl Yorumlayabiliriz? Genel olarak, dönen varlıklarda devir hızını artıran ve kısa vadeli yabancı kaynaklarda devir hızını azaltan unsurlara odaklanılmalı Stokların hantallığı, devir hızının yavaşlığı Alacak devir hızının artması Borç devir hızının yavaşlaması
Varlıkların Finansmanında Hangi Kaynak Kullanılmaktadır? AKTİF DuV DV PASİF ÖzK UVYK KVYK
Varlık Finansmanı Duran Varlık ÖzK UVYK Dönen Varlık KVYK
Kaynak Dağılımı Ne Olmalıdır? Uzun Vadeli Yabancı Kaynak (%17) Öz Kaynak (%50) Kısa Vadeli Yabancı Kaynak (%33)
Finansman Oranı Nedir? Nasıl Yorumlanır? Öz Kaynak Yabancı Kaynak Yabancı Kaynak ÷ Öz Kaynak = 1
Devamlı Sermaye Nedir? (%17) UVYK Öz Kaynak (%50) Devamlı Sermaye (%67)
2006 2007 2008 Dönen Varlıklar 10.000 16.000 18.000 Duran Varlıklar 20.000 24.000 32.000 Kısa Vadeli Yab. Kay. 8.000 12.000 Uzun Vadeli Yab. Kay. 14.000 Öz Kaynaklar
Varlık Finansmanı 2006 % 2007 2008 Dönen Varlıklar 10.000 16.000 18.000 Duran Varlıklar 20.000 24.000 32.000 AKTİF 30.000 40.000 50.000 Kısa Vadeli Yab. Kay. 8.000 %27 %25 12.000 %24 Uzun Vadeli Yab. Kay. %40 14.000 %35 %28 Öz Kaynaklar %33 %48 PASİF %100 Finansman Oranı 2 1 1,50 1,08
Varlıkların finansmanında ağırlıklı olarak yabancı kaynak kullanılmıştır. 2008 yılında, varlıkların finansmanında standart değerlere yaklaşılmıştır.
Varlıkların Etkin Kullanımı Nedir? Genelde, varlık kalemlerinin devir hızı hesaplanarak varlıkların etkin kullanılıp kullanılmadığı belirlenmektedir.
Ne Tür Göstergeler Kullanılabilir? Alacak Devir Hızı Stok Devir Hızı Dönen Varlık Devir Hızı Varlık Devir Hızı Varlıkların Etkin Kullanımı
Varlıkların kullanımı ile ilgili göstergelerin hesaplanmasında gelir tablosundan faydalanılmalıdır. Özellikle, net satışlar ve satışların maliyeti gibi hesaplar kullanılarak hesaplamalar yapılır.
2006 2007 2008 Dönen Varlıklar 10.000 16.000 18.000 Stoklar 2.000 4.000 6.000 Alacaklar 8.000 7.000 Duran Varlıklar 20.000 24.000 32.000 Kısa Vadeli Yab. Kay. 12.000 Uzun Vadeli Yab. Kay. 14.000 Öz Kaynaklar Net Satışlar 40.000 70.000 90.000 Satışların Maliyeti 30.000 50.000 65.000
2006 2007 2008 Alacak Devir Hızı 10,00 12,00 Alacakların Tahsil Süresi 36,50 30,42 Stok Devir Hızı 16,67 13,00 Stok Devir Süresi 21,90 28,08 Dönen Varlık Devir Hızı 5,38 5,29 Dönen Varlık Devir Süresi 67,79 68,94 Varlık Devir Hızı 2 Varlık Devir Süresi 182,50
Ticari Borç Ödeme Göstergesi 2006 2007 2008 Kısa Vadeli Yabancı Kay. 8.000 10.000 12.000 Satıcılar 4.000 6.000 Net Satışlar 40.000 70.000 90.000 Satışların Maliyeti 30.000 50.000 65.000 2006 2007 2008 Ticari Borç Devir Hızı 10,00 9,29 Ticari Borç Ödeme Süresi 36,50 39,31
Nakit Döngüsü_2007 36,5 gün 21,90 gün 36,50 gün =36,5+21,9-36,5 Alacak Tahsil Süresi 21,90 gün Stok Devir Süresi 36,50 gün Borç Ödeme Süresi =36,5+21,9-36,5 Nakit Açığı 21,90 gün
Nakit Döngüsü_2008 30,42 gün 28,08 gün 39,31 gün =30,42+28,08-39,31 Alacak Tahsil Süresi 28,08 gün Stok Devir Süresi 39,31 gün Borç Ödeme Süresi =30,42+28,08-39,31 Nakit Açığı 19,19 gün
Kârlılık Göstergelerinin Kullanımı Net dönem kârı ile bazı bilanço ve gelir tablosu kalemlerinin birlikte kullanımı ile şirketin kârlılık durumu ortaya konulabilir. Satışların Kârlılığı Faaliyetlerin Kârlılığı Özkaynakların Kârlılığı
2006 2007 2008 Öz Kaynaklar 10.000 16.000 24.000 Net Satışlar 40.000 70.000 90.000 Satışların Maliyeti 30.000 50.000 65.000 Brüt Satış Kârı 20.000 25.000 Faaliyet Kârı 8.000 Net Dönem Kârı 2.000 3.000 4.000 2006 2007 2008 Satışların Kârlılığı %5,00 %4,29 %4,44 Faaliyetlerin Kârlılığı %20,00 %22,86 %22,22 Özkaynakların Kârlılığı %18,75 %16,67
Büyüme/Küçülme Göstergeleri Bunun için karşılaştırmalı tablolar analiz yöntemini Daha kapsamlı analiz için ise trend analizini kullanın
Karşılaştırmalı Tablolar Analizi İki farklı dönemin karşılaştırılması Karşılaştırma TL ve yüzde olarak yapılmalı Hesaplama yapıldıktan sonra birbiri ile ilgili hesaplarla bağlantılı yorum yapın
2007 2008 Fark_TL Fark_% Dönen Varlıklar 16.000 18.000 2.000 12,50% Stoklar 4.000 6.000 50,00% Alacaklar 8.000 7.000 -1.000 -12,50% Duran Varlıklar 24.000 32.000 33,33% Kısa Vadeli Yab. Kay. 10.000 12.000 20,00% Uzun Vadeli Yab. Kay. 14.000 0,00% Öz Kaynaklar Net Satışlar 70.000 90.000 20.000 28,57% Satışların Maliyeti 50.000 65.000 15.000 30,00%
Trend Analizi Seçtiğiniz baz yıla göre, şirketteki büyüme ve küçülme göstergelerini belirleyin Her kalemi değil, şirket için anlamlı gördüğünüz büyüme/küçülme oranlarını yorumlayın
2006 2007 2008 Dönen Varlıklar 100,00% 200,00% 300,00% Stoklar 133,33% 116,67% Alacaklar 120,00% 160,00% Duran Varlıklar 125,00% 150,00% Kısa Vadeli Yab. Kay. Uzun Vadeli Yab. Kay. 240,00% Öz Kaynaklar 175,00% 225,00% Net Satışlar 166,67% 216,67% Satışların Maliyeti
Rapor Analiz sonucunda hazırlayacağınız raporda aşağıdaki ana başlıklar yer alsın Borç ödeme gücü Kaynak yapısı Varlıkların finansmanı Varlıkların etkin kullanımı Kârlılık Büyüme/küçülme göstergeleri
Rapor İlişkili kalemleri özel bir bölümde gösterin ve grafiklerle destekleyin Satışlar- Satışların maliyeti Satışlar- Ticari alacaklar Ticari alacaklar- Ticari borçlar Ticari borçlar- Stoklar Dönen varlık- Kısa vadeli yabancı kaynak Kısa VYK- Uzun VYK ve Öz Kaynak