AVRUPA BİRLİĞİ’NİN KURUMSAL YAPISI TÜRKİYE – AB İLİŞKİLERİ (AB-TÜRKİYE İŞBİRLİĞİ DERNEĞİ) AVRUPA BİRLİĞİ’NİN KURUMSAL YAPISI ve TÜRKİYE – AB İLİŞKİLERİ

Karıştırılan Kurum ve Kavramlar THE COUNCIL OF EUROPE: “Avrupa Konseyi” AB KURUMLARI THE EUROPEAN COUNCIL: “Avrupa Birliği Konseyi” ya da “Avrupa Zirvesi” COUNCIL OF MINISTERS: “Avrupa Birliği Bakanlar Konseyi”

Karıştırılan Kurum ve Kavramlar AVRUPA BİRLİĞİ AVRUPA TOPLULUĞU AVRUPA TOPLULUKLARI GÜMRÜK BİRLİĞİ ORTAK PAZAR

Karıştırılan Kurum ve Kavramlar Ekonomik Topluluk Ortak Pazar/Tek Pazar Gümrük Birliği Serbest Ticaret Bölgesi

AVRUPA BİRLİĞİ TARİHÇESİ Avrupalı düşünürlerin fikirleri: Bağımsız devletlerden oluşan bir Avrupa Birliği- Meclis “Common Assembly” önerisi - William Penn (1693)- Öneriye göre, 90 sandalyeli Meclis’te Almanya 12 Fransa 10 İspanya 10 İtalya 8 İngiltere 6 Türkiye 10 sandalyeye sahip olabilecek.

Kont Richard Coudenhove-Kalergi “Pan-Europe” fikri : “Avrupa bir federasyon kurmaya çalışmalıdır. İsterse Türkiye, bu federasyona üye olabilir. İngiltere Birleşik Krallığı bu federasyon dışındadır.” 1930 Fransa Dışişleri Bakanı Aristide Briand, “Avrupa Milletler Cemiyeti kurulması” önerisinde Türkiye’yi de davet etmeyi önerir. İspanya ve Yunanistan destekler.

AVRUPA BİRLİĞİ FİKRİNE DOĞRU Savaşlar sonrası barışı nasıl sağlarız? Winston Churchill “Birleşik Avrupa” benzeri yapılanma fikri Jean Monnet ve Robert Schuman “Demir-Çelik üretiminde Üst Kurul Denetimi” önerisi (9 Mayıs 1950) 18 Nisan 1951 Paris Anlaşması (Almanya, Belçika, Fransa, İtalya, Hollanda, Lüksemburg)

AB’nin Kuruluş Öyküsü AB’nin temelleri, 1951 yılında Almanya, Fransa, İtalya, Hollanda, Belçika ve Lüksemburg tarafından imzalanan Paris anlaşmasına dayanmaktadır. Bu anlaşma ile, Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu kurulmuştur. Ana fikir, “uluslar üstü kurumlar” türü bir yönetim yapılanması oluşturmaktı.

Güçbirliği Boyutlanıyor... Aynı 6 ülke tarafından 1957’de yapılan Roma Anlaşması ile: a) Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) b) Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu (EURATOM) hayata geçirilmiştir.

“Avrupa Birliği” Kavramına Doğru Adım Adım 1986 yılındaki Lüksemburg Zirvesi’nde, Avrupa Birliği için anlaşma taslağı “Tek Senet” adıyla kabul edilmiştir. 1992’de imzalanan Maastricht Anlaşması (Avrupa Birliği Anlaşması), köklü değişiklikler getirmiştir. 1993 Kopenhag Zirvesi, “Kopenhag Kriterleri”ni kabul etmiştir. 1999 tarihinde yürürlüğe giren Amsterdam Anlaşması, üye ve aday ülkelerin birliğe uyum çalışmalarını zorunlu kılmıştır.

AVRUPA BİRLİĞİ AVRUPA TOPLULUKLARI ODGP AD.VE İÇŞL. İŞB. 1) DIŞ POLİTİKA İşbirliği, ortak tavır ve önlemler Barışın korunması İnsan hakları Demokrasi Üye olmayan ülkelere yardımlar Medeni hukuk ve ceza hukukunda işbirliği Polis işbirliği Irkçılık ve yabancı düşmanlığı ile mücadelede işbirliği Organize suçlarla işbirliği Çocuklara karşı işlenen suçlar ve insan ticareti ile mücadelede işbirliği 1) AVRUPA TOPLULUĞU (AT) / (AET) Gümrük Birliği ve Ortak/Tek Pazar Ortak Tarım Politikası Ortak Ticaret Politikası Eğitim, kültür, sosyal politika, çevre vs. 2) GÜVENLİK POLİTİKASI AB’nin güvenliği Silahsızlanma 2) AKÇT 3) EURATOM

Genişleme Sürecinin Kilometre Taşları 1973 İngiltere, Danimarka ve İrlanda (İlk genişleme) 1981 Yunanistan 1986 İspanya ve Portekiz 1995 Avusturya, İsveç ve Finlandiya 2004 10 yeni katılım : Çek Cumhuriyeti, Estonya, Kıbrıs (Güney Kıbrıs Rum Yönetimi), Letonya, Litvanya, Macaristan, Malta, Polonya, Slovakya, Slovenya.

Son Genişleme Sonrası AB Üye sayısı: 25 ülke Toplam nüfüs: 455.000.000 Kişi başına yıllık gelir : 21.000 EURO Erkeklerde beklenen yaşam süresi: 75 yıl Kadınlarda beklenen yaşam süresi: 81 yıl

Bugün Gelinen Nokta Bulgaristan ve Romanya ile 2002’de başlamış olan üyelik müzakereleri devam etmektedir. Türkiye Cumhuriyeti ve Hırvatistan’a müzakere tarihi verilmiş bulunmaktadır.

KOPENHAG KRİTERLERİ Siyasi Kriterler  Ülkede demokrasi, hukukun üstünlüğü, insan haklarına ve azınlık haklarına saygıyı teminat altına alan istikrarlı kurumların varlığı.  Ekonomik Kriterler İstikrarlı piyasa ekonomisinin mevcudiyeti;  Başta AB olmak üzere dış dünya rekabetine dayanma kapasitesi. Uyum Kriterleri Siyasi Birlik ile Ekonomik ve Parasal Birlik de dahil olmak üzere, AB’nin müktesebatına uyum kapasitesi.

   € € AVRUPA YATIRIM BANKASI AVRUPA MERKEZ BANKASI AVRUPA ZİRVESİ SAYIŞTAY  BÖLGELER KOMİTESİ BAKANLAR KONSEYİ AVRUPA KOMİSYONU AVRUPA PARLAMENTOSU EKONOMİK VE SOSYAL KOMİTE  OMBUDSMAN BİRİNCİ DERECE MAHKEMESİ AVRUPA TOPLULUKLARI ADALET DİVANI

AVRUPA ZİRVESİ Devlet ve hükümet başkanlarının düzenli toplantıları. Yılda en az iki kez toplanıyor ve Parlamento’ya bir rapor sunuyor. Toplantılar gayrıresmi bir ortamda ve kişisel temaslar şeklinde cereyan ediyor. Sonuçta bir Deklarasyon yayınlanıyor. Görevleri/Yetkileri: 1) Birliğin genel politik yönelimini belirlemek 2) Bakanlar Konseyi düzeyinde çözülemeyen sorunları çözmeye çalışmak

BAKANLAR KONSEYİ Birliğin ana karar alma organıdır. Karar alma prosedüründe önemli yeri vardır. Dışişleri Bakanları, Tarım Bakanları ve Ekonomi ve Maliye Bakanları Konseyleri her ay, diğerleri daha seyrek toplanırlar. Bazen karma toplantılar yapılır. Konsey başkanlığını her Üye Ülke sıra ile ve altı aylık bir süre ile yapar. ‘Troika’ kuralı uygulanır. 1996’dan beri her Troika’da bir büyük Üye Devlet’in yer alması uygulaması getirilmiştir. Kararlar şu oylama yöntemleriyle alınır: 1) Basit çoğunluk 2) Ağırlıklı çoğunluk 3) Oybirliği (“kendi kaynakları”, kişilerin serbest dolaşımı, yeni üye kabulü)

KONSEY’DE OYLARIN DAĞILIMI ÜLKE KONSEY’DEKİ OY SAYISI NÜFUSU (x 1000 kişi) Genişlemeden Önce Genişlemeden Sonra Almanya 10 29 82.038 İngiltere 10 29 59.631 Fransa 10 29 59.367 İtalya 10 29 57.610 İspanya 8 27 39.394 Polonya - 27 38.667 Romanya - 14 22.489 Hollanda 5 13 15.760 Yunanistan 5 12 10.533 Çek Cumhuriyeti - 12 10.290 Belçika 5 12 10.213 Macaristan - 12 10.043 Portekiz 5 12 9.980 İsveç 4 10 8.854 Bulgaristan - 10 8.800 Avusturya 4 10 8.082 Slovakya - 7 5.393 Danimarka 3 7 5.313 Finlandiya 3 7 5.160 İrlanda 3 7 3.744 Litvanya - 7 3.701 Letonya - 4 2.439 Slovenya - 4 1.978 Estonya - 4 1.446 Güney Kıbrıs - 4 855 Lüksemburg 2 4 429 Malta - 3 379 TOPLAM 87 (62 oy gerekli) 345 447.788

AVRUPA KOMİSYONU Bir anlamda Birliğin ‘mutfağı’ olarak bilinir. Her biri, ‘çevre’, ‘eğitim’, ‘rekabet politikası’ gibi birer konudan sorumlu 20 Komiserlik (DG) vardır. 25 komiser, ‘çevre’, ’rekabet politikası’ gibi 23 Genel Direktörlüğün sorumluluğunu kendi aralarında anlaşarak paylaşırlar. Komiserler ehil olmaları esas alınarak kendi ülkeleri tarafından seçilir, Adalet Divanı önünde tarafsızlık yemini eder ve başka bir meslekle uğraşamazlar. Komisyon Başkanı, Üye Ülkelerin tamamının üzerinde anlaşmaya vardığı bir kişi olur. Burada Parlamento’nun da onayı alınır.

Komisyonun görev ve yetkileri: Genişleme sonrasında, komiser sayısı 25 oldu. Ancak hantallaşma olmaması için Anayasa’da Komiserlik sayısını 20’de tutma ve fakat dönüşüm usulünde bir değişiklik yapma kararı alındı. Parlamento güvensizlik oyu vererek Komisyon’un bir bütün halinde yeniden atanmasını talep edebilir. Komisyonun görev ve yetkileri: 1) Yasa tasarıları hazırlayıp Konsey ve Parlamento’nun onayına sunmak, 2) Topluluk yasaları, bütçesi ve programlarını uygulamak, 3) Topluluk hukukunun gerektiği gibi uygulanıp uygulanmadığını denetlemek, 4) Birliği uluslararası alanda, özellikle de ticari ve ekonomik konularda temsil etmek.

AVRUPA PARLAMENTOSU Merkezi Strazburg’ta bulunan, komiteleri Brüksel’de toplanan, Sekreterliği ise Brüksel ve Lüksemburg’a bölüştürülmüştür. 5 yıl için seçilen 732 parlamenterden (MEP) oluşur. Parlamenterler partilere göre oturur. Parlamenterler 1979’dan beri Avrupa çapında ve doğrudan seçimle belirlenirler. Parlamento’nun üç temel görevi vardır: 1) Yasama sürecinde yer alır. 2) Komisyon’un hazırladığı bütçeyi Konsey ile birlikte kabul eder. 3) Komisyon Üyelerinin atamalarını onaylar. Bir bütün olarak Komisyon’a ilişkin güvenoylaması gerçekleştirip, Komisyon’u lağvedebilir.

PARLAMENTO’DA SANDALYELERİN DAĞILIMI ÜLKE ADI 1995 ÖNCESİ 1995 SONRASI YENİ GENŞ. GELECEK PRLMNTR S. PRLMNTR. S. PRLMNTR. S. Almanya 81 99 99 Avusturya - 21 17 Belçika 24 25 22 Bulgaristan - - 17 Çek Cumh. - - 20 Danimarka 16 16 13 Estonya - - 6 Finlandiya - 16 13 Fransa 81 87 72 Hollanda 25 31 25 İngiltere 81 87 72 İrlanda 15 15 12 İspanya 60 64 50 İsveç - 22 18 İtalya 81 87 72 Kıbrıs - - 6 Letonya - - 8 Litvanya - - 12 Lüksemburg 6 6 6 Macaristan - - 20 Malta - - 5 Polonya - - 50 Portekiz 24 25 22 Slovakya - - 13 Slovenya - - 7 Romanya - - 33 Yunanistan 24 25 22 Toplam: 518 626 732

AVRUPA TOPLULUKLARI ADALET DİVANI Üye Ülkelerden 6 yıllığına atanan 25 yargıçtan oluşur. Yargıçların her birine 8 kanun sözcüsü eşlik eder. Mahkemenin yargı yetkisi şu alanlarda geçerlidir: 1) Bir Üye Ülkenin Antlaşma’dan kaynaklanan yükümlülüğünü yerine getirmemesi 2) Bir kanuni metnin hukukiliğini denetleme 3) Konsey, Komisyon veya Parlamento’nun Ülkenin Antlaşma’dan kaynaklanan yükümlülüğünü yerine getirmemesi 4) Bir ulusal mahkemeden mütalaa istenmesi.

Bölgeler Komitesi: Bölgesel kalkınmayı sağlamak, bölgeler arası farklılıkları azaltmak Ekonomik ve Sosyal Komite: Ekonomik ve sosyal alanda refahı sağlamak, istihdamla ilgili konular. Çiftçiler, işçiler, işverenler, küçük esnaf, KOBİ’ler, taşımacılar, serbest meslek sahipleri, çevreciler gibi ekonomik ve sosyal hayatın çeşitli kesimlerin temsilcileri yer alır. Avrupa Merkez Bankası: Ulusal Merkez Bankalarından oluşan bir sistemi yürüterek, üye ülkelerin rezervlerini korur ve işletir, para hacmini yönlendirir ve ödemeler sistemlerinin aksamadan çalışmasını sağlar.

Avrupa Yatırım Bankası: Topluluğun dengeli büyümesine katkıda bulunacak yatırım projelerini finanse eder. Avrupa Ombudsmanı: Uzlaştırıcı. Vatandaşların şikayetlerini inceleyip değerlendirir. Dilekçe Hakkı: Tüm Avrupa Birliği vatandaşları ile üye ülkelerden birisinde ikamet eden tüm gerçek ve tüzel kişilerin AB nezdinde dilekçe verme hakkı vardır. Dilekçe hakkı, vatandaşları doğrudan ilgilendiren ve AB yetkisi dahilindeki konularda, Avrupa Parlamentosu’na istek ya da şikayetlerin bildirilmesi için verilen bir haktır.

BİRLİĞİN ORTAK POLİTİKALARI Malların Serbest Dolaşımı Ortak Ticaret Politikası Ekonomi ve Para Politikası Rekabet Politikası Tüketicinin Korunması Politikası Sanayi Politikası Ortak Tarım Politikası Çevre Politikası Trans-Avrupa Ağları Enerji Politikası Ortak Dış ve Güvenlik Politikası Adalet ve İçişlerinde İşbirliği Sosyal Politika ve İstihdam Eğitim, Mesleki Eğitim ve Gençlik Politikaları Kültür Politikası Görsel-İşitsel Politika Kamu Sağlığı Politikası Bölgesel Politika Araştırma-Geliştirme Politikası Bilgi Teknolojilerini Geliştirme Politikası

AB Müktesebatı Üye ülkeleri AB’ye bağlayan hukuk çerçevesi “Müktesebat” (Acquis Communitaires) adıyla anılır. Müktesebat, sürekli gelişen karakterdedir. Bugün için 31 başlıktan ve yaklaşık 100.000 sayfadan oluşmaktadır.

AB’nin Temel Değerleri ve İlkeleri İnsanlık Onuru Demokrasi Hukukun Üstünlüğü Adalet Eşitlik Temel Özgürlükler Ulusal Kimliğe Saygı Azınlık Haklarının Gözetilmesi Barış Dayanışma

Avrupa Konvansiyonu ve ANAYASA Konvansiyon’un amacı: AB’nin işlevselliğini arttırmak Yönetimdeki eksiklikleri gidermek Avrupa halklarını yakınlaştırmak,bütünleştirmek Fransa eski Cumhurbaşkanı Valery Giscard D’Estaing başkanlığında kurulan ve 108 üyeden oluşan Konvansiyonda Türkiye de diğer adaylarla birlikte temsil edildi. Avrupa Konvansiyonu hazırladığı Anayasa taslağını 2003’te AB’ye sundu. Büyük tartışmalar sonunda 29 Ekim 2004 tarihinde Avrupa liderleri AB Anayasası’nı imzaladı.

AB Anayasası’nın yürürlüğe girebilmesi için : - Üye 25 ülkenin tamamının ulusal parlamentolarında Anayasa’yı onaylamaları gerekli. AB ülkelerinin yarısı konuyu referanduma götürme eğiliminde. Referandumların birinde “hayır” çıkarsa, Anayasa yürürlüğe giremez. - Tüm üyelerin onayından sonra Anayasa 1 Kasım 2006’da yürürlüğe girecek. Ancak bazı alanlardaki kararlar 2009’da yürürlüğe girecek.

Anayasa’nın Temel Özellikleri Anayasa, Avrupa’yı barış alanı olarak, barışın güvencesini de “farklılıkların birlik içinde var olabilmesi”ni kabul eder Anayasa ile egemenlik paylaşımı artar, ama ulusal parlamentoların denetimi sürer Avrupa vatandaşlığı, ulusal vatandaşlığa ek olan bir hak olarak tanımlanır Güvenlik politikasını sağlamlaştırır, bir üye devletin saldırı ile karşılaşması halinde diğer üye devletlerin yardım etmesini, terör karşısında da dayanışma sağlamalarını öngörür AB kurumlarında değişiklikler getirir

Anayasa’nın Getirdiği Değişiklik-Yenilikler AB Komisyonu’ndaki üye sayısında değişiklik : 2014’e kadar her üye ülkenin Komisyon’da bir temsilcisi olacak; 2014’ten sonra bu sayı, üye ülke sayısının üçte ikisi kadar olacaktır. Komisyon üyeleri rotasyon ile göreve gelecektir. Avrupa Parlamentosu’ndaki parlamenter sayısı üye ülke sayısı arttıkça artmayarak; 750’de sabitlenmektedir. Nüfusa göre sandalye dağılımı yapılacak Parlamento’da, bir üyenin en az 6, en çok 96 sandalyesi olabilecektir. AB’yi dünyada temsil edecek bir “AB Başkan”ı olacaktır. Görev süresi 2.5 yıl olacak, AB Konseyi tarafından nitelikli oyçokluğu ile seçilecek. 6 ayda bir değişen dönem başkanlığı sistemi kalkacak. “AB Dışişleri Bakanı” makamı gelecek. Komisyon’un başkan yardımcılığını yapıp ortak dış politika-güvenlik ve dış ilişkilerden sorumlu olacak.

İsteyen ülke ayrılabilecek; ayrılan ülke dönme imkanına sahip olacak Oybirliği yerine oyçokluğu ile karara bağlanacak konuların kapsamı da genişlemekte, Avrupa Parlamentosu’nun yetkileri genişlemektedir. AB Konseyi’nde karar alma mekanizması olarak “çifte çoğunluk sistemi” devreye girmektedir. Bir kararın alınması için iki koşulun gerçekleşmesi gerekmektedir: 1) Karar için 15 üye ülkenin onayı alınmalı 2) Bu 15 ülkenin nüfusu AB toplam nüfusunun yüzde 65’ini temsil etmeli. İsteyen ülke ayrılabilecek; ayrılan ülke dönme imkanına sahip olacak

TÜRKİYE – AB İLİŞKİLERİ

Türkiye’nin Avrupa organizasyonları ile bağı 17.yy kadar gider. Avrupalı düşünürlerin fikirlerine bakarsak: Bağımsız devletlerden oluşan bir Avrupa Birliği- Meclis “Common Assembly” önerisi - William Penn (1693)- Öneriye göre, 90 sandalyeli Meclis’te Almanya 12 Fransa 10 İspanya 10 İtalya 8 İngiltere 6 Türkiye 10 sandalyeye sahip olabilecek.

Türkiye’nin İlk Avrupalılık belgesi : 1856 Paris Anlaşması “Avusturya İmparatoru, Fransız İmparatoru, Büyük Britanya ve İrlanda Birleşik Kraliçesi, Prusya Kralı, Sardunya Kralı ve Rusya İmparatoru, Osmanlı Hükümeti’nin Avrupa Devleti sayılmasını, Avrupa Devletlerinin bütün haklarından ve Avrupa Devletleri Konseyi’nden faydalanmasını kabul ettiklerini duyururlar. Bu hükümdarlardan her biri, Osmanlı Devleti’nin egemenliğine ve toprak bütünlüğüne saygı göstermeyi kabul ederlerken bu saygının devamı konusunda birbirlerine kefil olurlar. Bu kurala aykırı olan her hareket, kendileri tarafından genel çıkarlarla ilgili bir mesele şeklinde görülecektir.” (Paris Anlaşması- Madde 7) Böylece, Türkiye Sultan Abdülmecid döneminde “Avrupa Devletleri Konseyi”ne girmiş olur. (Anlaşma savaşlardan dolayı uygulanamaz.)

İLİŞKİLERİN KRONOLOJİSİ 1959: AET’ye ortaklık başvurusu. Prof. Hallstein (“Bu anlaşma ile Türkiye kaderini ve geleceğini Avrupa Topluluğu’na bağladı” 1963: Ankara Antlaşması 1970: Katma Protokol 1982: Türkiye ile İlişkiler donduruldu. 1986: İlişkiler canlandırıldı. 1987: Tam üyelik başvurusu 1989: Başvurunun kabul edilmemesi

İLİŞKİLERİN KRONOLOJİSİ 1995: 1/95 sayılı Gümrük Birliği Kararı 1996: Gümrük Birliğinin yürürlüğe girmesi 1997: Lüksemburg Zirvesi- Türkiye aday ülkeler arasında sayılmadı. 1999: Helsinki Zirvesi – Adaylığın tanınması 2001: Katılım Ortaklığı Belgesi 2001: Ulusal program 2004: Brüksel Zirvesi- Türkiye’ye müzakere tarihi verilmesi- 3 Ekim 2005

ÜYELiK YÜKÜMLÜLÜKLERİNİ ÜSTLENEBİLME YETENEĞİ 1.Malların Serbest Dolaşımı 21. Bölgesel Politika 2. Kişilerin Serbest Dolaşımı 22. Çevre 3. Hizmetlerin Serbest Dolaşımı 23. Tüketicilerin ve Sağlığın Korunması 4. Sermayenin Serbest Dolaşımı 24. Adalet ve İçişleri 5. Şirketler Hukuku 25. Gümrük Birliği 6. Rekabet Politikası 26. Dış İlişkiler 7. Tarım 27. Ortak Dış ve Güvenlik Politikası 8. Balıkçılık 28. Mali Kontrol 9. Ulaştırma 29. Mali ve Bütçe ile ilgili Konular 10. Vergi Politikası 30. Kurumlar 11. Ekonomik ve Parasal Birlik 31. Diğer 12. İstatistiki Bilgiler 13. Sosyal Politika ve İstihdam 14. Enerji 15. Sanayi Politikası 16. KOBİler 17. Bilim ve Araştırma 18. Eğitim ve Öğretim 19. Telekomünikasyon ve Bilgi Toplumu 20. Kültür ve Görsel-işitsel Politika

AB Genişlemesinin politik hedefi : Avrupa’da daha ileri düzeyde entegrasyonu sağlayıp daha güçlü siyasi birliği oluşturmak Güçlü siyasi birlik için güçlü ekonomik birlik oluşturmak Ekonomik Açıdan AB ve Genişleme 7 Büyük Gücün Dünyadaki Payı (2003) Yüzölçümü Yüzde) Nüfus (Yüzde) GSMH AB (29) 3,86 8,92 22,94 ABD 7,19 4,64 21,27 Çin 7,17 20,54 12,54 Japonya 0,28 2,03 7,10 Hindistan 2,46 16,97 5,98 Brezilya 6,38 2,82 2,58 Rusya 12,75 2,29 2,49 - 2003 yılı verileri bazında 29 üyeli AB, dünya GSMH’ndan % 23 pay alacaktır.

29 Üye ile AB nüfusu 560 milyona ulaşır 15 üyeli AB’nin milli geliri ABD’nin 831 milyar$ altında 29 üyeli AB’nin milli geliri ABD’nin 856 milyar$ üstünde Türkiye’nin bugün üye olması halinde: AB’nin Nüfusu % 15.6 Yüzölçümü % 19.4 Milli Geliri % 4.3 artacak Ortalama Geliri ise % 9.8 düşecektir

AB’ye devredilecek yetkiler AB ile paylaşılacak yetkiler ● İç Pazarın işleyebilmesi için gerekli olan rekabet kuralları, ● Para Politikası, ● Ortak Ticaret Politikası, ● Gümrük Birliği, ● Ortak balıkçılık politikası altında yer alan canlı deniz kaynakları ● İç Pazar, ● Özgürlük, güvenlik ve adalet alanları (AB’nin bu konularda yasama yetkisi yoktur), ● Tarım ve Balıkçılık (sudaki biyolojik kaynakların korunması dışında), ● Ulaşım ve Trans-Avrupa ağları, ● Enerji, ● Sosyal politika (ekonomik, sosyal, bölgesel uyumlaşma), ● Çevre, tüketici korunması ve kamu sağlığına ilişkin ortak güvenlik.

Genişlemenin Ekonomik Hedefleri İstikrarlı Birlik Fiyat istikrarı çapası Daimi Bütçe Disiplini Tek Pazarın oluşturulması (döviz kuru riski elimine edilerek) Tek para birimi EURO ile şeffaflık ve rekabet ortamının yaratılarak, istihdam ve büyümenin güçlendirilmesi

AB Neden Genişlemek İstiyor AB Neden Genişlemek İstiyor? Türkiye’nin Üyeliğinden AB’nin beklentisi nedir? AB Açısından: Avrupalı firmaların rekabet gücünü geliştirecek bir süreç Pazar yakınlığı Düşük emek maliyeti Doğal Kaynaklara erişim Dünyanın en büyük tek pazarı olma yolunda bir adım daha atılması Ekonomik büyüme İstihdam

Avrupa’da yaşam kalitesinde iyileşme sağlanması Çevrenin korunması Suç ve kanun dışı göçe karşı AB politikalarının benimsenmesi AB GSYİH yıllık artışında sürekliliğin sağlanması AB üyelerine yeni iş olanakları yaratılması

AB’ye Katılan Üyelerin Ekonomik Nedenleri (1)   Piyasaların küçük olması (2)   Tüketicilerin satın alma gücünün zayıflığı (3)   Sermaye yetersizliği (4)   GSYİH’nın artacak olması (5)   İstihdam olanaklarının artacak olması (6)   Tüketiciler için fırsatlar oluşması Sağlık ve güvenlik standartlarını taşıyan ve daha düşük fiyattan mal ve hizmetlerden yararlanma

AB Üyeliği ile Türkiye’de Beklentiler AB’ye giren 10 yeni üye ülke GSMH’nın uzun dönemde %1.5-7.8 arası artması beklenir Mevcut üyelerde artış en fazla %0.4 Türkiye’nin katılımının etkisi %0.2 artış Türkiye’de ise Gayri Safi Milli Hasılanın %0.8 Tüketimin %1.4 artması Refah düzeyinin ilk aşamada %1.4 sıçraması Kurumsal reformların GSMH’ya katkısının %8.9 (22.4milyar EURO) olması bekleniyor.

Eğer tüm yapısal reformlar zamanında gerçekleştirebilirse, Türkiye’nin ticari hacmi %50 arttırılabilir AB’nin Türkiye’ye ihracatı yaklaşık %20 artabilir. AB üyeliği ile faizler düşeceği için, Türkiye AB’nin diğer ülkelerinden daha hızlı kalkınacaktır. Türkiye’nin ithalatında %12.2, ihracatında %8.1 artış olacağı tahmin ediliyor.

Türkiye’nin AB’ye Katkıları (AB’nin Kazanımları): Siyasi Boyutu: Bölgesinde güçlü Türkiye, istikrar unsuru Avrupa’nın siyasi birlik olmasına katkı Güvenlik Boyutu: Avrupa güvenliğine destek; AB ortak savunma ve güvenlik boyutunu güçlendirme Orta Doğu ve İslam Konferansı Örgütü ülkeleri ile ilişkide olan Türkiye, AB’nin dış politikasına katkı sağlar Türkiye üyelikle, AB standartlarında sınır kontrolü gerçekleştirir, böylece kaçak göç, uyuşturucu, silah kaçakçılığı ile mücadelede destek Ekonomik Boyutu: Türkiye AB için büyük pazar Genç nüfusu ve yetişmiş kalifiye vatandaşları ile insan kaynağı Ekonomik anlamda güçlenecek Türkiye’den AB’ye göç azalacak Türkiye, Avrasya enerji koridoru üzerindedir Kültürel Boyutu: Renkli kültürel değerleri ile Türkiye, kültürel kaynaşmaya önem veren AB’ye zenginlik katacak Dünya vatandaşı yaratma fikrini güçlendirecek

Türkiye’nin Kazanımları: Türkiye, Avrupa Birliği’ni yöneten ülkeler arasına katılacaktır. Avrupa Parlamentosu’nda önemli bir güç olacaktır. Avrupa Birliği’nin ekonomik kriterlerine ulaşacak, mevcut fonlardan yararlanacak, yabancı sermayenin doğrudan akışı bir ölçüde hızlanacaktır. Avrupa Birliği’ne üyelik, Türkiye’deki istikrarı sağlamlaştıracaktır. Gelir dağılımı daha adil olacak Bölgesel gelişmişlik farklılıkları azalacak Çevre, eğitim, sağlık ve sosyal güvenlik ile çalışma ilişkileri başta olmak üzere, toplum yaşamının birçok alanında belirgin iyileşmeler yaşanacaktır. Bürokratik hantallıkla ve yolsuzlukla mücadelede önemli ölçüde yol alınabilecektir. Küresel boyutta ise; AB gibi siyasal, ekonomik ve sosyal anlamda güçlü bir bloka üye olacak olan Türkiye’nin dünya ölçeğindeki konumu ve rolü güçlenecektir.

AB’DE EĞİTİM POLİTİKALARI VE PROGRAMLARI

AB’DE EĞİTİM HEDEFLERİ Eğitimin özellikle üye ülkelerin dillerinin öğretimi yoluyla geliştirilmesi Ülkeler arasında öğrenciler ve öğretmenlerin hareketliliğinin ve diplomaların tanınmasının sağlanması Öğretim kurumları arasında işbirliğinin geliştirilmesi Üye ülkelerin öğretim sistemlerinin ortak sorunları üstüne bilgi ve deneyimlerin aktarılması Gençler ve eğitmenlerin ülkeler arasında değişiminin desteklenmesi Açık öğretim ve uzaktan öğretimin geliştirilmesi Uluslararası kurumlar ile eğitim konusunda işbirliğinin geliştirilmesi Teknolojik gelişmelere uyum sağlanması, sürekli mesleki eğitimin iyileştirilmesi, mesleki eğitime erişim olanaklarının arttırılması Eğitim kurumlarıyla işyerleri arasında işbirliğinin geliştirilmesi Hedefleri gerçekleştirebilmek için hazırlanan programlar devamlı olarak iyileştirilmekte ve geliştirilmektedir. (örnek: Socrates Programı, Leonardo da Vinci Programı, Avrupa Gençliği Programı, Merkez ve Doğu Avrupa ülkeleri ile eski Sovyetler Birliği’ne mensup ülkeler için özel olarak düzenlenen Tempus Programı)

AB EĞİTİM ve GENÇLİK PROGRAMLARI SOCRATES : Comenius Erasmus Grundtvig Lingua Minerva Arion Ortak Faaliyetler (Joint Action) Naric Eurydice Destek Faaliyetleri (Accompanying Measures) LEONARDO de VINCI A Tipi Projeler Pilot Projeler (B & C Tipi)

Eylem 1 – Gençlik Değişimleri Eylem 2- Avrupa Gönüllüleri Hizmeti Eylem 3- Gençlik Girişimleri Eylem 4- Ortak Eylemler Eylem 5- Destek Faaliyetleri İş Geliştirme Fizibilite Gezileri İrtibat Seminerleri Çalışma Gezileri Seminerler Eğitim Kursları Gençlik Enformasyonu Uluslar arası Ortaklıklar ve Ağlar Nitelik ve Yaratıcılık için Destek

SOCRATES Comenius : 1- Okullar arası ortaklıklar Okul Projeleri- Socrates programına katılan ülkeler arasında en az üç okul ortak ilgi alanında birlikte çalışma yapar. Dil Projeleri- Yabancı dil öğrenimi amacı ile üye ülkelerden iki okul ile öğrenci değişimini de (asgari 14 yaş) kapsayan çalışmalar. Okul Gelişim Projeleri - En az üç ülkeden en az üç kurumla yürütülen çalışmalardır. 2- Eğitim personelinin ve öğretmenlerin eğitimi Çok Yönlü İşbirliği Projeleri – Eğitim personelinin eğitimi ve sınıfta kullanılmak için programlar, kurslar, stratejiler ve öğretim materyalleri hazırlayan ve özellikle öğretmen yetiştiren kurumlar arasında işbirliğini amaçlar. Bireysel Yurtdışı Eğitim Destekleri –Aday öğretmenleri, aday öğretmenler için asistanlık uygulamasını, müdürleri, müfettişleri, rehber öğretmenleri Avrupa Ülkelerindeki okul ve şirketlerdeki kurslara katmak için gerekli maddi desteği sağlamak.

Grundtvig- Yetişkin Eğitimi: Erasmus: Yükseköğretim kurumları arasında Avrupa boyutunun teşviki amaçlı ortak projeler ve programlar Üniversite öğrencileri ve öğretim elemanları için mübadele bursları Akademik Uzmanlık Ağları Grundtvig- Yetişkin Eğitimi: Ülkeler üstü işbirliği projeleri Hayat boyu öğrenmeyi sağlamak için yetişkin eğitimi Öğrenme amaçlı işbirliği v ortaklıklar Yaygın eğitim personelinin kısa süreli eğitim imkanları, örgün eğitim personeline eğitim imkanı Lingua- Avrupa Dilleri Eğitimi: Birlik içerisindeki dil çeşitliliğini teşvik etmek ve desteklemek için faaliyetler (bilgilendirme kampanyaları, yarışmalar, ödüller, inceleme, dil eğitim kurumları arasında işbirliği projeleri vs.) Dil öğretimi ve yabancı dil becerilerinin değerlendirilmesi araçlarının geliştirilmesi ( dil eğitim müfredatında yenilikler projesi, yeni eğitim materyalleri geliştirme vs.)

Eğitim Sistemleri ve Politikalarında Gözlem ve Yenilikler : Minerva- Açık-Uzaktan Eğitim ve Eğitimde Bilgi ve İletişim Teknolojileri: Eğitimde yenilikleri, yeni fikirleri anlamak ve desteklemek için projeler Eğitimde yenilikçi ortamları geliştirmek için yeni eğitim yöntemlerini ve kaynaklarını tasarlamak amacıyla hazırlanan projeler Projelerin sonuçlarına erişim sağlamaya ve bu konuda karşılıklı bilgi akışı temin etmeye yönelik faaliyetler Eğitimde Bilgi-İletişim Teknolojilerinin kullanımı ile Açık-Uzaktan Eğitime ilişkin tecrübe ve fikirlerin paylaşımını destekleme ve bu konuda ağlar oluşturma amaçlı projeler Eğitim Sistemleri ve Politikalarında Gözlem ve Yenilikler : Bilgi ve deneyim paylaşımı iyi uygulama tanımı, eğitim sistemlerinin ve politikalarının karşılaştırmalı analizi, ortak eğitim ilgi alanlarındaki konuların tartışılması ile ilgili projeler sayesinde eğitim sistemlerinin kalitesini ve şeffaflığını geliştirmeye ve Avrupa ’daki eğitim yeniliğinin ilerletilmesine katkıda bulunmak Diplomaların, mesleki niteliklerin eğitim sürelerinin karşılıklı incelenmesi, bilgi alışverişi Eurydice: Avrupa Eğitim Sistemleri ve Politikaları Bilgi ağı faaliyetleri; Naric: Ulusal Akademik Tanıma ve Bilgi Merkezleri ağı faaliyetleri Arion: Eğitimde karar alıcılar, yöneticiler ve uzmanların karşılıklı araştırma ziyaretleri

Socrates İçin Başvuru Tarihleri : Ortak Faaliyetler: Genel Eğitim (Sokrates) programının diğer topluluk programları olan Mesleki Eğitim ( Leonardo da Vinci) ve/veya Gençlik (Youth) programları ile birlikte yürüttükleri faaliyetlerdir. Destek Faaliyetleri : Socrates hakkında bilgilendirme ve bilinçlendirici tanıtım faaliyetleri, yayım ve eğitim faaliyetleri ile kamu kuruluşları veya vakıflar gibi sivil toplum kuruluşları tarafından gerçekleştirilecek etkinlikler vasıtasıyla, programın genel amaçlarına ulaşmasında katkı sağlayan her tür faaliyeti destekler. Socrates İçin Başvuru Tarihleri : Comenius: 1 Kasım 2004, 1 Şubat 2005, 1 Mart 2005 Grundtvig: 1 Kasım 2004, 1 Şubat 2005 Lingua: 1 Kasım 2004 Minerva: 1 Kasım 2004 Destek Faaliyetleri: 1 Nisan 2005, 1 Ekim 2005

LEONARDO da VINCI Hareketlilik Projeleri- A Tipi Projeler: Mesleki eğitim alan kişiler ve mesleki eğitimden sorumlu olanlar için ülkeler arası hareketlilik projelerini destekleyen bu eylemde, 3 seçenek söz konusudur. Ülkeler arası yerleştirme projeleri Ülkeler arası karşılıklı değişim projeleri Çalışma ziyaretleri Pilot Projeler- B & C Tipi Projeler: Meslek eğitiminde kalite ve yeniliklerin transferine yönelik ülkeler arası pilot projeleri destekleyen eylemler. Mesleki eğitimde iletişim ve bilgi teknolojilerinin kullanımıyla ilgili faaliyetler. Dil Yeterlilikleri – Ülkeler arası pilot projeler ve karşılıklı değişim projeleri yoluyla mesleki eğitim alanında dil becerilerinin ve kültürel ilişkilerin geliştirilmesi projeleri Ülkeler Arası Ağlar – Avrupa deneyiminin yaygınlaştırılması ve Avrupa uzmanlığında yenilikçi yaklaşımların toplanması, biriktirilmesi ve inşasını amaçlayan projeler Başvuru Kaynakları – Avrupa İstatistik Ofisi ve Avrupa Mesleki Eğitim Geliştirme Merkezi ile işbirliği içinde verilerin, etütlerin ve analizlerin karşılaştırılması, iyi uygulamaların gözlemlenmesi ve yaygınlaştırılmasına yönelik projeleri NOT: B Tipi Projelerde ön teklif Ulusal Ajans’a yapılırken C Tipi Projelerde ön teklif AB Komisyonu’na yapılır. Ön ve tam proje teklif kopyaları Ulusal Ajans’a yollanır.

LdV programındaki koşullar: Önerilen proje, ülkeler arası işbirliğini gözetmelidir. Hareketlilik ve Dil Yeterlilikleri grubuna dahil projeler için -birisi AB üyesi ülke olmak üzere- en az iki farklı ülkeden oluşan ortaklıklar içermesi gerekmektedir. Diğer grup projeler için ise, yine birisi AB üyesi ülke olmak şartıyla, en az üç farklı ülkeden oluşan ortaklık içermesi gerekmektedir. Projenin, LdV program hedeflerinden birini veya birden fazlasını içermesi ve yürütülen eylemlere uygun formatta olması gerekmektedir. Proje, önceden belirlenmiş zaman çizelgesine göre zamanında sunulmuş ve önceden ilan edilmiş proje teklif çağrısında belirtilen önceliklerden birisi ile ilgili olmalıdır.

GENÇLİK PROGRAMLARI Eylem 1- Gençlik Değişimleri : Değişik konularda (sanat, müzik, çevre, bilgi teknolojileri, yerel miras, kadın, çocuk gibi) gençlik değişim projelerini içerir. İki ya da daha çok ülkeden gelen gençlerin bir araya gelmesi. 15-25 yaş arası gençler katılabilir. En az 1 AB üye devleti içermelidir. Değişim etkinliği seyahat süresi hariç 6-21 gün arası olmalı. Eylem 2- Avrupa Gönüllü Hizmeti: Çevre, kültür, sanat, çocuklar, gençler veya yaşlılarla ilgili etkinlikler, kültürel miras, spor gibi alanlarda gönüllü hizmetleri kapsar. 6 ile 12 ay arasında değişen sürelerde başka ülkede gönüllü olma. Gönderen ve ev sahibi kuruluşlar ortaklık ruhu ile hizmetleri planlamalı, uygulamalı. İki ülkeyi içerir.

Eylem 4- Ortak Eylemler: Eylem 3- Gençlik Girişimleri (Grup girişimi, Ağ Kurma, Geleceğin Sermayesi Projesi): Kültür, sanat, çevre, kültürel mirası koruma, kır/kent kalkınması, eşitçilik, ırkçılık ve yabancı düşmanlığıyla mücadele, uyuşturucu ile mücadele, sosyal dışlanmayı önleme, sağlık, yaygın eğitim, gençlik politikaları, boş zamanları değerlendirme, aktif vatandaşlık bilinci, Avrupalılık bilinci oluşturmak konularında araştırma ve çalışma yapma, proje haline getirme, projenin etkinliklerini geliştirerek projeye uluslararası bir boyut kazandırma gibi çalışmaları amaçlar. Proje süresi 3 ay ile bir yıl arasında Grup en az dört kişiden oluşur. Eylem 4- Ortak Eylemler: Bilgi Avrupasının oluşumunu desteklemek, Socrates, Leonardo ve Gençlik programı ile ilgili Avrupa düzeyinde projeler üretilmesini içerir. Birden çok alana dahil sorunların analizi edilmesi, çözülmesine ilişkin yaratıcı yaklaşımlar geliştirmek için ulus ötesi ağ kurma, iletişim. Eylem 5- Destek Faaliyetleri: Gençlik ile ilgili konularda proje ve girişimler hazırlayanlara işbaşı eğitimi, fizibilite gezileri, irtibat seminerleri, çalışma gezileri ve seminerler düzenlenmesini amaçlar.

Proje Hazırlama Yol Haritası İlk adım, internet üzerinden “Ulusal Ajans - Avrupa Birliği Eğitim ve Gençlik Programları Merkezi Başkanlığı” adresine ulaşmaktır: www.ua.gov.tr Bu adreste, Socrates, Leonardo da Vinci ve Gençlik (Youth) ana sayfaları yer almaktadır. İkinci adım, başvurulacak program sayfasının seçilmesi ve ayrıntılı biçimde incelenmesidir. Her program için söz konusu olan “Ana Menü” kapsamında yer alan başlıklar: Programın Tanıtımı; Başvurulabilecek Proje Tipleri Konu Alanları Sık Sorulan Sorular Faydalı Dokümanlar; İlgili Siteler /Faydalı Linkler, Sunular; Ortak Arayanlar; Haberler. Bir fikir edinmek için, ‘Örnek Projeler’in incelenmeli

Proje Hazırlama Yol Haritası Gereken bilgi ve belgeler (örneğin, Proje Başvuru Formu), “Faydalı Dokümanlar” bölümünde yer almaktadır. Projeye AB ve EFTA ülkelerinden ortak bulabilmek konusunda yardımcı olacak bilgiler için “Ortak Arayanlar” bölümüne bakılması uygun olacaktır. Ortak bulabilmek için, “Sunular” bölümünde bulunan ‘Ortak Bulma Seminerleri’ de yardımcı olacaktır. Bundan sonraki aşama, Başvuru Formu’nun eksiksiz biçimde doldurulması ve yıl içine yayılmış kesin tarihler çerçevesinde gerekli başvurunun yapılmasıdır.

TURKAB (AB-Türkiye İşbirliği Derneği) İletişim Bilgileri Adres: Barbaros Bulvarı Meneşe Apt. 24/10 Balmumcu Beşiktaş İstanbul Tel: 0 212-275 46 74; 275 46 94 E-posta: turkab@tnn.net İnternet sitesi: www.turk-ab.org