AUDİT Corporate Governance İÇ DENETİM KURUMSALLAŞMA İÇ DENETİM KURUMSAL YÖNETİM İLİŞKİSİ AUDİT HAZIRLAYAN:HÜLYA ÇAYIR

İÇİNDEKİLER İç denetim nedir? İç Denetim Faaliyetinin Amaçları İç Denetime Neden İhtiyaç Duyulur? Kurumsallaşma Kurumsallaşmış İşletmelerin Özellikleri Kurumsal Yönetim(Yönetişim) Kurumsal Yönetim İlkeleri İç denetim ve kurumsal yönetim arasındaki ilişki İç denetim faaliyetinin kurumsal yönetim anlayışına tavsiyeleri Dünyadaki Düzenlemelerle Kurumsal Yönetim İç denetim ilişkisi Türkiyedeki Düzenlemelerle Kurumsal Yönetim İç denetim ilişkisi

İÇ DENETİM NEDİR? İç denetim, bir kuruluşun faaliyetlerini geliştirmek ve faaliyetlere katkıda bulunmak üzere tasarlanmış bağımsız, tarafsız güvence ve danışma sağlayan faaliyettir.

İç Denetim Faaliyetinin Amaçları İşletmenin hedeflerine ulaşması,kurumsal yönetim kalitesinin sağlanması İşletmenin karşılaştığı risklerin yönetilmesine yardımcı olan iç kontrol sistemine ilişkin bağımsız ve tarafsız güvence sağlaması İşletme kültürü, sistemleri ve süreçleri ile ilgili bilgi ve deneyim sahibi kişilerce yapılan iç denetim faaliyeti risk yönetimi ,kontrol, ve kurumsal yönetim süreçlerinin gelişimine yardımcı olur.

İç Denetime Neden İhtiyaç Duyulur? Küresel rekabet içinde sürekli büyüme ve gelişmeyi hedefleyen işletmeler, kurumsal yönetim kalitesini sağlamak amacıyla iç denetim faaliyetine ihtiyaç duymaktadır. İç denetim, bir işletmeyi yönetmekle sorumlu kimselerin görevlerini etkin bir biçimde yerine getirmelerine yardımcı olur. İşletmedeki olası risklerin belirlenmesinde yönetime yardımcı olur ve bu risklerin neden olabileceği kayıpları azaltır. İç denetim hata ve kusurlar henüz oluşmadan gerekli saptamaları yapmaktadır.

KURUMSALLAŞMA Bir işletmenin kişilerden bağımsız olarak kurallara,standartlara ve prosedürlere sahip olması, Değişen çevre koşullarını takip eden bir sistem kurması, Gelişmelere uygun olarak organizasyonel bir yapı oluşturması, Kendine özgü iletişim kurallarını geliştirmesi ve bunların tümünün bir kurum kültürü haline getirmesidir.

Kurumsallaşmış İşletmelerin Özellikleri Profesyonel yönetim mekanizmasına sahip olması Kişilerden bağımsız olarak şirketin uzun süre yaşayabilmesi Çevredeki değişmelerin analizinin sağlıklı bir şekilde yapılması Belirli kural,sistem ve prosedürleri içermesi

Kurumsal Yönetim(Yönetişim) Bir şirketin yönetimi, yönetim kurulu, hissedarları ve diğer menfaat sahipleri arasındaki ilişkiyi inceleyen bir kavramdır.

Kurumsal Yönetim İlkeleri Kamuyu aydınlatma ve şeffaflık Hesap verebilirlik Eşitlik ve adillik Sorumluluk

EŞİTLİK VE ADİLLİK İLKESİ Pay sahiplerinin eşit işleme tabi tutulmasıdır. Örneğin; pay sahiplerine genel kurula online katılma ve oy kullanma hakkının verilmesi

ŞEFFAFLIK İLKESİ Mevcut durum ve olaylar hakkındaki bilginin ulaşılabilir somut ve anlaşılabilir olmasını ifade eder. Örneğin:sermaye şirketlerinin internet sitesi açma ve faaliyet ,denetim raporları vb burada yayınlama zorunluluğu

HESAPVEREBİLİRLİK İLKESİ Şirketin amacı ve işletme konusu dışında da yapılan işlemlerin şirketi bağlaması. Örneğin: Kurucular beyanı

SORUMLULUK İLKESİ Her yıl denetçi seçilmesi Denetim işleminin uzman ve bağımsız bir denetçi tarafından yapılması Uluslararası denetim standartlarına göre denetim yapılması Riskin erken teşhisi ve yönetilmesinin denetlenmesi

İç denetim ve kurumsal yönetim arasındaki ilişki Küreselleşme sürecinde, iş yaşamındaki ve ekonomik koşullardaki dengesizlikler , rekabet koşulları,teknolojik gelişmeler ve ilgili grupların yükselen beklentileri tüm kuruluşlarda iyi kurumsal yönetim ve dolayısıyla etkin risk yönetimi ve iç denetim sistemlerinin kurulmasını ve işletilmesini kaçınılmaz hale getirmiştir.

İç denetim ve kurumsal yönetim arasındaki ilişki Kurumsal yönetimin genel kabul görmüş ilkelerinin hayata geçirilmesi ve ilgililerin gözünde kurumsal itibar ve güvenin sağlamasında denetim faaliyetlerinin rolü büyüktür. Gerek iç denetim gerekse bağımsız denetim faaliyetlerinin risk odaklı olarak gerçekleşmesi ile birlikte işletme içerisinde oluşabilecek hata,hile ve yolsuzluklar engellenebilecek ve bu yolla kurumda kurumsal yönetimin hesap verebilirlik ve şeffaflık ilkeleri güçlendirilecektir.

İç denetim ve kurumsal yönetim arasındaki ilişki Yönetim dünyasında yaşanan değişimler, iç denetim fonksiyonunu ve uygulama sahasını genişletmektedir. Kurumsal yönetim anlayışı da bu çerçevede iç denetime yeni ufuklar açmakta ve iç denetimin işletmelerde önem derecesini arttırmaktadır.

Değişen yönetim anlayışı kapsamında iç denetimin rolleri Denetleme görevi(yasalara, yönetmeliklere ve politikalara uygunluğunun tespiti) 2) Değer katma görevi(iç kontrol sisteminin,yönetimin,üretim teknolojisinin ve ekonomik faydaların artırılması)

3)Önleme ve koruma görevi(oluşabilecek kayıp ve kaçakların azaltılması) 4)Değerleme ve onaylama(finansal gelir ve harcamaların ,iş aktivitelerinin değerlendirilmesi 5)Danışmanlık görevi(işletme yöneticilerine zamanında ,doğru ve faydalı bilgi akışı sağlayıp önemli kararlarda destek olmak.yanlış kararların önlenmesi)

İç denetim faaliyeti şu amaçların gerçekleştirilmesi için kurumsal yönetim anlayışına tavsiyelerde bulunmaktadır. 1)Kurum içerisinde gerekli etik değerlerin oluşturulması ve geliştirilmesi 2)Etkili bir kurumsal performans yönetimi ve hesapverebilirlik 3)Risk ve kontrol bilgilerinin kurumun gerekli alanlarına etkili bir şekilde iletilmesi

4)Yönetim kurulunun, denetim kurulunun,iç ve dış denetçilerin ve üst yönetimin faaliyetleri arasında eşgüdüm sağlamak ve bunlar arasında gerekli bilgilerin etkili bir şekilde iletimini gerçekleştirmek

HİSSEDARLAR-PAYDAŞLAR KURUMSAL YÖNETİM HİSSEDARLAR-PAYDAŞLAR D I Ş E N T İ M DANIŞMANLIK YÖNETİM KURULU YÖNETİM KOMİTESİ Güvence YÖNETİM ORGANİZASYON İÇ DENETİM Danışmanlık

Dünyadaki Düzenlemelerle Kurumsal Yönetim İç denetim ilişkisi Başta ABD ve İngiltere olmak üzere birçok ülkede yaşanan finansal sarsıntılar sonucunda denetimin önemi artmış, ulusal ve uluslararası alanda ciddi bir takım düzenlemeler gerçekleştirilmiştir. Özellikle Sarbanes Oxley Kanununun yürürlüğe girmesi ve iyi kurumsal yönetime yönelik arayışlar bu süreçte iç denetimin önemini artırmıştır.

Dünyadaki Düzenlemelerle Kurumsal Yönetim İç denetim ilişkisi Sarbones Oxley Yasası(Temmuz 2002) Turnbull raporu Treadway komisyonu raporu Coso raporu Cadbury komitesi raporu Basle komitesi

Türkiyedeki Düzenlemelerle Kurumsal Yönetim İç denetim ilişkisi SPK tarafından yayımlanan Kurumsal Yönetim İlkeleri SPK tarafından 14.07.2003 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan “Aracı Kurumlarda Uygulanacak İç Denetim Sistemine İlişkin Esasların Düzenlenmesi” tebliği Yeni Türk Ticaret Kanunu BDDK tarafından çıkarılan “Bağımsız Denetim İlkelerine İlişkin Yönetmelik” ve “Yeni Bankacılık Kanunu” ile düzenlemeler

Sonuç Şirketlerde, kurumsal yönetime işlevsellik kazandırılması kapsamında, denetim son derece önem arz etmektedir. Zira kurumsal yönetim, kurumsal amaçlarla, kurumun beyni ve uzuvları olan personelin amaçlarının çatışmasını, şeffaflık ve hesap verebilirlik prensiplerinin yardımıyla çözmeyi hedeflemektedir

İç denetçiler, işletmede risk yönetimi, kontrol, yönetim ve kurumsal yönetim süreçlerinin etkinliğini değerleyerek ve geliştirerek, sistematik ve disiplinli bir yaklaşım getirmek suretiyle işletmenin amaçlarına ulaşmasına yardımcı olurlar.

Kaynakça KURNAZ Niyazi, ÇETİNOĞLU Tansel, Umuttepe Yayınları,2010 İsmail Fatih CEYLAN, İç denetim ve Kurumsallaşma ,Yüksek lisans tezi,2010 Hasan Abdioğlu,İşletmelerde kurumsal yönetim anlayışı kapsamında iç denetimin rolü ve imkb - 100 örneği,Doktora Tezi,2007 GÜRBÜZ Osman ERGİNCAN Yakup,Kurumsal yönetim Türkiye’deki Durumu ve Geliştirilmesine Yönelik Öneriler