Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü TEK KAYIT SİSTEMİ Ekim, 2014

TEK KAYIT SİSTEMİ İlk ‘Genel Nüfus Yazımı’, 1905 yılında gerçekleştirilmiştir. Yazımda kişinin ikamet ettiği mahalle veya köy esas alınarak Nüfus Aile Kütükleri düzenlenmiştir. Nüfus Kütüklerinde kişinin kayıtlı yer bilgilerine ulaşabilmek için anahtar bilgi olarak, İlçe, Cilt, Sayfa, No/Hane, Sıra No kullanılmıştır. Tesis edilen nüfus kayıtlarının yerleşim yeri değişikliklerine göre takip edilebilmesi amacıyla; Kişinin yerleşim yerinin değişmesi, Evlenen kadınların koca hanesine, Boşanan kadınların baba hanesine, taşınması durumlarında kişinin kaydı kapatılarak, gidilen idari birim/hanede yeni bir kayıt oluşturulması sağlanmıştır.

TEK KAYIT SİSTEMİ Günümüzde de evlenen kadınlar koca, evlat edinen veya tanınan çocukların kayıtları baba hanelerine taşınmakta, boşanan kadınlar da evlenmeden önceki hanelerine geri dönmesi nedeniyle nüfus kütükleri bu yapıya uygun olarak tutulmaktadır. 28.10.2000 yılında nüfus kütüklerinde kayıtlı sağ veya ölü tüm vatandaşlara bir T.C. Kimlik Numarası verilmiştir. 2002 yılında MERNİS 2. Aşama Yaygınlaştırma Projesi ile çevrimiçi çalışmaya geçilerek ilçelerin diğer ilçe kayıtları ile ilgili işlemleri gerçekleştirmesi sağlanmıştır.

TEK KAYIT SİSTEMİ 23.10.2003 tarih ve 4992 sayılı kanunla yer değiştirme (nakil) işlemi yürürlükten kaldırılarak, kayıtların ilk kayıt yeri esasına göre tutulması, 2006 yılında MERNİS veri tabanı yeniden tasarlanmış ve kişilerin anne, baba ve eş bağları T.C. Kimlik Numarası üzerinden kurulması, 2007 yılında yerleşim yeri adreslerinin kişi kayıtları ile eşleştirilerek tutulması çalışmaları sonuçlandırılmıştır. T.C. Kimlik Numarasının kullanımı ile birlikte, İlçe, Cilt, Aile Sıra No, Birey Sıra No (İCAB) bilgilerinin kullanımına nüfus işlemleri açısından ihtiyaç kalmamıştır. Kamu kurum ve kuruluşları da kişi bilgilerine T.C. Kimlik Numarası ile erişmektedir. T.C. Kimlik Numarası ile kişilerin kaydına kolaylıkla ulaşılabildiğinden, İCAB bilgileri hizmet sunumu açısından herhangi bir fayda sağlamamaktadır.

TEK KAYIT SİSTEMİ Mevcut sistemde, kişilerin açık kayıtları dışında birden fazla kapalı kaydı da bulunabilmektedir. Açık kayıtlar üzerinde bugüne kadar yapılan çalışmalar kapsamında, güncelleştirme listeleri vasıtasıyla hataların düzeltilmesi sağlanarak, tutarlı bir veri yapısı oluşturulmuştur. Diğer kurumlar tarafından İCAB bilgileri, açık-kapalı kayıtlar, farklı hanelerde kişinin farklı kayıtlarının olması net olarak anlaşılamamaktadır. Kayıtların taşınmasından ve kişinin birden fazla kaydı olmasından dolayı veraset ilamı hazırlanması zorlaşmakta ve hatalar olabilmektedir. NKÖ hane bazında aldığından farklı hanelerde kaydı bulunan kişi için ilgili hanelerden NKÖ alınması, incelenmesi ve yorumlanması gerekmektedir.

TEK KAYIT SİSTEMİ Boşanmalarda kadının baba hanesindeki kaydı canlandırılmakta, fakat annenin velayetinde olan çocuklar erkeğin hanesinde kalmaktadır. Evlilik dışı çocuk doğum bildirimi sırasında baba tarafından tanınması halinde baba hanesine kaydedilmektedir. Yukarıda açıklanan her iki durumda kadın için alınan NKÖ’de velayetine durumu ve çocuğun kaydı görünmemektedir. Bu durumda MEB tarafından anne veli olarak gösterilmemekte, çocuğun annesinin sosyal güvenlik imkanlarından faydalanmasında sorunlar yaşanmaktadır.

TEK KAYIT SİSTEMİ İCAB bilgilerinin veri tabanından kaldırılması, Kişi ve olaylar için sadece tek bir kayıt tutulması, Kayıtlar arasındaki ilişkilerin sadece T.C. Kimlik Numarası üzerinden kurulması, İlçelerde kullanılan Nüfus Aile Kütük defterlerinin kaldırılması, Mevcut durumda olduğu gibi kağıt ortamında özel kütüklerin (olaylara ait tescil formları) ve dayanak belgelerinin saklanmasını ve elektronik ortamdaki verilere karşılık kağıt ortamındaki verilere Tescil Bilgisi (İlçe/Yıl/No) ile hızlıca ulaşılması, önemli görülmektedir.

TEK KAYIT SİSTEMİ 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu Evlat Edinme, C. Hükümleri, Madde 314 …. Evlatlığın, miras ve başka haklarının zedelenmemesi, aile bağlarının devam etmesi için evlâtlığın naklen geldiği aile kütüğü ile evlât edinenin aile kütüğü arasında her türlü bağ kurulur. Ayrıca evlâtlıkla ilgili kesinleşmiş mahkeme kararı her iki nüfus kütüğüne işlenir.

TEK KAYIT SİSTEMİ 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu Madde 7. Aile kütüklerinde bulunması gereken kişisel bilgiler (1) Her mahalle veya köy için ayrı aile kütüğü tutulur. Aile kütüklerinde aşağıdaki bilgiler bulunur: (2) Türkiye'de aile kütüğü bulunmayan ve yabancı ülkelerde oturan vatandaşlar Bakanlığın göstereceği bir nüfus müdürlüğünde açılacak aile kütüğüne kaydedilir. Madde 23. Evlenmenin bildirilmesi ve tescili (2) Evlenen kadının kaydı kocasının hanesine taşınır. Kocası ölen kadın yeniden evlenmedikçe ölen kocasının aile kütüğünde kalır. Ancak dilerse babasının kütüğüne dönebilir.

TEK KAYIT SİSTEMİ 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu Madde 25. Evlenmekle Türk vatandaşlığını kazananların tescili (1) Evlenmekle Türk vatandaşlığını kazanan kadın, kocasının hanesine tescil edilir. Bu şekilde aile kütüklerine tescil edilen kadının ölüm dışında evliliğinin sona ermesi halinde kaydı, kayıtlı bulunduğu kütüğün sonuna taşınır. Madde 28. Tanıma işlemi (4) Tanınan çocuklar babalarının hanesine baba adı ve soyadı ile analarının kimlik ve kayıtlı olduğu yer bilgileri belirtilmek suretiyle tescil edilir.

TEK KAYIT SİSTEMİ 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu Madde 29. Evlât edinme işlemi (1) Evlât edinme kararı mahkeme tarafından on gün içinde o yerin nüfus müdürlüğüne bildirilir. Evlât edinme olayı aile kütüklerine tescil edilir ve evlât edinilenin kaydı evlât edinenin aile kütüğüne taşınır.

TEK KAYIT SİSTEMİ Önerilen Madde Metni: Elektronik ortamda tutulan aile kütüklerinde kişiye ait tek bir kaydın tutulması esastır. Kişi ve olay kayıtları T.C. Kimlik Numarası ile ilişkilendirilir. Alternatif Madde Metni : Elektronik ortamda kişiye ait tek bir kayıt tutulur. Kayıtlar ve olaylar T.C. Kimlik Numarası ile ilişkilendirilir.

TEK KAYIT SİSTEMİ Önerilen Madde 2: 29.04.2006 tarih ve 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunun 7,23,25,28 ve 29 uncu Maddelerinin, 08.12.2001 tarih ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanunun 314. maddesinin bu kanuna aykırı hükümleri yürürlükten kaldırılmıştır. Tek kayıt sistemine geçilmesi ile nüfus kayıtlarının naklinden kaynaklanan hata ve yanlışlıklar tamamen ortadan kalkacak ve bu hatalardan kaynaklı vatandaşlarımızın mağduriyetleri önlenmiş olacak ve nüfus hizmetlerinde sürat ve etkinlik sağlanmış olacaktır.